장음표시 사용
41쪽
ostendit quibus gradibus ad Bonum Senectutis st perueniendum tum de fructibus, quos pari Senectus. Quae omnia sacrarum litterarum , lapientum auctoritatibus, exemplis confirmantur.
Sex dees arationes ad Senectutis Bonum spectanteS. Trimis Bonum Senectutis non omnia bona complectitur. V Secundis Bonum Senectutis, ac Bonam Senectutem idem non ese. Tertiis Semlem aetatem mediae praeferendam. Adolescentia , o media aetas, cum Senectute non
artis Languorem, in infirmitates ad virtutem
sepe conferre. Adversa humanae vitae, nec bona , nec mala sed ex sine iudicanda. 'inti De Senibus,qui corpor ossunt laborare de iis,qui a languore impedinntur. Sextis Musonum cum malo aliquando coniurgatur.Md
42쪽
a d Tonum Senectistis naturalem aetatem non
sufer ,sed alia requiri . pag.
Obseruatio trium temporum ad Senectutis Bonum obtinendum. ADOLESCENTIA in tituenda. Ad SenecIutis bonum , adolescentiae sciplinam maiae conferre Trauos adolescentiae mores SeneoZut plurimum
Adolescentia excolendabutionum paria Senectu-
ura Societatis Patrum Isuitarum in adolescentia instituenda Exempla multorum , quorum proba Senectus ab
adolescentia inchoauit. Bonum Seneotutis non tribuendum adolescentiae. Trauae adolescentiae mores, in Senectute curandose me.
Teneri numquemque ad suae vitae statum exer
uomodo prouidendum multis, qui inopia ingeni,
vel opum, munus suum non obeunt et o Tempus quomodo occupandum et o
43쪽
In Senectuteplura, quian ualijs aetatibus merita requiri. De iiij in Senectute fugiendis. Ponum Senectutis recte dici cum Liboribus com
De fructibus Senectutis. Det fructibus varijs Senectutis Fru ius dupliciter considerari.
Frucrus maturae detulis quomodoosendatur.
Fru Ii Senectatis triplices et erga eum, erga proximum ergasei um. De Theologicis virtutibus m Senectute. De Religione
wegrati animi virtute erga eum. ze timoreaeei. De animifortitudine.
Defructu Senectutis erga proximum scire, posse,
Oelle. ze loquendi libertate. De ali; Senum et irtutibus.
De tilitate conscribendorum librorum. De
44쪽
si ιιιῖu Senectim erga se ipsum.
Propri amoris curatio ex Senectute De Senectutis laudibus ex varijs a ctoribuS.
Exsacris literis in honorem Sene talis. Seniores in sacris literis quanto in honore habeantur. 232
Apud Saucto , , alios Ecclesiasticos honor Senectutis a IHonor Senectuti tributus apud omnes fer opulos. 3 Ex antiquitate , nobilitatem , alia ornamemta oriri ass
De priuilegijs Senectutis apud Iurisconfoe alios. 63 PERORATIO TOTIUS OPERIS.
45쪽
gressuri, ab eius nominis vi, ac significatione v CTO eXordiendum duximus, cum multiplex illius VS sensus, iuxta varios auctorum loquendi mo IVM pet .dos, deprehendi soleat . Nam exempli causa , si quaeratur quid in Senectute potissimum sit spectandum dubium non est, aliter responsurum esse medicae facultatis peritum, qui eam iuXta annorum numerum , siue ex temperamenti ratione metietur aliter iurisconsultum,qui ad tempus successionis, aut ad testatoris mentem,cogitationem suam conuertet aliter philosophum,qui animi disciplinam, prudentiam , vitaeque moderationem respiciet: aliter theologum, qui immortalis animae statum, reddendaeque rationis vinculum contemplabitur Laliter etiam alios sortasse ratiocinaturos.
46쪽
Nos vero quibus non omnia ad Senectutem attinentia , sed quae tantum proposito argumento magis accommodata esse possunt, attingere est in animi exordiemur primum avi nominis huius explicanda Inde ab ijs recensendis, quae ab auctoribus de senectute ipsa tradita inuenimus, antequam nos quomodo haec in commenta rio nostro accipienda sint,proferamus. Itaque cum illi de senectutis nomine varie disputarint, nos clarioris expli cationis causa,ad duos praecipue sensus redegimus proprium scilicet, translatum seu metaphoricum.
sENR AC PROPRIVM quidem videntur ij accepisses progressu annorum, quos quis vivendo peregit , cum
TER DR scilicet ad eam aetatem peruenit, quae a medicae rei peri-jk , ' is, atque a caeteris omnibus,communi quodam loquen-LATA. di usu, senilis aetas appellari solet, quae supremum illud annorum spatium comprehendi , quod matura iam aetate ineuntes, mortis terminum antecedit: siquidem constat uniuersos homines, nullo prorsus excepto; cum primum in hanc lucem prodierint, per certos veluti artatis gradus, in hoc vitae stadio cursum suum agere, cum primo infantes, inde pueri, tum adolescentes, postea viri, deinceps senes effecti , debitum tandem naturae
Exactis itaq caeteris vitae superioris gradibus receptus id est,nouissimam illam temporis intercapedinem , quarisDPra a M. que ad mortem superest, Senectutem vocari , tanquam extremum humanae vitae actum , quam Cicero occasum a cicemini vitae vocat . Et quamuis S. Augustinus ex verbis psilmit' ' dicentis Vsique insene tam, senium Dein ne derelinquas S, 'g's ... tradiderit haec duo nomina a graecis distingui' at- .e. r. que altero grauitatem dicari,quae post Iuventutem aduenit in graece πιεσβῶον, alter Vltimam aetatem, quae
47쪽
post g auitatem succedit, quae γῆρας dicitur, ideoq. cum apud latinos haec distinctio deficiat, ambo haec nomina post fuisse, Senectam & Senium, perinde ac si diceret
propheta, usque in finem vitae Attamen cum disserentiam hanc non ita ab alijs auctoribus obseruatam inueniamus, nos eam in praesenti omittimus. Sunt enim alij, ac vulgares fere homines, qui Senectutem ab exteriore corporis specie, praecipue a canici rugis, vultu, seu cutis ariditate, atque alijs huiusmodi signis aestimare solens quae tamen non perpetua, nec usque adeo certa sunt,cum multi artare adhuc forentes, festinam, ac praematuram gerant caniciem, qui prae
cani dicuntur, qualem se fuisse Horatius Poeta scribit I Et ait Plinius', in Albania gigni quosdam a pueriti sta 4 , ..
tim canos quales etiam in alijs Prouincijs aliquandona ..., scuntur nobis q. ad Vrbem redeuntibus, accidit olim,vi apud Faliscos puerulum,sex aut septem annorum Traianum nomine videremus, vultu succi pleno, rubicundo,&hilari, sed capite admodum cano, omnibus qui illic aderant admirantibus. Et Arist. scribit . Nonnullis pio AVULAE .los dum aegrotarent, incanuisse, quibus in bonam valetudinem restitutis, nigros enatos fuisse canis defluxis . Vnde&planta etiam apud Dioscoridem dicta est ei dDῖ. . lib. γερων quod veris tempore senescat, ideoque Senecio a Α-ς 99 latinis appellata. Et altera est' πολιον appellata a cani e Dius, bb. cie, quod albicans sit, quamuis adhuc mollis tenera, δὴ &candida lanugine pubescat. Et quidam, carduorum fores , qui tanquam flocci evanescunt, γηρια IX erunt. Vnde apud Aratum , υκης γε ξειον αχώθης, apud Nic.
Sunt item alij homines, qui prouecta iam, occidua
aetate, amoenam adhuc faciem, laeuem cutem, capil
48쪽
'μ' Palladius Abbatem Orm monte Nitriae, qui messet ' nonaginta annorum, erat vultu nitido Malacri, nillil que amiserat eorum, quae ad corporis pulchritudinem decorem, vel ad integritatem virium pertinere Videntur. Qualem etiam fuisse admirabile illud sanctimoniae, ac perfectionis exemplum Antonium Aegyptium monachum, scribit in eius vita sanctus Athanasius, qui cum
esset annorum centumquinque habebat integros dentes, oculos acute adhuc cernentes . Consimile est, .P μ 3 quod de Moyse legitur in Deuteronomio quod cum esse set centum viginti annorum quando mortuus est, non caligauit oculus eius, nec dentes illius moti sunt. Et san-ε in epist. et i eius Hieronymus ad Paulum Concordiensem scribit miranda quaedam fere, lupenda de illo, cuius iam centenus artatis circulus voluebatur; ait enim. Oculipuro lumine virent, pedes imprimunt certa vestigia,auditus penetrabitis , dentes candissi, vox sonora, corpus solidum, succi plenum, cani cum rubore di crepant,vires cum aetate dissentitit, non memoriae tenaei atem,ut in plera que cernimus, antiquior senecta di sui , non calidi acumen ingen, frigidus sanguis obtundi, non contractam rugis faciem arata frons exa perat
non denique tremula manuου per curuos cerae tramites erranIems tum Hicis. Estque planta pariter apud Dioscoridem dicta ἀγχ ξατον, vomam diutissime in sua coloris specie conseruetur.
Quare cum ex corporis aspectu certum non possit artatis humanae, nec senectae ferri iudicium, in illius q. stat hi dijudicando non omnes conueniant, existimavimus nos ad rem clarius patefaciendam, duos articulos separatim tractandos esse Alteium de Senectutis initio Alterunt de eius cursu,' ita gressu sque in sinem,quod paulo post faciemus. Nunc enim ad omnem ambiguitatem exim cn
dam,4 ut quae postea dicenda erunt, planiora reddan
49쪽
turi de altero senectutis sensu, qui metaphoricus dicitur, supra a nobis proposito, interim agemus, POST QVAM igitur diximus hoc nomen Senectu
tis proprie ad corpus referri, cum post exactum certum annorum spatium incipiunt vires deficere,& corpus paulatim enervarici Nunc addimus hoc ipsum nomen per quandam similitudinem ad alia multa solere transferri Ac primo ad ea quae non corporis, sed animi sunt, veluti cum aliquis recenti adhuc aetate, moribus tamen se ne X ac maturus mentis iudicio vocatur, qualis fuisse Daniel perliibetur δ, abbas Macharius Alexandrinus',qui ταώοιογερον vocatus fuit, quod in puerili aetate senex haberetur, cum citius multo, quam aetas ferret, virtutibus profecisset. Vicillimi cro sunt aliqui, qui cum senes annorum diu turnitate vere sint, pueri tamenin censentur , iocantur , quando scilicet perturbationum impetu aguntur, tanquam iuniores vivunt, quos ideo maledicit propheta . Et de his loquitur Apostolus , dum eos vocat pueros sensibus. Vnde vetere prouerbio Bis pueri senes; ct repuerascere dicuntur, non tam propter deficientem in eis ex decrepita aetate mentis vigorem, quam ob intemperatos , ac iuueniles, quos referunt aliquando mores. Quare apud sapientes viros ea solet esse regula, ut puerilem, siue senilem animum non evannorum numer , nec propter canos , aut rugas, sed ex actionibus ipsis
aestiment Sicuti enim non multum nauigat, ut ille dixit, qui huc,& illuc viribus ventorum furentium sertur,4 in orbem agitur, sed mulium iactaturq; sic non diu vixisseis dicitur, qui vitae cursum ad sollicitatis metam non direxit, sed diu fuisse. Hincq in sapientia legitur Senecta venerabilis est, non diuturna, neque annorum Uzmero
50쪽
co rtata; cani autemseuntsensus hominis, coaetas Senectu ris, vita immaculata Anactetus quoque Papa scribit. Non propter decre'tam senectutem ρdpropter apientiam presby- 'VA A teri nominantur'. Hoc enim nomen πρεσβυτερος apud Graecoxnon eum tantum fignificare solet, qui sit maxime senex, siue antiquissimus, sed qui audi oritate quadam . . cum maturitate iuncta alijs praestat', cuius verbi in vete- ωὰQχ 66 ribus concilijs, decretis crebra est mentio, ut notum Dis..rti . st quando etiam foeminas quasdam presbyteras appel
v ' Hanc quidem ob causam Senes graece γροντας dictos fuisse Plutarchus ait, tum ob eorum ariditatem in qui ad Plutari in in terram quodammodo uanes , tum ab honore, i, si, e seruantia , quae illis ab alijs praemii, tenerationis loco. Tlutari an debetur Quod Dion usus Halicarnas ostendit di--θ: QR τους πρεσβυrξρους piέους, γ ν ς ειωθα- Σὴι. i. imo Viros , senes videntur Prisci appellasse . Vndeleta .aby RpV L ςζdemonios stinam Uni eorum consilium 4 9α,.s diXerunt. Et apud Romanos senatum a senibus vocatum i , fuisse Cato refert S. Et Senatore ob aetatem,quos etian . o . Reipublica patres, ob solicitudinem appellatos Isidorva; ρι,.ὰ tradit An sacris quoque literis, seniores populi ab aetatet Hab dictos fuisse constat , quamuis alij ita appellatos velint, quod seniores populi, atque in populo auctoritatem obtinebant Hinc in Concilio Toletano V legitur,Fl Misari .ciis Cinti ilam Regem , ingressum in medium coetus me Tum c cum optimatibus, & senioribus Palati sui, suppliceni sex g s1 omnium orationibus commendasse'.
,.Σ l Oc senectutis nomen metapliorice ad alias
e mi. h.mi etiam ies, Vel penitus inanimes, vel in quibus materia sim e . plurimum dominaturaliquando transfertur. Nam sicuti Senectus ex medicorum sententia, proprie artatem corporis