장음표시 사용
411쪽
De Executione Instrumentorum. III
8ispotionem ii iratam. Primo casu clatum est,instrumentum executionem non mereri, ijsdem rationibus: quibus dii positio principalis. ut dumim est in I I. quaest.quia ex iuramento nullo quis obligatur, ut in regula, non est obligatorium, de re tuta lib. 6. Secundo calu ci rum est, instrumentum exequendum esse, cum sit validum, ut statim patebit . Tertio casu non uidetur, quia statutum loquitur de executione instrumenti non iuramenti, dec. T. solui. matri. leg.s uero. S. de viro, & quia si statutum annullat iuramentum, licet non teneat, tamen ei non dat priuilegium executionis . Guirarium puto . Pro cuius decisione videndum qui sit iudex in causa iuramenti,
'uo versatur alterius interesse, quaestio proprie est ad propositum. Circa quod Io. And.reserens plures opi.in ciatalaicus de foro comp. lib.6. super ultim.glo. finaliter concludit distinguendo torum poenia 6 lenitale a iudiciali, quo ad primum t dicitur non esse dubium per-nirium sore crimen ecclesiasticum , sic loquitur χχ. quaestione I. praeiudicandum quod scripsit idem Ioan. And. de purga. cano. nos de inter. super prima glo. De secundo de quo agimus distinguitur, an agitur iuramento vi semetiar, An excipietur ex illo. Primo
calu si conuenit Lucum , Uterque est competens iudex ecclesiasti-eus & secularis, sicut de sacrilegio dixit idem Ioan. in capit. cum stide m compet. Est autem haec ratio secundum eum quoad ecclesiasticum, quia periurium directe respicit Dei irreuerentiam, quae proprie est religioni christianae contraria, quod autem laicus sit compintens, est text. in cap.licet de iureiur.& sic serus accumulatur,quo casu electio est actoris,coram quo iudice agat: de quo plene per Ioan-δ n. r. post dispositionem laco. de Bel. in cap. I. de priuile. lib. 6. in uerba, priuilegio in nouella. Ad hoc in prooemio forum. in M. penultici leg.n.C.ubi In rem actio.in auth. habita Cne fi .pro pa.& quod om de foro competicap. fin. Secundocasus contra agentem in saeculari soro contra laicum excipimur de iuramanto, laicus iudex causae de
hoc cognoscet , α damniet, in qua diiunitione seruare debet ius canonicum , & ad hoc per ecclesiam cogi potest , &sic loquun-itur praedicta,& sic practicatur, decie . quamuis, de pact lib. 6.& auth. sacramenta puberum.Qsi aduer.ven.Si tamen hoc reduceretur in dubium probabile, an sit iuramentuiti terilandit m necne, remi
tendum est hoc ad ecclesiasticum iudicem, S sic dicit posse intellugi opinionem Hostien. quam ibi refert, & de qua in cituam de Ordi.
cos.&latius tenet Antide Butr. in cap.cum sit generale de foro com--7peti qui t dicit etiam quod illud quod dictum est, agi polle ratione
iuramenti coram ecclesiastico, est uerum inquantum agitur contra iurantem: inquantum vero ageret contra haeredem, licet validetur
412쪽
contractus uel ad ipsum transeat ratione iuramenti, vel contra ipsum etiam transeat obligatio, ut teneatur obseruare, quod tenebatur defunctus ex iuramento , de quo per eum in cap. cum contingat, de iureiurando, agetur tunc coram seculari, & hoc tenet Ioan. A dta de paroch. cap. fin. secundum eum . Si ergo dispositio in instrumento deducta sit nulla, & iuramentum validum, iudex laicus poterit ad m,&ipsius iuramenti executio peti, quoniam aeque sicut dispositio continetur, ita iuramentum in instrumento, &non materia , quae dicitur in instrumento meretur executionem , sed& ipsum publicum instrumentum quodcumque ualidum contianeat. Cautus tamen debet et se hoc casu aduocatus, ne petat executionem instrumenti virtute conuentionis , seu promissionis qiue nulla est , sed uirtute iuramenti. Puto tamen quod si simpliciter petat exequi instrumentiam , intelligitur petere executi nem uirtute iuramenti , argumento T. de rudi. leg. si qui intenti ne ambigua , & quod nota. per Docto. in cap. examinata , de iudi. nec oblig. statutum annullans iuramentum , quia nullum ,
ct consequenter generalis dispositio statuti disponentis , quod instrumenta publica executioni mandentur per i pium quod nullum est non restringit. Quando autem iuramenta quibus uersatur auterius interelle de quo agimus sint nulla , & quando sint ualida , &sirment dispositionem iuratam, est longa, & diffusa materia ad materiam prauentis tractelli non pertinens, quam ponit Bart. in L Seius& Augerius fi . ad i. Fal .plenius in auth sacramenta puberum. C.si aduer.uen. Plenissime in l. si quis pro eo.fi.de fideiust & An. de Butri.iαc.cum contingat,de foro competen.
8 1 TIgesimoprimo. Quaero, An nostris terminis retentis, i in int grum restitutionis petitio executionem impediat. Bar. in l. s.condemnatum.T. de re iv.concludit idem quod conclusit in excoptione nullitatis, de qua dictiim est in I i. quaest. Adverte nunquid restitutio in intearum impediat executionem sententiae .&consimilia Z ier pustici instrumenti, dicas. Aut loquetis de executione facta ante 4 petuam restitutionem , aut de fienda . Primo casu non reuocaturl executio facta infra tempus, infra quod licuit appellare per uiam attentati, uel nullitatis , de appel. capitulo non solum , in princilibr. 6. Ratio differentiae est, quia appellatio innititur in re iustistiae; restitutio uero innititur aequitatis iure : habet tamen mixtam gratiam non dico a iudice, sed a iure inuentam, unde iuste fit executio sententiae, a qua non extitit appellatum, & hoc tenet Ioan.An.
in titu. de luppli. s. differt. in addi. ad Specu. ubi etiam ponit quid disserat , supplicatione. Secundo uero casu , aut executio foret
413쪽
De Maecutione Instrumentorum. 3ar
irrevocabiliter. &non potest interim fieri executio , unde non pos
set poni in carcerem, vigore talis instrumenti, pendente restituti nis causa,& no. in simili in leg. 2. C. de ap.reci.& hoc tenet Bald. C. de in in te. rei b. post les. unicari rut executio est reuocabilis, & tunc aut opponens non offert te probaturu incontinenta, & non impeditur executio, ut Bald. vult in d. leg. unica, & Barto.in d. f. condemnatum, dum vult non impediri si requirit altiorem indaginem sententiae executio,& in leg pe. n. le auct. tui. dum vult restitutionem in integrum 49 executionem non impedire, ni si causa restitutionis sit euidens. r Guidens enim este non netest. nisi de se appareat vel incontinenti apparere possit, I sic ἰntelligitur Bald. in auth. quae supplicatio. Q de Preci. impe.osse. & quod dicit idem Bald. in leg. si causa cognita. C.de transa. per illum text. qui debet intelligi quando causa restitutionis debeat suspendi, quia est euidens, alias non: qua ratione dicit Bald. in leg. prima infin. C. si aduer. liber quod ad impediendam executionem sententiae per petitionem restitutionis in integrum, requiritur duplex probatio, una summaria ad obtinendum uentilationem causae & restitutionis. Secunda plenaria ad obtinendum victoriarn causae principalis, ex quibus patet, quod si petens non offert se probaturum, incontinenti de laesione, non impeditur executio, per praedicta,& per ea quae dicta sunt in quarta,&quinta, quaest. Unde cautus debet esse restitutionem petens , Quod Oilerat se incontinenti probaturum , ut dictum est in quarta, & quinta, quaest. praedictis, &etiam in II. Aut ostertie probaturum incontinenti, & tunc aut i quimur in petitione res istutionsi in integrum aduersus sententiam lata per principem, di non impeditur executio, si executionem petens caueat in Casu, quo succumbat, ut in cap. suscitata, secundiam intellectum Hostien.&intellige, quod sententia habeat aliam praelum o ptionem, quam illa quae surgat ex sententia. t Et propterea si latae scirent duae conformes sententiae, non putarem restitutionem impediare executionem si petens restitutionem caueret, per dictu cap. iuste lata, & sortius si forent tres sententiae consormes, argu. cle. I. de re
iudici Si uero non sit praesumptio pro sententia, tunc puto Quod executio impeditur, quoniam uerba rubri, & nigri. Q de in inte. Tecpet. innuunt expresse , quod restitutione in integrum postulata nondum concessa, nihil debeat innovari, quod tenet ibi Accur. & i Specu. in situ. de restitutione in integrum. f. ult. in princ. & Ioan . An.
in addi. praedicta super dicto. S . differt. de suppli. & non solum pe
dente causa restitutionis in integrum contra sententiam nil debet innovari, sed pendente causa restitutionis in integrum ad appel
landum , di ideo non potest his casibus innovati , alias uenium
414쪽
rei uendi .in sin. quae loquitur in agente, & idem in excipiente, ut II
3Iabeo. fisside flumi. de leg. i . l. I itiae textores.in princ. idem in prinbante obstaret, ut fl. de nou. ope. nunc. l. non solum .s.sed ut probari.& ibi nota.Qde peti .haered .l si post moram.quod no. in gl. super uerbo, probaretur,& est exprellum de probat. in c.in prae lentia,&sic concludit Bar. in praealleg. consilio, subdens in eodem, quod constitutio precari, non facit cellare simulationem, quando alias contra' eius praeliimitur fictilius, quia sicut praesumittit fictus contractus,
sic actus constitutionis precarij. alle. l. i .C.de luifra.& idem in renuntiatione exceptionis simul t o. iis. is te noua. l. doli. uer.uersum. Sed
an exceptioni simulationis huiusmodi pcssu renuntiari, positit latius Barto.ini. nemo poteth de leg. I. Et modum proponendi & articulandi simulationem posuit.C. de paci in l. pacta nouissima. Et an ex comtractu simulato trans feratur dominium uel pollessio, posuit in i .emptor.isde aqua plu. arc. Quae studio breuiati s huius tractatus omitto. Ad solutionem io ut quaestionis longius. utilitatis caulaeuaga-3 Ilius , rediens concludo, i quod simulationis exceptio proprie sumpta opponi potest cum distinctione, an s t patens,& si no sit,an pcssit
incontinenti probari uel non, ut dixi in s. q. Quae autem sit exceptio simulationis propite patet ex praedictis, quia illa est, quae instrum tum annullat, seu enervat ipso iure, uel quae exceptionis, non illa quae uiribus subsistit: fateor, quod si petatur excipiente habere deci rare speciem simulationis, quod procederet iudicium in specie probata .Qde anna. cxce.l. r . Ex his etiam patet, quod si statuti'm permitteret exceptionem sinat lationis opponere , quod omnem speciem simulationis opponeret, quae uidelicet annullaret, uel eneruaret Instrumentum ipso iure, vel pe excepi ionis,&α & sic etiam exceptionem
non numera ς pectaniae , S omnes simulationis species huiusmodi possent oppona, ct pic baci secundum ius commune, siue requireret altiorem indagitiem, siue non: quia intelligitur statutum causa simulationis exceptionem permittere,quq opponatur ad procellum,ut patet ex dictisqq. D unoquarto. Quςro, An retentis dictis terminis . q. opponipcssu, quod instrumentum non est liquidum. t Aduerte pro intelligentia indendum est, An instrumenta quae non sunt liquida possint executioni mandari r uerbi gratis,promi silli mihi damna, seu intereste,& dicendum est quod sic: quoniam obligatio praedicta omni respectu est praetens,&non dicitur habere diem neque condici nem, sicut quando quantitas legata debet alterius arbivio declarari, ut nO. in l. I fi . de lega. 2. ubi per dictam rationem hoc tenet Bar. in ulu tu. q.dc Bald. in La. C. de execu.re audi. debebunt tamen liquidari
415쪽
secundum eos . Modus autem liquidandi, seu practica est duplex. Primo quod actor petat instrumentum non liquidum exequi, & in
procellu executionis liquidari instrumenti im , hunc modum tradit Barto. in l. I .isde edend.per ibi not.& in l. r.C. de senten.quae sine certa quantitate , videlicet incontinenti petita executione instrumenti producat articulos pro liquidatione ad probationem damni vel in t reste, quae probatio non requirit libellum , vel litis contestationem, seu alium ordinem iudiciarium, sed procedatur summarie secundum formam leg. ad tuo Pio. 6.s super rebus. U.dere iudica. sicut in executione sententiae latae in iudicio uniuersali, & no. in dicta leg. prian I, secundum Barto.in dicta leg. secunda. C.de sent. quae sine cer.quantit.& leg. si cum exceptionem. s. haec autem actio. T quod metus causa,&C.deI;ῖn .leg. r. in quarta, quaestione & Bald. in dicta leg. 2. C. te execu. rei uidi. & fiet talis probatio per omne genus & speciem proba 33 tionis. t Nam instrumentum non liquidum continet obligatiCnem velatam,quae potest detegi, tam testibus quam instrumentis, detest. p. sicut nobis, secundum Bald. ibidem subdens vero, quod omnis exceptio in examine liquidationis opponi possit, non obstante staturo exceptionum exclusi uo, de quo magis, citius statuti beneficio non suaderet instrumetum pendete liqui lationis articulo, quia statutum non dicit, quod non possit Opponi contra liquidationem , ergo itamus iuri communi , & cum liquidatio requirat causae cognitionem
pars citari debebit, secundum eum, & hoc intelligit, vi dictum est in obligatione pura ad esse deducta, licet non liquida, ut in exemplo proposito, sit promisisti mihi damna &in tetelle, sed in obligatione deducenda ad elle per liquidationem: verbi gratia, promisi iti mihi
non uenire contra promissionem certam sub poena nialle, nam non
possum petere executionem ad mille, nisii liquidetur, de probetur te veniste contra promissionem : certe ad liquidationem, seu probationem huiusmodi , quod ueneris contra promissionem , requireretur
libellus litis contest. & sententia, per quam obligatio per iudiciariuordinem liquidata deducatur ad elle, secundum Bar. in d. leg. 7. C. de 3 pig. in 3.Φversi. sed qualiter liqui labitur. t Secundus autem modus Due practica liqui dandi est, quod actor petat prius inlli umentum liquidari ,&eo liqui dato liqui latum pronunciari ,& illud exequi.
Hanc practicam sentit Bartol. in leg. perinde. g. nondum. f. ad i. Aqui.& Bald. tradit in d. leg. a. C. de exec.rei tu.& tutum puto quod eo liquidato exequi, sed si executio non peteretur, sed si limpliciter pet retur liquidari, eo liqui lato peti post et executio: probatur optime in simili in cle. auditor.de rescrip. in fi. i. glost. Potest igitur ante Petita executione liquidari instium et um, de post in processu executionis
416쪽
i De Eneutione In rumniorum. II
probetur per aliquas coniecturas, ut d. l. si quis patrem, de l. s. depe.
Aut non intendit conseqm aliquid contra iuris dispositionem , de tunc praelumitur iustitia. Ratio dii serentiae est, quia in primo casu debuit inquirere, ut no . in dicta l. penul. In secundo non debet elle curiosus inuestigare,ar. is te nouau. doli. in fi . secundum B.i ld. qui etiam latius loquitur in d. l. i .C.ad Maced . in dubio igitur alijs praelum pii O-nibus cellantibus praes umitur creditorem sciuisse contrahentem elle filium sa. & ex hoc patet, quod haec exceptio respectu probationis scientiae non requirit aliquam indaginem, cum iuris praesumptione scientia prς sumatur, & communiter opponi potest, non obstantestatuto: respectii uero probationis facti, uidelicet an pater umeret, tunc etiam idem quod opponi poterit, quia uana simplicitate deci- ipitur qui contrahit cum nliosam. si credit eum patremia. nisi ex prς- sumptionibus liqueat contrarium, ut d.l.si quis patrem,& sic dicta exceptio respectit opponentis non requirit altiorein indagi nem.
1 et Potest igitur naec exceptio opponi, quia de ea iuris praesumptione liquet, & nullam requirit indaginem. Secundo opponi potest ex eo, quia instrumento liquet eum filium sam. dum dicit Seius Marti. habuit & recepit a Sempronio mutuo, & ex causa mutui decem: nam si non uiueret, instrumentum esset falsum , nisi ad euitandum salsitatem intelligeretur olim , secundum Barto.fi. si certum peta. l. eius qui in prouincia , alle. quod no. T. sol. matrimo. leg. diuortio.& leg.insula, in fili. st .deacq. rer. domin. Et constat autem quod exceptio, quae constat instrumento, opponi potest, ut dicam infra in 26. q. Amplius cum saltem incontinenti postat probari, habetur perinde ac si inesset, argu.C. de edi. diui. Adria. tol. l. 2. Id hoc sentit Bald.
ibi dum dicit quod piaeceptum diui Adriani dicitur piaeceptum gildirentigiae.Tertio ex eo constat exceptionem huiusmodi opponi pollequi adrista exceptio non opponitur contra instrumentum, sed contra personam agentis,& de iure personae agitur non de iure contractus : ergo non excluditur a statuto, argu .leg. filio. fl. de in os test. αdixi supia in II. q. Quarto probatur esticacius : per dictit in statutum non excluduntur exceptiones quae nascuntur cum instrumento, sed exceptio Mac.oritur cum sententia uel instrumento, ut T. ad Mac.
l. tam & si,& dictum est in c-q. i I .ergo opponi potest, sicui dicimusqiuul opponi potest exceptio non confecti inuentarii, & exceptio ne uis conueniatur ultra quam facere possit, ut dicam infra in 1 8. q. Hac 43 opi.reperio quod tenuit Fran. Ac. in .s. l. i . quod vi aut clam . t quia dicis exceptioni non potest renunciari, ut d.l. tam & si,& fi .de pactis. l. si unus f. illum,& de minori b. t. si iudex,ergo nec per statutum.C.de de . erem decurio. luper rubrica, lib. I O.Ile quia exceptio Macedoniam est
417쪽
specialiter inducta I lege sine hominis ministerio , dc sic per generalem prouisionem statuti non tollitur. Nam specialia generalibus de satu, ut T. de regou.L in toto, etiam si speciale praecedat & generale sequatur, ut est videre de cautione iudicio lilii, quae per ius authenticorum debet a quolibet praestari, a per ius digestorum solum ab ibio qui non possidet immobilia. i f. qui satisda.cogan. leg. sciendum, in princit. bene facit qd not. C. te adulter.l .ita pudor, ista sunt sere eius verba,hoc idem tenuit Bar.is quod cum eo.l. si fi lius, quia talis exceptio non enervat instrumentum, sed exceptionem instrumenti, hoc idem tenuit idem Bart. in consulendo,in consilio quod incipit, Statuto iretur, quddinstrumentum, M.
t Vbi dicit quod si ex forma statuti debet instrumentum mandari
executioni intra decem dies absque exceptione, quod poterit Opponi,quod est sactum contra Inon dubium. C.de legib.& l.iubemus. g. sane de sacrosanc.eccle.nec tollitur Per tale statutum exceptio nullita
test. T. de lega. i. de hoc stipia in I r. q.Et etiam opponi potest exceptio Velleiani, quae etiam post sententiam opponitur. T ad Maced .l. tam & si, non obst. l.omnes populi, quia statutum loquens de contractu,intelligitur de ualido,& sic allegando leg.tam & si, tenet expres Ieidem in exceptione Mace. de qua loquitur illa lex. Hanc etiam opi. tene: Bald. Q ad Mace.leg. fin. ibi dum dicit, quod ubicunque lex r mouet potentiam a Peri ona contrahentis talis exceptio, seu defen sio potest opponi post modum, in dicta leg. tam & si . teneas menti hanc regulam , dicit ipse, siue sumus in dispositione iuris communis, siue in dispositione statuti, quia eadem est ratio utrobique secundum eum , & hanc Opi. ueram puto etiam in contractu per filiuna m. inito , per ea quae dixi supra in proxima praecedentiquaestione. D imonono Quaero,Quid in exceptione Velleiani.Respondeo. Idem quod in exceptione Macedoniani per rationes in praec denti quaestione tactas,& ita tenent Docto.supra in trox i. quaest. auleg. in Velleiano licut in Macedoniano, fundantes se per t.tam & si, u in exceptione Macedoniani, & velleiani loquitur,ut patet ex pretictis. In contractu tamen iurato , dic Ar colligitur ex allegatis supra
4sT TIgesimo . Quaero. Retentu nostris terminis, i si dispositio ire V instrumento deducta suerit iurata , An sxequetur ξ Responis
Des sunt Ius. Interdum iurainentum est nul iam, sicut dispositio iurata . Interdum iuramentum est validum, de ualidat dispositionem iuratam. Interdum iuramentum est validum. sed non ualidat
418쪽
De Executione Insb umenterum 3IS
37 T , Ecimo septimo. Quaero. Retentis terminis supra dictis, i quid
in filios.& adult. asserentibus se patremfam. & illum esse curatorem qui non erat,& iurantibus super contractu, an poterunt Opponere de nullitate vigore alterius statuti cuius sorinam non tertiati
runt, ut est dictum iupra prox. q. Ioann. And. in add. prima, dicit quod Iacide Bel .in q. quae incipit, lege Perusina, tenet quod statuto prohibente fieri, & annullante ii fiat contractus per filiumn.iine c&1ensu patris, uel per adultum sine curatore, licet primus contrahendo mentitus fuerit se patrem .cum non ellet, vel iecundus mentitus fuerit esse curatorem illum qui non erat, contractus tamen non tela
bit propter statutum, quod non solum prohibet , ted annullat, de si ei non orum obligatio ex contractu qui iplo iure non ualet, alle. l. non μdubium. Cde legi. leg. quid enim .il de dolo, de quod no. in I. quacunque. g. si .ff.de puta.dc in l. si curatorem, in glo.quaestio iuris. C. de in in te. re.praedictam enim l.quid entiri, sic inducit, si contra pupillurui uictus fuit, datur actio de dolo, ergo non tenuit cotractus, alias
iretur actio ex contractu, non de dolo. eo. ritu. l. l. f. ait praetor.
contaria dicit procedere, cum statutum annullat, sortius si exceptionem uel actionem dat. super eo uero quod arguitur, quod iuramentum eorum ualidat contractum, distinguit inter filium n. & adultu. De primo simpliciter tenet , quod non: quia roborari per id non potest contractus qui non tenet per statutum, cum principale a suo accestorio non vestiatur, nec reguletur. ff. de vulgar. ct pup. leg. ex pupillari, tunc quia iuramentum est contra bonos mores, ponder ta l. prima, in ptan .sLad Mace. inducit regulam p. non est obligatorium, lib. 6. Et hoc uerius puto hac ration per illud quod Barto. no.
38 fl.de fideiusl l . si quis pro eo. t dicens ratione iuramenti filiumn. compelli ad soluendum , sed repetere posse, sicut quando debitor
iurat ulli ras soluere, quoniam hoc casu iuramentum est contra bonos mores ex parte creditoris, & ex parte filii iam . ponderata ratione l. r. T ad Maced . ille uero ex parte debitoris tantum non creditoris.
Item post solutionem filio non datur repetitio. T. de condictio. in-deb.l. qui exceptionem e debitori vero somenti usuras, sic, ut d. cap. debitores. Ratio potest este qubd in filio post solutionem cesset uotumortis patris,& sic iuste remanet solutum, sed in soluente usuras non cessat turpitudo per solutionem; ideo magis effectum habet, & sic remanet penes creditorem turpiter cum peccato, & sine iusta causa, ex quo etiam patet uerius esse , quam id quod concludit Ant. de Bu. in cap. cum contingat, de iureiuri dicens contractum filijsa. i ramento ualidari. De minore autem idem Ioan . Andr. in additi
praedicta distinguit ius canonicum a ciuili, ut de iure ciuili non
419쪽
De Executione Instrumentorum. II '
Aispotionem iuratam. Primo casu clarum est, instrumentum execuistionem non mereri, ijsdem rationibus: quibus dispositio principalis, ut dictum est in II. quaest. ilia ex iuramento nullo quis obligatur, ut in regula, non est obligatorium, de re tuta lib. 6. Secundo casu clarum est, instrumentum exequendum elle, cum sit validum, ut itatim patebit . Tertio casu non uidetur, quia statu tum loquitur de executione insitu menti non iuramenti, S C. ff. solui. matri. leg. li uero. S. de viro, & quia sistatutum annullat iuramentum, licet non teneat, tamen ei non dat priuilegium executionis . Gutrarium puto . Pro cuius decisione videndum qui sit iudex in causa iuramenti,
quo versatur alterius interesse, quaestio proprie est ad proposi tum. Circa quod lo. And.reserens plures opi.in cLGlaicus de foro comp. lib.6.super ultim.glo. finaliter concludit distinguendo sorum poeni- 6 tentiale a iudiciali, quo ad primum t dicitur non esse dubium periurium fore crimen ecclesiasticum , sic loquitur et a. quaestione I. praeiudicandum quod scripsit idem Ioan. And. de purga. cano. nos de inter. super prima glo. De secundo de quo agimus distinguitur, an agitur ex iuramento ut feriretur, An excipietur ex illo. Primo
Calu si conuenit laicum , uterque est competens iudex ecclesiasticus & secularis, sicut de sacrilegio dixit idem Ioan. in capit. cum iit, de soro compet. Est autem haec ratio secundum eum quoad ecclesiasticum, quia periurium directe respicit Dei irreuerentiam, quae proprie est religioni christianae contraria, quod autem laicus sit compotens, est text. in cap.licet de iureiur.& sic serus accumulatur,quo casu electio est actoris,coram quo iudice agat: de quo plene per Ioat Andr. post dispositionem laco. de Bel. in cap. i. de priuile. lib. 6. in uerba, priuilegio in nouella. Ad hoc in prooemio forum. in g. penulta in leg.h.C.vbi in rem actio.in auth.habita Cnesi.propa.& quod iam de foro competicap. fin. Secundo casu ii contra agentem in staculari soro contra laicum excipimur de iuramanto, laicus iudex causae de hoc cognoscet, & dii in let, in qua diiunitione seruare debet ius canonicum, & ad hoc per ecclesiam cogi potest , deiic loquuntur praedicta,& sic practicatur, decre . quamuis, de pact.lib. 6.&mth. lacramenta pubertim.C. si aduer.ven.Si tamen hoc reduceretur in dubium probabile, an si iuramentuiti seruandum necne, remi tendum est hoc ad ecclesiasticum iudicem, oe sic dicit posse in telligi opinionem Hostien. quam ibi reseri, & de qua in cituam de ordi. CN.&latius tenet Ant.de Butr. in cap. in sit generale de foro com--7 peti qui t. dicit etiam quod illud quod dictum est, agi polle ratione
iuramenti coram ecclesiastico, est uerum inquantum agitur contra iurantem: inquantum vero ageret contra haeredem, licet validetur
420쪽
contractus uel ad ipsum transeat ratione iuramenti, vel contra ipsum
etiam transeat Obligatio, ut teneatur obseruare, quod tenebatur defunctus ex iuramento , de quo per eum in ca P. cum contingat, de iureiurando, agetur tunc coram seculari, & hoc tenet Ioan . Andri de paroch. cap. fin. secundum eum . Si ergo dispositio in instrumento deducta sit nulla, & iuramentum validum, iudex laticus poterit adici,&ipsius iuramenti executio peti, quoniam aeque scut dispositio continetur, ita iuramentum in instrumento,&non materia , quae dicitur in instrumento meretur executionem , sed& ipsum publicum instrumentum quodcumque ualidum contianeat. Cautus tamen debet et se hoc casu aduocatus, ne petat exe-cimonem instrumenti virtute conuentionis , seu promissionis
quae nulla est , sed uirtute iuramenti. Puto tamen quod si simpliciter petat exequi instrumentum , intelligitur petere executi nem uirtute iuramenti , argumento T. deludi. leg. si qui intenti ne ambigua , & quod nota. per Docto. in cap. examinata , de iudi. nec oblig. statutum annullans iuramentum , quia nullum , ct consequenter generalis dispositio statuti disponentis , quod instrumenta publica executioni mandentur per ipsum quod nullum est non restringit. Quando autem iuramenta quibus uersatur auterius interelle de quo agimus sint nulla , de quando sint ualida , &hrment di Ipositionem iuratam, est longa, & dimis a materia ad m, teriam prauentis tractelli non pertinens, quam ponit Bart. in L Seius& Augerius. st . ad i. Fal. plenius in auth sacramenta puberum C. si aduer. uen plenissime in l. si quis pro eo. ff. de fideiussi& An. de Butri.iαc.cum contingat,de foro competen.
8 TIgesimoprimo. Quaero, An nostris terminis retentis, i in int V gruin restitutionis petitio executionem impediat. Bat. ini. s. condemnatum. T. de re iv.concludit idem quod conclusit in exceptione nullitatis, de qua dicti im est in I i. quaest. Adverte nunquidi restitutio in integrum impediat executionem sen tentiae.&con similia Eier pustici instrumenti, dicas. Aut loqueris de executione facta ante 4 petitam restitutionem , aut de fienda . Primo casu non reuocaturi executio facta insta tempus, infra quod licuit appellare per uiam attentati, uel nullitatis , de appel. capitulo non solum , in princ. libr. 6. Ratio disserentiae est , quia appellatio innititur in re iustistiae; restitutio uero innititur aequitatis iure : habet tamen mixtam gratiam non dico a iudice, tedam re inuentam, unde iuste fit executio sententiae, a qua non extitit appellatum, & hoc tenet Ioan.An. .
in titu. de suppli. 3. dissert. in addi. ad Specu. ubi etiam ponit quid disserat , supplicatione. Secundo uero casu , aut executio seret irreuin