장음표시 사용
351쪽
De Fementatione. que sine notabili tractu exire consudi verit. Hoc certum, nisi vinum contia
'rit solidiori alicui cibo implicari,
brevissimo temporis sipatio adeo alte- rari, ut procuret Pylori reclusionem,l ius iaciatque ad expulsionem cibi e ventrIculo. Nec tamen eodem hoc om-l cio defungi potest aut vinum calidius,l aut i pixitus Vini, aut etiam aromata. Nam fortiora vina , maxime spiritust Vim, cum excedant gradu moderatum Ventriculi calorem , nimis citam ali menti assumpti dissolutionem procu
rant: aromata autem praeterquam quod 'cem vum caloris gradum complectuntur, amplius calor ille in materia lata viscidaque continetur, quae, ut digeratur, plus exhibet molestiae,quam cursores quoque carnes solent. Fomenta calida extrinsecus ventriculo admota, pariter fiuccurrunt ei in colicoctione, maxime si illorum calor proportionatus fuerit. Unde, teste Galeno libr. de Constit. art. Medie. nonnulli
352쪽
puessos, AEut catellos per quietem vel admovent. ut haud absque caussa Vallesius c. 29 Sac. Phil. laudet prudentiam tervorum Davidis, 1 Reg. I. eidem, jam seni , eo Muirentium puellam speciolam , nomine Abisag. Cum enim sunt verba Vale si i ) David tantaca mnalma in penuria laboraret, nullum salabris sconsis- Iium excogitari potuit , quam quod servisus caperum, quarentes virgunculam formosam, quae in simu ejus dormiret , videbanturque legisse Galenum libro septimo Methodi, ubi imbecit italom si illi cum ccita se
Tentris curans, inquit, EX iis quae e trinsecus applicantur , boni habitus
puellus una sit accubans, ut se in per abdomen ejus contingat. Mult0 itaque me-
I iis illi conpulcerunt, quam sis cum magiis τellium mole onerasent, aut multo igne iecium concalefecissent , aut involvissent se- mm t Ium linteis igne concalefactis . au sesi calidis inunxissent, aut etiam napi Vis aut rubri canub:ὶs: magis quam sis Vi-- ud mera iura ingurgis salom: θ in nussus
353쪽
ea, naturali misero magis conformis aut esse, aut excogitari potes, quam qui fervet in puerili, aut ado centula corpore: nimirum humanus ille est, o ob atatem rigens. Itaque perinde est, ac sisen fili corpora puerilem calorem manu admoveas, cujus
solum defectu id laborabat.&c. Recte traque procuratus calor est Davidi seni: quod pracipue ea in alate essectum eis, qua non potuerit virginem agnoscere: alioquin multo magis L isset congressus, quam contulisset admotio. Nec sententiam nostram de coctione, quidquam infirmat e possunt quae vulgo jactantur de chylo, qui aut
per fermentationem, aut per cocti O-nem vehementiorem, aut etiam Utrumque, convertatur in succum, seti pultem , qua si albicantem aut instar orizae, aut lactis, aut cremoris hordei. Nam,
ut vere dicit Plem pius i. d. Chylus saepe servat colorem ciborum ingestorum , quod manifestissime demon fratur ventriculis bolim, in quibus oblus, ut herba viret: item,ta lassiimbus, qui se nigrioribus alimentis
354쪽
vino rubro implerunt, cuius nigricat. Certe in boum & vaccarum ventriculis, clivius temper refert colorem graminum, quae viridia sunt, quod &in ov1bus ut plurimun est observare : ni11 ouod chylus hiberno tempore , quando oves, quae saginantur, lolitae sunt fabis vesci , chylus subcinericius no-terur. In canibus modo HaVus, modo albus comparet. Nec mirum , Chylum ut plurimum albicare: si quidem, quod alimentis, secretis ab illis excrementis e Xprimitur, fere albicat: aut, si non albicet, cum diluatur a bellus multa aqua, ab homine seri vino alb1- cante plerumque, aut cervisia, cujus angrediens potissimum aqua est, acceda te saliva albicans & spumosa, nec
non mucus quoque ipsius ventriculi, non potest non chylus albedinem, sed fere minus exquisitam, exhibere. In porcis, sero lactis pastis,exqui lite candidus chγlus notatur; candidus quidems caeterum aliquanto dilutior si fru-
355쪽
De Ferminatim L Ior a mento fiaginati fuerint: subcineritius p autem, si glandes comederint. Adeo, a ut frustra sint, qui ex colore chyli cona cludere volunt, concoctionem aut per gi subsidio alicujus fermenti, aut co- otionem este effervescentiam bullien-r te in , ad quam requiratur calor vehe-ἴ mentior. Supra obiter innuebamus,
i quod si alimentis aliquid pinguedinis adfuerit, quando illorum fit resolutiol in gratiam chylificationis, illud, quod pingue est difluere&quasi sup altar*: quod in gallinis experiri licet: tum ut si butyrtim deglutiendum dederis , a quz post horas quatuor occi-l deris, in ventriculo, reliquo cibo dii gesto, illud aut distuere, auri pliartim Ventriculo adhaerescere notabis; nec sub ecto pelliculam aliquam superindu-icant, per quam e Vaporatio impedia-
pinguibus largius Luperbiberit. Quare mirum non ,
id Mi qui cibo. pinguiores comederunt,
356쪽
etiamsi alias hi apti sint eructitiones Leurare non iussicere eructationiis C; prout de raphanis cum oleo comestis notavit Langius libr. I. cpIlt. medic eo. ς υ & quivis in se experiri potest In summa, ut in concoctione cibi in ventriculo, fit solummodo partium, quibus alimentum conitat, resolutio: sic nequaquam est existimandum, illud essentialiter transmutari, Ut multis per suasum fuit. Nam,ut pro me IS adoptem verba doetissimi Higmori Xercit. secunda de Affect . Hypochond.
cap. 4. I unc perfectam inquit sera
concoctionem in v riculo; icamus, cum partes stadi selvuntur, ut per partem rum liquidam, tinctura, quasi extractum stimulorum eliciatur, ex quoJargus postea commode generetur. Atque talem ad
perfectam culilicationem vicere particula mn separatione insine formali altJu a mutatione .statuimus. Illam enim folin particularum sieparationem requirunt partes nu-
357쪽
hanc e sciunt paries ipsa, in sua alimenti electione 9 6 imitatione. Praeterea, in digestione,cibos ingestos suas perpetuo conservare facultares inalteratas videmus. Cibisti- gidia ventricili fermento aliam non adepti qualitatem , totum restigerant corpus. Iu- gesta laxativa non restringunt, sed finei transmutatione aliqua in ventriculo semperpurgant. Si itaque virtutes e gentiales integra reservantur in digestione, non fit formal lis aliqua transmutatio. Haec Higmorus i cuJus rationiblus , quod singulare iis pondus insit, lubens accedo, Sed, an pro feliciter absolvenda γελωσει, praeter hunc calorem ventriculi, cohioni sufficientem , opus amplius sit aliquo ventriculi fermento, cujus subsidio alimenti assumpti re lutio in mini. maS parte S peragatur, quaeritur Supra vidimus Cl. D. Bartholinum ab hac sententia haud alienum esse. Apud Riolanum in Opusc. pag. 128. qua eXami nat utramque T D ά .u D. Walari Epistolam ,sequentia quoque ostendo: Opinio
358쪽
inquit probabilior mihi videtur, alimenta coqui in ventriculo caloris beneficio, tam ipsius ventriculi, quam partium adjacentium , quia ventriculus instar Lebetis,duo habet accumbentia viscera, Hepar & Lienem , quorum calore tanquam foculis igniariis calescit, suumque calorem roborat ecadauget. Verum , cum per ellXationem fiat ista coctio, alimenta prius more trita, Si mansa, salivae permiXtione, tum affussione acidi humoris, 'πam gdalinis glandulis prodeuntis, Ita eX arte fermentantur in ventriculo , dum eum vellicat de irritat, ut per libras suas sese contrahat ad amplexandum alimentum, ideoque incoctione consideranda est illa constrictio veluti necessaria, sine qua nulla fieret coctio. Cur autem alia animalia melius vel de-lterivi, Ocyus, Vel tardiuS coquant, caussam refero in varietatem calidi in
nati in modo substantiae, id est, pro prietatem calidi nativi.
359쪽
nm , cujus sententiam distincte examinabimus , ut pateat quantum verita tis eidem subsit. Higmortis interim t. d. l fermentum duntaxat admittit pro eX
peditiori concoctione so enim loquitur :Ad particularum separationem calor inclusus in lassi cienti humidi seu liquoris quantitate diffusus, sine alterius fodisian additione sufficeret; sed longiori spatio, aut igne violentiore opus esset; ut in Chynaicis extractionibus videre licet. Sed ut talicius de citius hoc exequatur munus digestivum , fermenti naturalis subsidium adjungitur , quo particuta magis agitantur , ut descis cant in minima , & pars ciborum ii, quida incalescens, ad sales dissolvendos, citius admittatur. Hac iterum eo Ioco Higmorus. Nescio Vero, cur Viri egregii hic solliciti sint de aliquo se
mento , cujus subsidio cibus minuatur φMasticatione dentium in minulas partes fractus cibus, comminuitur , ut
eommoda fieri possit expressiosucci ut
360쪽
; 6 Mart. Sc&οc Π a . . ilis, & separatio pariter partium inuti-lium: quod fieri potest commode lubsidio lenis coistionis, ad quam sussicere
potest moderatus & harmonicus ven-ltriculi calor. Nec hic opus est fermentos ab eo enim quicquid viric tu- roquin summi dicant) ut procurari deberet fermentatio,ita pariter quoque in lsignis & sensibilis intumescentia: quamlordinario , & iuxta statum naturaleris,
εν non Occurrere , jam antea iobservavimus. Si hic requiratur, quaedam cibi, qui coquitur maceratio, ut verosimile est, illa opus esse) pro ea sufficiet salivae pars cum cibo in Ventriculum descendere solita , item astu sis potus, & mucus quoque ipsius ventriculi: quibus sociare possumus spiritum lin ventriculo existentem, eique communicatum partim Olcinis partibus, scit. hepate, liene, intestinis, & omento : partim quoque ab arteriis. Inde Dn. Wallaeus in institutionibus Meduci , vulgatis diu ab excessu illius, ab Irvino