Angeli Politiani Opera qvae qvidem extitere hactenvs omnia : longè emendativs qvàm usquàm antehac expressa : quibus accessit Historia de coniuratione Pactiana in familiam Medicam, elegantissimè conscripta : quorum omnium ordinem post Politiani el

발행: 1553년

분량: 703페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

Horas quoq; tempestiuas bonae ualetudini dedicant, eam 3 ob id prosperrimam

tuentur.Ingenitos autem excellul,ut faciter se ne multa dixerim tuos esse liberos declarent. Percipiunt faciter, quae traduntur,pronunciant eleganter, retinent fide

liter, imitantur feliciter. Iam de studio quid dixerim Nihil equidem ego ardentatius, nihil uidi perseuerantius Tantos ergo iam lingua utraq; fecere pro septus, ut ipse quoi non imperitissiimus ingeniorum magister obstupescam. Quem uero eis domi custodem,moderatorem4 dedisti, sic eos prudenter, amanter, diligetercurat, excolit, gubernat,instituit, ut omnino desiderari nihil possit. No fallo equidem te, sed nec ipse rursus fallor.Ita esse rem, uel admiras inuidia fateretur. Quocirca multum equidem fortunae isti tuae, non minus animo tamen, proposito' que gratulor.Nec enim leuis hinc ad te quo redundat honos,filios tot, ac tales imis hecilla adhuc aetatula,tam procul abesse a tuis oculis, a laribus, a patria, tamq; diu non quidem scenori multiplicando,nec mercibus commutandis, ut nostri solet, sed ut optimis institutis, ut optimis artibus ac disciplinis imbuti, uiaticum sibi ad senectutem parent: in quod ipsa quoq; fortuna nullum ius habeat. Quae res tibi iam non modo supra sipem, sed, opinor, etiam stupra uota succedet. Mihi autem crede,uir magne,non tibi illi apud nos minus acquirunt gloriae, quam sibi litera turae.Iam equidem uel tua, uel ipsorum causia sic eos amo, sic me redamari sentio, ut in tuum pene mihi locum uidear amore re diligetia successsiile. Qua fiducia uita delicet ausim rogare te, clarissime uir, ut epistolae meae, quae iudicium regis tui tanquam Apollinis subitura iam nunc tota tremit atq; horrescit, tantum fauoris imis pertias autoritate, qua polles, Ut indulgetiam potius quam censuram tantae illius

inaiestatis experiatur. Vale. Florentiae, tau I.Cal. Septemb. M. Cc CCLXXa IX. ANGELUI POLITIANVS MAR VARDO BREI

SACIO S. D.

J Vm superioribus diebus Petrus Medices Florentine decus Reipublicae, quem nos a tenero educatu linguae utriusq; Iiteris erudiuimus, Ros mana tep ficiscentem salutauisset, ac me sibi comitem forte in diuertat i sorium adduxisset, memoria tenes, ortam ibi esse mentionem comentatariorum quorundam, quos in ius ciuile Romanorum multis dicebar uigil s elucubrare. Quo quidem loco, cum tu ex nobis humanissime quaesisses, quaeratio

suscepti operis foret, atq; ego eam breuiter ut in illis temporis angust4s exposuissem: rursus te cupere adhuc significasti: ut illud ipsum, quod tibi tum perstrinxeram posteaquam Romam te suspicarer peruenissescripto repeterem. Sed ego ne tibi confestim tanti regis obeunda legatio e multum forsitan occupato, mole stus essem, dies complusculos etiam de uadustria ope staui.Nunc aute quoniam

nonnihil iam remissium tui laboris existimo,propterea quod in istiusmodi munere prima quasi coitio solet esse acerrima: uisum mihi lepus est, quod tibi eram pollicitus dependendi.Principio igitur scire te illud opinor, imperatorem Iustinianuposteaquam ius ciuile perpurgauit, in ordinemq; redegit, cauisse illud in primis,

ut in omnibus ciuitatibus, quae dignitate aliqua praecellerent, exemplaria legum quam emendatissima publice asseruarentur, quascunque ipse uel nouas condi disset uel etiam antiquas enucleasset. Sed nullum eX his clarius tamen, aut cete

hratius, Φ quod adusim urbis eius captiuitatem Pisis magna religione sit custodi tum. Nam & maximus iuris interpres Accursius, & alij plerique uiri doctissimi, quoties de synceritate lectionis ambigitur,literam Pisanam sic enim ipsi uocat)quasi fidelissimu quoddam testimonium citant, mendum Q eise Omnino Putant,

quicquid

152쪽

L 1 hyR X. iniicquid usquam aliter, cy in quo diximus uolumine, reperiatur. Captis autem deinde Pisis, liber idem Florentiam, cum praeda reliqua uidelicet in urbe uictri

cem translatus cst. Ibi uero in ipsia curia loco celeberrimo monachorum quorundam, summiq; magistratus diligentia & religione seruatur. Tum quoties profer tur quod ipsum non sine graui causia fieri solet accensis funalibus ita enim mos

traditus monachi illi, quos dixi, siummusq; magistratus capite aperto uenerabundi circunsistunt. Nullae in eo libro interpunctiones, nulla scribendi compendia, glandes ubiq; literae, Sc compares. Grarcum in fronte epigramma, Graecae praefa riones, au torum,librorum Φ inde quorum hae leges a sontibus emanarunt,prorsus ubiq; argumenta plurima, quae breuitati seruiens omitto, quibus esse eum li-hrum Iustiniani aetate descriptum no dubitemus: in primis Q uoluminis ipsius ueneranda facies,& que sanctam illam uetustatem procul ostenter. Hoc ergo mihi inspicere per ocium licuisitimariq; omnia,& olfacere: quaeq; uellem excerpere diligenter, ec cum uulgatis excmplaribus comparare. Tribuit enim hoc mihi uni Laurentius ille Medices, uir optimus, ac sapientissimus, fore illud aliquando a Bitratus, ut opera, labore, industriat nostra magna inde omnino utilitas elicere tur. Deprehendi igitur multa nouis in codicibus uitia, multa in interpretibus: quoniam uidelicet inerudito nati seculo, cum Latinitatis ipsius imperiti fuerunt, tum Graecam linguam penitus ignorauerunt: multae uero sunt ibi leges Graecis editae uerbis, quas aut omiserunt iuniores, aut in Latinum sermonem pessime coHerterunt. Quapropter operaeprecium me facturum credidi,si commentarios a

liquos cuigilare, quibus in integrum corrupta diu lectio restitueretur, ec linguae Latinae uis, quae tota pene in legibus est, explicaretur. Quod ut ex sententia perficiam,mulium quo* me adiuuat, quod eos quoq; sum libros nactus, quos e Latina in Grecam linguam Iustinianus idem transferendos curauit.Vnum duntaxat est, quod quidem me non tam impedit, quam remoraturi quod publicis lectioni hus dum linguam Utranam, dum philosophiana profiteor, multum mihi opers subtrahitur, multumq3 temporis eripitur. Etenim quae res praecipuum laborem desiderabat, in eam uidelicet studia tantum stubsecundaria conferimus. Sed erunt si

nostrae uigiliae tamen autoritate quom Maximiliani uestri Romanorum inuictis simi regis muniendae. Qui cum designatus iam sicuti speramus imperator sit, cuius esse legibus armata maiestas debet, fauebit, opinor, illius studio, qui tantope re sit in armis ipsius aut expoliendis, aut reconcinnandis occupatus. Vale. FIO rentiar,tertio Nonas Februarii,M CCCCXC I.

LAURENTI Vs MED IcES ANGELO POLITIANO S. D.

X literis, quas ad Michelotium dedisti factus sum certior stiolos nostros aduersa ualetudine uexari. Id ut humanum parentem decet, gra uite molesteq; tuli. Quam profecto molestiam tu praeuidens,ita mul

tis uerbis ac rationibus animum nostrum confirmare conatus es, ut in

maximam de nostra costantia dubitationem incidisse uideare. Quod tametsi ab amore in nos tuo proficisci certus sum, multo tamen maiori molestia nos assecit, quam significatio ulla adueris ualetudinis liberorum. Quamuis enim parentis substantia liberi esse dicantur, multo tamen magis propria est animi aegritudo, Φfiliorum. Quibus enim integer ac sosipes est animus, caeterarum faciter rerum incolumitate consequunt: quibus uero infirmus,nullus unq; portus est a fortunae flu ctibus tutus, nullu est tam placatu aequor, tam quieta malacia, quin perturbatio euexentur. Existimas ne me adeo natura imbecillum,ut tam parua re mouear cSi uero

153쪽

multarum rerum experietia confirmatus animus sibi constare iam didicit. Ego staliorum non ualetudinem tantum,sed fatum quandoque eXpertus sum. Pater im matura morte praereptus, cum annum ag rem primum S uigesimum, ita mesor tunae id ibus exposuit, ut quando Quitae poeniteret meae. Quapropter existimare debes, quam nobis uirtutem natura negauit, experientiam attulis te.Versi cum tu

in epistola ad Michelotium imbecillitati animi nostri dissidere non parum vidcaris, atq; in tuis ad nos literis immopere uirtutem at w ingenii nostri dotes extol las, hec Φ simul pugnare uideantur,aut alterum falsum est,aut non ea es animi magnitudine, qua in me desiderare uideris, cum ea in tuis ad nos literis silentio pre 1creas, quae scripta ad Mich es otium sunt, tanquam non tua a me accipienda sint: utpote qui existimas multo magis nuncium, quam liberorum ualetudinem,mihi molestiam allaturum. Sed nolo esse in paruis longior, Ut non idem incurram ui tium, quod in te uitupero, ne i in iisdeliteris &parua spernere, prolixioribus uerbis prosequi uidear. Si quid est in epistola quod te mordeat, id totum condo Des amori nostro, atqφ exercitationi, cui,Ut pu to, abundantius materiam suppcci 1 tant,si in quenquam inuehimur, quam si laudamus, multoq; latior campus cstiniano quoiu uituperationiS, quam laudiS. Gaudeo mirum in modum, Iulianum nostrum se totum literis tradidi isse,illi gratulor, tibiq gratias ago, quod cum ad haec prosequonda studia excitaueris. Tu uero fac ut hominem ad literas inflammasti, ita sedulo cures, stimulosq; ad ij cias, Ut persevcret. Ego propediem uos reuissem, comitemq; uobis in hoc felici Musarum itinere me adiungam. Bene uale, Pisis pridie Calend. Aprilis, M. C C c c LX π V II ANGELVs POLIΤIANVS LAURENTIO ME

DICI SUO S. D.

J Cn quod tuae constantiae sapietiae Q dissidorem, propterea literas dedi

ad Micheloitu potius, quam ad te de liberum tuorum ualetudine: sedi quoniam stim ueritas, ne sorter inconsultior uiderer, si grauior tibi a meim nuncias alieno tempore obiiceretur. Tabellarius enim saepe literas noapte, non loco reddit: scriba Uero temporum captat omneis articulos. Reucritus

igitur iuro funa Laurentium Medicem: Cui mater si palpere recalcitrat undiq; tu tus .Nec uero ista repugnant, quod hic te reuereor, ibi laudo. Non enim ob aliussreuereor, quam quod Omni laude puto dignissimum. Molles uero illae tuae morsiunculae, tantum abest ut me laedant, ut ipsius quoq; nescio quo paeso pene: mihi masis blanditias commendent.Iulianus tuus uerer frater,hoc est, ut docti putant, sere alter, ipse sibi insiud x est no modo iam mirificus hortator, sed Z preceptor. Nihil ψ nobis ad summam uoluptatem deest, nisi quod abes.Vale.

ANGELUS POLITIAN V S LAURENTIO MEDI C rPATRONO SUO S. D.

M lcgregia monumenta posteris reliquisset, tum libros elucubrauit de arta chitec stura decem, quos propemodu emedatos, pcrpolito SQ coiturusramiam in luce,ac tuo dedicaturus nomini, fato est functus. Huius frater Bernar dus,homo prudens, tuiq; inter primos studiosiuS,Ut una opera tanti uiri memoriar uoluntati que consuleret, oc tuis in sic meritis gratiam reseri et, descriptos eos eNarclaetypis, atque in uolumen redactos, tibi repraesentat, Laurenti Modices.

154쪽

LIBER N.

Et cupiebat ille quidem, ut ipsiim apud te munus, autoremq; numeris Baptistam

ornarem uerbis. Quod ego mihi nulla ratione statui faciendum, ne tam absoluti operis, tamq; eXCellentis uiri laudes culpa detererem ingenii. Namqt operi quidem ipsi maius multo ex testione praeconium accedet, Φ quantum ego ullis uer Dis consequi pollina Autoris autem laudes non solum epistolae angustias sed nostiae omnino paupertatem orationis reformidant. Nullae quippe hunc hominem latuerunt, quamlibet remotae literae, quamlibet reconditae disciplinae. Dubitare possiS,utium ad oratoriam magis, an ad poeticen fac ius utrum grauior illi sermo

Dei it, an urbanioi . Ita perscrutatus antiquitatis uestigia est, Ut omnem ueterii ar chitectandi rationem, Oc deprehenderit, in exemplum reuocauerit: sicut non

solum machinas, di pegmata,automataq; permulta, sed sormas quot aedificioruadmirabileis excogitauerit: optimus praeterea &picior ec statuarius est habitus, cum tamen interim ita CXamus Ilio teneret omnia,ut uix pauci singula: quare ego de illo ut de Carthagine Sallustius, tacere fatius puto, quam pauca dicere. Huic autem libro, Laurenti, cum Uci praecipuum locum in tua bibliotheca uelim attri huas, tum eum Sc ipse legas diligenter, & legendum uulgo, publicandumq; cures nam Nipse dignus es qui uolitet do ei a per ora uirum, ec in te iam uno propemodum recumbit desertum ab aliis patrocinium literarum. Vale.

ANGELUS POLITIANVS RABIBERTO MALA TESTAE PRINCIPI S. D.

On postum facile consequi uerbis, quantum mihi epistola tua pariter& admirationis attulerit, ec uoluptatis. Admiratus enim te sum loco fortunaq; ista iuuenem cum populatibus regendis, tum itero militati bus studiis occupatum, sic iam profecisse in literis, ut coferendus pro pemodum cum proscstbribus ipsis, S hoc unum siemper agentibus uideare. Voluptati autem fuit amoi erga me quidem tuus non uulgaris, cuius in epistola ea dem non siqniscationem modo aliquam mihi, sed expres Iam prope imaginem ostendisti. Quare habeo gratiam meis libellis,quamuis ec paucis adhuc, &rudi hus, quod animum mihi tuum tam facile conciliauerint. Qui tame utinam digni forent laudibus, quas in eos nimis homo humanus coiitulisti, magis illud cogi rans, quomodo indulgeres amori tuo,st quomodo pudori meo parceres. Quod

Uero ad causam tuam attinet, non concedo tibi prorsus, Ut eam rem uehementius opteS,qUdm CRO. Quapropter enitar, faciam, eXperiar, deniq: nullum remittas tadium, quo tuae isti uoluntati at* honestissimo desiderio fatisfaciam. Ceteruillud molestum est, quod certi adhuc, quod quidem ad te scribam, nihil habeo. Non enim conueniendi Petri Medicis copia mihi fuit hos dies, quonia scilicet adhuc

animi causa rusticatur. Cum primu se in urbem rcceperit, praesto erimus, operaq; dabimus,ut illius erga te uoluntas aut eliciatur, aut si opus etiam fuerit, impellatur. Rumor certe uanus apud uos de belli apparatu, deq; militum delectibus in crebuit.Nam coiri,res ad pacem magis quod bene uertat) ct concordiam spe

ctat.Librariam prouinciam Marcellus ipse suscepit, nos ei operam polliciti omnem stimus. Picus Mirandula noster, ex tuis literis uel ad me, uel ad Marsiliu mi tifice te diligit: cuius etiam nomine falutem tibi ascribo. Vale.Flo rentiae,nono Cal. Augusti, M. cccc tacta II. ANGELU s

155쪽

EPIS POLARUM ANGELUS POLITIANVS LAV REN T IO MEDICI, PETRI FRAN CIS cI F. S. D. Ogis tu quidem me, aurenti, carmen edere inconditum, metriendae

tum, Δί quod in publico semel pronunciatum, nimis fuisse impudens hs uisum sit. Satis profecto fuerat,vixisse unum diem, quod tam foret im erse fili animal ac posse etiam inter insedia illa, quae uocentur Ephe

mera, connumerari. Namque ego id ad praesentena duntaxat celebritatem, quasi Adonidos hortu ConcinnaUeram. Prorogare tu nostrae Mantus ita cnim inscribimus) ndiana uita cupis, q; dedecus: ferreus sim, si tibi quid denege, tam nobili adulescet tam probo, tam mei amanti, tanto deniq; cam rem stadio chlagitanti. Quare habe tibi quicquid hoc libelli, ac tu quo in desiderio nostro aliquacio sub ueni, & quae tibi Musis amatoria carmina uernacule suggerunt, ne patere quae so, a nobis expediari diutius. Vale. Florentiar, quarto Nonas Novembris,

N. CCCCLXπα II. ANGELUS POLITIANUS IACOBO SAL - VIATO SVO S. D.

3e e Rusticum tibi, id scilicet ab argumento inditum nomen. Tuo coa tu prodit in uulgum, tibi est uni quicquid acciderit, imputaturus.lamne sentis AP tibi tuendus sit,uci tuo ipsius nomine, uel meo Tua enim fides in eo, meus honos agitur: cuius quid cm etsi semper cura apud te iam inde a pueritia excubuit, tame cum tueri nunc uel ob idipsum impensius de hes, quod es nuper Laurentio Medici principi uiro, cuius ego cliens alumnus osum, unus eX omni Florentina iuuentute gener ascitus.Profer igitur in tali patrocinio autoritatem omnem, ait gratiam, quam uidelicet tibi & uiri excelletis amnitas, di tua egregia indoles, mortiq; siuauitas cociliant. Vale, 8c me, ut facis,ama.

ANGELUS POLITIANVS LAURENTIO TOR NA BONO SUO S. D.

Ebetur haec sylva tibi uel argumento, uel titulo. Nam 5ί Homeri si ut diosus cs, quasiq; noster conse flaneus, ec propinquus Laurentii Medicis summi praecellentis I uiri, qui scilicet Ambra ipsam Caianam, prae dium ut ita dixerim)omniferum, quasi pro laxamcnto sibi delegit ciuilium laborum .d ibi ergo poemation hoc, qualecunque est, nuncupamus, ut sit amoris nostri monimentum, sit incitamentum tibi ad studi alit rarum, praeser tim Graecarum, in quibus tamen ita iam processisti, ut uid care ad summum bre ut, si modo perrexeris, euasiurus. Vale. Florentiae, pridie Nonis Novembrib

M. cccc LXXπV. ANGELVs POLITIANVS PETRO MEDI CI SVO S. D.

Acere non postlim, quin tibi agam gratias, mi Petre, quod autoritate operaq; tua curaueris, Ut in collegium nostrum Mattheus Francus, homo ut scis mihi amicissimus, cooptaretur. Est autem non modo isto licet inuidi quidam rumpantur sed quouis honore dignis mus. Pri ma illi comendatio contigit apud patrem tuum, sapientissimum inrum, iocorum dc urbanitatis, cum faceta illa scriberet carmina patrio scrinone, quae nunc Italia rora celebrantur. Quin idem parens tuus, pene infante adhuc te, quaedam cx hi facetiora ridiculi gratia docebat, quae tu deinde inter adductos amicos balbutie has, Sc cleganti quodam gestu, qui quidem illam deceret etatulam, cona dabas Nec tamen insitauior Francus in sermonibus, usui domestico, siue tu dicteria siti

156쪽

LIBER π.

siue fabulamenta,sive id genus oblectamenta alia requiras, in queis non eius ingenium magis eminet, quam prudentia. Nihil enim unquam scurriliter, nihil imia modeste,nihil no suo loco,nihil extra rem,nihil incaute, nihil sine delectu. Qua re siue rusticaretur animi causa, siue balneis operam daret Laurentius pares tuus quod te meminisse no dubito) Francum sibi adducebat comitem, cuius lepore quasi recrearetur. Adhibuit eum deinde consiliarium Magdalenae sorori tuae Romam proficiscenti ad uirum,uidelicet ut rudis adhuc puella, quae nunqua de ma terno sinu se prompserat, paternu aliquem circa se haberet amicum, ad quam de re dubia referret.Hic se Francus ut homo est eximia patietia, sed Zc dexteritate sic nescio quo pacto diuersis igno tis' que moribus accomodauit, ut 8c uniueri rum beneuolentiam collegerit, & sorori ipsi tuae facile unus omnia paternae do mus solatia repraesentet. Gratus esse innocentio quoq; pontifici mirer dicitur, gratus aliquot er purpuratis patribus: tui certer illum ciues, qui Romae negotiantur, in oculis gestant. Quid quod breui causarum forti Romani sic peritus etiasit, ut iam non inter postremos habeatur Est autem omnino ingenio uersatili Francus nositer, di quod rebus ac personis omnibus congruat. Caeterum dispensiatio edomestica nemini cel Serit, quippe gnarus omnium qua postulat usus, non tampnescribere familiae potest ac solet, quid quischagat, quam quomodo, ec quate

nus agat. Addam unum adhuc illius insigne, nemo diligentius amicos parat,ne mo fidelius retinet Meus certe in ipsum, contraq; ipsius in me sic amor innotuit, ut quod gratissimum est,& nos inter rara admodum paria numeremur. Itaq; his me esse canonicum puto abs te factum, quando illum quo Q nunc, id est alterum me,nostro coetui aggregasti . No enim minus in eo mihi, quam in meipso u1deor honestatus. Vale.

ANGELUS POLITIAN Vs FRAN cIOTTO UR S INO SUO S. D.

Xigebas a me superioribus diebus, ut ponderum nomina, dc mensu rarum breuissime tibi colligerem, sed quorum poris simu sit apud Vegetium Renatum mentio libro, quem ntinc in manum sumpseris, quo

medicinam ueterinariam pertractat. Geram tibi morem, sed Sc libeter mi Franciolte.Nam cu tu Petri Medicis alumni, patroni t mei sis amitinus, ijsdecum ipso laribus educatus, excellentis ec indolis, ec uirtutis, & ingeni j iuuenis, idem Q singularis erga me semper humanitatis, nihil est Utique, quod magis exanimo faciam, quam quod esse tibi quam gratissimu sentiam. Prius igitur de ponderibus accipe,moX uero ec de mensuris.Minimum pondus est, qui latinet Scri pulus 8 ide graece dictus OboluS: pendere is putatur Siliquas omnino sex, quae Ceratia graece nominantur: hoc est, quantu lentis octo semina.Tres uero scripuli drachma faciunt, quod est argetei podUs.DuPlex drachma Sicilicus acii.Drachiam te additus Scripulus, Sextulam creat. SeXtulas Vncia senas habet.Sextula due Duella uocantur. Octo Drachmar reddunt Unciam, quae 5c Scripulos omnino cotinet quatuor ac uiginti. Sed ec Vnchs duodecim Romana libra costat: nans Attica minor est,ut quae drachmis coficiatur septem di septuaginta, cum Roma ita sex Θύ nonaginta. Sic drachmae centum minam constituunt, maiorem drach mis quatuor Romana libra.Talentum uero Atticum maius est, ac minus: quod minus his,minas habet seXaginta, quae sex millia drachmarum sunt: quod maius, tres 8c octoginta minas, sed re uncias insuper quatuor, nec maius ullum pondus Attico talento Dixi de ponderibus, dicam uero & demensitaris, illis, inquam,no

quibus agros, sed quibus aut fruges aut liquores demetimur. Incipiendum uero Alig. Polit. N abam

157쪽

EPISTOLARUM

ab Amphora consecrata Romanis in Capitolio, ne cuiusOIaretur.Capit haec oranino quantia tessera quoquo treris in area pedum quatuor. Pes autem sedecini constat digitis.Duplex amphora modius est, aut si mauis graeci , medimnus: ea demque triplex ossicit sextarium. Sextari j dimidium Cotula uocatur, dc hemina: quatuor uero sextarii ch cenica coplent, ita sex congiam, qui latine chus dicitur. inde forsitan sextarii nomen, quod cum sexies congius capit. Scribit tamen Pol luX, cotulam choenicis esse tertiam partem, choenicas ocito Sc quadraginta medimno contineri. Sed et hemina sex implet cyathis, cyathi uero pondus fere drachmae decem, sicu t oxybaphi quindecim. Cyathi pars quarta mystros, huius tertia cyame, quae duo cochlearia capit. Sunt 8c Artabar, quae ternae denos capiunt modios .Et omnium maXimus culleus, quem uiginti amphorae complent. Addam notas ctiam quasdam, quae legentem perturbent. Sextarii nota haec est , , scri Pulis, unci se . . , semis O,li,e G. Absolui iamqd mihi pensitim dedisti. Si quid est, quod in eo genere adhuc desideres, etiam ato etiam potes audacter uti ope ra nostra. Rcstat ut te laudem, Franciolte, quod studium tantum adhibeas com parandis equis bellatoribus, ec alendis,sic ut libros etiam diligenter, qu1bus ipsorum cura continetur, exquiras,& euoluas,ac peritoS, id est, ueterinarios consulas, quorum scilicet ope uocabula quaedam desita, ne doctissimis quidem uiris intellccta consequaris Decet hoc te besticis laudibus inhiantem, uestigiisq; maiorum , gentilium cs tuorum fortiter insistentem: qui semper in armis incredibili gloria floruerunt,&nunc cum maxime florent: sic ut familia Vrsina nihil ei se a

liud uideri possit, quam militum fortissimorum, ducumq; magnanimoru quoddam quasi seminarium. Vale.

ANGELI POLITIANI EPISTO

LAR v Μ LIBER UNDECIM V S. ANGELUS POLITIAN Vs L ODOVICO S FORTIAE VICECOMITI, PRINCIPI CLARISSIMO S. D.

T s I minora fortasse uideri possiunt, optime princeps, de quibUscgo nunc ad te scribam, quam ut animaduersione curat tua di gna sint, tamen quae tua esse humanitas dicitur, aequo animo la turum confido, si, dum probari tibi quam maxime studeo, deuocare paulisper ad haec inferiora, uelut ab excelsiore quodam fatastigio te coner. Nam cum tu princeps habearis ingenii perspicacissimi, prudentiae 1 singularis, idem p bonas arteis, re haec ingenua situdia, quae Profitemur,prae caeteri S soucas: omni ope contendere debemus, ut tu quam ho nestissime de nobis loquaris, sentias .Est enim bonorum principum, cum uiris eruditis tacita quaedam,naturalis Φ societas,ut alteri ab alteris illustretur, ac dum sibi mutuo sustragantur,&gloria principibus & doctis aut Oritas concilietur. Sed ut ad id ueniam aliquando, quamobrem scribere hanc epistolam institui. Geor gium habes Merulam prouidentissime princeps, hominem doctissim ii, qui non solii docendo politiores cottidie tuos ciues reddit,uertim scribendo quoque reutuas gestas, maiorumq; tuorum non posteritati modo, sed etiam ut credimus at ternitati commendat. Hunc ego uirum cum antea semper dilexi, 8c colui, tum

posteaquam sub tuum quasi uexillum se contulit, quibuscunq; ossicijs potui, sum prosecutus.Nam ec quoties incidit metio,laudaui,sic ut neminem magis: dc ob

158쪽

trectatoribus eius,quibus profecto non caret audacissime restiti: oc eiusdem po stremo nomen, quam honorificentissime potui scriptis meis intexuti speratisque fore ne minor esse inter nos animorum, quam studiorum coniunetio diceretur, quae me tamen sipes valde fefellit Nam triennio iam & literis suorum familiarium re multorum sermonibus,&fama deniq; ipse cottidie certior hio, non modo cum de nobis aspere dc acerbe quacunq; occasione, sed etia contunieliosissime solere loqui. Postremo librii quoq; aduersius Miscellanea nostra coposuisse dicitu ple num fortasse quod ipse ait) erratis nostris, certer plenum conuiti js.Quo equidem

libro tantum abest ut offendar, Ut etiam gratias agam,modo aliquando edatur. Sed hoc molestum, quod clim diu uulgo recitet, adhuc tame domi retinet, multa iactans, multa minitans.Ita uisum mihi est, dare ad homine literas, honoris mercausa: non equidem ut in his iniurias illas expostulem, sed ut cum tamen rogem uerbis amicissimis, ut mihi etiam aliquando potesitatem faciat audiendae accusa tionis: ne scilicet indicta causa condemner, ac si non excusandi, quae scripsi, certe

castigandi copia quando in sat.Hoc est denique, quod ab ipso non solum multis precibus, sed loco etia maximi cuiusdam benefici3 peto. Verum ne quis fortasse

ad te mearum literarum sententiam se Us defenet, ex quo tuus animus offende retur, mitto exemplum ipsius epistolae, qua uidelicet aequitate postulationis meae cognoscas quod etia ut impetrem,rogo me adiuueS,nuru autoritateq; tua. Nam

si mihi respondendi facultas dabitur, neminem equidem alium,nisi teipsum iudi

cem nuncupabo. Tum ut alia multa posthac, ita nunc responsium meum tuo Cla

rissimo nomini dedicabo Quanq; enim adhuc n5 contigit, ut te ullis ossic is de mererer, cUrabo tame, sapientissime princeps, ut intellegant aliquando homines fuisse etiam Politianum glorie splendoris que tui studiosissimum. Vale. Florentiae,pridie Calendas Februarias, M. CCCCLαπα IN.

ANGELVs POLITIANVS GEORGIO MERU LAE SVO S. D.

X literis, dc sermonQmultorum cognoui iam diu, te parum amice deS- nobis &sentire,&loqui: scripsisse etia contra Misicellanea nostra, it - bfum criminosissimum, quem soleas quot libenter, ut in quem cy in bl cideris,recitare: dentin meipsum abs te quod uix equide credo) ter

tic quoque uerbo contumeliosissime: appellari. Quae quoniam res magis rumo ribus increbuit, quam ut dii simulari iam possit, uisum milii est dare ad te has lite ras , quibus uoluntate sensumq; Om Nem tibi meum declararem. Ego te ad hanc diem,mi Merula, semper di dilexi, di colui, cottidianisl sermonibus, atq; hoc ipso Miscellaneorum opere, quod reprehendiS, collaudaui. Nullaq; denici; cst a tio his in te unquam cuius quidem mihi sim consciuS orta iniuria. Quapropter nouideo quae causa sit, cur tu suspicionem dare malevolis alienati a nobis animi concupiueris: aut cur no potius ipse ad me libere scripseris, copiamq; feceris amicissimo tibi homini, uel agnoscendi erroreS suos, uel refcllendi.Non enim milii seri iniuriam puto, si quis aliter at ego sentiat aut scribat: quoniam sententiarum di uersitate, pr sertim in literis, amicitiam distrahi non est necesse: quin potius de here me illis magnopere intellego, qui me ab inueteratis erroribus aliqua do re uocent. Quare tu quoque, si quid in me tale uel peperisti iam,vel adhuc parturis, unde ego honam frugem sim laturus, adeo non offendar, Ut etiam perpetuo me tibi debiturum prostear. Rogoq; re per amicitiam nostram, per comunia studia, Derta tuas uigilias obtestor,ut istud quicquid est, edas aliquando in lucem, neue

mihi

159쪽

mihi occasionem uel emendandi mei eripias, si uero, UeI defendendi,si falso accidiser illud me fateor ualde mirari, scripsisse ad me familiares quosdam tuos, quibus adhuc ego tui honoris causa, ne respondi quidem, solere te in omnes invehi no strae aetatis professores, ac sustulisse animos de libellis quibusdam modo repertis, unde etiam lac iis gallinacei quod dicitur) haustu sumpsisse te iactes. Quos ego tamen sermones ab ob trectatoribus tui S confictos, quam abs te usiurpatos liberitius crediderim: non enim decet canos istos . Nam quid habes in hoc seculo Merula, quod contemnas c Aut cur tantum libris 'S censeri te postulas, quos ausipi cio Ludovici Ssortiae, sapientis imi principis inueneris r Cuius tu beneficiti si supprimes, quod patere cy latissime: debet, magnam profecto in te calumniam con citabis.Caeteriim de eo tu uideris. Multo enim tu melius perspicere * nos, quod tuum ossicia sit, ex potes, di debes. Ergo illud a te breuiter peto, notas ut istas scriptorum ni eorum quas aiunt aliquando Publices, locum Q mihi des uel purgaridi meipsum, uel corrigendi: quo d si feceris, polliceor me quoque par pati relaturum . Vale. IACOBUS ANT DARI Vs ANGELO POLITIANO SUO S. D.

Ernardus Riccius inter disciplinas & alumna tiones tuas sime iuuenis

non poenitendus, potestatem mihi secit legendi exempla earum litera l rum, quas cum ad Merulam, tum ad sapientissima principem Ludovi l cum cadem de re nuper conscripsisti, ec quid a me consilii postulares, ostendit. Conueni cum eo in sententiam, ut literae ipsis ordine sto redderetur, rici illis sorte suppressis, aut dissimulatis, si res ad aures peruenii set, de Miscellaneis tuis in aliquo metu fuisse uidereris, cum defensio longe ualidior, quam accusatio sit parata. Qtii diste senex uir, alioqui quod noli i lectionis multae, at p eloquen tiae non indiligentis, ex literari s tumultib.uelit, plane iam cerno. Satis gloriae sibi co parauit: quoniam quae c5mentatus es Jc quae scripsit, magna posterita tis spe,

re uiuentium gratia sint recepta: nunc alienae si quo fato imminet famae, tam ma te audiet, ut male dixerit alteri laudis oblitus, aut prodigus suae. Inter prosellarcs primas sibi partes uendicat id ambienti concedatur, δέ merenti. sed ca lege, ut ab illo secundus este non debeas, nisi aetatis concessu.Spero tame ne a ioco absim hominem tibi non multum nocere posse, cui undit dentibus sit os uacuum. In terea uero pietatis erga illum mee fuerit, di amoriS quoq; in te maximi, diligenter curare, ne te mordicus lac cstat. Sed quod aequissime: petis, si quid in tuis libris tiueritate, aut a maiest ate Latina, cuius alterior studiosissimus semper fuisti, remo tum reprehendit,oc alienum, ostendat boni costilentis more: quia sis paratus herbam dare ness puditurus errata corrigere: qui plurimis prodesse ingenijs concu pisti. Vale. Mediolani, V. Februarii, M. CCCCLππη IIII.

LUDOVI cvs MARIA S FORT IA ANGELO POLITIANO S. D.

D ab naturae A maiorum instituto erga doctos nobis insitum est qiroci fieri tu optas, ut eos diligamus, dc ubi accidit, etiam libenter ornemus. Hoc autem tecum eo studiosius agimus, qUOd ad doctrinam hoc plus in habes: quia in Medicum gente nobis amicissima&uixisti hactenus, re illi charus haberis. Ital minime grauatim cum Georgio Merula id cgimus, quod pet osti, non modo ut tu clarius intelligas, quae Per obscuros hominum sermones de illius in te accusatione isthuc ferri dicis: Uerum etiam quia minime probamus, ut uiri eruditi aut mutuo odia exerceant, aut quod inuicem statoriae agi deberet

160쪽

amice monendo, id durius agendo ad mordacitatem transferant. Rescribit tibi ille, quod scribae oratoris apud nos agentis dedimus. Itam putamus eum tibi satis facturum, ec ostensurum, quamuis moleste tulerit, quς sua putat ab atris tanquam sua usurpari: non obliuisci tame quod ueteri amico, & homini literato a se debea

GEORGIV S MERULA ANG. POLITIANO S. D.

Onquereris Angele per literas, quod maledictis siue profitear, siue in

i circulis aduersius literatos sermo habeatur, te insecter: criminosissimal praeterea libellum confecerim, quem etsi nondum edidi, tamen ut ial quem l incido recitem: at* non parum miraris, cur iraec in te moliar, qui me colueris,laudaueris, ec nul la iniuria affeceris. Ego, mi Angele,priusquam re nossem,iama nominis tui adductus,quib. potui ossicin s sum prosecutus: libros Graecos,in quibus eruditio ampla, Ac recondita continetur, Floretiam ad te misi, nihil sane ueritus, quod aemulus 5c imitator studiorum fores. Quid c quod de te semper honorifice sum locutus, tantumq; tibi deferebam, ut qui audirent, plus a micitiae*ueritati me tribuere existimarent. Meministi, credo, quid in frequenti auditorio Vcnet ijs, cum ad me accessiisses,palam dixerim, te illum esse, quem priscae 'c Romanae doctrinae instauratorem mihi pollicerer. Nihil unquam contu meliosius sum locutus, nec est qui audiuerit Merulam aduersium tua scripta Mi scellanea excipio)quicquam, quod te offendere debeat,protulime.Notauere alii syllabas in metris uitiose pos tas,alii soloecismos tetigere.Ego haec,& talia in Po litiano nec exigi, nec culpari debere duxi. Miscellanea ut primum mihi oblata sunt,titulo ipso permotus, carptim legi. Cum in eum incidissem locum, ubi cum honesta praefatione mentionem de me facis, non potui non gaudere testimonio tuo. Quis enim a uiro erudito laudari non expetat c Caeterum familiares quidam re discipuli animaduertisse se mihi retulere no admodum pauca, quae iampridem a me didicissent,& literis prodid1ssem, ceu autor eorum ess es, in Miscellaneis a te

usurpari, atq; suppresso nomine, alia uelut peruerse interpretata damnari. Mouit ea res milai stomachum, extra tamen iram ec obtrectationem. Deinde paulo curiosius dum capita percurro,plus inueni, quam a familiarib . accepissem. Ita dum mea partim subrepta,partim subdole designata cognosco, pauca tumultuario in aduersiarns magis, quam in codice adscripsi. DiceS, cur non continuo mecu intutaxiam expostulastic Non aequa sacere me existimabam, quasi tu errata nec cogno

scere nec corrigere scires ita satis habui in summa magis quam particulatim quid peccasses indicare Potuisti,nisi tua nimis amasses, ubi te notare sensisti, diligetius Miscellanea explorare, tum retractare, si quid perperam scripsisses: oc quod bo na nomina facere solent, si non erat unde debitum redderes, saltem apud credi torem, quantii debeas profiteri. Quod autem indignaris, & ςgre fers, , dictitem, nostri teporis professores non admodum doctos mihi uideri abstineas quaeso ab ira 8c indignatione. Satis enim constat ex commentariis nostris, qui circumferuntur, quid in re Latina praestare ualeat Merula.Exibunt in publicum, & in acie elucubratae nostrae Centuriae, quarum uim & impetum quis sustinebit c Terga protinus dabunt, et diffugient Caeterium ut ad libros redeam, quos ausipicio Ludovici principis excellentissimi, a situ Sc propinquo interitu uindicauimus, quid reum calumniae me facis, quasi beneficium stupprimere uelim Publicaui autorum no mina, & operum titulos.Gestiunt credo umbrae,& scriptorum manes,ad quos diligentiam 8c fidem Merulae iam peruenisse puto.An existimas ex ingenio, si non tuo certe multorum me esse: qui si thesauros hos inuenissent, iterum eos defo

SEARCH

MENU NAVIGATION