장음표시 사용
331쪽
De Fermmtat,m. est quomodo illa ipsa ab sol vatur. Si
quid vero Viris caeteroquin egregiis visum fuerit, non videtur recedendum esse ab antiqua sententia, quae jam olimi quoque Aristoteli placuit. Quae ut intelligi possit, initio praesupponendum est, oppido quam falsos esse, qui exi stimant Philosophorum coetionem dis versam esse ab illa, quam medici considerant. quo jacto fundamento , seu Concoctio, in communi considerata ita describitur lib. 4. Meteor. c. 2.
Concoctio igitur , persectio est, qua a naturait yropi loque calore ex oppositu pasipis si , qtia sit a cuique materies inexistunt. Recte vero concoctionem desinit per , λύωMν, sive perfectionem. Hoc enim
Vere concoctioni attribui polle, inde manifestum est, quod tum demum illud , quod ad modum alimenti agnosci
debet, perfectum este censeatur, quando concoctum fuerit. Quomodo arborum fru-
332쪽
rum fructus, antequam maturescant, imperfecti sunt; at, ad maturitatem, quae concoctionis species est, perducti, suam perfectionem obtinent. Similiter v. c. caro, quae concocta non
est, imperfecte alimentum est ; at, si concocta fuerit, tum demum perfecte alimentum dici potest. Aristoteles eodem loco tres statuit concoctionis spe
rmationem , elixationem, is assationem. Ut vero valde fallitur Simonius, quando existimat Philosophum, Velut quartam speciem hisce tribus addidisse ; ita neque agnosci debent vera genera -- sed duntaxatanalogata. 'que falsi sunt, qui existimant, haec tria non habere locum in animatis, sed duntaxat inanimatis :quanquam Elixatio & astatio a Philo, sopho non illustrantur,nisi exemplis artificialibus. Πέπανο , ii , sive maturatio , proprie de fructibus dicitur, quieoeticensentur, quando ani
333쪽
t mal & perfecte alere posmunt , & ex suisi seminibus simile quid procreare.Si vero: consideres elixationem & aflationem,l prout ab Aristotele describuntur peri exempla, ab extrinseco duntaxat ca-l lore ablol vuntiar, prout videre est l. .l Meteor. cap. 3. Eoque Elixatio, seul ὁ ne est: concoctio humidi crudi, fa- cta a calido humido externo dccircum susio. Ut cum carnes in aqua eliXantur: Licet ad perfectionem hujus coctionis requiratur actio caloris naturalis, qui ab externo excitetiar & adiuveturmam putrida caro quae naturali suo calore mulctata est nunquam perfectionem per elixationem assequetur. 1leu assatio, est concoctio humidi interni facta a calore sicco externo: ut, cum carnes & pisces in verubus ac crate torrentur. Ut vero ab Aristotele hoc modo distinguitur Concoctio, in communi considerata ; ita illa, considerata ratione sui finis, ad quem genus, quod est Perfectio, pertinet, duplex rursuscenseri
334쪽
censeri potest. Nam quod per Conco 'to- nem acquiritur,censeri potest,Vet,ut na- ltura & species, vel, ut qualitas. EX-empli gratia : Quando legumina co- , quuntur, ut inde fiat puis, mistio il- la & elixatio censentur coectio : licet Pin illa non eluceat forma, aut, ut alii i
loquuntur, natura, quoniam eadem l substantia manet: mutata vero est qua- litas, siquidem legumina commode lijam possunt comedi, quod tamen an tea notari non poterat. Sed, quando fit llanguis, fit alia simul Bbstantia de na- , tura. Porro in animali, speciatim in i homine, occurrunt duce notabiles C ctiones : & ίιμάτωMς: qui- bus quidam superaddunt οιμοίιωσιν. Ne autem contingat nobis eΣtra oleas ferri , unam χυλωσιν, quae pertinet ad ventriculum ut coquentem , dictinctius considerabimus. Illius coetio speciatim vocatur , ut & Sympto
335쪽
cet interim nomen της ispissi- me latius accipiatur, atque eXtendar tur ad concoctionem tum alimenti ,
r tum eXcrementi. Quo Vero ratio πε-
ψιν, in specie ita dictae, quae proi instituti ratione a nobis hoc loco con- I sideranda γ distincte cognosci queat,
antea masticatio Se deglutitio, quae ill lam praecedunt, veniunt e Xaminanda, i siquidem fiunt praerequisita, a providat Natura eum in finem ordinata, ut fel licius concoctio peragi possit. Masti- catio, quae a Graecis Vocatur ἀi σις, non quidem omnibus animalibust convenit, sed illis duntaxat, quari dentes habent: atque est talis animal lis actio, qua cibus ore prehensius, sit solidior fuerit, dentibus, similibus vei oris interni asperitatibus, velut limaturi aut molitur, simulque saliva perfundit tur, & levem quandam secundum qua-l litates mutationem sustinet, quae tamen major est in animalibus ruminantibus, quam in illis, in quibus ruminatio non
336쪽
occurrit. Riolanus in opusculis Medi. eis pag. II 8. quando cibus in ore masticatur, salivaque subigi dur, ei pariter astundi egistimat acidum humorem, ex amygdali glandulis prodeuntem, ut illis sub sidio cibi exacte post ut fermentari inventriculo. Sed , probari debuiis et antea το οπ acidi illius spiritus, qui neque in ore notari potest, saliva alias omnium hominum foret acida neque convenienter quoque, Ut jam antea vidimus, accersitur usque a Liene. Porro hoc praerequi. itum Masticationis pro praeparanda concoctione haut leve momentum habet: quo enim masticatio
perfectius instituta fuerit, eo quoque facilius cibus a ventriculo coquitur icdigeritur. Eoque senes edentuli operi digestivo minus sufficiunt, non quod destituantur fermento salivati; copio sum hoc aeque in illis, atque in juvenibus agnosci debet) sed quod ventriculus cibum minus masticatum , nec in minutas satis partes concisum recipiens ,
337쪽
: cipiens, magis laboret de eo converit tendo in Chylum. Unde quidam sene-: ciones solidiorem cibum cultello inmi- nutissima fragmina di videre, atque hac iratione dentium desectui mederi s l lent. Cibus masticando ita comminu-l tus , deglutitione in ventriculum de iar cendit. Perfici vero videtur haec det glutitio non villis quibusdam, aut a vi r tute naturali, sed solis musculis: e i que nec Videtur esse motus mixtus , a multo minus pure naturalis, sed potius' mere animalis. Eoque non audiendust Cicero, quando lib. a. de Nat. Deo-l rum agitatione 9 motibus lingua cibum d
. pesti , ct quasi detrudi in ventriculumi dixit. Juvare hoc aliquid posset: noni vero sufficit. Cibum per deglutiti
l nem in ventriculum diniissumis Veni triculus ministerio obliquarum fibra-l rum tantisper retinet, donec concoctiol absoluta fuerit. Clauditur vero superius orificium , quod dicitur , t eoque constat fibris carnosis orbicularibus.
338쪽
ribus. Ideo claudi existimat Spigelius Flibr. I. de Corp. human. fabr. cap. 8.quod plurimum in coctione referat , nesι- , mi a cibis elevati, ct cum his calor dissipetur. Interim sic clauditur , ut tamen
iterum se pandere possit in gratiam aut potus, aut boli alicujus qui supramanditur. Quanquam aegrotantibus quibusdam haec reclusio haud absque insignito dolore contingit, unde & de consistentia cibi in gula audire est conquerentes. Mirum, quibus elogiis Hel- lmontius in lib. de Sede animae, hoc Ventriculi ostium, quod nos ut clausum hic consideramus, extollat' Et quoniam
consensum habet tum cum corde, tum etiam cum cerebro , detortis quoque Scripturae sacrae Textibus, non dubitat vocare locum anims centralem. . HO- minis lententiam, ut ut arrogantissime iactatam, neque hic, neque alibi quoque refellere volumus, quod fusticiat eam notasse, atque aurem vellat Aristoteles, cujus hoc monitum libr. 3.
339쪽
De Fermentatione. 22ste Part. An in . cap. 3. το ἔ,
s ,sultas opiniones admodum scrutari. Eo. iue, misso Helmontio, desipiciamus 23uomodo cibus ulterius in ventriculo:laboretur , ut fiat chyliis. Doctissinus Highmorus libr. I. Dis q. Anaro ἔ ap. 3. postquam egisset de ventriculia tructura, ita philosophatur: Verum enim-epero sinquit nondum adhuc nobist Onstat, cur non calore tantum humido, hoc est, menstruo proprio, ani- tanquam instrumento , opus hoc Ierficiatur, cum coctio nihil aliud sit quam putrefactio, quomodo debeat inmigi, insta patebii) & partium sepa
statio - At haec in administrationibus rhymicis hoc solummodo emciente , t alore scilicet in corpore humido, in larticulas corporis insinuante prod ritur, ut in maceratione, digestione, pu-i re factione, ermentatione, quibus Ope - ationibus a calore humido mistum alia quo modo dissolvitur, vel compage nam turali
340쪽
turali seluta , ad artificialem soluti inem aptius redditur, quae operatio ines in omni separatione, vel singulae , vel altera earum praemittuntur. Ita inidistillatione, partes oleo ae & spirituo-ssae facile cliciuntur, quae neglect8 ma ceratione , & putrefactione elici vix possunt. Et quaenam in his operationI-bus inest disterentia λ Finis in omnibus pene est dem , separatio scilicet paretium. Chymicus ut Spiritus, O , 6- sensim, &c. ex plantis eliciat, eas m cerat calore humido, de digerit, partesque ejus menstruo proprio separat, uti partieulae exoptatae a partibus terrestrioribus eliciantur. Sic in concoctione
in ventriculo sussicit solummodo par tium solutio, ut per lacteas succi be nigni ab excrementis, facilior Sc ac
commodatior fiat separatio. Nequ ulla alia in ventriculo apparet operatio. Hactenus CL H morus : in cujus accinrato discursis plurima occurrunt observatione digna: atque, ut partes has