장음표시 사용
341쪽
res nullius ratione hostium, eas possessores ne defendere quidem possent ; multo minus eas recuperandi ius esset hosti.
Non opus est illis ambagibus ; ius adquirendi est ex ipso iure belli , quod hosti in hostem omnia in infinitum permittit, ade
que etiam, ut ipsi omnia eripiat, immobilia et mobilia. Ratione dominii distinguitur I. inter res mobiles, quae statim nostrae sunt, simul ac eas praesidiis nostris intulimus; et a. immobiIes , quae etiam statim nostrae sunt ratione tertii, ratione ii sis tum demum , ubi in pace iuri suo cedit : antequam enim id fiat . hosti victo et ius et animus est recuperandi. Quemadmodum vero in statu ciuili nostrum dicere non possumus'. in quo alteri est ius vindicandi : ita nec in statu naturali , ubi alteri est ius et animus recuperandi. Sed quaeritur, I. cui praeda adquiratur ' de immobilibus enim nemo dubitat, quin adquirantur rei publicae; res mobiles vero saltim iure communi adquiri putant singulis; quod tamen falsum esse docet L. penult. D. ad leg. LI. pecul. Iure naturae et gentium h.iec quoque adquiruntur rei publicae, T. quia eius auspiciis et sumtibus ger.tur bellum , a. quia milites tantum ministerium praestant rei publicae; quidquid vero aliorum ministerio et operis adquiritur, id nobis adquiritur. . Concedi tamen priuatis potest praeda I. ad acuendam fortitudinem , a. si suo sumtu et periculo aliquis in hostes arma paret.
An vero et res tueorporales adquiruntur vitiori ' Resp. aut rebus inhaerent , et tunc tamquam accessoria adquiruntur cum, ipsis re
bus ; aut inhaerent personae victi principis , ita ut ob personae qualitatem competant, et illa in victorent non transeunt; hinc E. g. occupata prouincia transeunt tituli, praetensiones, Vectigalia, aliaque iura: non autem victo principe transeunt ad victorein iura ita uxorem, liberos, cet.
Hine facile patet, quomodo in victorem transeat ipsum imperium in viis p Regnum enim est vel PATEIMONIALE , tunc imperium adquirit victor vel per ex prensam cessionem, quoties in conditionibus pacis iuri suo renunciat, vel Dissilirso by Cc oste
342쪽
vel per tacitam, quoties animum recuperandi deponit. Cyrus Croesi regnum hoc modo adquisiuit ; Quum enim regnum patrimoniale iit in dominio principis , nullum dubium est, quin hic et expresse cedere, et tacite derelinquere illud possit. VsvrRvCΤvARluta seu legitimum , tunc adquirit illud victor, r. Per pactum expressum inter gentem victam et victorem; si victi ponte se subiiciunt , ho magium praestant; e. g. Iustinianus ita ad quisiuit regnum Vandalicum in Africa; a. per tacitam patientiam , si coacti quidem se subiiciunt . at deinde in victoris imperio quiescunt, animum recuperandi deponunt; sic Romani adquis
uerunt regnum Macedonicum, Aegyptiacum. s. II. I 6.
Progredimur ad IIII. partem , ubi agitur de pace , et quidem
de praeparamento pacis, inductis, I. IS. de pace ipsa, g. 36. IT. Induciae sunt pactum belligerantium, quo saluo statu belli, actus tantum belli in certum tempus suspenduntur. Pactum. Ergo sancte seruandum ex eo principio , quod inculcauimus S. s. Agimus enim cum hoste tamquam cum paci D
Saliuo statu belli. Ergo induciae pertinent ad bellum, quia ius
Actus belli. Siue omnes, sue quidam ; unde sne ratione Hispani absurdum putabant Hollandorum postulatum , ut induciae serent in Europa, non in India, GROT. Hisor. Bel ic. ad annum 16O8. praeterea id intelligitur tantum de actibus belli osteniluis , non de defensiuis.
Ad certum tempus suspenduntur. Sive breue illud sit, siue lon-
sum. Ceterum quamuis utroque casu induciae pertineant ad belum, tamen pro spatio illo longioris temporis, vel breuioris , induciae diuiduntur i. in bellicas, quando hostes manent in procinctu ; a. pacificas, ubi per plures annos nulla sit expeditio. Hinc facile deciditur quaestio , an etiam pax detur ad certos an nos ' Lacedaemonii pacem inierunt in annos so. ivsTi N. Ill. 7. Gustauus itidem ad annos so. L CE ivs Histor. Suec. lib. VI. a Isqr. Revera eius modi pax non est pax, quia propositum certandi retinent, sed induciae tantum.
343쪽
Inducias porro sunt I. Vel expressae , quae expresso pacto ineuntur ; u. tacitae, quando necessitas ipsa inducias facit, e. g. litems vehementior, maris intemperies. Disterentia in eo consistit, quod ad arma posteriore casu redire licet, quandocumque placet I non casu priore; induciae incipiunt a die sequente diem pacti, et durant ita, , t vitianus d es' adhuc ad inducias pertineat. S. IT. Pax est pactum omnem hostilitatem plane tollens. I. Non patitur excoptionem metus, nasi iniuste extorta pax per vim captiuo Principi illatam; exceptio Francisci I. Regis Franciae. Vid. DAN-CKEI. MANNus de e liuortim principum pacilis; a. quaestio , an cum Vebellibus iniri possit ' Adfirmat GROT. IlI. I l. 6. aut enim victi sunt , aut victores: si victi, Princeps ignouit, dum cum iis pactus est pacem ; sin vicerunt, transegit cum IiS. Osticia circa pacem iunt: i. pacis leges sancte seriιandae, pacta enim seruanda sunt , a. abstinendum ab omni eauillatoria interpretatione. R. sponseres succurrere tenentur parti aduersits pacis leges laesae. Al: ud si ex noua caussa bellum sit motum.
VI timum ius maiestatis , quod auctor expendit, in specie estitus foederum; quorum considerantur definitio et diiι iones . S.I-7. adiuncta, p. 8. .
Foedus est pactum societatum liberarum ad alterutrius aut utriusque utilitatem initum ; verepergo natura non differant foedus et pactum, sed subiecto tantum, quemadmodum ius gentium et ius
344쪽
Societatam liberarum. Earumque imperantium ; hinc foedera non sutit, quae uacuntur inter Imperantem et ciues, sed compacta, ca
Ad alterius seu et tritisque et illitatem. Sunt enim alia scedera, ceu intra docebimus, acqualia, alia ina qualia. Hinc admodi m absonum est, quod scrib1t PLINlvs Tiresea inuentile foed cra: sunt enim iuris sentit ira, nec inuent c,re cpias habent , sed forsitan inuenit aliquos ritus in iocdcribus adfus uos, quales praecipue apud Orientales sectio victini de , apud Bomanos percusso suis , addita formula : Si biens falla , tum me Di iter salitaetrbe et re publica eiiciat, qtiem a moiatim ego tunc lapiciem ; liinc I uem lapidem iurare. Ceterum foederum diuisio prima haec est: alia iuri naturae nihil superaddunt, quae vocan us jDeuera generalia ; alia quid super d-dunt et disponunt, quod iure natur e nCn debetur, quae vi caπUgsperialia , e. g. foedera de pace inuicem coiciada sunt generalia; toe
dera de certo subsidio libi inuicem pracstando , s.ccaesi a.
Generalia varia sunt, veluti I. Foedera amicitiae inter Abroe hamum et Abimelectium , Genes. XXI. 23. a. Foedera de hospiti viure ; hoc ius olim inter priuatos et intcgras ciuitates ortita bat , ut aduenis praeberentur hospitia ct lautia, vid. SCHII.TER. Diff. de iure hespitii, sed haec hodie extra usum. Ecdcm GROT. M.tur. Al. et par. II. II. refert foedera ccrrnierciorum causta inita; scd hoc ex principio , quod commercia terra marique libera esse debeant γquod manifesto salsum: quum enim quaedam commercia ciuibus edrei publicae noxia esse possint, quis negat, ea prohiberi poste Z a qui si prohiberi postant, possunt etiam permitti, et si permittuntur , permittitur quid , quod iure naturae non debetur. Quaeritur, an eius modi foedera aliquam utilitatem habeant ' Dubitari posset, quia iam tum iure naturae debentur, quae nobis allis stipulamur ; sed I. potest contingere, ut amicitia rupta st; I. ρο- test etiam alter sibi persuadere, se nobis iure denegare cilicia amicitiae; opus est ergo eius modi foederibus ; exemplo esse potat
uansactio Pallauientis. Cons. OBBECHT. de Donsore pacis, I. S. 3,
345쪽
, f. 6. Sequitur noua diuiso mederum e alia enim sunt, quod ad finem
attinet, BELLI caussa inita, alia ad PACEM conseruandam compa
Belli caussa foedera ineuntur vel cum hoste, vel cum amicis et sociis, foedera systematica, de quibus iam supra actum libr. II. cap. 8. f. Io. seq3, Dicenda ergo quaedam de foederibus, quibus conuenit, ut populus in certo bello sit neutrarum partium. Ita lic die neutrarum partium volunt esse Hollandi, Veneti , Helvetii; de hoc praecipue quaeritur, an Lens cogi pessit, vel ut fit neutrarum partium, vel ut ab isa imparitalitate neutrali te di cedat ' Vtroque casu dii inguendum, utrum iam foedere nexus si populus alteri, tunc nulla coactio locum habet ut sit neutrarum partium ; contra cogi potest, ut arma corripiat. Ita superiore bello Galli cogere non potuerunt Circulos superiores ad neutralitatem, et hodie imperator iniuriam sibi ab Hollandis fieri conqueritur, quod neutrarum partium esse v Iint , quum ex foedere teneantur ad auxilium. Vbi foedus eius modi non adest, nec coactioni locus est ad amma corripienda, e. g. hodie apud Venetos. Ccgi Vero quis potest, ut sit neutrarum partium ; sic superiore bello Imperator cogebat
Pontificem, ut sit neutrarum partium.
S. T. Foederum tertia diuiso ab effectu est, quod alia sint alla Lia:
quae cum re publica ineuntur, et successores omnes, uniuersales et singulares obligant: PERSONA LlA, quae cum Imperante, non cum
re publica ineuntur; e. g. Rex Poloniae foedera potest inire, quae ad conseruationem dignitatis suae pertinent, vel ad Electoratum, tuae ad rem publicam plane non pertinent , ac proinde successores ingulares plane non obligabunt in Polonia. Realia praesumuntur omnia I. cum liberis populis inita; populus enim semper idem censetur, licet forma mutetur: hinc laustra cauillabantur Latini. se non obligari foederibus cum Romanis initis sub Tarquinio Superbo Rege , quia non amplius Regem haberent; z. quae intuitu imperat ineuntur pro imperantibus et successoribus phinc pacis tractatus et successores obligant etiam singulares; 3. quae
346쪽
cum consensu Statuum vel Ordinum inita: e. g. Badense pax; Olb
S. S. Adfinia foederibus sunt spoNsIONEs , per quas intelligimus dera a magistratu vel ministro sine iussu et mandato imperantis vel rei publicae inita. Distinguendum tamen, an minister generali , an speciali mandato destituatur ; posterius enim non nocet, si adsit prius: deinde distinguendum, utrum minister prosteatur, se mandato destitui, et hinc tantum aliquid concedat sub spe rati ; an vero dolo malo disesimulet , se mandatum non habere: priori casu nihil ei imputari potest, posteriore potest ob dolum.
Iam iure gentium certum est, I. rem publicam non obligari foedere suo iniussu et sine mandato a ministris inito, quia nemo Iotest obligare tertium, nisi mandantem; a. ministrum , qui in do-o Versatur, populo decepto et laeso teneri ad satisfactionem; hane satisfactionem iure seciali Rom. in eo constitisse nouimus, ut minister nudus reuinctis in tergum manibus per feciales dederetur hostibus, eoque pertinent celeberrimae sponsiones , Caudina apud LiviuM VIIII. 8. seqq. et Numantina, cuius etiam in iure nostro sit mentio, L. IT. D. de legation. Ob priorem Spurius Postumius Cori sui; ob posteriorem Hostibus Mancinus dedit ; neuter vero ab hostibus receptus est. Hodie tamen non praecise ignominiosa requiritur deditio . sed sufficit vel deditio, vel alia setis factio , prout eam sibi stipulaturgens laesa.
347쪽
CAPUT XVIII. DE OFFICIIS CIVIUM.
O Vae hactenus fusius dicta sunt, ad ossicia imperantium pertinuerunt : sequuntur vltimo hoc capite incia elatum , ubi quae ritur 1. quotvlicia illa sint ' f. r. a. quaenam sint generalia r s. a-s. s. quaenam Pecialia Z f. 6Hq. q. quandocumque utraque cessent 8 s. 1 F. Cives duplicem repraesentant personam; considerari enim pOG sunt tamquam membra unius eiusdemque corporis, vel rei publicae ;id est, tamquam ciues; et tunc omnes inter se sunt aequales, cu iustumque sint dignitatis ; omnes enim ciuium commodis struuntur, et onera subeunt, nisi sint priuilegio exemtionis muniti. . Deinde etiam considerantur tamquam ossiciales, qui certam dignitatem , certumque ossicium in re publica administrant, et hactenus non sunt aequales, ceu supra in cap. de exisimatione demon-
Secundum hoc duplicem respectum ossicia ciuium diuiduntur in GENERALIA, ad quae omnes indistincte tenentur tamquam ciues; 1PEC ALIA , ad quae quisque comtemplatione ossicii vel status sui obstrictus est ; se miles debet rei publicae certa ossicia , ad quae non tenetur legatus, cet. In illis possumus plus praestare, quam dob mus , in his id in vitio ponitur.
Iam de generalibus . quae pertinent vel et . ad Imperantem e. g. ut eum dignis honoribus persequamur, ρ. 3. a. ad rem pu blicam vel patriam, e. s. ut eam defendamus , f. q. 3. ad conciue singulos, e. g. vi cum iis iuste et ciuiliter vivamus, f. s. Addunt aliqui Deum, sed ei non debemus ossicia tamquam Gues, sed tamquam homines, eadem debituri, si vel maxime extra Ciuitatem in statu naturali viveremus ; quod exemplo ossiciorum er Ra se ipsum illustrari potest, ad quae ciues itidem obstricti sunt. Κd non tamquam cives . sed tamquam homines.
348쪽
Potest quidem et ciui specialis obligatio nasti ex Iegibus reinusasticis ; sed hae non versantur circa ipsum cultum Dei, sed circa ritus, id est, res in se indifferentes. Vir prudens tamen et illas obseruabit , partim quia ciuis est, partim ne exemplo aliis noceat eat haec ossicia proprie non praestat Deo, sed superiori qui hos r tus praescripsit.
istam , quia est superior, et talis quidem, qui pro nostra et publica salute excubat, qui salutem nostram promouet; ei debemus amorem, amor erga superiorem Vocatur Veneratio vel reuerentia, ceu supra demonstrauimus , ergo imperanti debemus venerationem et
reuerentiam. Illam quoque, nempe fidelitatem debemus, quia prin cipi obstricti sumus ex pacto ; si praestamus, quod ex pacto debemus , fidem praestamus, adeoque sumus si deles , ergo principi o stricti sumus ad fidelitatem. Hoc nempe obsequium debemus, quia rei publicae una est voluntas, et quidem per submissionem voluntatum nostrarum; qui submittit alteri voluntatem , obsequitur , ergo debemus principi obsequium. REvERENT 1 A se exserit in eo , ut imperantem quouis modo discernamus a reliquis conciuibus I hinc erga illos utendum a titulis consuetis et honoribus, b aestibus in re publica receptis sic Angli Regi seruiunt genu subnixi , c sermone modesto, ne de imperante scabiose loquamur. FIDELlTAs a) ne exteris plus deditus sit, quam Imperanti hinc supplicio quouis dignae coniurationes, proditiones, corruptio . nes; b ut imperantis et rei publicae salus suprema lex sit, salua tamen humanitate erga exteros ; stolidum ergo consilium Hippo cratis negantis, se Persis peste laborantibus subuenturum; eas epi stolas edidit THon Asius in Histor. sapient. et sultit. OBAEQVIVM tum erga leges, tum erga iussa speetalia principis.
f. q. aa. Ossicia erga patriam in dubium vocavit Io. CLERICvs In Arte eritica, Is, a, s , I 6. existimans, si idea patriae resoluatur. per eam vel intelligi prouinciam , agros, urbes , pagos, aedificia
vel homines in illa prouincia degentes, qui plerique stulti et mali
349쪽
sunt; ridet ergo vetus illud dicterium Horatianum e dulce es pro
Sed per patriam intelligimus ipsam rei publicae fructuram , quatenus illa per pacta coaluit; ea destructa et nos peribimus.' quum ergo aliter seruari non possit, quam si illam tueamur et defenda mus , patriae debemus hoc ossicium , ut saluam quouis modo pra stemus ; ergo patriae obstricti sumus I. ad CARITATEM , tum ob beneficia, quibus salua illa perfruimur, tum ob naturalem instinctum ; Patriae fumus igne alieno luculentior. Vlysses Ithacae suae scopulos omnibus Calyplo et Antinoi deliciis praetulit: a. ad FIDELITATEM, quia incia haec nascuntur ex rei publicae structura; haec autem in pactis consistit; pacta requirunt, ut fides seruetur; a. ad DEFENSIONEM ; hoc exigit finis rerum publicarum. f. s. 3. Ossicia generalia erga conciues denuo ex sine et structura rei
publicae derivantur. Finis rei publicae est securitas , non modo externa aduersus hostes insidiantes, verum etiam interna aduersus conciues. Ex eo sequitur , I. ut cum conciuibus pacifice sit vivendum; adeoque a. turbae, tumultus non dandi; 3. a factionibus abstinendum; q. honori et utilitati ciuium non inuidendum stis. 6. Ossicia specialia diuiduntur in LATIORA , quae se per totam rempublicam diffundunt, g. 6. sTRICTIORA, quae ad cuiusuis ossicium
Latius pssicium est unicum, idque permagni momenti: ne quis adsectet in re publica ossicium vel statum , cui impar sit; nam si
id facit, I. refragatur vocationi Dei, a. non adsequetur finem deficientibus mediis, 3. prodit eo ipso ambitionem et auaritiam. Ex eo Vero fluit, nec artibus vetitis utendum esse ad obtinenda ossicia; quas artes vetitas Romani uno et communi nomine Vo- Carunt ΑΜΒΙΤvΜ , cui varias Leee leges admodum seueras , et an
his quoque legem Iuliam de ambitu opposuerunt. His artibus per- millis fieri non potest, quin vel indigni admoueantur clauo rei publicae, vel nimis potentes libertatem opprimant 3 quod inprimis in aristocratiis et democratiis metuendum.
350쪽
, T. Strictiora ossicia CoNsILi ARIORVM ex sine patent, I. nosse rempublicam, eiusque formam; a. consilia adtemperare utilitati rei pu-hlicae r utilitas autem est vel adparens , ubi seiunsuntur iustum , honestum; et utile verum, ubi semper honesto iungitur utilitas; I. nec principi, nec populo adulari; q. abesse a factionibus. Quaeritur, an malum consilium puniri possis et quidem ob se Iam infelicitatem euentus ' Ita facere solent Turcae, ita olim Carinthaginienses; sed absurdum, nam I. nihil contra fidem actum; I. consilium non est obligatorium ; 3. euentum nemo praestare potest . et optima consilia saepe male cedunt; ε. deerunti Consiliarii cor
dati, si perieulosum fuerit, eonsilia dare.
Ministrorum resesiastieorum ossicium partim in DOCENDO: partim in Ex EMpLo consistit; quae ossicia ex sine huius status eccle- fastici fluunt, qui est, ut se aliosque beatos reddant. Quum tamen hic. finis. non pertineat ad ciuitatem vel rem publicam: alia hie quaerenda sunt ossicia ministrorum, quae tamquam boni ciues rei publieae debent. Talia sunt, I. nullas proponere doctrinas rei p. blicae noxias ; a. non agere demagogos, et ciues concionibus f ditiosis concitare aduersus rem publicam; 3. non subtrahere se ma
gistratuum imperio, . et formare rem publicam in re publica. q. 9- DOCENTI vΗ finis est, iuuentutem reddere doctiorem meliorem . ue ; hinc I. eorum doctrinae sint verae et Hiles ; hinc Cato cemuit, ut sophistae urbe submouerentur ; hinc non ferendae artes noxiae, astrologia, chiromantia ; a. verae sint doctrinae ; addan. tur probationes et demonstrationes ; aliud est praecipere , aliud docere ; Non satisfacit illud ειφα, 3. auditores ad virtutem Perdescant , a quia homo improbus et ditatutus nihil prodest rei publicae , si vel Salomone esset sapientior ; b praeterea non P rest ad veram sapientiam et eruditionem peruenire , qui vitiis in .ulget ; nam et socors erit ad quaevis bona, et necessaria neglia . . cet, Diqili od by Corale