장음표시 사용
181쪽
a Iulper te poeniteres inobedientes,&Deo odi biles sunt Haec est mulierantiqua malitia, quae Adam eiecit de Paradisi ideliti js . Haec humanum genus mersit trias Infernum ', Hoc malum homines ducit ad mortem Hac vi an abstulit mundo per unius arboris pom si ... Tamen hoc de malis, non de bonis minieribus iii telligendum ipsae etenim laudantur ea Virginitate,
Castitate, Clementia, Religione, Pietate, Diligentia , . Constantia Parientia, Verecudia &Fide erga Deum, l&. viros, & inter alia ex generis humani conserua-idione, in qua non solum ante partum osuetosae, in pam tu dolo rosae post partum v eru labori osae reddunturqverum etiam in partu , aut ante,aut post periclitantur ad mortem usque ita v vcndeautemPore,quo ut lier grauida redditur, cum m nrte clas1Icum canat. Ma i me aurem inter caetcras patiuntur', quae calculis renum ut Xantur & facilli nata imoriuntur, ut experim into Οhs i uauimus: Cu enim calculus per V reteres viam sibi querat , per uteri crassitiem maiorem,& compti stionem trairfNe nequit, ex quo nilaximus cx itatur dolor luci facto Vreteres & renes tumefacti negant tramitum Vrinae, quae per corpuS re me arido pinNum maiiam sanguineam corrumpit, di pin.
182쪽
Furor Uterinus praegnantia pluries
Attamen aliquando mulieres in Veneream voluptam. tem ruunt, & libidinis oestro vruo turmagis causis rmorbi quamalterius rei. Vranimiam impuvSία-mine alioquin prudentes ἡ.quae suror iVterino correptae, merςtr icum re et bis perulas qtibus actus lasciu's & inconcinnos sine pedore fa- 'ciebant, qua postmo mio se reuersae & super res, gestas monitae maximopere erubescebant . Mulim irem ma vidimus inter Aurinamquae tantum consili &mente valebat quantum in utero M siuat,tiam etenim cum prudentia & pudore maximo exemptat aliarum erat Sed eIapso puerperio, non mulpo post illecebrosior& lasciuior sementa libidinum imp dicissima mente quaerebat, donec iterum utero ge-
183쪽
r Hareret, quo facto Mem di ratio ad sua sedea regre.
MAerimonium 4 D. Thoma .sent.dist. E . quaest. , arte I dicitur quasi matris munium, idest
Ofiicium, vel quasi matrem muniens,vel monens,vel vel quasi mater manans, vel quasi a matre &nata. Dicitur autem magis a matre,quia magis pertinet ad rationem eiuS quam pater . Nam mulier principali ter tacta est propter, hoc non autem vir, di mulier circa prolem est magis officiosa. Sed cum mulier liberis vacat nunquam felix, nunquam contenta vivit. studer quantuam potest ut liberos gignat, quod ali quando etiam cum diligenti studio illa maxima solertia non potest fieri . . . a Multae sunt sterilitatis causae in muliere, de quibuasere omnes Medici tum antiqui tum recentiores scripsere. Vnam tamen obseruaui a nullo edita in lucem, videlicet duritiem maximam omenti, a quo Vterus tactus distendi non poterat ac sic genituram proijciebat. In reliquis vero ista' mulier bene colorata erat,& optima fruebatur valetudine; hoc tantum habebat ut omentum undique fatis Crassum, durum, ac fere lapidosum uterum premereti ut tangendo ipsius abdin men obseruaui ex quo sterilitas orta fuerat.
184쪽
cta mouenturi cui caetera parent, quem in tergemino viatice lucentem lumine veneramur, a qu. r
rum omnium spes salas,& vita sumunt primordia,inter reliqua , quae ab ipsius omnipotenti creata filarsit
manu hominem tamquam n Ghiliorem elegit illic etenim Creatoris Huago, simulachrun uniuersi, nature primogenitus,tauma taumaton ab antiquis, ac si diceres mirabile mirabilium ob ipsius excellentiamia appellatus , & merito quoniam singula mutatur. Incipiendo namque a sublimiori ad inferiora desce deus Dei imaginem habens, repraesentat mente intelligentias, motu sphaeras, corpore tum astra fixa & e rantia um regionem omnem Elementarem. In ipso
signa caelestia a capite ad pedes inuenire licebit, videlicet in capite Arietem, in colio Taurum , in humeris Ec brachiis Geminos, in pectore Cancrum, In cor-dci lateribus , & stomacho Leonem, in ventre Virginem , in renibus , & vertebris Libram, in pudendis, Vesica re partibus generationi dicatis Scorpionem , in coxis Sagittarium,in genibus CaprieornuI neruribus Aquarium,in pedibus Pisces,Saturhumili liene, Iouem in epate ; Martem in cisti festiuinolentiti εὐ- de,Venere in pulchritudine corporis, o panisque generationi paratis,Mercurium in lingua & vobis 'o' nis Lunam in cerebro intuebimur. Coeli serenitatem
185쪽
in hilari de tranquilla fronte , dc e conuersis pluuias,
inite nite licebit. In HIO adiunt elementa in humoribus, ter remoturinflaribus, onitrua in voce,calc
Ii in renibus, dc alibi,gemmae in dentibus,s chrystallino humor scopuli desaxa in ossibus,& plantae in capillis . Quapropter merito microcoimus , idest. Dritus mundus dictus est viales e mi P. Verum ea, quae in corpore humano oriuntur saepius non adeonseruationem,sed ad destructionenia iudi uidui tendunt,ut praecipuae sunt calculi renum, Vineat. Ex quibus pi ies mortaleso aut morium
tur, pus miseram dc visuique infelicem vitam trad eunt die r*ψ una calfuio superius diximus in z.para. te obseruationum obseruat. 3ividelicet.quod rem diuittit, sed cum lapi stabulatur in ve fic de-Φgrata res est, nullastiaeu romedio locus, excepta sectione. Sed in hae duo precipue obieruanda, primum
chirurgi cuiuscumque fuerit temeritas s dum nomisactis solitis , &rrpexitia diligenti is ad ectionem celerrime Venit, Primo Propter lucrum , etiam si aeger moriatur , semper enim aegeria ut ante sectionem,aut
an sectione ipsa,aur paulo post Chirurgus .uberrime ' donariis asticit, agitur enseri de toto me, idest de Ip.. sius vita ', quod u- moriaret, postmodum Chirurgo nihil interest, adsune enim quamn Iurimae excusationes, mortem videlicet ortam sitisse non a laceratione Vesicae, alijsque Chirurgi erroribus , led ab erratis ab aegrotante in aliqua re commissis. Secundo quia Chirurgus,etiamsi non i nueniat lapidem in Vesca, ut pluries succedit in hoc casu eelerrimeiatrumdapi dem absconditum , quem isec ingerit,falaguinolenitumque Palam Ostendit, di iis mutatur ursores , α
186쪽
circulatores in plateis, qui etiam magna prudentia intuentium oculos fallunt, dum ponunt Ouum , vel aliquid simile ubi nunquam fuit. Confirmat hoc praecipue, quod non palam, sed in abscondito operaratur ,&. quod peius est, multi post sectionem similia symptomata habuerunt,quae Prius non aderant, cX- citata Qrsitan a pituita crassa, talia, ac mordace . Caueat igitur unusquisque. Altera, quod debet Obseruari ,esst eiusde Chirurgi, ignauia qui si sine Astrologia manu admoueat, saepe
in maxima pericula,& mortem ipsam aegrotate conducit. Videamus, quid de hac re loquatur Pontanus stuper centi loquio Ptolomei cap. 2 o. nempe in commento illius dementiae . Membrum ferro neb percutito, dum Luna signum tenuerit, quod membro illi dominatur , ille sic ait a Cum duplex sit Medicina , '& altera potionibus curet, altera manu, unde Chirurgia dicta est a Grecis, de utraq; Ptolomeus praecepta tradit. Cumque Verbo Superiore Lunae cursiuiri in purgandis corporibus obseruandum praecepisset, ea uendamque Lune,ac Iouis coniunctionem dixisset hoc, quod statim sequitur, enunciato, docet in serien dis venis , tuberculisque coedendis cauendum etiam esse, ne Luna id Coeli signum permeet,cui membrum feriendum sit attributum , etenim cum Luna tot uincorpus lium et, id tamen membrum humoribus affluentibus implet , quod signo illi subies ini e s , per quod ruricipsa discurrit, Sc euius nimia humecta-
tione magnum membro nocumentum aErratur , si ferro tunc imim fuerit; ex quo non modo dissicilis, verum etiam periculosa curatio sequatur , siquidem evicera , neruΘtum distensiones, aliaque item mala
consequi soleant,&paulo post haec tubdit.
187쪽
tenere, ne sortὸ aliquam corporis partem scalpello feriat , quo tempore praeter ceteraS humectatur a Luna peragrante signum, quod parti vulneratae dominatur , difficulter enim , ac vix absque magno membri eius sanantur incommodo. Retulimus hoc ingratiam aliquorum Medicorii, et aliorum, qui Astrologiae praecepta non curantes, verum reddunt illud Hippocratis axioma in Episto-ia ad Dionysium , dum inquit nunquam noctua est virtus immodica &c. Vnusquisque enim ex his, quae ipse non habet iudicat id, quod in alio abundat,superfluum esse. Nonne Hippocr. pluribus in locis .ut in nostra AeroIogia, tractauimus Astrologiam laudat', non ne Galenus , nonne Medici omnes fama , clariores: quare igitur hac peritiam negligimus nullam aliam ob causam, nisi propicr ocium, & propter Occasionem dicendi,& scribendi nugas, & propter hoc etiam peritia simplicium, & Anatomes nostris
temporibus vix cognoscitur a Medicis quibusdam , non loquor de omnibus, ut pudeat dicere .Legant qui hanc cognitionem parui faciunt Christophor uno Clauium in praefatione sphaerae IO. de Sacrobosco, α taceant cum verecundia; sed ad rem nostiam,semo
Lapidis Vesicae nullo modo est facienda Luna existe- te in Scorpione, ut inter cs ter os accidit cuidam nobili Resigioso, cuius nomen taceo , qui hoc tempore sectus obi j t. Cum enim Luna eo tempore humiditate maxima impleat pudenda cum partibus propinquis, quae inferiori loco posita alluviem Superiorum coguntur recipere , utique si secentur putredini facillime sunt obnoxia & mora in promptu est.
188쪽
Privatio, musculi Palmaris,Plantaris, dc Pyramidalium in eodem subiecto.
Illit ordine caret , ex his quae sunt a natura, &secundum naturam ita docente Aristotele 3. Physatque, ut ipsemet asserit lib. 3. de Anima , natura nihil facit frustra,nec deficit in necessarijs, nec abundat in superfluis. Quapropter, si in anatomica
sectione compago, situs,armonia membrorum corporis humaniλvariata videntur, semper ab aliquata causa ortum habere necessarium est, nam omne,quod
fit propter aliquid fit , quae causa aliquando manifeste apparet. Aliquando vero in Leeretis nature recondita mentis humanae captum sugit: quandoquidem nos credimus fere infinita mysteria in naturae arcanis recondi, quae nondum vis a fuerunt, & sertasse nunquam apparebunt. effectum tamen a causi occulta ortum solum intuebimur,&quamuis esse-ctiis pendeat a causa, & cum illa vinculum quoddam habeat, tamen non semper causa si et maui festa, quavis manifestus sit effectus ita iubete naturae auctore . In quodam iuuene defuncto musculus palmaris,pla- raris , Pyramidales deficiebant, nec illorum prorsus vestigium aderat. Verum tamen est, quod prosundus, & sublimis in manu crassiores erant', ita etiam musculi recti ab dominis plus iusto crassiores erant, ut& solqus, dc gemelli duo, qui sortes facti a Nat ura vicem illorum gerebant.
189쪽
Dysenteria in Xenodocliijs saepe con
Mustaque co=torihus transitione nocent.
Sive id procedat ab Antipathia, siue a sympathia , 'cuius declaratio non est huius loci, id tantum dicimus Oculatos, & prudentes debere esse eos Medicos, qui in Xenodoch ijs , & vi melius dicam Noso com ijs
medentur, ne d Vsenterici communionemΥcum alijs aegrotantibus habeant, neue in eodem Vasse eXcre rmenta eX cernant, quandoquidem , ut sepe obseruauimus,morbus est contagiosius, & facillime per communionem vitae, di consuetudinem contrahitur. Vnde aliquit aegrotantes febribus intermittentibus correpti, postmodum Per contagionem, dysenteri , superuetilente,perier uittacontrahitur etiam hic mot- o bus nimis frequenta Ndo , & visitando aegrotos hoc morbo correptos quapropter isti in Nosoconi ijs segregari ab alijs debent, ne alios inficiant, ut nos curabamus ,& vitandum maximopere est, ne assisten- tes diutius morentura, quoniam facile hoc morbo: corripiuntur.
190쪽
Febris albs in Virginibus saepe Amore
causam esse , quae, si cum amanten bant, sanantur.
Morem ex Plauto in Mercatore Haec cuncta vilia sectari solent: Cura, ritudo, nimiaque elegantia. Hoc non illum modo,qui amat, sed quemque attigit. Magno atque solido mulctat infortunio.
Nec pol profecto quisquam siue grandi malo ,
Praeterquam res patitur Murit eloquentiae Sed amori accedunt etiam ultra haec, qua di Aimus , Infomnia, aerumna , error, O terror, ODI ,
Ineptia, si mriaque adeo , O temeritas , Incogitanιia, excors immodestia , Petulantia, cupiditas, O malevolentia;
Inhaeret etiam au iditas, de dia , iniuria , Inopia , contumelia , dispendium . Et qui Amoris spicula in pectus admisit audiat ana tis descriptionem ex Seneca in Hippolyto . Torretur aestu tacito , ct inclusus quoque, uamuis tegatur pruditur vultu furor :Erumpit ocuos ignis, o lassae genae Lucem recusant, nitidem dubiae placet . Artusque varie iactat incertus dolor. Nunc si fluto labitur moriens gradu , Et vix ljbente susinet collo caput. Nunc se quirit reddis, O somni immemo Not Iem querelis Edicii: attolli itibet