Angeli Politiani Opera qvae qvidem extitere hactenvs omnia : longè emendativs qvàm usquàm antehac expressa : quibus accessit Historia de coniuratione Pactiana in familiam Medicam, elegantissimè conscripta : quorum omnium ordinem post Politiani el

발행: 1553년

분량: 703페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

x eo

EPISTOLARUM quam mihi, proponam tamen quibus eum credam suspicionibus adduc tu fuisse, ut ista quasi cominisceretur. Legebat uidelicet apud Iuvenalem, quem tunc enarrabat Et a trcpidoThymele summissa Latino. Qtrem locu uulgo sic interpretaniatur,ut Thymele sit uxor, quam summiserit Latinus: hoc est ut existimant) leno cinio prostituerit.Cui fauere sententis nonnihil ec illos ad Domitianum Martiatalis uersiculos putauit, quos etiam citat: Qua Thymelen sipe etas,derisorem Q L linum olla fronte precor carmina nostra legas Et rursus illud ex iuuenale: Zelotypus Thynieles. Et item: Quem toties texit perituri cista Latini.Nam cςsum fuisse a moechis,inde probat, quod ait idem MartialiS: O qUam dignus eras alapis Ma riane Latini, Te successuruira credo ego Panniculo. Personam uero inductam sit

spicari credo potuit,aut quod Zelotypus Thymeles legatur ut diximus apud iuuenalem, aut quod apud Martialem spectet & Latinu pariter Domitianus, re

Thymelen. Haec aut cm cst frivola sint argumenta, quiuis mediocriter doctus, etiam e tacente perspexerit. Iam primum igitur constat Latinum fuisse Domitiani fata miliarem, mimum temporibus illis celebrem . Cuius in scena gestus maxime potapulo Romano placuerint, cuiusq; fabulis, ac iocis etiam princeps delectaretur.

Haec ita esse declarat epitaphium, quod ipsius Latini legitur apud Martialem ii

hro nono, his uerbis:

Dulce decus scenae, ludorum fama,Latinus Ille ego sum,plausus, delitiae Φ tUae. Qui spectatorem potui fecisse Catonem, Solucre qui Curios, Fabricios Q graueS. Sed nihil a nostro sumpsit mea uita theatro, Et sola tantum scenicus arte feror. Nec poteram gratus domino sine moribus esse, interius mentes inspicit ille deus. Vos me laurigeri parasitum dicite Phoebi, Roma fui famulum dum sciat esse Iouis. Declarat & Suetonius, ita scribes in Domitiano: idq; eiecenanti a mimo Latino, qui praeteries forter animaduerterat,inter caeteras diei fabulas referretur.Eundem uero derisorem uocat Martialis, aliorum 4 uelut irrisioni negat expositum, scili cet ut nasutissimum, scribens ita in Xenns: Nasitus sis usq; licet, sis dentiu nasus, Qua nium noluerit serre rogatus Atlas. Et possis ipsum tu deridere Latinum, Non potes in nugas dicere plura meas: Ipse cgo cb dixi, quid dentem dente iuvabitu oderet' carne opus est, si fatur esse uelis.

De nil moribus ipsius fauet epitaphium quoci quod proposivi. Nusquam igitur hoc legit Merula,Thymelem fuisse Latini uxore. Nec propterea quod summisia dicatur a Latino, continuo prostituta significabitur: sed adhibita potius a Latino

quae suam uicem palparet munere delatore, quem palpabat & Carus. Nec absur dum cst,ut mimae opera mimus uteretur, etiam si non uxoris . Nam fuisse mimam Thymelen quoi, super nominis Elymon, persuadet illud, quod itidem, ut Lati nus a Domitiano spectabatur Sipsia. Caeterum mimar quantum legimus ex ea fere nota fuerunt, quae corpus UUlgarent: quales Augusti aetate celebrantur, Ambuscula Cith eris,horigo. Quo sit ut fere nullus adulterio sit locus in mima.

Nam Cisia illa perituri Latini nihil adThymelen, quemadmodum scilicet et loripua

112쪽

Iotypus Thymeles nihil ad Latinum. Sed ita potest accipi Latini cista, qua ince

chus tegatur,ut ipsa generaliter moechorum latibula designentur a cista illa, sub qua lareret in scena sic forsan argumento postulanto moechus aliquis, que mimus hic nobilissimus agere sit solitus.Nam periturus ideo puto uocatUr, no quia re uera Latinus perierit opera delatorum, quem gratum principi fuisse mortuum quoq; Martialis innuerit: sed quoniam pereat in. argumento mimicae fabulae de prehensus adulter,aut omnino periturus uideatur, nisi statim sub cista delituerit Par conaectura de zelotypo Thymeles. Etenim, sicuti existimo, Thymele mima persona sustinebat uxoris alicuius in scena,qus Uiro Telotypo Uerba darer, quem uirum quiqu: nobilis ille iuuenis agebat, is a Iuvenale zelotypus Thymeles apta pellatur. Adulteria uero potissimum fuisse mimorusegctem, declarat his ad Augustum uersibus, lib.T14stium secundo poeta Ocnditis: Quid si scripsissem mimos obscoena iocanteS, Qtii semper iuncti carmen amoris habent cIn quibus assiduer cultus procedit adulter, Verba dat stulto candida Tmpta uiro.

Et paulo post:

Cum cli sesellit amans aliqua nouitate maritum, Plauditur,oc magno palma fauore datur. Et rursus: Luminibusq; tuis,totus quibus utitur orbis, Scenica uidisti laetus adulteria.

Iar ne tibi liquet Baptista, nusquam adhue probari uel uxore suisse Latini ThymeIen, vel ab ipso conciliari solitos adulteros,uel postremo nouam de tali aduItexio inductam personam a mimographis, quando nec autor haec quis quam dixit, ec inanes istae quasi nebulae non argumentorum, sed leuissimarum suspicionum' uel in omnis cuiusda potius, ipso pene spiritu dimantur Restat ut ne caesum qui dem fuisse doceamus a moechis Latinu. Nam quod ille citat de Latini alapis ex Martiale,neo non de Panniculo, magis accipi debet, ut PannicuIu ceciderit ipse Latinus, quam ut os praebuerit Panniculo. Quod esse uerum declarat re Martiatalis ident Iib secundo Epigrammaton, his uerbis: Hesterna faetiim narratur Posthum e cana,

Quod nollem quis enim talia facta probet ros tibi percisum, quanto non ipse Latinus Vilia Panniculi percutit ora sono. Vides ut os percisum non Latino a moechis, sed Panniculo ipsi potius a Latino. Percidi uero dicitur os, cum bene pulsatur. Ita certer Seneca usurpat libro Natu ralium quaestionum tertio, qui tame uulgo quartus inscribi solet, ae decimo subianecti.Verba Senecae sic sunt: Qui me us ad mendacia liscleuiora,in quibus os percidi,non o culi erui solent, credulum praesto.Panniculum uero ipsum quoque fuisse mimum,docet illud eiusdem Martial.lib. tertio:

Ne legeres partem Iasciui casta tib elIi,

Praedixi,& monui: tu tamen ecce legis.

Sed si Panniculum,si spectas casta Latinum,

Non sunt haec mimis improbiora,lege.

Sed fuit ut uidetur Panniculus uilioris notat mimus, cuius ob id ora quom ussia poeta dixit. Itaque p orsonam semper eam puto sustinebat, quae caederetur alapis ex argumento. Quod ut homo facetus, ingenti sono illius est Latinus, ut ip

Ang. Polit. I 3 Panniculo

113쪽

Panniculi malam grandiore crepitu cachinnum tolleret speetatores. Nam fuiste in argumcnto fabulae cuiuspiam sicuti diximus alapas istas indicat Iuvenalis, in quiens: Ridere potest qui Mamercorum alapas.Taxat enim ciues, qui deles ais xentur edente in scena gestum nobilitate, sic ut cx ca quidam Uel praeberet os ala pis, uel taederent. Sed di illud quaeri poterat, quaeratio fuerit, cur a moechis crederetur Latinus, si uel uxorcm moechis prostituebat. Aut quid Opus denique, con regi cista Latini moechos, si iubente Latino coniux prostabat Quapropter ut antea quoq; dixi friuola sunt laaec, ct falsia, sibiq; prorsus ipsis obstrepctia, nullain cratione munita,nec autoritate. Sed liaec hactenus. Qii aesiuit aut e Pictis iderintuo quoque nonunc, cum Gallus intempestiuum caneret, quo paeto illud uocis a Graecis diceretur.Etenim Iuvenalis meminit eius, Quintilianus . Ego certe, mi Baptista, non aliud puto, quam quod aliquando 1eperi apud idoneos :quanquam mihi nunc autores ipsi non succurrunt . Est uero ea ilox etiam, quae neque choro neque fidibus concordat.Haec nos ad te pusilla nimium, leuia que, uerecunde quidem, sed tame& libenter scripsimus. Quoniam sicuti me tua multum deterret eruditio, sic multum rursus inuitat humanitas. Vale.

BAPTISTA GVARINUS ANGELO POL l ΤIANO SUO S. D.

i Erlectis literis tuis, non minus eruditis, quam humanis agnoui Ac Pici

diligentiam, di amorem erga me tuum . ille quod recepcrat, accurate gessi perfecit. Titita satisfecisti, ut expectatione meana superaueris. Sed ded si gramaticis mihi gratias agis,perinde ac si rem acceperiS, quae meam a gis sit quam tua. Nam si usus librorum, qui apud me sunt, non ita ut cupis, tibi supPetit, locorum interuallo animaduertas uelim, non meae possessioni. Approboque scripsisti de ceteris locis. Quis enim a Politiano dissentiat Sed de uoce Gallorum immatura ampliari iudicium opto. Comune est enim, quod scripsisti, alijs etiam cantib us absonis. Quaerendum est aliud nobis, ut arbitror, aut ingenue: fa tendum nos homines esse. Quintilianus iit credo apposuit, sed in omni b. eXemplaribus des sacratur. Si quid a me fieri potest, quod tibi como dum futurum sit. optio tua est. Pico me commendes, rogo. Vale. Ferrariae, nono Idus Augusti,

M. CCCCLXXXXIIII. ANGELVS POLITIAM vs PANDULFO COLLE NUCIO SUO S. D.

- Egant eruditi quidam sic enim scribis) uerum uideri, quod consissentiresponderam tibi, Urii μουρ esse apud Iurisconsultos uuas, quas n5 uini casisse haberemus: ac ne illud quidem credunt in Digestis archetypis ita r periri Iustiniani principis, titulo De uerborum signincatione. Seu

dc latine dici, contra quam nos opinati sumus,amrmant Imam diem, quae sit ulti. ma uita .Damnant di quod specimen accepisse me dixi Nardi di Gnaphali, cum tu milii non formam, sed ipsas potius herbas, aut ut Iurisconsititi uestii loquunt species miseris. Reprehendiit ite quod cottidie noster a manu scripserit, no quo ii die: quodq; quotiens, non quod antea defenderim, quo ies. Postremo culcitam pro culcitra. Quare accipe ad singula. in archetypis csse,no quod ipsi uolunt nolo milii, sed archetypis credant. Qui sic publice custodiuntur; Ut tamen etiam frequenter adeantur. Sunt igitur Pauli uerba sic in Pandectis ad liquidum: Qui fundum uendidi pomum recepit,nuces, S scos, uuas dunta, xat duracina 8c purpureas, ec quae eiusdem generis estent, quas non uini causa haberemus, quas Graeci U -ρ appellarent, recepta uidera. Nec abnuecim

114쪽

tamen ἡδωδίμὴρ qudqueIecte nuncupari, quo nomine quasi uerso dixera privuccules Sed ἐίώμμον ad alia quoque pertinet, irα Iu Ο ad utram dian taxasieliasii non hanc ad ij cias. Nec uero me fallit ita uulgo illud accipi θεοκeis ον, quasi naaturainsedat uva non cibaria vulpes, cum sit a uerbo facta V ιμορ, quod maxime secundis mensis congruit: a quo τρωγάλια quoque, παγηματα, παγυμ απισμόρ. Quare non aliam profect c quam cst μον, Vergilius exprimere tenta uit, cum dixit in Georgicis: Non ego te diis 8c mensis accepta secudis Transierim Rhodia.

Nec utit tacuit Aristoteles, παγημα βρώματω ὁ ν ἔδεσμα τρωγαλi3. Sed Ima dies an latine dicatur,uos uideritis, qui scilicet usurpatis uestro periculo. Certe nec autoritas Iurisconsultori Im, nec Horatii poetίeuos adiuuat. Nam nec

apud illos ut ostendi nec apud Horatium legitur, Ima dies. Non enim q9oniam' dixerit: Seruetur ad imum, pro illo ad finem,ltatim sequitur,ut 5 ima dies, pro ultima uitae diere Redicatur: quae potius dici sumima debet: ut, Venit sinam a dies:

Summum nec metuas diem, nec optes. SummuS enim uere dies, quo summa

dierum colligitur.Horatius autem sic ait: Ab incoepto ad imum uelut ad pedes ii capite,d seia limilitudinea pictoribus, qui prius laborant in capite. Caverum specimen quoi uocari, quasi gustum quendam mercis ab empturientibus, hoc est, quod in Demosthene Plutarchus ιρέγμα uocat: ut alit negent, indicat Cicero tamen,hat id dubitans in Tusculanis quaestionibus, quin specimen naturae capi ex optima quat natura aebeat.Cottidie uero,c,litera scripsit amanuensis meus,au tore Q intiliano: Quotiens autem Prisciano. Nec tamen absurdum est, si nunc laoc,nunc illud, pendente adhuc lite,sequor.Huc enim me proportio uocat,illuc auro it In culcita sequor obseruationes co dicu presertim si nihil rjs preter in doctam consuetudinem refragetur Possum uero proferre tibi sexcentos, quoniatamen procul abes, citabo paucos ex iis tantum qui publice spectentur. Iube igitur adiri potes enim Suetonii Martialisq; uetustissima exemplaria: quorti illud quidem Romae Vaticana bibliotheca patet, hoc uero Florentiae publica Medicae familiae reperiet is, cui negotium dederis, culcita, uel in Tyberio, uel in Apophoretis: quod idem Satyra quinta Iuvenalis codice peruetere, quem doctis si mus princeps, ac dux Vrbinarum Guido, de pulcherrima sua librorum sipelleiactile prompserit. Sed quid in iis laboro, cum sit in Florentinis etiam Pandectis, titulo de supelle etile legata, prorsuS ad hoc exemplum: Lem etiam inargentati,

culcitae, toralia. Nec abhorret a ratione, cum fieri possit e calco, secundu uerboiarum formam quae saepius quid fieri Ostendunt, uersia tamen sicut in compositiths balitera in usi auod tamen qui reprehedit,uelim doceat inuicem, quam rationem potius ipse, uel autoritatem sequatur. Si quidem mihi euenit interdum, quod NCiceroni uidelicet ut habeam quem fugiam,non habeam quem sequar. Nec ta men fore unquam credidi,ut haec ad obrusam sic exigerentur in I iteris presertim non mea manu,sed meo duntaxat ingenio formatis, cum detur idiographis quoque doctorum hominum uenia,sed a doctis: uel quod haec orthographa pro friuolis habentur interdum, uel quod ut Cicero inquit

visum populo concedimus,scientiam nobis reser uamus. Vale.

AN GELI

115쪽

ANGELI POLITIANI EPISTO,

LARUM LIBER OCTAVUS. ANGELUS POLITIANUS INNoc ENTIO VIII. PONTIFICI HAXIMO S. D.

lv M Romae abhinc triennium ferme in comitatu essem Florenti l nae legationis, quae tibi sancte pater Innocenti Pontifex maxime, ii ad supremae istius dignitatis 'fastigium nuper euecto gratulatumi aduencrat,memini abs te mihi magna celebritate curam delegari uertendi in latinam orationem Romanorum principum res ge- sias, si quae adhuc inter Graecorum monumenta nostris intactae hominibus reperirentur. Quare cum coelestis animi tui iudicio,iad plus mihi ho

noris additum, quam oneris iniunctum anirn aduerterem, ut primum Floren

tiam sum reuersus, altissima solicitudine circumspicere coepi, quem potissmum ex omni Graecoruin copia interpretandum susciperem. Occurrit autem in primis Herodianus hic, excellens rerum scriptor: bc qui diu in Palatina uersatus aula, affecta . iam aetatis historiam de suis temporibus componere aggrestus, neo eloquentiae caruerit laudibus,& fidem tamen in primis, libertatem ii retinuerit Hoc ubi opus a nobis, nem multo sane negotio, neq; inuita ut arbitror Minerua elucubratum est,ca mox tempora inciderunt, quibus ec nostra impedirentur studia, ct , quae plurimum ualet in scribendo, omnis propemodum alacritas excute

retur.Postea uero Φ pro tua prouidelia Sc pacem Italiae cupieti reddidisti,di cum patrono meo Laurentio Medice amplissimae quide fortunae, sed amplioris inge nq, prudentiar i uiro priuatim affinitate contraxisti cesssit uidelicet ille quasi nimhus suaq; mundo reddita serenitas est: sic ut nos iam ipsos colligamus,atq; ut gratiati pluuia flores,penech decidui,ad nouae lucis radios erigamur. Ergo & uetera

edere in publicii, dc noua procudere iam libet: unde aliqua modo uel tuo sacria tissimo nomini celebritas, uel nostris temporibus claritas, ueI studiosis etiam ho minibus utilitas pariatur. Cpterit Herodianum hunc nostrii, donec maiora tibi ae fortasse meliora parturimus, uehiti praeludium aliquod ueri iustic, laboris laeta' ogamus, fronte cxcipia S, si Imme Pontifex. Magna in eo negotioris,personarum mvarietatem multam rerum nouitatem depreliditurus, crebracp in utram in partem

fortunae ceu uacillantis exempla, consilia admirabilia, di consiliori,nopinanoae euentus,graues Q pro tempore sententias, replena ubiq; dignitatis, plena suaui tatis oratione, copiosam uidelicet quandam ad instruedos moros supellectilem dc ceu sipeculu humanitatis, in quod insipicere omnis uita, unde capere atq; hat rire documeta queat, per quae uel publicis uel priuatis rationibus consulas. Quae sane nostrae fuerunt partes,tentavimus profecto; inam. etiam effecerimus, uti omnia cx fide responderet,ne inepta peregrinitas,ne Graecular usqua figurae,nisi si quae iam pro receptis habent, latina quasi polluerent castitatem,ut eadem pro pemodii esset linguae utrius cp perspicuitas, caedet munditiae, ide utrobi sensus, atq; indoles, nulla uocium Orositas,inii Iaanxietas.Tu quando nobis aliquod cet siqnsis ex arce ista tui pontificatus ad bene siperandu sustulisti, perge obsecro, an

ctissime pater, perge in se uere ait illustrare bonas arteis, que scue pedibus istisfinctissimis aduoluunt supplices,numcnt tuu aduersus rude infestia, tetrach barbariani implorant: ut a quo pax Italiae, atq; adeo terraru orbi restituta est, etia ab

eodem pacis alumnae litem ab iniuria scilice , atq; indisnitate uindicentur.

116쪽

INNoc PATIUS PAPA VIII. DILECTO FILIO AM

GELO POLITIANO.

Ilecte sit, salutem dc apostolicam benedictionem: Librsi quem nuper

ad nos i sisti, e Graeco in latinum traductum, gratissimo animo acce e PitULIS, tum propter rei novitatem, tum quod doctrina ec ingenio ita cultus est multorum iudicio, quos apud nos doctos habemus, ut bubliothecae nostrae magnum sit ornamentum allaturus. Gratias tibi propterea maximaS agimus, uirtutemq; tuam in Domino c5mendamus: hortantes idem in posterum iacere perseueres, ut his honestis laboribus maiorem in dies tibi laudem parias,& a nobis uberiorem gratiam promerearis. Nunc uero in signir tam grati animi, i amoris nostri erga te paterni, ducentos aureos per dilectum filium so aninem Tornabonum ad te mittere decrevimus, ut eo uitae praesidio facilius huius modi labores subire queas.Datum Romae apud ancta Petrum, sub anulo pisca toris, die decimo quinto Augusti, M. cccc LαXXV I s. Pontificatus nolitri

INNOCENTIUS PAPA VIII. DILECTO FILIO LAURENTIO MEDICI.

Ilecte fili, falutem di apostolicam benedictionem. Agimus deuotioni

s tuae gratias, quod eius potissimi in opera dilectus filius Angelus Poli uanus, uir eruditissimus, librum e Graeco in latinum traductum, nuper

ad nos miserit,nostro nomini dedicatum, non solun ostro, uerum etiam aliquorum peritorum, quibus illum ostendimus, iudicio maXime comendatum Erit apud nos ut decet in magno honore,bibliothecae nostrae ornamentu, Virtutis ac doctrinae illius testimonium. Hortamur te maximer, eundem Angelum a

toritate promoueas adlauiusmodi opera edenda, quae nouulgarem sibi gloriam parient, L nobis delectationem maximam asserent: qui tam honestis laboribus partim in beneficiis, parum in aliis rebus dignam mercedem collocabimus. Et nunc in huius animi testimonium, ducetos aureos per dilectum filium Ioannem Tornabonum illi mittere decrevimus,ne hic Iiber in donatus remaneret. Datum Roma apud S.Petru, sub anulo piscatoris, die X VI Augusti, M. CcccLXXXuic Pontificatus nostri anno tertio. ANGELUS POLITIAN Vs 1NN OcENTIO VIII. PON

8 Escio quibus uerbis gratias tibi agam, sanctissime pater Innoceti, sunt,

me Pontifex, qui tam multis laudibus uigiliolas nostras, tamqi ampla v j beralitate prosequaris. Quod ego factum sic interpretor, uoluisse bea

titudinem tuam huiuscemodi exemplo iacentes olim literatorum antimos erigere, cum uidelicet intellegant tantam esse in Pontisce maximo nostris temporibus humanitatem, tantamq; beneficentiam,ut nunc postremus quidem, atq; infimus illius ordinis,non dicam inlaudatus, aut inhonoratus, sed ne uacuus etiam munerum, atq; in donatus dimittatur. Mihi saner calcaria, 8c stimulos cum in me collatae laudeS, tum praesenS quo J,&sperata benignitas subdiderunt,maximam in iniecerut curam cauendi etiam atq; etiam, ne quo uel tempore, uel casu liberalitate ista, indulgentiat tua uideri indignus queam. Quocirca curabo, at . enitar, Ut hic noster tenuis agellus, cui scilicet colendo tantum instrumenti tua nunc munificentia suppeditat, nouos sibinde prouentus tuae afferat sanctitati. Spero autem fore, ut quam diu sub umbra tui numinis recubuero, ita ab omnib.

uel incomoditatibus, quas vita humana fert, uel languorib. molestijsq; exolvar, ut ab

117쪽

ut ab umbra apostoli Petti, cuius tu locum in isto fastigio obtines, omni prorsus aegritudine homines liberabantur. Valeat tua sanctitas.Florentis,pridie Calend.

4 si me pudor prohibet hominem tenuis fortunς,nulliusq; propemo

dum autoritatis,literas dare ad te Dei maximi uicarium, pi incipemingeneris humani: tame in tanto uel priuato meo, uel publico totius nostrae ciuitatis gaudio, facere non pollum, quin tester apud te, summe pontifex Innocenti, subitu hoc animi gaudis profitear laetitiaians ratias agam priuato quo nomine tuae sanctitat quod adulescentem nostru Ioannem, Laurentii filium, Florentinae reipublics delicias, tuorum numero fratrum, summi 43 sena tus collegio adoptaueris, quod ciuitatem florentissimam, familiam o nobilissi mam tam insigni munere, tamq; eminenti dignitate cumulaueris . Tum gratulor etiam tibi, quod hac acerrimi iudici j constantissima fide, proper immortalem cae teris tuis egregῆS uirtutibus gloriam conciliaueris. Vt enim Laurentium ipsum taceam, quem tibi in perpetust, sancte pater, beneficio isto tanto devinxisti, quid ipso tandem Ioanne Cardinali nostro per elius aut quid omnibus numeris ab solutius No indulgebo amori meo no tuo iudicio blandiar Pontifcx, nota curvctis, re testata loquar. Ita natus,&factus, ita altus atl educatus, ita deniq; erudiatus atque institutus hic est, ut nemini secundus ingenio,nec aequalibus industria, nec prsceptoribus literatura, ne et grauitate senibus co cesserit. Nautia in eo pro hitas, ec genuina, diligentia quo parentis ita impense culta est, ut ex illius ore non modo non uerbum dictu foedius sed ne leuius quidem unquam, aut etiam licentius excideret.Non actio, non gestus, non incessus in illo notatus, non aliud postremo, quod in deteriorem partem conspiceretur.Sic in uiride te canam a cirritas, ut qui loquentem seneS audiant, proauitam in eo, no S paternam certe in dolem agnoscamus. Cultum pietatis ec religionis pener etiam cum lacte muriciuexuxit, etiam tum ab incunabuli S sacra meditatus ossicia, quando nondu editum cum, tamen ecclesia iam genitor prouidentissimus destinauerat.Protinus autem

est in lucem susceptus, multis magnis praes agiis in hanc erudiri sipem coepit. Et quoniam tale de se specimen dabat,ut istius iam tum uirtutis faceret fide, compulsus fama Ludovicus ille Francorsi sapientissimus, idem p sane tissimus rex, ne summi quidem archiepiscopatus fastigio indignu hunc ipsum plane adhuc pue rum est arbitratus. Illum tu igitur habes regem collatae istius dignitatis praeluso

rem .d elam reX maximus exorsisS, quam Pontifex maximus pertexeret. Audires

utina uoces fausta tibi nuc,&prospera ominantis Floretini populi. Aspiceres gestientem ubi , ct concursiante in atriis nostris, ac laetitie suae impotente cium multitudine, plebemq; ipsam ViX gauditi capiente animis. Non senes grauitas,no matronas pudor,non pueros infirmitas ab ossicio retardat. Cofluunt in edes Medi cas sexus,aetas 3 omnis, omnis huc ordo ut ad priuatas necessitudines ) prope rant. Pro se quisl primi haurire oculis aspectum noui Cardinalis festinant, exul tant uociferans,manus ad coetu tendunt: propitin tibi Dea, prosipera, secum da in omnia coprecantur. Pro tua uel salute uel dignitate uota prorsus ab omnib.siuscipiune. Nec est Q annos ac natales Cardinalis nostri numeretis, uirtus illi ante die

contigit.Ne dubita Pontifex, implebit uti augusta purpura. NO sub galeri pondere anhelabit, non fulgore caligabit nimio, non indecorem cum tanto Senatui

118쪽

LIBER VIII. Io non imparem tanto fastigio recipies. Iam nunc ampla maiestas, iam solito maior species. Constabit ratio collegis lati suffragii, nec te unquam summe pontifex iudicii poenitebit. Hoc tibi nomine quod unum ualeo gratulor, ago Φ gratias. Quos aliquando pedes istos beatissimos praesens o sculabar, iisdem nunc illis ab sens laetitiae plenus aduoluor. Deum in precor, ut diu tuo perfrui beneficio gaudeamus, ut prospera incoepta prosperrimicosequantur euentus. Quod autem ad me attinet quando n6 alia pro animo meo facultas est) dabo opera certe quamdiu uires suppetent, ut istius nodi tua benefacta sancte pater in omnem posterita

tem sempiternaliterarum memoria propagentur. ANGELUS POLITIANVS IAc OBO cARDINALI PA PIE N s I S. D.

On possum facile' explicare literis,in quantam nos admirationem ad

gerit Lauretius Medices, patronUS meus, testimonio laudum tuarum. Nam etsi illae quidem uno omnium consensu maximae semper, admira biles et praedicantur, oc uirtutis tuae constans opinio in Omninm pecto ribus uiuit, omnium linguis celebratur: tamen cum Laurentium Medicem iaquod saepenumero accidit) de teloquente audio, cuinq; te mihi totum ut dicit atq; integrum in oculis constituit, proculdubio intellego pristinam illam de tuis uirtutibus famam parcissimam sane tibi, minus Q benignam filisse. Existimabam equidem antea Papiensis gloriam in otio tantum,literiSQ consistere, eamq; per se satis amplam atq; mirificam in principis animo statuebam: alteram Uero partem, quae in rerum agendarum usu & ratione uersatur, etsi haud omnino ademeram, non tamen ut propriam tibi peculi remi adscripseram .Ecce nunc Laurentri te stimonio , in utriusque gloriae splendore maximus nobis admirabilis Q exoreris, ct tanquam Homericus Asteropaeus dextra pariter, ac sinistra manu iaculuna in torques. Caue autem puteS me tibi nuc his laudationibus assentari. Testor enim meum in te animum ac fidem, nihil me aliud scribere, quam quod sentio: atq; omnem gloriam, quantacunq; ea sit, tua uirtute inferiorem existimare.Neq; ego hec de teipso ad te scribere audere,nisi incredibilis meus erga te amor, ea mihi ex in rimo corde, ex ore, et calamo, quasi sitio iure extorsisset.Idem quo* ipse & Hometarum nostrum, quem tu a Lauretio petieraS,ec meum ad te animum uno tempore pertulit. Hunc quidem uelim Papiensis in tuum sinum placider suscipias: dignus est enim, quando tuus est, in que omne genus humanitatis ac beneuolentiae pro filiadas.Homerum uero nostrum seminudum quidem adhuc,ati inuolucrem,ardentibus iudicii tui radi js aduersum statuimus, perinde atque aquilam ferunt implumes pullos, & nuper calido ex ouo prolatos, orienti soli obhcere. Quod si ille intrepidus ad tuum radium,non conniventi pupilla sum get intuitum,resere Dius eum in nidum, & ut legitimum foetum educabimus. Sin Uero oculorum a cies offensa perstringetur, ueluti alienum, ac nothum exponemus. Aut tuter ipsum magis tanquam Musarum hostem pro ce, 8c in profluentem aliquam de

merge . Erit enim perquam gratum nobis, si Rheni fluuit ingenium imitaberis: Rheni fluui quem quidem ferunt pusillos Celtarum infantes intra sinum coniectos, si qui ingeni . dem polluta matris pudicitia suscepti fuerint, tanquam impuri lc ti uindicem,

rapidis uorticibus sisto care: quos autem senserit legitima foetura editos esse, placido alueo leniter suspendere, atque in trementes genitricis manUS iterum subvehere, salutem pueri quasi intemeratae pudicitiae testimonium ferentem. Remittas ergo item tu quoque Homerum nostrum, Uagientem quidem illum,

atque infantem in complexum soliciti parentis, si ea tibi esse indole uidebitur, quae

119쪽

E PI STOLA RVM et os

quae θc spei tandem nostrae responderit, & exquisitissimo iudicio tuo faciat sati .i

Sin minus,aut Thetidi, aut Veneris largire marito. Vale, musaru patrone,&anitamulum is um meum in delitiis habeas,rogo. i Aco Bus cARDINALIS PAPIENSIS ANGELO POLITIANO

ET NICOLA O MICHELOTIO S. D.

Equo animo feretis ambo, si vacui temporis raro aliquid habens, sero atq; una tantum epistola utrissi respondeo. Legi traductione tuam, Ani dis gele, diligenter satis pro otii copia. Qt Iaerenti quid sentiam, promptius E es quod respondeam, quam quod bene responderi posse ab indocto

confidam. Vos me est ealiquid creditis, ego infra opinionem uestram sum multatum. Si quid olim attuli lucis,insascatum id est tenebris curiae. Paupertas dudum nunc dignitas, diuersa a primis insitutis coegerunt tractare.Intyba siccet I t am Brolite, Oc gustui ingluuies: tam male nunc positam de oratoriis ec poeticis iudi care,cb inepter de mussicis capti auribus iudicant. Ne desina tame expectationi uestrae, accipite, quod beneuolentiae potitis, Cy retentae disiciplinae sit signum. Oratio tua, quantum remetior praeterita,latina est,ecillustris, Ut huic comendationi addi possit. Pleni etiam uersus & suis numeris magnifice auribus seruientes.In tam re centi aetate, laudis ec admirationis haec sunt. Neque ego susceptum laborem inutilem puto. Ad ediscendum Homerum pertinet, ad alendum grandibus sipies tum, ad ea tandem suscipienda, in quibuS nostro gradu, non alienis uestigiis incedere habeamus.Homerum tamen si qui S roget, num latinu fieri se uelit, uersum ii uersui reddi, uereor ne uidens transimarina multa inter Graecos Cy nostros sensitiae linguae porro cuiusq; suam excellentiam est e, quam uix in aliena est assequi: de

nique barbam menti nec latinum plane arguere,ia CC graecum reserre: inquam uereor, net respondeat malle se Colophonium, xl Florentinum haberi:&pallium Otogam graecis membris aptius conuenire. Tum eorum iudicium laudet, qui maiagno ingenio picediti, cum dissideret cunde reddi potio nos iris, qui est apud sitos . maluerunt imitare Φ uertere. Censeo tamen ut dixi opcram inchoatam no de serendam, hoc exercendi styli studium colendum assiduo, aucteribus ouidem laudatu,&ad complendum pectus maria aer neces Iai m. Si no assequeris.Quod uis,rei non sinit magis, quam nostrie facundiae inopia: aequalis tui Phaetonis lauta dem inuenies,ut iam de suscepto a te ccelesti Homero, did ab illo de coelesti cur ru dicatur: Hunc si non tenuit,magnis tamen cxcidit ausis.Meum hoc est utinata prudens, fidele tamen de labore tuo iudicium. Traductionem ipsam remitto ut petis,& tibi gratias ago.Te Uero in meum suscipio tam alte amorem condens lalte descendit admiratio uirtutis insolitae Esi iam tuus Papiensis,tibim in stadio literarum currenti uocibus secundis acclamat,ut pergaS,Ut no fatigeris, ut calcem ipsum contentis oculis sipecteS,N huic palmae nis anteferendu existimes, uiuenti ac mortuo pro suturae. Ad te reuertor Micheloti. Attende quid agas, in bona tua

uideris iniurius. Ais coepisse teipsum amare,mOX ut a me amari eS coeptus Si nullum est iudicium meum, te aute ex meo amaS iudicio, non sentis sine causa tuum

de teipso este amorem Atqui magnae sunt cauta, quibus teipsum existimatione propria debes diligere: ingenium, litere Φ humanitatis, ad obsequium dexter moedus,in primis Laurentii nostri fides,& gratia, quando Principibus placuisse uiris non ultima laus est. Quare caue posthac ex meo magiS qi tuo iudicio ipsium te atames: Papiens etiam hactenus tribue, ut eius beneuolentiam ex dignitate not. meritis ornamento tibi esse existimes. De Balducio gratias habeo, quotidianis ossicijs tuum animum probas .Hunc ego, quod solus Florentiae ex omnibus ne

cessariis

120쪽

LIBER VIII.

1 o secessariis est, comendo liberius, & benignius accipi cupio.Tua diligentia reliqua

ab olue,&me ama,inw amicorum rationarium, non inter postremos relatum te scito,fixum etiam cordi trabalibus clauis. Vale. Romae, Calend.Ianuar. ANGELVS POLITIANVS AsCANIO S ORTIAE VICE . COMITI CARDINALI s. D.

Iumultum in fateor, dubitaui, an ad te principem dominum , excellentem homo infimae sortis,humilist sortunae literas dare. Quippe a scri bendo me magnitudo deterrebat tua, quasi radiis quibusdam nostrat

s aciem mentis perstringebat.Contra aute, experta mihi humanitas cle mentia i , ut aliquando scriberem, adhortabantur. Nimis autem stultum uideba itur, cum tute mihi autor audedi fueris,pati siue metu quodam intempestiuo, siue pudore subrustico nostri apud te memoriam exolescere. Meministi, arbitror,ue

Iaire aliquando ad te uisium, sialutatumq; una cum Laurentii Medicis filiolo, An gelum neficio quem Politianum, ipsius magistrum pueri. 4uem aiebantiadnulli haud omnino indoctissimum haberi hominem, Cumq; apud te, capta ex tempore audacia, de antiquis urbis operibus ac sitit, struetionibus aliquandiu fabulari. Ille ego sum scilicet, eadem*absenti uel fiducia erga te,uci audacia superest, quae lite haud defuerat praesenti . Sed eam tamen nihil est cur mihi qui quam uitio uertat, scilicet quae ex humanitatis tuae notitia, quam ex magnitudinis ignorantia proficiscatur. Roges quid sibi hae quierant literae .Nempe aliud nihil,nisi ut mei apud te memoriam renouerit,mees le hominem tibi deditissimum declarent, sperante maxime: in tuo patrocinio, daturum 4 operam si res serat ut animum tibi ineu,

sidcm,uoluntatem Qi aliquando probem. Orarem autem nisi improbum est ut siqua de nobis mentio apud siminum Pontifice oriatur orituram scio cum tu uo Ies ostendas me illi esse hominem no ingratum. Facile enim intelligo, quantum tua apud illum ualitura sit autoritas: quoniam quantum iurer ualere debeat, non ignoro. Val e. Florentiae, M. cc c CLXX v. ANGELUS POLITIANUS FRANCIS co P IcOLOM IN EO

CARDINALI SENENSI S. D.

I si siclo, pater amplissime,lta me tuae debere humanitati, qua, cuisthiccssem, egregiam mihi lingularem prsstitisti,ut cinitIlis offici js,nulla

opera, labore, industria et mea poste uidear satisfacere: tame cogitans,

nihil tam ingrati esse animi, quam dissimulare quod debeas, cum per soluere nequeas, decreui aliquid ad te li terarum dare, quibus meum sensum ad uersum te, conscienti an testarer . Ego si mihi tecum dandae reserend gratiae

certam en instaret, continuo scilicet manus dedissem tibi, utpote cuius etia in aedibus ipsae habitant Gratiae.Sed quoniam maior tu es, quam quo nostri aspirare conatus queant, uelut imagina ijs te quibusdam ossiciis pro re, pro copia remune ramo bene uidelicet sentiendo, loquedo Φ de te,fauendo tibi, omnia* bona cu piendo. Quod si ossicia ossichs duntaxat, ac non uoluntate potius, anim odi pensantur fateor,soluendo non sim: sin Ut Cicero putat) etiam cum habetur gratia, in eo ipso quod habetur,refertur,non Vereor quin sim quae debeo, saltem animo ipso persoluturus. Qui quonia tibi totus humanitatis tuae merito debetur, totum iam nunc eum tibi ad dico, ea loge,ut nunquam manumittatur. Nos ad historiam de Romanis principibus conscribendam magno spiritu at* animo adgressi sumus Et quamuis oram nuperrimer soluerimuS,paulun adhuc a portu promouerimus,tamen ferentem naeti uentum, aequo pede prouehimur. Neq; dubitamus,

quin prospero Innocentii fauente numine, cuius ab auspicio proscistimur, per

SEARCH

MENU NAVIGATION