Iatrologismorum, seu medicinalium obseruationum Pentecostae quinque vtilibus praeceptis, ... quibus diuersa, eaque curiosa prout aduersa pagina indicabit in calce adduntur opuscula. Opus certe, non tantum physicis dogmatibus redundans, sed multiplici

201쪽

firmandos renes, & robustum reddendum foetum

OBS,ER UATIO. XVIII.

ommunicatio, vel coniunctio viri, & sceminae ex Aristotel. Oeconomic.lib. in animalibus irrationalibus est solum gratia prolis procreandae.Iria hominibus autem non solum istius gratia , sed etiagratia alterius utilitatis , ut iuuentur a filijs potentibus parentes impotentes in senio efficti, & ut quq parentes potentes existentes fecere filiis impotentihus, recipiant a potentibus senio effecti Itaque in hoc corriggendi sunt illi, qui matrimonium con

temnunt propter frequentes quaerelas, dotis eXPr bationem s ut mire clocuit apud Plautum in Auna ria Demametus senex his verbis. Argentum accepi dote Imperium Uendidi Incertam filiΘrum procreatione socri inquietudine, eonsanguineorum importunitatem , atque alia incommoda ἱ cum an Coelibatu exceptis his, qui in totum Ddo voventes abrenuntiant Mundo, Satane,& pompis , & fallacijs eius comes appareat solitudo , generis priuatio, orbitaSili aeresque alienus,eOT, melius, nam Filiorum creatio in Morte parentum solatium aliquo modo existit, qui morientes , tanquam si viverent in filijs feliciter concedunt sero. Comprobat hoc id, quod refertur de M. Antonio Imperatore, qui ex Paul.Manut. Apophth. lib. VI.

202쪽

biduo, priusquam moreretur,admissis amicis, aperuit sententiam tuam de filio, eandem,quam Philippus de Alexandro, dicens se aequo Animo mori, cum si is i

lium relinqueret. '. , i

Quapropter cum maxima cautela aduertendu est, ut conceptus ad persectam maturitatem vergat, atque omnes cauta sunt diligenter inuestigandae,&examinandae . Nos multoties abortus obseruauimus propter renum imbecillitatem in mulieribus, sicut etiam plures in Partu periclitari vidimus, in quibus foetus valde debilis existens, viam sibi parare non poterat, quoniam Praegnantes saepe comedunt cibos pauci, & mali succi . Et sic tuti silanum erit si mulier grauida ieiuno ventriculo assumat Oua sorbilia recentia, quae eodem tempore mirificere nes corroborant, & foetui robur validissimum communicant , unde Partus tempore Partim matris impulsu , partim proprio conatu , facillime egre ditur a

Vena Azygos ab utraque parte reperta.

SIcut se habet oculus Nycticoracis ad lumen diei,

ut inquit Aristotel. lib. a. Metaph sic se habet animae nostrae intellectus ad mam festissima Naturq, Nam res naturales opera sunt Dei. ut innuit Gal. in con. Plat. si quidem omnia Naturae opera a Diuina quadam Sapientia Mundo infusa proficiscuntur ; qua de causa obseruare,ut diximus alibi, no tamen cautam obseruationis certam inuenire posisumus. Vnic.uique datur, ut positi vinari,cum in-.

203쪽

finitae sint opiniones , dc veritas una tantum. Venam azygos,a Graecis sic dictam , quod sit sine , pati in omnibus cadaueribus in dextera parte tantuvidimus , excepto uno cadauere a me hic Romae in almo urbis Gymnasio publice secto, in quo aderat alia Semella in sinistra parte thoracis Adquid postea fuerit a Natura constructa nescimus: tantumia , 'ut diximus, licet intueri ludum Naturie, in rebus

In praegnantia unum tantum signir certitudinis datur, cum reliqua . sint vana sallaci . . et

OR SERVATIO. xx. ι'

EX Ouid lib. s. Metam.

Nihil eis, quod pernet in orbe . Cuncta fluunt, omn6que vagam formatur imago. Ipse quoque assiduo labuntur ι empora motu: Nonsecus ac sumen neque enim consis ere flumen , Nee leuis hora potes; sed ut unda impellitur unda, Vrgeturque eadem veniens; urgetque priorem . t Tempora o fugiunt pariteν: pariterque sequuntur. . Et M sunt semper ος. requieque Me vita - corpora vertuntur, nec qui fuimusve , sumusve

- Cras erimus . . i- Quoniam ex Senecet sententia epist. Θ.fluunt omnia, dcin assidua diminutione sunt corpora nota

204쪽

I os rapiuntur fluminum more . Quicquid vides turrit

nibus casibus o5 noxia. Unicum tantum remεdium

contra temporis vicinituri ne in Mahiati iis P vi de i ieet speciei propagationem; & sic moriente Patre remanet filius, in iliis tuis 3 e , sed st a litis, non est idem. Idem sol occidit, & oritur , sed non idem homo reuertituri Tamen multinominu Io do

tom est decedere , remanente plost; sio risini aliquω. modo spicula mortis effugere vlii mis qua is tauqsa , cum viderint irealuo pudicae Vltoris foretina creste re I, et tantur is sobolem expectam My. M vero fi l ijs carent; nil intacturit . ni 1 hue n statu miret in aequunt, ut ex ud o euentus succedere possiti; signa, omnia incipientis praegnantiae diligeritissime eYami ιnant λ& cuin omnia Deerint, & in restipaverint,pret Certo haberit is singula circa veritatem praegirantia tandem decipiuntne .. Gravidaeuia it enim signa Hi Certa se it o nnra,fallacia & vana principio gestati

nis. Vnum tantum,post longas ob ruationes a nobis fac has, habuimus, videlicet uteri clausuram, quae digito immisso ab obstetrice diligent, di docta in anatomica sectione, in mulieris Hilu n , cognostsi poterit.; si enim uterus reseratus est, foueana quamdam Paruam, vel Tnum paruum rotundum in digiti extremo persentiet, si vero clauius sit v tertis , nulla fovea, nulluasimis tangitur a Sed lidue tenduntainsuper est, aliquam non omnet, Hilieres pr 3 &secundo mense, etiam si utero gerant, tamen OS uteri clausum omnino non habere ; sed Hapso secundo mese, postmodu clauditur,& facillime cognosci poteri t ab ipsa met muliere, praecipue si fuerit eX numero eorum,quae iudicium,& ingentu aliquod habeat.

205쪽

mortuus

lla Doti it 9 β a R VAE T I O. XX L . p i Q f Lurima laus, dc dignitas mulieribus danda est, no01Olum, quia per ipsas genus humanum i habet, alioquin breui periturumi Ipsere,quod intelligens Romanet urbis conditur, ut lati aiximus: quando foenuma careret, eum Sabinisthellum graue inire non dubitauit. Ipsi enim ignintum non erat, si mulieres non habuissent, Ronianam gentem,potius si pulchrum quam Civitatem habere, i uique Regnum , & Regem breuissimo temporea duraturum . Sed etiam propiis disticultates, more. itias, morbON , di mortem ipsam quandoque , quanaut ante Partum , aut ita partu , aut post Occurrum. Sed non raro in partu ipso periclitantur , dum foe- tua egredi non pote st. Nos reme dium optimum da- hamus experimento pluriea comprobatum , don receptum a Serenistimo Duce Guisano , videlicet Anguillae iecur, in furno Dani3 exsiceatum , ut in , puluerem redigi possit. Dosis ipsius est medietas ponderis unius aurei scilieet . Deturo ero in liquore conuenienti; prout mai co libuerie. Nirifice partum facilem reddit.

206쪽

Ad combustos remedium paratu faci- Da

A ις, t quidem aliquando eadem praesidia Min

bui me Chri stianos in tuenda anima, ne in fi in mas inferni lubrico lapsu trahatur,'di in conserua do corp re, ne in mortis laqueos incidae. Videlicet Fidem, Spem, dc Charitatem, attamen diuerso modo; Fidem, de Spem bonam habere debet aeSr tus erga Meditum , debetque toris viribus,toto conatu ipsi as impdrio regi: Haee etenim summopero sunt necessaria in morbi p. Medicus vero Charitate ornatus sie Charitas enim a ghatia sie dicta est sine qua Medicus nihil valet; potiusque carnifex, de vialis mercenarius erit de in hoc differt ab Amore seu ςundum D. Thomam a. 2 quaest. 23.art. Prim , quin amor genus est, charitas species Amor ad omnia pertinet,charita3 tantum ad homines oc quidem pro dignitate , α qualitate personarum. Maior enines Charitas debetur parentibus, proxima liberis, de

deinceps reliquis . in . o. ἐ' 'i. .. an

Hi Charitas itaque Medici eonsistit,no solum moris bos ab aegris in totum tollendo . resenandoque vehementes morborum impetus; sed etiam, dum ista agit, applicando remedia vito, tuto, dc iucunde. .'

Nam, quod' pinest seri per hore quadrantem , fiu stra fit per horam integram; quoci fit per temedia' approbatum, sustra fit per medieamentum aneeps; ' od perfici potesti Pharmaeo iucundo , dc grato, ..' V a sine

207쪽

nne charitate , & iudicio describitur imperando A- romata insuauia, & ingrata . Quarta .conditici. suis

perest, lassithi, iis utritur Medae te Myi istis,

praeiertim in pauperum rati εx quae nisi magna Impensa venales reperiuntur: dum remedia similis efficaciae, dc Rr ase maistris aliquanc, Natura v que proponit De hoc loquitur Plinius a nobis in

m divata ii vulgo, iuuentu facilia,ac sise imperiqdio, ex quibus vivimus. Pst stea fraudes hominum, & Ingeniorum capturae a c.nas imi eueec istas, i Dib ,sua cuique homini venalis promutitur Hr in tua conrpositioneΦ, dc miri tutiae ii reciplicabi-. iae calat xur:, Arabia, atquei I lis A naudendo ae- ulcerique paruv medendo: biniri a. λrusero ari asportatur, c scinedia Pera pauperri-m 4 quisque cccnet. Pe lipo ς xii- λqtiit ut d Oan 'es Prae uotius nosto teporis Medicus, in sua Pauperirum Medicina, praesertim is ploermo his verbi ν Quicunque medenta arte claruerunt , atque eκ hum1 alutis custodia magna sibi apud onmes gra tiam compa arunt, Primal imina litanis suae mi a menta in pauperum tabernas iecisi. videntur, Cum, duo praecipue Medicum cinnmendenti, curata di peri tia, & eximia Ha κgros charitas, cum his. qu σέ quuntur ; qui pauJo post haec si hiat ini eodem l

co . Qua in re don parum obstat Meliei conatibua non Fodo istoneae, ad , tuem Mina'Sri, natur 'Moxohur, alim intakseaetram

208쪽

Mynis nil peti possit; ne leui sumptin graue paupertari

vulniis infligatur, nonaeque miseriae vi priorum accessio , Providit iamen Rat m. Iste talitas pauperum neceilitaribus , naultafilae medite ali en crura produxit materias, quae, & ubi qm Iocorum obuiae sunt i et letu artificio praeparare, ad omnent vluuia aptarii possunt die. Itaque meo iudicio inanis e 1t sumptus Pharmacopoeorum officinae magis quam sanitatem,paupertatem inducunt . Habemus Iceperemesia paratu facilia , . quae sine prittio usui pariposlunt. Ad ambustos optimum auxiliunis erit 'si alte radices non fixit ignis lutum fit per impositu. Sed adueniendum est, quod medicamentum debet apponi quam citissinis , di si latuim, praesertim aesta. tis tempore, non reperiatur , artificio parandunia erit ,. cum aqua . M immunditia domus', 'aud vil alicuius, de si exsiccatur ause rendum erit & applicandurn alterum humidum . MirificE , ut sepius via. , dolorem mitigat, cruciatum lenit, & te ruetd N

Dolores artet ici a causa calida humectivim

bus curati.

I te Platone 9. de Rep ) vel aliis afflictionibus

cruciantur ,eX clamant , asseruntque dulcisti munia esse nullo dolore assici, praesentique molestia liberum e sn. Quoniam ut ait Seneca in consol ad.Apoll. cum animum multi assictus moueant,doloris ea est

navi

209쪽

Φ38 natura, ut omnium hoc grauissime saeiat, qui nonnullia fuit insaniae causa & aliorum insanabiliti morborum, di nonnulli prae dolore sibi ipsis moetem intulerunt. Inter quos praecipue fuit, ut refert Plinius lib. 36. cap. I 3. En. Proculeius Augusti tanti. I laris , qui maximo stomachi dolore correptus g p so assuiupto sibi mortem intulit; Ic Aelius Adrian ,

qui referente Sext Aurel. Victore cruciatu membrorum fere omnium confectus,sese interfici edum praebuit, cum prius dolore victus, ardens, impatiens que plures e sena tu extinxisset. QuaprΘpter optime cauere debent Medici, ne eger doloribus diu asi ictus in desperationem incurrat , Inter quos vche menti stimi uini aliquando artetici ', eoque magis, quando a causa calida ortum ducunt tunc eten in immanes, ingrati, & molestis imi redduntur . Petrus Ferrerius insignis Pictor , cum his doloribus correptus torqueretur'. & consulentibus Medi- a, ut decoctis calidis, dc siccis uteretur , in peius rueret, admonitus ab alio Medico, ut hconuerso humectantibu ,&refrigerantibus sese muniret. Pristinae sanitati restitutus est. Multo dies Medici aliqui in hoc errant: videntes enim aliquem doloribus articulorsi torqueri, statim confugiunt ad etaretam par illam , ad lisnum Sanctum, &similia calida & sicca, absque eo quod in uestigetur recte prius caus morbi, quae cum sit aliquando calida, sicut in hoc

casu,indiget contraria curatione.

210쪽

Vena tumens in fronte nobilissimaei mulieris nuntia semper immi-

ο a SER UATIO XXIV.

fando sic. disium est dispositio Merum, qua quis

est conceptus, vel nat . scaeest prouidentia Dei λideo est in rebus secundum D. I homam p p.quaeaei re. ex quo in vita hominibus innumera succedunt, quae tantum ab ignota catica pic sic iscuntur. Nobisti sti mam mulierem cognostamus,facie pulcherrimas ingemo aingularem,opibus ornatam,cui paulo ante morbum alaquena,vena in medio frontis stimnaopere tumet , sicut ego hisce oculis mul toties obseruaui . Sed hic audire Medicos possum multos superhoe plura dicentes . & praecipue, quod cum in orbiotiri possint a sanguine vel alio humoremor, est mi rum,H ab humore illo in corpore redundanatur tumefactio venae Grais,presertim si materia sis aPor sa, quae caput perae: α se nullam admira amnem hoc praesaguini afferre debet, eum etiarn spontaiiere lauit inea praenuntient morbos 3 quodnino modo ori3inem ducit a cauia occuli ν