장음표시 사용
61쪽
cherrimum ceu speetaculum uidebamus, inuicem pater quoque ipse, ne tristio rem filium tristitia sua redderet, frontem sibi ex tempore uelut aliam fingebat, ac
fluentes oculos in illius gratiam continebat, nunquam aut consternatus animo, aut fractus, donec ante ora natus obuersaretur. Ita uterque certatim uim facere
assiectibus suis, ac dissimulare pietatem pietatis studio nitebatur. Vt autem Laurentius e uita decessit, dici uix potest quanta ec humanitate, ec grauitate ciues omneis suos Petrus noster, ad se domum confluentes, exceperit, quam 8c apposite, ec uarie, θί blande etiam dolentibus, consolantibusq; pro tempore, suamq; ope ram pollicentibus responderit. Quantam deinde, Z quam solertem rei constitu endae familiari curam impenderit, ut necessitudines suas omneis grauissimo casa perculsas subleuarit, ut uel minutissimum quenque ex familiaribus deiectum, diffidentem sibi aduersis rebus collegerit, erexerit, animauerit, ut in obeunda quoque Repub. nulli unquam aut loco, aut tempori,aut muneri, aut homini defuerit, nulla denique in parte cessauerit. Sicut eam plane institisse iam uiam, atque ita pleno gradu iter ingressus uideatur, breui ut putetur parentem quoque ipsum uestigi js consecuturus. De sanere autem nihil est, quod dicam. Tantum ad atri ex emplum ex praescripto celebratum est, quemadmodum ipse,ut dixi,moriens mandauerat. Tam magno autem omnis generiS mortaliam concursu, quam magnum Prodiani. nunquam anter meminerimus. Prodigia Uero mortem serme haec antecesserunt,
quanquam alia quoque uulgo feruntur. Nonis Aprilibus, hora ferme diei tertia, Iriduo ante, quam animam edidit Laurentius, mulier nescio quae, dum in aede sacra Mariae Nouellae, quae dicitur, declamitanti er pulpito dat operam, repente i ter consertam populi multitudinem expauefaeia, consternataq; consiurgit, lyra Phato in cursu, ct terrificis clamoribus:Heus heus, inquit, ciues, an hunc non cer nitis ferocientem taurum, qui templum hoc inges flammatis cornibus ad terram Uerjcit Prima porro uigilia, cum coelum nubibus de improuiso foedaretur, conti nuo Basilicae ipsius maximae fastigium , qUOd Opere miro singularem toto terra rum orbe testudinem supereminet, tactum de coelo est, ita ut uastae quaepiam de licerentur moles, atque in eam potissimum partem, qua Medicae conuitiantur te des, ut quadam horrenda, ct impetu marmora immania torquerentur. In quo illud etiam pra scito non caruit, quod inaurata una pila, quales aliisq; in eodem fa
Bigio conspiciuntur, excussa fulmine est, ne non ex ipso quoq; insigni proprium eius familiae detrimentum portenderetur. Sed di illud memorabile, quod ut priamum detonuit,statim quoque serenitas reddita. Qua autem nodie obiit Laurentatius,stella solito clarior ac grandior suburbano imminens, in quo is animam age hat,illo ipso temporis articulo decidere, extinguiq; uisa, quo compertum deinde est eum uita demigrasse. Quin excurrisse etiam faces trinoctio perpetuo de Fanulanis montibus supra Φ id templum, quo reliquiae conduntur Medice gentis, scintillasse nonnihil, moxq: euanuisse feruntur. Quid quod δί leonum quoque nobilissimum par,in ipsa qua publicer continentur cauea: sic in pugnam ferociter con currerit, ut alter pessime acceptus, alter etiam leto sit datus. Arreti quoque supra arcem ipsam gemime perdiu arsiste flammae, quasi Castores fert Intur, ac lupa identidem sub moenibus ululatus terrificos edidisse. Quidam illud etiam ut sint ingenia pro monstro intei pretantur, quod excellentissimus ita enim habebatur) huius aetatis medicus, quando ars cum, prae scitaq; fefellerant, animum desiponderit,
Puteoq; se sponte demerscrit, ac principi ipsi Medicar si uocabulum speetes) fa milia: sua nece parentaverit.Sed uideo me cum quidem multa, di magna reticuerim, ne
62쪽
rim ne sorte in speciem adulationis inciderem, longius tamen prouectum, quam a principio institueram. Quod ut facerem, partim cupiditas ipsa obsequendi, ob temperandiq; tibi optimo, doctissimo, prudentiissimoq; homini, mihi lamicissi
mo, cuius quidem studio latisfacere breuitas ipsa in transcursu non poterat: paristina etiam amara quaedam dulcedo, quasi in titillatio impulit recolendae, frequentandaeq; eius uiri memoriae Cui si parem,similemq; nostra aetas unum sorte at in alterum tulit, potest audacter iam de splendore nominis, oc gloria, cum uetustate quoque ipsa contendere. Vale. π V. Calendas Iunias. H. ccc ctac II .in Faesulano rulculo.cAEsAR c ARMENTVs ANGELO POLI
O litias tuas,hoc est, Miscellaneorum librum ostendit nuper mihi Iaco j bus Rufinus, amoenissimi homo ingeni j, tibiq; amicissimi. Nihil mehercules illis mundius,nihil acutius, nihil doctius, ista una centuria ut equidem sentio ) non modo Gellium, & id genus alios aemularis, sed
longe superas Fama quanquam magnus es, scriptis certer maior: quare aetati huic nostrae gratulor . Est enim praesenti in seculo, quod admirari possimus, ne semper ueterum ingenia susipiciamus. Ego per te cium multa didicerim, tibi me debere fateor, cunctaq; mea polliceor. Amicos habes supremae fortunae uiros, nos humili
de plebe sumus, qui quasi sores amicitiae tuae pulsiamus. Quid tu tenuis hominem sortis despicies Inter ganeatas dapes uilis quando Q iuuat, atq; appetitur oliva. Porro quod & ipse literas istas profitear nihil uelim charum me tibi reddat: nam professio adeo ieiuna est: in hoc laude dignus, quod ad studia ista anhelem, non quod profitear. Quali enim simus doctrina ipsi probe scimus: iter in densis tentamus tenebrisducella sectamur: quandiu tantum congesserimus, quantum sit satis pro uictu annorum aliquot, mox Athenas , id est, Florentiam ad capiendum abs
te cultum ingenii proficiscemur: absentem quaeso, di incognitum, si potes, dilige interea, oc Vale.
Gnosce occupationibus Caesar, neq; me uel superbum crede,uel inon ficiosum, quod ad tuas hactenus literas non rescripserim . Melior diei pars lectionibus uari js mihi teritur, reliqua datur amicis opera. No-j ctem sibi quies, ec somnus cum precibus, horario,& stylo diuidunt. Ac ne manifesta dissimulem )rccrastinator quoque natura sum maximus, nec ad diem facile soluo, quanquam omnino aliquando soluo quod debui: quorum at
terum dum redditur ut uerum fatear nonnihil dolet ob ignauiam : alterum me, quoniam redditum no est, semper excruciat. Venio nunc ad epistolas tuas, quas equidem, quoniam sunt elegantissimae, plena Q mearum laudum, cupiebam sic inuicem ferre laudibus, ut par pari relatum cognosceres: At enim si fecero, credet aliquis me forsitan huius dentin spe mercedis, abS te antea fuisse laudatum. Qua re malo equidem tibi hoc ossicium debere, quam meas laudes adducere in susipicionem praesertim sic abs te rhetoricer dictas, ut ob eas ipse quoq; mihi placeam, qui scio ueras non ecte. Sine igitur, quae de me scripsisti, mora aliqua temporis ro horari, talionem in tum deniq; a nobis expecta.Nunc usuram laudationis tuae graetuitam quaeso permitte dies aliquot, ne quis argutulus dicat,nos iter nos ut illi a pud Terentium faciunt) tradere operas mutuas. Vale. Florentiae, Idibus Ianuariis M. Cc cc LπXXV U H.
63쪽
Aurianus Gemetunei is theologus.
ANG. POLITIANUS TRISTANO CHALCO SVO S. D.
Ignificas mihi literis tuis decutiam scribarii totam sic delectari Miscellaneis nostris, ut inde me quoq; uidelicet autorem, quanto uix credibile sit amore prosequatur. Equi de habeo gratia studiis meis, ec uigilths, in quibus acriter ab ineunte aetate, si minus cum dispendio bonae ualetudinis, certe sim maximo periculo uersatus .Etenim quamuis ipsa sibiliteraru tracta tio fatis grande praemiu sit, adeo scilicet suavis,&iucunda, tamen istiusmodi sit aecessionibus, ut nullum uitae genus esse pute cum literati hominis otio, dummodo non sterili, conscrendum.Nec enim plures Iasoni, θί Cadmo satu dentiunati sunt hostes, quam mihi sata Miscellaneorum nati amici. De Tertulliano, quod requitaris, Quintus Septimius Florens Tertullianus appellatur, eius Q legi libros, prae ter Apologeticum, de pallio, de carnis resurrectione, de corona militis,ad marty ria, de uirginibus uesandis, de habitu mulier ei, de cultu foeminaru ad uxorem, ad Scapulam, de persecutione ad Fabiu, de exhortatione castitatis, de patientia, de
monogamia, de pra scriptionibus haereticoru contra Hermogene, aduersus Pra meam, alentianos, Marcione, Iudaeos, haereticos Omneis. Ipse quorunda,praeterlaos,libroru meminit a se compositorct, qui nec extant.Lactantius, ut in omnibus
eruditu docti inis ita in eloquendo duriore perhibet. Augustinus lapsum quibus dam locis miratur, quavis homine doctismmis, Cyprianus sua freque terscripta de illius fontib.irrigauit. Reliqua super eo libellus Hieronymi uirorsi illustriti suppeditabit. Ex apologetico uero nimisi tibi deerat, quod & huic epistolae totii subne
Xui.Tu caeteros tamen eius libros caue putes cis apologetico coserendos tu illud
scito, uolume esste, quod desyderas, properimmesum. a quod ad opera scilicet attinet mea,libenter equide de illo tibi uerbis eisde spondeo, quibus Publio Septi nato de ciuiti fortunis Antonius. Quod cocupiscas, tu uideris. Quod concupiue vis, certe habebis. Vale. Florentiae, pridie idus Ianuar M. C c c CLXκα IX.
ANG. POLITIANVS TRISTANO CHALCO SUO S. D.
Cribis Marianti Genazanensem Th pologiae consultu, qui facras istic ad populsi conciones habet, tanta esse omnia admiratione apud uos,
ut eorum facile fide, quae de ipso in Miscellaneis predicauimus, ab oruerit Iri ad hunc plenis undiq; vijs, allici lepore uerborsi, suspendi scritentia rur grauitate,flecti omneis orationis impetu,& uiribus .Fatebor quid milii usi uenerit, cum primul, c apud nos concionari coepit. ACcesti ut audirem,sic quomodo alios consueuera, explorabundus,ec pene: ut uersi dica coratemptimo Sed ut habitu uidi hominis, & statu, quasi in indolem quandam in oci Iis,& uultu minime uulgarem, coepi aliquid expectare iam quod essem probatu
rus. Ecce tibi igitur, praefari incipit. Arrigo iam tum aures, canora UOX, Uerba ele icta, grandes sententiae. Deniq; agnosco incisa itideo membra, sentio circunda ctum, capior numero: tum partiri pergit,attendo: nihil impeditu, nihil inane, ni hil ibi quod caudam traheret. Texit deinde argumentoruncXUS, illaqueor: rete xit, expedior inserit alicubi narratiunculas, ducor modulatur Carmen,teneorcio catur nonnihil, rideo premit, Urgetq; ueris, do manus tentat affectus mitiores, statim mihi peros lacrymae: clamat iratus, terreor, ac uenisse iam nolle. Denil pro
re ipsa, quam tractat, ec figuras uariat, ec uocis flexus,& ubiq; ac tione gestu commendat. Mihi uero etiam ut fatear crescere in ipso pulpito, nec supra sui modo, sed omnino supra hominis mensura saepe est uisus. Ac dum sic omnia, quasi singia Ia contemplor, cessitaniraculo iudicia. Putabam fore tamen, ut consumpta poli modum nouitate, minuS in dies me caperet. Caeterum contra accidit, idem enim
64쪽
LIBER III r. mpostridie, quast alius audiebat , sed illo ipso m elior, qui pridie uisius optimus. Nec
tu illud corpusculum contempseris, inuictum, infatigabile est ut non aliunde magis reparare uire S, quam de laboribus ipsis uideatur. Quis inde aurem tantum uocis, tantum spiritus, tantum uirium, ac laterum speraret Adde quod rerusticatus
quando in sum, domit cum ipso familiarius egi: & quidem nihil uidi placidius,nihil tamen etiam cautius. Non pius absterret seueritas, no item corrumpit facilitas. At 3 cum se magistros ecclesiarum profitentur, credunt sibi ius esse in homines ut Erebilia=tae, ct necis: ital sic intemperanter potestate abutuntur, ut nunqua supercilium, magistribuα nunquam paedagogi uultum, & uerba illa tetrica deponant. Hic autem noster sic hercilis. modum tenere didicit, ut in ipso tantum pulpito censiuram exerceat: cum descendit, inuicem ciuilitas excipiat. Quare sic a me, sic a Pico item Mirandula meo bone deas, quo uiro ' frequeter aditur,ut nullo magis quam sermone illius, ecco suetudine, tristitiam literati laboris discutiamus. Nam Laurentius ipse Medices legans ingeniorum spectator, quantum homini tribuat, nsi modo substructo protinus insigni coenobio ostendit, sed multo etiam magis assiduitate quadam, cuI ruch: sic ut unam cum illo ambulatiunculam omnibus ferme uitae urbanae discursibus anteponat. Ilain te quoq; hortor, inspicias hominem si potes) & explores, etiam de proximo, laudabis re hic Politiani tui iudicium . Nec illi molestus unis quam uenies,nescit offendi.Non enim is es qui lucem refugiat, re oculos: puto, quia bona conscientia testibus omnino gaudet, quamuis utiq; non desideret. Vale. ΣΙ. Calend. April. M. CC c CLXX Ni κ. ANG. POLIT I ANUS ANTONIO PIZAMANO S. D.
Vid esse hoc dicam uir doctissime, quod illo ipsi tempore, quo uos Ioanni Pico Mirandulae,me praesente, tu Grimanus 3, non iam tUUS PO-ti IS, quam me US, Uanquam mentito nomine, quanquam dissimulata patria, quanquam sub mille inuolucris exhibuistis, no alium prius, aut libentius sermone, quam de uobisipsis, licet alio reuocantibus, ac propemodum resistentibus iniecimus An non, obsecro uoS, surda & ignara quae da nature con
sentientis ratio non modo persona detrahere illam uobis intempestiuam, sed ecexprobrare fucum falsarunt illiusmodi apud amicos imaginu uidebatur adeon autem uos tum fuisse ferreos adeon' quesio in illo mater mehercules lepido proposito pertinaces, ut cum de utro P uestrii, tam ardenter Uteri nostrum sic a uobis, quast certe no a uobis, querebam uS,5 cum apud uos de uobis psis, ut apud alios, tam ex animo, tamq3 amanter loquebamur, duritie tamen, aut obstinationem potius latendi,fallendit nos eandem semper retinueritis si no ita induxissetis aianimum qui complexus, oc quanta illa nostra extitissent gaudiar Quem diem no his inciuili illo , ne dixerim crudeli coimento, quem fortassie etia uobis inuidistis. Etenim ego, ne postea quidem laetitia indicii toto persensi pectore, cum sub artiaculo uno temporis mihi uos pene prius abstulistis, quana obtuleratis. Na etsi animus omnino inclinabat eodem, uix tamen credere audebam uos eos esse bona fide, qui uidelicet eratis: nec enim uel ab eis me antea potUisse, uel tum quoq; non iterum posse falli existimaba, qui se nuper fefellisse confitebantur: ut ne illud qui dem tantillum uoluptatis, liberum, syncer unul: mihi, ab omni uacuum suspicione reliqueritis. Ut enim pisices, atq; aues decepti semel caeteros etiam cibos, illi hamatos, hae viscatos credunt sic ab impostura nuper uestra, quod etiam merti,syncerumq; fuit, esse id omne tamen diluta mihi, ait incrustatu penitus uidebatur. Fecit isthuc ipsum olim in me Picus, uerum longe ille mitius. Nam cum me rusti cante temporarius Uersipellis adluis let, ac sibi ludos paulisperde amico cepisset,
65쪽
Ultro se mihi ridens patefecit, ut omni prorsus erepta nube se ui iam liberrime sua uissimi iuuenis praesentia, dulcissimoque colloquio licuerit,&ueras audire, ec redidere uoces. Vos contra immodici, nisi me fortuna reuertentem uestra ipsorum
causa rure in urbem, pene dixerim fugientibus in i pso limine obiecisset, taciti quod adhuc abominor taciti ambo,oc ignorati mihi, tum pro Venetis Vicen lini pro Pietamani&, dc rimanis, nescio qui Porticenses discesseratis. Sed enim querelae conticescant, serae iam di nihil profuturae , licitum Q amicis lacrit ludere aliquando ex suo commodo amicos, sicuti charissimos homines etiam interdum numina solent, quod uiri quidam sapientissimi prodiderunt. Venio nunc ad epistolas tuas elegantissimas, quas mihi ec Pico Lactantius noster diligentissimus reddidit,hoc est,utranq; utril. Nam quod in hoc genere alteri datur, utrici; pro fe et o datur, Zc quidem uideris in eis mihi uel ob hoc ipsum neruos Omnet S tuae
contendisse humanitatis, ut quod peccaueras, antea te nobis coram diiungens, nunc absens eundem refingens pulcherrima uicissitudine redimeres . Etenim sic
in literis ipsis amor, humanatast tua, ec suauitas ingenii natiua quaedam uiuit Dirat, exhibet se, ut non quod solitum est in atramento, sed in penitissmis prae cordiis intinxisse nobis scriptorium calam ut uidearis. Ita quod ait Syracusius poeta, si quid nos antea momordisti, nunc innoxium repetita etiam utilitate reddidi sti.Nam quod breuiores fuerint epistolar, dolemus quidem, sed eas arte longissimas, hoc est, a capite crebro repetentes, facere didicimuS. Sunt autem adhuc a pud me li terae quoque aliae tuae,neque non simul & rimani, quas abhinc annos ferme decem dedisti ad me. Nec illor profecto indigna', quze tanquam semina ia cerent adulescentes, qui quidem forent ad hanc uberrimam frugem peruenturi. Nempe igitur sicuti amatores munuscula suae quisl Veneris diligenter seruant, anellum puta, catellam, sudariolum,uiolam quoque, nonnunquam rosiam, flosculum: sic ego tuas illas,ec item Grimani literas amoris ueri gratissima pignora, n5 modo paulo incuriosius non habeo, sed ec sub oculos crebro revoco, nunc mihi
ipse, nunc amicis recitans, atque itu memoriam redintegrans, ita affectus reno
uans, ita consilietudinem milai uestram quam saepissime asciscens. Quarc abs te iaxe quodam meo postulo, ne istud ad me scribendi ossicium omittas, cuius seu cium tanti faciam. Sed cum tibi a studi s grauioribus otium suppetit, otium illus in me potissimum transferas, operamq; mihi aliquam saltem uacui temporis im pertias . Debes hoc amori meo, debes certe humanitati tuae. Dominicum uero Grinnanum laetor equidem legationis honorificentissimae perfungi munere: cata Pio tamen eum saluum quam primum recipias, ne diutius a Musis ferietur, dc ut aucto multis pro merito laudibus ob rempub. bene gestam, non tuo modo, sed meo quoque nomine gratuleris, salutes,amplectarisq; reducem: tum qua poteris significatione, unum me quo que illi inter longa prosequentium ossicia repraesentes. De codice autem nihil re equidem hortabor. Errarem potius, si causam tibi
meam commendandam putarem . Tantum dixerim uehementer me illum desita
derare, qui lectus a me libenter, custoditus diligenter, etiam deinde fideliter reta mittetur. Ioannes Picus Mirandula, quasi Roscius quida literar' theatri, resipon debit arbitror ec ipse ad tuas literas, quas uidelicet gratanter accepit. Te cordi,&Grimanum, mecum simul infixos habet, ec quidem trabali clauo: laudat utrim que ubique, quacunque occasione, nec occasio illi tamen unquam deest. Sed re Laurentio Medici tuas ego ad me literas recitaui, fabulami illa simulati nomi
nis fidenti narraui totam.Castigauit tamen ille me uerbis, quod cognitos deinde;
66쪽
LIBER IIII. FFilon etiam inuitos in aedes suas adduxeram, ut VeteriS caelaturae Uasia, gemmasta quando id uos cupere dixeratis, pro arbitrio spectaretis. Negaui me parem duo, hus. Nam ne Hercules quidem contra duos, quod est in prouerbio. Vcrum amat ille uos,fauet proposito doctrina' isti, uir unus ad omnia magna re honesta naatus, educatus,eXercitatuS,nec minore a uobis ni fallor studio uisendus, quam iI 1a ipsa caelamina, quae priuS appetita, dein tame oblata continuo refugistis. Vale.
Ccepi epistolam tuam, qua mihi significas allatum isthue esse de machinula Automato, quae sit nuper a Laurentio quod a Florentino construis cta,in qua sideria cursu S, cum coeli ratione congruens explicetur. Aismte cupere ut quoniam famae fides derogetur, ego ad te de ea sicribam siquid comperti habeam. Geram tibi more. Et quamuis longo interuallo id opus ruri agens, haud asipeXi tamen eius uel quae forma sit,uel ratio, uel usius, quantum consequi memoria potero,breuiter eXponam. Quae si tibi explicatio paulo uide atur obscurior, non nostrae omnino orationi, sed ipsius etiam rei, qua de agitur, subtilitati, ait adeo nouitati uelim attribuaS. Columella est quadrata, quae pyramidos modo in acutum desinens fastigiatur, altitudinis fere trium cubitum. Suia pra eam pro capitello planus orbiS est alieneus, auxo & coloribus distinctus, ecin cuius altera parte omnis syderVm errantium cursus eXplicetur, cuius est dimensio cubitali breuior, rotulisq; intrinsecus, denticulatis agitur, circulo immobili summum complectente marginem, quatuor ec Uiginti horarum spatiis distincto. Intraq; eum in summo uersatili orbe, ligna duodecim suis discernuntur gradibus. Interius orbiculi octo pari fermer inter se magnitudine uisuntur.Ex ins duo me dissobtinent punctum, alter scilicet alteri infixus, sic ut inserior maiusculus solem, i perior I unam repra sentetra sole radiuS ad circulum pertingens , in ipso quidem horas,in signifero uero menseis, dies, graduum iu numerum, uerum Q di medium quod aiunt) solis motum pariter indicet. A luna item stylus prodit, ipsius horatarum index, quae scilicet inferius in limbo ipso maioris orbiculi designantur, pero lunaris epicyclii transiens centrum, signiferum iu contingens, medium sui sydeiaris declarat motum. Alter item indidem eXOri CSatanariSO centrum corporis, hoc est, epicyclii oram secans, uerum eius locum manifestat. Quo fit ut 8c tarditas, cetaleritas Q, ec motus, cursius Q OmniS, dc coituS item, Plenilunia Q ut antur. Circum hos orbiculi sex, quorum unus, quem Draconi S caput, caudami uocant, solis pariter lunae o defectus insinuat.Reliqui planetis attributi. Quorum a singulis hinc eminent cuspides motuum indices, perinde atque in luna ostendimus. Sed ij retatro quoque gradiuntur, quod ncquaquam in luna usuuenit, utpote cuius in conistrarium feratur epicyclios. Ita Sc coniunctionum, di recessuum, S latitudinum ratio in singulis manifesta. Est praeterea limbus alius signiferi instar, sex illos, quos
dixi, planetarum orbiculos superner secans, unde ec orientium gradus signorum, ec diersi spatia, hoc est, quota sol hora exoriatur apparet. A quibus singuli planetae orbiculis deseruntur, ec uicissim interdiu quidem ad orientem, noctu uero ad occasum commeant. Contra orbis ipse amplissimus noctu ad orientem, in terdiu ad occidentem , quatuor ec uiginti horarum spatio planetas torquet. Quae scilicet omnia cum coelo congruere ipso Sc ratio conuincit, ec peri
tissimus quisque consentit . Nec est quod mireris incredibilia haec uideri permultis . Quippe ut est apud quendam ) Tarda solet magnis rebus inesse fides. Vix ipsi, inquam, oculis credimus, cum haec quotidie intueamur. Atque adeo
Astronomici instrkmrati descriptio.
67쪽
EPIsTOLARUM cum legerem aliquando tale quiddam fabricatum Archimedem Syracusianum, uacillabat etiam in tanto aut ore fides, quam plane hic noster absoluit Et ipso qtiidem opere laus omnis inferior est: neq; enim aliter laudari pro dignitate potest, nisi ut omnem illi laudem esse imparem fateamur. Ipsium certe artificem dubium est morum ne, re probitatis, candoriSQ, di sanctitatis, an ingenh magis causa ad miremur, sic ut 8c coelitus de istum, di in coelo ipso coetu didicisse existimemus. Vale.Fesulis, V l.Idus Augustas. M. c c C XV Rim.
ANG. POLiTIANUS PHILIPPO POSCO S. D.
N Ratum fecisti quod epistolam, quod uersiculos misisti. Quaeris quid
sentiam,breue faciam. Rcciti sunt, festiui, arguti pleni sensibus, & acu leis. Dicerem consummatoS, nisi non cum seculo hoc illos,sed cum ue tustate committerem. Quod aute rogas, cur ego has particulas, quod quod N ad Q, per d, potius quam per l, lireraS notem, facile resipontan. Ac ne aut te circunduci aut etiam falli putes, pauculos testes, neq; eos tibi non domesticos citabo .Est in atrio capitolino ad sinistram opinor aenei Herculis, haud ita prideminuenti, marmor quoddam uetustis,ac iam pene exoletis incisum uersiculis, quo rum initium cst Hercules inuicte. in eo hoc quoq; legitur, Administrandu quod χιο donis. annis . Adstipulatur etiam huic scripturae ille codex antiquissimus Vergilianus, qt,i istic in intima Palatina bibliotheca adseruatiar,maiusculis characteribus exa ratus, de quo paucula mecum recognoscas, licet ex Bucolicis modo, ec Georgiacis ne totum tibi sit uolumen explicandum. Pocula,inquit,bina nouo spumantia lacte quod annis. Et paulo post: Vt Baccho Cei eri Φ, tibi sic uota quod annis. Et rursum Degenerare tamen ni utS humana quod anni S.Iteni Nanque omne quod Atq*ς- annis Ter in quaterq; solum scindendum. Sed di illud, ad in pari ratione notatur. Neq; te moueat quod in ponte illo Anienis a Narse consti licto deprehendas aliter: at in interruptum continuatur iter, nisi si illi inerudito seculo standum putas Ego Quint. sequi malim, qui in primo de Oratoria institutione libro, uelut frigiadam eludit, quae sit a multis seruata disterentia, ut ad cum cstet praepositio, d, iste Ad, er At. ram, cum autem coniunctio,i, acciperet. ltam ueteris adhuc scripturae uestigia in eodem inuenias Vergilio ut, Adque humiles habitare casas. Ad mihi sese offert ultro. Adque iterum ad Troiam. Ad que aere Menalca. Adque uolo proceras eri git alnos. Adque utinam ex uobis unus. Ad que aduersos detinet hostis Et nulle alia, ut minore etiam, quam sum pollicit Us, me pomoerio circumscribam. Qiiarrit Adgrcdior. insuper de nobis Lollius noster, cur idem in uerbo adgredior seruemus. Ducito eum ni fallor cium constretudinis uis, tum Prisciani autoritas. Sed ego a consiue tu dine hac praua ad rectam uetustatem prouoco. Inspice si est otium librum e undem,ita opinor inueneris: Adgredere O magnOS, aderitiam tempus, honores. L litem: Adgressi: nam sit epe sienex spe carminis ambos Luserat. Neq; milii sane hoc quidem loco non imbecilla etiam adsit uenia dicto ac uacillans Prisciani uideatur autoritas: quippe qui etiam censeat, errore magiS scriptorum, quam ratio Numisima. ne factum, ut adfatur, adludo, adrideo, adnitor, adsumo, d, retineant. Quis enim tum fides. putet etiam in nummismatis ipsis Caesaribus consecratis, id mendum admissum: Adlocutio. ut quibus cum alia ad eundem modum, tum cer se adlocutio, d, litera noratur, nunPomponiim quam l. Sed uos nimium belli homines,ac faceti, plane me luditis, qui domi Poni Laetus. ponium habeatis, hominem totius antiquitatis, omnisq; adeo literaturae consiliatissimum. Itaque ego ineptus etiam Athenas noctuam. Sed iam uale, nostrast
Lollio octipationes excusa, ad quem scilicet nullas huic quidem tabellario literas dederim. Vale. AN
68쪽
ANG. POLITIANUS IOANNI GOTTIO RAGUS INO S. D.
Vmper hos quadragesimae proximOS dies enarrandis populo sacris politianus reliteris essem occupatus, pellegi tamen libro S carminu tuorum, quos electa teng mihi tu pro singulari humanitate tua,mutuoq; inter noS amore dedi
caueras .Hi me scilicet clim Voluptate maxima, tu maiore prorsus admiratione affecerunt.Nam quem non, Obsecro, si aUitas ilia tanta,le Por, elegantia*uersicut Orti, tot aculei, at CS, argutiae, tanta cruditio, lata uarietas,
tantae ubi in Veneres, Gratiar in dei ectent Quis non attonitus audiat hominem ab illyrio mercimoniis ut inquit Plautus emundis,irendundisq; occupatum,florentibus adhuc annis, tantos in omni poetice fecisse progressius,utnd solum cum suae te tatis hominibus, sed cum ipsa planer antiquitate conserri possit c Perseque rer nimirum singula mi Ioannes, quae ego in tuiS poematiS audacter contra uete res statura deprehenderim,ni metuam, ne aut plus paulo indulgere amori, aut a tasentatiuncula aliqua uidear te uelle demereri. Sed plane ita sentio, esse hos libeItalos ita examussim persectos, atq; ad siummum absolutos, ut ne ab liuore quidem iure ualeant reprehendi. Debet autem tibi hoc nostru qualecunq; est seculum, quod tu uidelicet par veteribus in hoc salte laudis genere reddidisti Equide gratias tibi ago immortaleis, utpote quem tuis illustrando carminibus immortalita te donaueris Ita enim mihi persuadeo, tam lepida ista Poemata, ta uenusta, tam lornata,&pulchra, omnem esse iniuriam temporum superatura. Vale.
ANG. POLITIANUS ROBERTO SALVIATO SVO S. D.
Eatus es gratiae mi Roberte, quem sic docti certatim laudant,ut tum de nil docti credantur, cum te mminae laudauerint. Prodigiosius honor, i sed tuis meritis non indebitus. Facit enim sedulitas erga hunc ordinem tua, non ut ineptuS,aut ad Ilator, Ui laudet, sed ut impius, aut inoratus habeatur, qui non laudet . Adeo quippe doctorum studioso fauetur, ut in ipsium nec invido quicquam liceat. Quare ne, quaeso, morUm talium poeniteat, quibus ad splendorem nominis plus multo proficitiar, qUam triumphis. Nunquam enim Destigia gloriae obditerantur abi hominum doctorum impresia, non ingenio dixerim, sed animo. Vale. Alii GELUS POLITIAN Vs ANDREAE MAGNANIMO s VoBONONIENSI S. D.
M E in desidiae mee, neq; occupationii culpa omnino est, licet harum quod que nonnulla sit, quod ad epistola superiorem non re cripsi hactenus,
sed tuae potius facilitatis notae iam sic omnibus, ut ob eam protinus 5c ego licere in te mihi omnia existimauerim. Qui si nomen hoc humani retinere studes, qu3dusi pene iam fecisti tuu, nec irasses silentio nostro potes ullo pacto, nec debes. Quod Miscellaneis nostris ita faues, ut Atticis quoq; noctibus eas compares equide uellem minus uulgo humanuS habereris, ut no ex ingenio tuo semper ad ossici si parato scribi talia, sed ex operis ipsius merito crederet. TaPerge nihilominus ornare isto pacto me uel immerente. No minus enim pleris delectat falsa, quam uera latis: hcuti gratius accidit fere quod dono datur, quarti
quod ex debito. Vale. Florentiae, X V I I. Calend. Febru. Μ.c C C CL γπZIN. ANG. POLITIAN Vs ANDREAE MAGNANIMO SVO S. D.
Fflagitari scribis isthic ab ijs, qui libros excudunt formis, Herodiana meum. Meu enim iitre appello, que quasi Latinitate donauerim. Tum rogas codice tibi ipsum tuum remitta aliquando nostra quod illos cupere ais manu emendatum .Remitto,sed ut uerum fatear tempter po tius, quarti
69쪽
EpIs TOLARUM tius, quam seuere castigatum: sic autem ut nostra errata plura in eo, quam librarii interpreti ue deprehendas. Crediderim tamen stylo ipsi certe meo, hoc est, interpretis, plus anim deberi. liquanto ueniat deberi, quam autoris quoniam meliuscule respondent sere, quae scribas, ubi sit liber quasi cursus, quam qus uertas,ubi nihil extra praescriptu. Accedit ec 1llud, lubd hoc mihi munus interpretandi quasi leuioris operae fuit,ut pote qui diebus pauculis dictauerim sic deambulas. Ita in tantum abest ut mihi inde laudem petam, ut etiam abunde pulchrum sore putem, si uita uero grauiorem culPam. Quare chim amicis reliquis, tum tibi in primis omnem huius operis desenasione non remitto sol tim, sed etia prope interdico,uosq; integros ad alia reseruo, quae post edetur. Sed quanquam plurimi sunt apud uos, qui mihi etia plus nimio fauent, Unus tamen es tu, Andrea Magnanime, cognomonto isto tuo genrilitio dignissime, quem equidem faciam plurimi, crim quod ex bonis ortus,wopibus flores, di honoribus, tu uel maxime quod ingenio es elegan tissimo, moribus sua Uissimis, gratia pene quadam, quicquid ais, quicquid loqueris, imo etiam si nihil ais, nihil li loqueris, singula iri, ac uultu deni in ipso quod dicitur homines deuinci S .lta in nihil quenquam metuo, ubi tu mihi studeas Nunquam enim maIi de Politiatio sentiet, qui placere eum Magnanimo intel Ieget. Vnum tantum est, quod
a te nunc contendo. Cures pro reliqua in nostris rebUS diligentia, ut quam minitam Una quasi degenerent ab origine, quae mox uolumina formabuntur: ut ne illae ipsis quidem adnotatiunculae Omittantur, quas marginibus adscripsimus .inter e as uero etiam locos puto treis , quatuors Ue ad summum reperies, ubi fuit excusiatione utendum corrupti apud Graecos exemplaris. Ad haec uero faciter procuranda, obeunda Φ magis idoneum habere, magi Sin ex usu tuo nemine possis, quam Hlexandrum Sartium ciuem tuum literatum hominem, nostri si studiosum, tum quod cgo in hac re primum puto ) neutiquam in amici negotio dormitantem Vale. In rusculo Faesulano, pridie Nonas Maias. Μ. c c c c π cIII.
LAR VII LIBER Q UINTVS. ANG. POLIT I AN V S BAR PTOLOMAEO Sc ALAE S. D.
T tu mihi superioribus diebus aperte dixisti, 8 abs te auditum multi retulerunt, non placere genus scribendi meum, propterea quod ascita nimium uerba, & remota consecter. Me quoq; essequendam sic enim soletis dicere) ferruminatorem. Vox enim haec apud te significare iamdiu coepit eum, qui uci bis istis paulo minus uulgatis uteretur. Nam Hermolau Barbaru, quasi perio-cii uocare ferrumina tore soles ut audio) quia uerbu fortasse istud aliquoties ille Usurpauisset. Sed ego,mi Scala, quemadmodii tibi facile co cedo uoce infrequenteno temere recipienda: sic e diuerso contenderim, no debere esse cuiqua fraudi quod Latinas, & apud idoneos autores repertas in usum reuocet, ac UctustiS da re nouitate studeat, nec Vacare omnino patiat, quae temporu culpa prorsus in de suetudinem abieriit.Etenim si quecuit obuia sint, ea tantii noster sermo recipiat, nulla magis, quam tabellionii lingua utemur. Ad Ciceronc Ucro quod me reuo caS,aUt O rem qui de Latinae linguae summii, ncc tamen solum quaeio quid alijs facias, quorum testimonia uim sententiae semper apud eruditissim ii quenq; habue/vino. Tunt Quaero item, quid uni sal te Varroni respddeas, qui quidem sicuti Ciceroni Palmam cocedit orandi causas,ita Latine loquendis bile uncti Quino etiam, an
70쪽
quast barbatos quosdam rehcias Liuium, Sallustium, Quintilianum, Senecam, Plinium quoq; utrunt, multos alios praeterea tot seculorum suffragiis compro halos praesertim cum diuersissime iam quida dubiam secerint palma: uelut apud Graecos Herodotus in historia dc Thucydides, apud nos autem Liuius, ct Sallii stius. Quid quod Sc Cicero dissimillimus Demosthenis Nihil enim adnci alteri, nihil alteri detrahi potest uidelicet orationis ille succus alteri quidem pene deest,
alteri uero qua sit superfluit. Caeterrim cur hoc ipsum uerbu Ferrumino tanto cum risu profertur cum sit proprium, simplex, non male sonans, non obsoletum, quo nec Plinius ipse proprietatis adamator, nec Iurisconsulti abstineant, qui uocabulorum sibi uim iure quodam suo prae caeteris uindicant.Eo ne igitur, quoniam se mel aut iterum sit usus Hermolaus, merito aut contemnitur, aut irridetur Multa tu quide credo scripsisti, non multa adeo tame edidisti quae uulgo ferantur. Sed historiam certer componis,longum opinor opus, ec arduum. Quod ergo in te statuis exemplum, si ne bonorum quidem autorum uocibus utemur tuto Fateor tamen rationem habendam uel materiar, quam scribas, uel personae, ad quam scri-has,uel temporis,in quo scribas. Non enim idem Ciceronis actiones,*Apuleii Milesias fabellas decuerit. Alia enim quasi lingua, qua ludimus, alia, qua seria per agimus.Nec eodem sermone puerum, quo doctum hominem alloquaris.Nec rursus eodem modo ad amicoS, quo ad igno tos, nec eodem ad principes, quo ad pritiatos scribas. Quare Cicero quot tuus, fortasse autem dc meus, ita sibi dissimili aliquando deprehendit, ut non omnia perinde quae scribit, eiusde prorsus esse autoris uideantur. Sed te censorem Scala faciter ferimus, homine tot annos in literis non sine gloria uersiantem. Male: doctos quosda ferre ita non possumus, qui tam dipsi quoq; omnia exigunt ad Ciceronis gustum. Saepe enim hoc usu uenit, ec qui dem cum magno meo interdu uel risu, uel stomacho, ut illa ipsa in nostris scriptis potissim ii reprehenderent, qus in bonis emendatisque Ciceronis exemplaribus reperirentur, crim tame ipsi uoceS Omnino barbaras pro Ciceronianis usurparent, quas uidelicet excusores isti nouoru libroru Teutones peruersistimer aliquandoeiunxissent. lam praeceptu illud Caesaris, quod obiici protinus solet, ut tanqua sco Iurefugiamus infreques uerbu, magis fortasse illo seculo ualuerit, quo Latine adhuc omnes loquebantur,cj nostro. iure enim tum poterat argui, qui para con tentus foret aetatis suae uocabulis. Nunc aute uulgo Latinus sermo nescitur, nec a nutricibus ia, sed a magistris discitux. Apud quos certer nulla magis haberi uerbaec usitata debent, Sc recepta, quam quae de ueteribus illis magnorii autorum thesauris proferantur. Haec ego ad te libere quide, sed Zc amicer scripsi, mi Scala, non tam meipsum uidelicet afferens a risu tuo, quo equide non offendor, quam Her molaum ipsum Barbarii leuiter defendes, hominem seculi nostri eruditissimum, deq; literis, oc Philosophia, dum uixit, optimer meritum. Liceat autem mihi per te ut opinor quae tua est in rebus omnibus aequanimitas, uentire aliud omnino in literis,cst tu sentias, dummodo nulla inter nos amoris, hoc nomine, beneuolentiael mutuae iactura fiat. Vale. VI M. Calendas Ianuarias. Μ. CCCCXC I. BAR PTOLOMAEUS SCALA ANG. POLITIANO SUO S. D
Onuenerant in coronae modu quida docti uidelicet, ct literati homianes, ac cum de studiis ut ferer fit sermo incidisset, de divo Hieronymo frequetior oratio fuit, ut ne uerbera quide ante aeterni Iudicis tribunal, quod Ciceronianus, n6 aut Christianus est et, tacerent.Theo
dorus Gaza, qui ec ipse sorter aderat, uir profecto, quantum possunet ego iudicare deliteris, praeclara eloquentia, rides facete admodu questus dicitur iniuriam