장음표시 사용
31쪽
1 NOTAE AD ACTA S. VICTOR INIS. V.
s C ui Sanctitate, G Miraculis clarus Sacerdotium Amite me Urbis, totius Populi electione adeptus est.
SUspicionem aliquam ingerere possent
Acta SS. Nerei, & Achillei. an vere Episcopus fuerit S. Victorinust cum tum ipse, tum ejus Collegae Eutyches, & Maro Presbyteri enuncientur, i bi enim legitur postquam acti fuerunt in exilium se Loquebantur interea Populis, multosque ad Chri-lianam uligioηem traduxere, ornatique Presb3terio . credeηtium numerum exregie auxe runt . At omnem tollit ambiguitatem
Martyrologium Romanum; cum, de Episcopum dicat,ejusque ad Sacerdotium Amitemina Urbis electionem describat, & lapides vetustissimi, quos suo loco exhibebimus . Per Sacerdotium enim Episcopalam dignitatem designari habetur ex Cod. Theodos de Episcopis lex. de Fide Cathol. l. r. se Sannum Baptisma. Ex D. Greg. Turonen. de Vit. Patrum cap. 6. Ex Sydonio lib. q. ep. s. Sic in electione S.Ambrosii legitur, Valentiniano Imperatori iratissimum fuisse a se delectos Iudices ad Sacerdo tium postulari . Et ipse S. Ambrosius lib. s. ep. 3 o. agens de S. Damaso illum vocat Romanae Ecclesiae Sacerdotem. Hinc primis Ecclesiae Saeculis idem erat Sacerdotem dicere, ac Episcopum, ut passim ex SS.Cypriano, Augustino, aliisque Patribus.
Dubium tamen non est hoc nomen, cuique etiam Presbytero convenire, cum ex
ejus aethymologia importet Sacra dantem, seu prabentem; Teste Honorio Augustodunensi. Et Rhabanus lib. I. de institutione Clericorum cap. s. Vocari potest sacerdos,
sere Episcopus sit, sive Presbyter. Proprius
tamen unirpari consuevisse ad designat dum Episcopum ait S. Innocentius Papa I. EPist. I. cap. 3. 'tam Presbyteri licὰt sint Sacerdotes, Pontificatus tamen non babent.
Nihil autem obstat, quod in Actis SS. Nerei, & Achillei Victorimis Presbyter,ian. tum fuiste enuncietur, cum primis illis Ecclesiae temporibus, ut observat Barcinius ad annum Christi 98. nil m. a. , & seqq. titulo Presbyteri vocarentur etiam Episcopi, ac propterea Durandus in Rationali
Divin. ossic. l. a. num. I . ait. Disi pus quoque, σ Sacerdos nomine Presb3teri intelliguntur ex his quae ad Titum I. Apostolus
sbIterum nomina xit. Eruditus insuper DuCange in Glossar.verbo Presbyt. duos adducens Procopii textus, alterum de bello Persico lib. I. cap. 13. alterum de bello Vandalico lib. I. cap. Io. ita ait. Vox Presbyter convenit Episcopis, o Sacerdotibus.
Neque indulgendi im mihi videtur opinioni P. Hen schenii ab eo pronunciais post Acta SS. Nerei, & Achillei occasione SS. Maronis, & Eutychetis ac Victorini. quorum inibi mentio habetur: Et Sacerdotium non continuo pro Episcopatu, sed Presbyterio
hissumendum fuisse. Nam praeter jam dicta id primo apparet ex Actis Martyroluit
Romani ubi asseritur: totius Populi Elemo. ne ἔ neque enim unquam sustragia Populi requisita sunt ad allumendum aliquem iaPresbyterum . utique ad Episcopatum. Praeterea, intelligendum pro Episcopatu
manifeste apparet ex monii mentis marm
reis, de quibus infra suo loco dilleremus. Ex hac quoque Minyrologii adertione indicatur . eo tempore portorem Amiternorum Civium partim jam Christi Fidem amplexam futile, ac suffragia contulille in electione ejus, quae tunc a Ciero Ecclesiae fiebat in Victorinum, sed fusius de hoe in
32쪽
Miternum Civitas olim clara fuit Vestinorum, in Provincia Valeriae posita, ut tradit Paul. Di .de gestis Lot gobardor. lib. a. cap. 2O. sic appellata, quod apud Aterni amnis Ortum sita esset, teste Varrone lib. 3.de Lingua Latina, qui fluviolus nunc Pescaria denominatur . a quo ea Urbs nomen sumpsit quasi Amnista temκs. Quod autem ex uno latere fines attingeret populorum Vellinorum in Apru.tio, ex altero veru Sabinensium, hinc factum est, ut varie a Scriptoribus antiquis poneretur tum in Vestinis, tum in Sabunis. Celebris etiam fuit tamquam caput,& Emporium Provinciae, captaque a Spurio Consule Romanis subjecta permansit, eamque suo Natali illustravit Salusthius
Romanae Historiae princeps. Illustrior tamen evasit, quod primo nostrae salutis Sineulo Christi Fidem amplexa S.Victorinum ediderit, ac in Patrem, Pastoremque suum elegerit, ejus Sacrum Corpus honeste curaverit , ac altero post Saeculo in immanissima Diocletiani persecutione octoginta trium suorum militum sanguine pro Christi Nomine suis decorata apparuerit . Veteris ejus magnificentiae cultum , etiamnunc testantur aedificiorum ruinae, quae supersunt, inter quae Magni cujusdam Amphitheatri Brma, quae procul etiam conspicitur , quamvis omni suo omamento spoliata; ac nonnullae Inscriptiones, quae
Turri, atque Ecclesiae S. Victorini oppiduli supra collis iugum siti non longe ab ipsa Urbe in usum fabricae adhibitae,prae
ter plura fragmenta illarum, intra, & extra illam sparsa, ac etiam Domui Par ehiali affra, habentur. Certum est , Amiternum aliasque illi conterminas Urbes Gothis, ae Long bardis uni ersam ferὰ Italiam vastantibus Saeculo s. atque sexto, magna ex parte dirutas consumpta ite iuisse, atque inter caeteras, Aprutium . Provinciamque Valeriae barbarorum saevitiam passas suilla teste D. Gregorio Papa L, qui in Ezechielis
expositione calamitatem suorum temporum hisce verbis deplorat - ubique luctus adspicimus, ubique gemitus audimus: destru. me urbes, eversa sunt castra , depopulati agri . in solitudinem terra redacta est. lis in agris agricola, fere nullus tu Urbibus habitator remansit. Idem Dialogorum libro 3. Vastationes, & Caedes Longobar dorum Per eas regiones crudeliter Actas describit . Hinc Volaterranus astirmat Amiternensem Urbem ab iisdem Long bardis extremum excidium passam suille. Ex Assertione tamen D. Gregorii lib. I. Dialog. cap. q. , ubi ait de quodam Basilio Magicis operibus addictor In Monasti- eo habitu Valeriam fugiens petiit: qui ad Uiram 8 erendissimum castrorum Amitera a Cisitatis Episcopum pergens Oc. non clare deducitur tum omnino dirutam . N excise
tam fuisse Urbem illam. ut opinatur Baronius in Noti ad Martyrol. Rom. sub die x3. Ianuar. ubi agens de Provincia
Valeriae sic ait: Hane quidem Provinciam , ct Vinni Populi habitabant, cujus Metrop lis erat Amiternum hodie Aquila, Amitemno autem diruto seri illius Episcopi is erat litatas . Episcopus Castrorum Amiternina civitatis, ut apud S.Gregorium reperies lib. I.
Dialog. cap. Sed hoc nullatenus diei potest quod diruto Amiterno tempore S. Gregorii, Episcopus illius hoc titulo
fuerit nuncupatust Nam in Constitudione S. Pauli P P. I. anno γε i. subscriptus legitur . Leontius Episeopus Amiterninus, nec
non in Constitutione Nicolai P P. II.de Et ctione Romani Pontifici de anno Io 9. subscripsit Ludovicus. Immo potius in ejusdem Tettitorio . 6c subditis locis civem
33쪽
vem diu constitisset nam diu post , ex
ejusdein atque Furconii ruinis incrementa Aquilanae Urbis coeperunt, eo una cum familiis ae divitiis suis commigrantibus utriusque civibus, Historicorun communis sensiis est, ac praecipue id testatur Cyrillus in suorum Aquilae Annalium lib. I. Id tamen certum est haud contigille primis illis temporibus. Quamvis enim excidium passa fuerit a Longobardis Amiternina Civitas, non statim alio incolae commigrarunt, quam in vicinum collem ubi vetus erat S. Victorini Ecclesia. cum ejusdem Sacro Corpore,quod in ejus Coemeterio una cum aliis Martyribus quiescebat. Eo quidem peramaeno in loco castrum construxere, alta Turri ad munitionem
erecta, quod a S. Episcopi Nomine S. Victorini appellarunt; & a Geographis, latine etiam Amiternum dicitur. Quo autem tempore universalis Amiterni veteris
eversio fuerit subsequuta dissicillimum est definire: probabile tamen videtur id Saeculo XII. contigille. Nam usque ad annum Christi millesimum quinquagesimum no num exstat memoria Ludovici Episcopi Amiternensis, qui subscripsit Synodo RO-manaei Nicolao PP. II. in Laterano coactae in causa Berengarii, qui abiurata haeresi sua tertio Catholicam Fidem profestus est. Subscripsit etiam Ludovicus ejusdem Nicolai ILConstitutioni de Electione R mani Pontificis.Hinc dissicile quis sibi suadere poterit, quod , si omnino eversa fuist et Civitas, Sedes Epitcopalis tranSlata fuerit ad oppidulum S. Victorini et quo forsan argumento innixus Ughellius scripsit. Neque ille defuit Sacrarum Infulserum decus, priscisquae Drata es Pastoribus ad
extremamusque sui desolationem. Approbare tamen non polliamus, quod tum idem
author subiicit . dicens: Tunc enim sup- prella omni Cathedrali cum Forconiensi, in Aquilini Antistitis Iurisdictionem transivit. Id enim minime apparet in Bulla Alexandri Papae IV. data anno I 137. qua
Episcopum Forconiensem a sita Sede Aquilam transtulit. nulla penitus Amiterni s cta mentione. Nec dici potest . ideo Alexandrum' Amiterni haud meminisse, quod jam antea Furconi suillit unitum, nam in alia Bulla Innocentii VI. de anno Illo , qua confirmantur Furconensis Antistiti, omnia Iura . cunctas, & singulas enun-eiando Ecclesias, & Loca, nulla Loca, aut Ecelesiae Amiterninae Dioecesis memo
Cceterum anno adhue Amiterninam Civitatem extitille maxime probat Privilegium inthonis Imperat. datum ad favorem Episcopi Furconensis, cui inter alia dono tradit quintam illius Urbis partem . Ait enim . Similiteν in civitate de sterno dono septem millia modiola terra, cum quinta parte illius Portus, ct cum quinta parte illius Portus, ct cum quinta parte ipsius clxitatis. Apud Ugheli. tom. I. de Epis. Aquil. sed aut ollin magnificam Urbem fuisse Amiternum apparet ex nonnullis Inscriptionibus, quas ne res Sacra prolanis interrumpatur , ad calcem hujus Opellae reyciendas ducimus. Ex Actis etiam S. Placidi Eremitae . ac Fundatoris M
nasterii Cisteretensium prope octam in Dioecesi Aquilana,qui Miraculis clarus au-no Christi si 8. decessit, quae Acta ha mus apud Bollandianos sub die i a. Iunii,
quorum initium est Dilectus Deo Hominibus Puer Placidus de Amiterninis partibus extitit oriundus de Oppidulo quod urium nuncupant Apparet Amiternum adhuc
superstitem fisisse Saeculo XIII. ut cauld notant iidem Bollandi Continuatores in Commentario praevio ad Vitam S. Cethei sub die ia. Iunii . Quando autem, vel quomodo Episcopatus Amiterni suppreseius , atque Aquilano Antistiti subiectus
sit, minime apparet. In Bulla enim Alexandri PP. IV. anno I 237. edita, qua Berardum Episcopum Forconiensem transtulit ad novam extructam Civitatem, &Sedem, nulla mentio habetur de Epist patu
34쪽
patii Amiternino, sed tantum de Forem S. Victorini manifeste dedueitur nec annoniensi, memorat Pontifex auctam filiD II79. neque Iao I. Amitemensem Sedem se Aquilam ex habitatoribus Furconis, Formnensi adhuc unitum fuisse. verum& Amiterni. Pensantes etiam, quod omnes commendatam, Episcopo Reatino ab eo. feri habitatores Furconis videlicet , σμή- que administratam ἔ atque tunc etiam terni , hoe est ab Omo putrido , oe Boii, ac temporis proprium habuisse Archipre- rixo Ambario, inque coma , ct Montem re- Sbyterum, qui aliqua forsam auctoritate
galem. incolatum Dum apud praedicta radi sed Iurisdictione polleret. Prima Inseripis ram id est Aquilam tr stulisse dicuntur . tio marmori sculpta assivi cernitur propZEx duabus vero Inscriptionibus, quas di- Actam majorem ejusdem Ecclesiae, ejus, ligenter excripsimus assiris in clesia que tenoris est.
35쪽
16 NOTAE AD ACTA S. UICTOR INI
Alia vero Inscriptio supra Ianuam Ecclesiae ad Septenpitionem positam habetur , estque hujusinodi.
Subinde additum legitur. RESTAURATA FVIT ANNO D. M. VC. XX V III. Id est anno I 28.
IN prima Inseriptione maxime illud
notandum est, quod Dodo Episcopus Reatinus fuit primarius Ecclesiae Consecrator adhibitis tantum veluti Assistentibus, ac testibus honorariis Fulginatensi, &FurconinoPraesulibus. Consecrationant. que Ecclesiarum spectat ad Dioecesanum Episcopulia ut ex Can. X. Concilii A rausicani, & Iq. Tertii Aurelianensis, & aliis veteris disciplinae Ecclesiasticae moerumentis, ut clare, explicat Eruditissimus Amicus noster Ioseph Catalanus Congregationis oratorii S. Hieronymi Charitatis
Presbyter, in nuper editis suis Commentariis ad Pontificale Romanum tom. a. pag. 4 ubi et am statuit, quod nullas Episcopus etiam exemptus etsi fuerit legatus Papae absque ad hoc munus specialiter exequendum auctoritate, minime liberat ut i iuris uictione Γ piscopi Dioeces alii quoad Eccletiarum Consecrationem. Quare si anno praedicto Amiternia Ecclesia unita suillet I crconensi ab hoc consecrata fui ilet Ecclesia non vero a Reatino:& si facultatem a Forconiensi ille obtinui iaset , piocul dubio id exprimendum fuisset in ipso Lapide, eo magis quod Berardus Forconiensis partes in hujusmodi Consecratiotie adiutoris ac testis gerebat. Sed neque de anno Iro I. unitam fuisse Amiterninam Ecclesiam Forconiensi amparet ex altera Inscriptione, cum in ea mentio habeatur de Episcopo Reatinotion veto de Forconensi . Immo ex hoc videtur tunc subiectam suille iurisdictioni Episcopi Reatini. Ex his monumentis jam liquet, Ecclesiam LVictorini sub proprio Archipresbytero a Reatino potius L piscopo quam a Furconensi dependisse, & proprio praesule caruisse. Certum tamen est in Urbe Aquila inter XIV. Collegiatas, atque novem alias Parochiales Ecclesias, enumerati etiam Collegiatam S. Blasii, que olim quoque S. Victorini alteritur titulo nuncupata, A. Canonicorum . cum quinque Cappellanorum residentialium Collegio fulget , horumque caput est Archipresbyter , qui S. Victorini appellatur , cui actualis imminet Animarum Cura . Ab hac pendeut tres aliae ipsius Urbis Parochiales , nempd S. Iustini populi de Clareno. F. Leonardi, populi de Portinariis, ac S. Laurentii populi de Piretoli: nec non aliae Ecclesiae extra Civitatem, sed intra Aquilanae Dicdcelis terminos sitae: nc mi Terrae de Plaetoli, Oppidi S. Victorini, aliorumque oppidulorum in quibusArchipresbyterum memoratur, aliqualem exerincere jurisdictionem , quasdam recognoscendo catilas; estque tamquam Archidiaconus, seu vicarius Foraneus , atque respectu earundem Ecclesiarum tanquam Praelatus inferior. Quomodo autem huic Ecclesiae S.Blasii Archipresbyteratus Amiterni, seu S. Victorini fuerit unitus, nulla docent monumenta autheiatica . Solum
ex Ughellio tom. I. Episcop. Aquilae invita Berardi Episcopi Furconensis , cui ab Alexandro PP. IV. anno 11 7. Commissa fuit translatio Sedis Furconensis ad
36쪽
novam Aquilae sedem habetur, quoddam
Instrumentum, in quo haec leguntur: Archipresbyteram S.Vivorini de Amiterno qui nunc s.Blasii vocatur intra civitatem Aquis lanam , ct liberam obedientiam prassantem, benigni recepit, nonnullis pactis. σ eonditionibas , pr ertim, ut ipse, O Successorer ejus Episcopi Aquilani eum defenderent. σeonservarent insis immemorabili jurisdictione iuxta Prixilem ipsius Archipresbyteri. Haec
autem Iurisdictio. & Privilegia voluerunt Archipresbyteri illa fuisse, quae Rhellius non recte ici uctus adjecit in vita Nicolai de Castrocello Tertii Aquilani Episcopi ,
sic scribens: Hic anno I 296. cum Fura Archipresbyteratus S. Victorini attentius exo Nisset. convocato Aquilano Capitulo ad favorem eiusdem Archipresbyteri Sententiam tulitrasseretu dictum Archipresbyterum, ejusque praedecessores, ab eo tempore, cujus memoriano n extabat, exercuisse spiritualem, ac tem- ρον item Iurisdictionem in iis,qua spectant ad DUmam Ecclesiasticam in Castris Porciani,
Pi Hi, Clarent, s. Victorini. oe flocci a de Venis: Addito insuper, haec privilegia futile postea ampliata ab Innocentio PP. VI ll. anno I 89. Idem UgheIl. in vit. Epis. Gagliosi r Qua diti ipsa Eccisa Pancti Blasii Archipresbyterum haberet, eidemque concessit Anulum, Mitram , o Baculum Pastoralem, nec non facultatem eonferendi primam Tonsuram, O quatuor Minores Ordines,
Vestesque Ecclesiasticas benedicendi, ct benedictionem solemnem Populo subjecto tarmendi. Insuper flatuit primum Deum pes Episcopum Aquilanum in Synodo habere. Pro hujusimodi autem praetensis Iuribus quae Archipresbyter Hieronymus Horido anno i 6 I. publici Iuris fecit, tanquam ex iplissimis originariis litteris exstantibus in Archivo S. Blasii. approbante Mutio Phaebonis Viratio Generali Aquilae sub titulor ordinaria ad S. Blasi quilam Iam uisue ab Amiterni temporibus reisucta Iurisdictio Aquila apud Gregorium Gobbum Ios I. rn sites, di Iurgia exa
serunt inter Archipresbyteros SNictorini,& Episcopos Aquilanos,donec anno II 26. discutia in hac. Congregatione Concilii Causia, declaratum fuit Documenta, dc Scripturas Archivii S. Blasii nullatenus subsistere , ac Breve Innocentii Papae VIII. suille personale tantum, se vita durante solum Marii de Attonatis Archipresbyteri illius temporis Pontifici eidem familiaris,
nec non cum clausulat, Te quamdiu Areb pred teratum dictae Ecclesia obtinebis exemptum fuisse ab ordinarii iurisdictione: il. lique ea privilegia indulta fuisse, quoad
vixillet. Sub die itaque Maii mea orati anni a Ia6. proposita fuere in Sac. Congri XXVI. Puncta Iurisdictionalia ab Archipresbytero praetensa, quibus omnibus reis jectis eadem Sac. Congregatio declaravit Archipresbyterum in omnibus Aquilano Episcopo subiacere. Et quoad omnia Ve-gative, o amplius non proponi mandarit. At iterum concesta nova Audientia A
chipresbytero quoad prima duo dubia,
denuo proposita Caulla in bac.Congregatione die 7.Septemb.decrevit:Sime in Dec si, ct huiusmodi causam amplius non proponi mandavit. Quae cuncta edita sunt in folio impreta cum hoc istiso Decreta Sari Cong.
concilii, nulliusseu Aquilana Furisdictionis: quo Archipresbyteris S.Victorini de Amiterno in Aquilana Urbe residentibus perpetuum silentium imposiluin fuit. Iu oppidulo autem S. Victorini adest etiam Parochus, qui Archipresbyteri trutulo decoratur. S. Victorini, quamvis titulus primarius illius Ecclesiae sit S. Michaelis Archangeli quo se subscribit. Hic
Archipresbyteratus, praevio concursu c
ram ordinario, consertur per Apostolicas Litteras: hodieque hanc Ecclesiam par vumque gregem solertissime regit Adm. Rev. D. Philippus Clavola Vir humanit te , ac Pietate . & zelo praestantiisimus a quo in nostro ad illam Ecclesiam accessuperbenigne excepti fuimus sub die I Novembris anni IIas. C Cc
37쪽
I 8 C terum quoad Episcopos Amiterni-NOS paucorum nomina supersunt. reliqua vero si cuti, & eorum gesta obliteravit vetustas. Quae autem habemus ex ultima
Veneta editione operis Ughelliani tomox. sunt.
I. S. VICTORINUS Martyr . Cuius Acta illustranda suscepimus.
scriptus legitur Sunodis cedebratis Romae a Symmacho PP.anno Christi 499..& O . III. CASTOR IUS eujus meminit
IV. S. CETHEUS alias Peregrinus, qui a Longobardis in Aternum fluvimen demersus est. de Martyrio coronatus . Vixit circa M. O . tempore S. Gregorii Magni ad quem
vexatus confugerat. Ejus Acta habentur in Actis SL Bollandianis 3 Iunii. quo die etiam ejus meminit
Martyrolog. Romanum , & Ferr rius in Catalogo SS. Italiae .
v. L E O N I IU Si Hic subscripsit
Constitutioni Sancti Pauli PP. I. anno Christi 6 r. VI. LUDO VICU S subseripsit Concilio Romano in quo Berengarius abiurata haeresi Catholicam Fidem tertio professus est et nec non Constitutioni De Electione Romani Pontificis editae i Nicolao IL PP. Romae anno Clarisii Ioue p. His quoque addendus videtur Quodvul deus qui memoriam, seu titulum a posuit Sepulchro bancti Victolini,de quo infra fiet mentio.
P Rimis Christianae Fidei Saxulis,etiam
ante Constantini Magni tempora,cervium est Plebem in Electione Episcoporum . suum habuisse suffragium , quo ut plurimum sese prodebat Divinum ludicium. 'it enim S.Cyprianus l. r. Epist. se Dixinum Iudicium, post suffragium Populi, Episcoporum consenseam. Li F pist.
4. Cum ipsa maxime Plebs habeat potestatem vel eligerat dit nos Sacerdotes, res indignos recusandi. Quod . σ ipsum ridemus de Divina auctoritate descenderet ut Sacerdos Plebe prasente, sub omnium oculis deluetur, σ ct Inu , atque idoneus publico judicio , ac testimonio comprobatur . Idque exemplis Divinae Scripturae illustrat. Sed hisce verbis c ut optime notat C. .
Thomai unus tom. a. de set. ae nova E clesia Disiplina lib. a. cap. I. Uemon. Episcoporiante te ora Constantini non significatur nisi Conscientia, octestimonium Populi, cui potissimum explorata erant vel virtutum insignia, vel vitia eorum, qui Candidati erant iactarum Dignitatum: & p testas, quam S. Martyr attingit, non quidem absoluta censenda est , sed potius quaedam libertas in Plebe situm ferendi testimonium circa qualitates, & merita aliculus eligendi, atque expetendi approbationem a Claro, & Episcopis Comprovincialibus, qui ad Elessionem convocaba tur. Defuncto itaque alicujus Sedis Episcopo conveniebant Episcopi Provinciales una cum clero. & Presbyteris illius Ecclesiae ad Elacitonem Successoris pera gendam et Aderat, & Populus, tractaba tur de idonea Persona , explicabat Plebs ipsa merita Canaidatorum , expetendo quem Digniorem censeret: subinde Clerus sinfragia serebat. Episcopi vero Electionem approbabant . Haud aliter quoque explicandum est seusus es dem Ρpria-
38쪽
prIani lib. I. ep. a I. agens de Electione S. Cornelii in Pontificem Romanum, scribit. Factus est viscopus a plar
mis collegis nostris, qui tum in urbe aderant de clericorum omnium testimonio, σ de Pisbis. qua tum affuit, suffragior 3e clarius id aperit ipsemet Sanctus, dum agens de Sabino, haec ait: De universa fraternitatis s.fragio, σ de Episcoporem, qvi conrene rant Fudicio. Non raro tamen evenire solebat, ut advenientibus Episcopis, & Clero, totus Populus, aliquem meritis ac sanctimonia clarum acclamaret in Episcopumun quem statim CIerus & Episcopi unanimi voce convenirent: & haec erat quidem electio Divina facta per Inspirationem Spiritus Sancti, ex qua Populi voce magis Divina aperiebatur voluntas.Id enim flaum fuisse constat in Electione tum memorati Sancti Cornelii PP., & plurimum Summo
rum Romanae Ecclesiae Pontificum, tum etiam aliarum Ecclesiarum Sanctorum
Antistitum. Hine Socrates de electione S. Ambrosii in Episcopum Mediolanensem, hoc modo peracta, in suo lib. q.Hist.
Eccles. cap. 13. sit alte Episcopis, qui ade. rant videbatur hae consentiens Populi vox dia vinitus sane emissa. Et S. Paulinus in Epimad Amandum narrat: se compulsum fuis. se voluntati Divinae morem gerere, ex
insolenti etiam vi sibi illata a Populo , sic scribens: Invitus, quod fateor, Urictus,
o multitudine frangulante eo visus, neces.se habui dicere Domino: non mea Toluntas sed tua fiat.
Simili igitur modo peractam suisse Electionem Sancti Victorini explicat Martyrologium Romanum dicens et Totius Populi Electi et quae potius dicenda est Elictio Di xina per acclamationem totius Populi Amiternensis facta. Plura in hac veteri disciplina , & cur . & quando exclusi fuerint laici a serendo in hunc modum suffragio in Electionibus Episcoporum, atque liberae Electiones a Pontificibus sibi
fuerint reservatae habes recenter congesta
a C.V. Josepho Catalano Presbytero Congregationis Oratorii S. Hieronymi Charitatis de Urbe in tom. I. Commentar. in Pontificale Romanum Tit. XVI. de Consecrat. Electi in Episcopum pag. I 69. Sed iusius Consule Bellarminum. Verum quoad Electionem S. Victorini
observandum est, per eas Totius Populi v ces, minime intelligendum este, eo tempore universum Populum Amiternensem
fuisse ad Christianam Religionem traduisctum, sed de tota ea Populi parte , q uae tum Christi Fidem amplexa fuerat: Nam ex quadam Inscriptione 2 emiane Olympu- se quam loco suo dabimus clare conis stat, etiam Saeculo Christi altero, in ea Urbe, & falsa numina exculta , & Τempla illis extructa adhuc futile .
Hm vox disiunctiva,quae legitur etiam
in Actis apud Petrum de Natalibus , sand innuit, aliquod temporis sp tium post ejus indinationem intercessisiis, ac praecessisse iis, quae subinde narrantur . An vero S. victorinus fuerit Primus
Amitemensis Episcopus . in obscuro jacet, sicuti etiam, quo anno ejus Electio contigit . Conjectari tamen potest, post ejus
ordinationem Romam accessisse, vel accersitum i S. Clemente Papa , ut unum ex suburbicariis Episcopis, vel alia ex caulla profectuin ad Urbem et Ibique una cum
Eutychete, ac Marone familiaritatem in iste eum S. Flavia Domitilla Domitiani ImperatorisNepte ab Ipso Pontifice bapti
39쪽
Eata: ac postmodum cum iisdem exilium pall.m fuisse , & amandatum in Insulam Pontiam , jubente Aureliano Titi Aurelii Consulis filio, cui Virgo desponsata fuerat , quod ab ejus Conjugio abhorreret, cum ab ipso S. Clemente sacrum accepisset Virpinatis Velamen . Id sorte contigit Ultimo Imperii Domitiani anno, qui juxta Baronium fuit Christi Domini nonagesimo octavo. Defuncto vero Domitiano , auctoritate Senatus ad Imperium evectus est Nerva Cocceius, qui post annum menses quatuor ac diem adoptato Nerva Trajano decessit die 17. Ianuarii. Eruditissimus Baronius ad annum Christi s8. num. I a. opinatus est . quod, rescissis , & abrogatis a Senatu Actu Domitiani , ejusque Edictis, etiam Flavia Domitilla cum suis ex exilio ad Urbem redierit rae postmodum anno Christi Ioin cum alia Edicta jussu Nervae Trajani promulgata fuissent, quibus tacite involverentur etiam Christiani , iterum opera Aureliani excitata persecutione Flaviam Domitillam cum Ss. Nereo, & Achilleo , Victorino, Tutychete, Marone, & aliis in Insula exulem fuisse, ac non diu diversis locis Martyrio Omnes coronatoῖ, ut narrant Acta
Ss. Nerei. & Achillei . Quicquid tamen
fuerit, certum est ex Martyrologio Romano , Sacram Virginem, eum aliis plurimis in In illam Pontiam exilio deportatam. lon
sum ibi Mart rium duxisse: donec tandem Tarracinam deducta, jussu Iudicis incenso Cubiculo, in quo simul cum suisVirginibus Euphrosyna, &Theodora mora batur , cursum Martyrii Consummavit Martyr. Rom. 7. Maii. Quod autem Aurelianus Sanctae Virginis longum exitium traduceret, nulla alia caussa fuit, nisi quod speraret animum ejus a perseverantiae proposito abducturum. Id autem pertentavit Aurelianus mimera offerens Ss. Nereo, &Αehillaeo, ut animum Virginis ad ejus nuptias inclinarent: at illi ejus dona execrantes, Domitillaeque fidem magis magisque in Domino confirmantes, gravisi simis verberibus sunt attrectati, & Tarracinam missi Mimmio Ruso Consulari traditi sunt, qui eos equuleo & flammis ad immolandum idolis compelleret; cumque in fide Constantiores reperti fuissent capite caeli sunt A. Idus Maii. Hujus Martyrii nunciuin S. Marcello Divi Petri discipulo in Urbe agenti post, dies detulerunt Ss. Victorinus , Eutyches. & Mamro . ut habent eorum Acta, in quibus, subinde haec quoque leguntur. Cum Aure lianus casis Uereo, o Achilleo. Domitillam ad sibi consentiendum inducere moliretur, diactum est illi, majorem ei intercedere amicitiam cum Eutrche, Victorino, σ Maroe , quam cum Vereo, ct Achideo intercessisset. Itaque 4 ma Principe impetravit eos sibi donari, se sacrificare nollent. At illis viriliter
agentibus, ct minus Aureliani eontemnenti bus, ex Insula amotos tamquam serros suos
per praedia dixistra Eutrchen decimo sexto milliario ab Urbe Via Nomentana, Uictoi inummi silario sexagesimo Via salaria , Maronem centesimo, trigesimo eadem salaria Viat jussimque eos tota die terram fodere, σ Cantabrum edere ad vesperam.
Ouale autem suerit Praedium Aureliani Via salaria 6o. ab Urbe lapide , ubi S. Victorinus in exilium actus est, damnatusue ad terram tota die sodiendam non ia-icatur e apparet tamen, locum diversum
fuisse a Cutiliis, eum illic ad laborem hic
autem ad Martirium fuerit ille constitutus. At cum constet, S. Maronem non
Reate Martyrio coronatum, sed apud septempedam in Piceno, quae est in Via flaminia , & non Via salaria, animadverten dum est: Acta in tantum δτcere Maronem ductum fuisse Milliario Centesimo trigesimo Via salaria, quoniam ex salaria etiam via in faminiam diverti poterat. Via enim salaria teste Sexto Pompenc sic appellata quod Sabinenses populi per Portam Urbis Collatinam sal e mari in eam Provinciam deserrenta apud Eretum
40쪽
tum Nomentanae jungebatur, atque Rea- credentium numerum auxisset c quod &te, Cutilias, ocreas, Amiternum, Forco- alii nempe Euryches. & Maro suis in EYi. nium usque progressa inde ad septem- lii locis mire quoque praestabant & haeeptrionem vergens, Asculum, salacrinam, relata luissent Aureliano , Sathana ejus& alia loea Piceno Contermina, progre- animum ad iram inflammante, multos eo diebatur. Unde Plinius lib. 3. cap. 38. Pi- missit, qui Dei servos multiplici poenarumeenos ortos esse a Sabinis statuit. Cum genere interficerent, quod actum est de autem victorinus loci illius Vi domi- Eutychete media Via tandiu caeso, donee num triennio ex paralysi decumbentem exhalaret spiritum, atque de Marone, qui
oratione sanasset , multosque praedica- a Consulari palmam Martyrii retulit. Itione sua ad Christi Fidem traduxisset, &
G ) Apud Cutilias, ubi putentes, G sulphureae emanant aquae.
UGhellius in suo tom. I. Ital. Sac. ubi de Tarracinensi Episcopatu agit, perperam alteruit SS. Victorinum, Maronem , & Eutychetem Quem errore librariorum Eustachim nominat cum S. Nereo , & Achilleo eoronatos fuisse in solo Tarraccinensi . Merito autem In nova Veneta editione C. V. COletti t m. I. col.
x183. in Additionibus sic corrigitur: His quoque passos; nescimus a quo deceptus nosser
'bellius recitat Maronem , EuWchetem
c dele enim ex librarii incuria Eustachium σVictorinum, quos alibi passos Surius tom. sub die I x. Maii indicat. Nam, quoad Victorinum . certum est , apud Cutilias
Cutiliae. & Cutilia lacus est Sabinorum in agro Reatino, Cotilia a festo dictus, a Reate 8. millia passuum distans , vulgo Lago di contigliam: illius meminere Plinius Livius , Varro, & alii. Macrob. lib. I. Salamsi cap. 7. in eo Insulam esse scribit,
quae Sylvosa innata, nunquam in eodem loco permanent teste eodem Plinio lib. a. cap. 97., & lib. 3. cap. II. Ex eodem lacu proximum ei oppidum, seu Castrum C tutium latine, vulgo contigilano appellatur. Cutiliae vero lacum Italiae Umbilicum esse ex M. Varrone tradit eidem Plinius eodem lib. 3. cap. 17. Cum autem Cutiliae, R
ma distent circiter Ag., vel paullo plus mi. liaribus, & S. Victorinus exul in praediuin Aureliani ad sexaginta millia deductus lagatur in Actis SM Nerei, & Achillei, m nisestum redditur Cutilias perductum Ribse , Martyrii tantum subeundi gratiar quod expresse habetur in Actis tum supra
relatis, tum etiam apud Petrum de M. talibus ubi legitur. Postmodum sub IN ratore Nerva, ab Aureliano Fudice, re tis LX. ab urbe milliario Hasalaria. Pommodum autem relegatur in Deo qui dicitur cotitias, ubi patentes, σ sul Mea emanant
DE Aureliani nobilitate pauca innui- his Consulatum gesserat eum Domitianomus Dulo ante iii Annotatione F, primum an. Christi 87.,& cum Semproniosuit enim Titi Aurelii filius, cujus Pater an. ν i. Ubi in fastis habetur Λuti fulvius