Oratio de debita cura infaustam maniacorum sortem emendandi eosque sanandi, in nostra patria nimis neglecta : habita die XVI m. Martii a. MDCCCXXXVII. cum Academiae Regundae munus solenni ritu poneret

31쪽

uli debet, ad miseros luendos Sena per parata est et propensa.

Si quis autem dicat, Medicos inprimis, qui

hos morbus negligant, hac in re esse accusandos , is sciat, Medicum eos vix posse Sanare , nisi accedat Psychica cura. Quam diu pessimis cancellis seclusi, omni fere alia cura et auxilio sunt destituti, nulla cura Medica , quod etiam experientia salis docet, tanta sanationis impedimenta superare poteSt.

Accedit id , quod maxime doleo , ut ea pars

gravissima Medicinae , quae curam Maniaco rum spectat, nimis sit in Patria nostra neglecta , adeo ut magna pars Medicorum ejus sit imperitior. Quare ego ipse ante aliquot annos a Medicinae studiosis rogatus , hanc Partem docere lubentissime id me suscepi. Sed quomodo, quaeso, hae lectiones ita, ut seri oportet , institui possunt aliis locis , ubi Praeceptoribus ipsis nulla datur Occasio hos morbos saepius contemplandi, investigandi, at lite med istam curam ipsis adhibendi 2

jores si iactus carpeie possunt, si ipsis n0n est iacullas, hos Maniacos ipsos, Praeceptoribus diicit, is, non fiunt quam visitandi Nam,

32쪽

cum I in, omnibus Medicinae partibus, tum imili ac parte, propria experientia dux est et optima Magistra. 2 Ut Quare Nosocomia instituantur diversis Pa triae locis atque inprimis in urbibus , ubi sunt IAcademiae. eaque non magna, non splendida, neque nimis sumtuosa, sed idonea, Salularia, atque quantum id sieri potest, hostis et .spatiis, Omnibus adminiculis, quae sanationem spectant, instructa. - Tum do mumierit data facultas Praeceptoribus: Cum tmaximo fructu docendi, Discipulis autem discendi et experiundi; tum demum mutua et salutaris aemulatio inter haec NOsOcomia ori ri potest, ita ut quodlibet hanc appetat laudem et gloriam, ut maximum beneficium miseris tribuerit - tum demum implentur hac in re ossicii partes, quas caritas hominum poscit et praescii bit; tum maximo isto gaudio si iii potest homo, hominum et Patriae amans, ut longe maxima parS horum miserorum sanitati aestituatur, atque Patria ipsa

in eo gloriari p0ssit , ut hujus benignitalis

laude non amplius Cedat exteris. . Utinaria haec brevi fiant, atque cito ause .rantur Obstacula , iluae mimis in lebiis',

33쪽

quam in animis hominum sunt posita. Haec ardentissime opto ; in spem adducor. Spes mea nititur humano sensu , quem l nostri cives tot caritatis monumentis declarant ; nititur morum mitiorum, disciplinarum, atque inprimis Medicinae artis progressu , nititur indese Regis augustissimi nostri, qui tot b neficiis Ρatriam ditavit, atque hanc summam humanitatis coronam lubens additurus est si6), sed maxime spes mea nititur Deo, miserorum vindice atque defensore.

34쪽

Quum jam ad Academiae fata enarranda quae est provinciae mihi hodie demandatae pars altera , aggredior, quod vitae hominis

commune est, laetissimis etiam tristia sere semper admisceri, ego ipse quoque nunc experior. Etenim plura eaque graviora mihi sunt reserenda, quae merito laetamur, sed hujus gaudii partem demit recordatio opti- in Oritin virorum, qui nuper nobis morte erep- ii sunt, quibusque defunctis, ut justa solvamus, monet animi sensus et Ptelas. Vix enim 'tertium seculum felicissimis sub

auspiciis ingressa nostra, Academia jam luget virum nobilissimum Λllar dum Phi-l i si s ii iii ii i ii i e r u in a r o i u in , Laron 'm

35쪽

san dor Borch septem annos ejus Curatorem vigilantissimum, virum non modo sti

pis nobilitate, summisque, quibus persunctus est, honoribus et muneribus, verum etiam an, mi ingeniique dotibus, m0ribus, atque in Patriam meritis spectatum et insignem. Elucebat in ipso jam puero singularis mentis acies atque studiorum ardor, quibus es-fectum est, ut in Gymnasio Daventriensi, di

ce Viro eruditissimo Bosscha, qui hujus Gymnasii tum Recior diat, ita in literas iocumberet, ut 14 annos natus jam literis humanioribus ita instructus esse videretur, ut Academicis lecti0nibus interesse posset; quam i quam propter tam juvenilem aetatem non nil si quatuor post annis Academiam Rhenotrat jectinam adiret; in qua duris studio addici tus, tot in hac disciplina, atque, tam celeri l ter fecit progressus, ut jam biennio post dignus haberetur, in quem summi in dure utroque b0nores conferrentur; qui ii etiam m0 re Majorum, in celebratione sesti semi- Saecularis alterius Academiae nostrae, in eum

collati sunt. annos natus , Sum a tu , Academia re- ,

Itaque Juvenis, vix. 20 mis doctrinae laudibus om

36쪽

licia, in villam suam iecPSSit, non ut aliO-i iam exeruplum secutus, iners ibi tereret otium, sed ut doctrinis et artibus plenius instituere tur, quibus Patriae atque inprimis Getriae Suae, quae Provincia, natale solum, it si prae aliis cara erat, utilis evaderet civis. -- Quod ipsum impulit, ut maximo studio complecteretur tum ea, quae Getriae historiam , leges, rem nummariam aliaque Spe iant, tum inprimis, quae ejus agriculturae juvandae atque ediendandae inserviunt; in quibus, quantum profuerit, testantur Scripta, quae in lucem prodidit; ex quibus nonnulla

auro condecorata Sunt, tum munera gravissima atque honorificentissima, quibus laudabiliter functus est. - id enim semper studio Se agebat, ut aliis prodesset; detestabatur motus et perturbationeS , quibuS. tum Pa - , tria misere vexabatur, atque hanc sibi te

gem semper statuebat: boni Ciseis est , prae sentem Patricio Siciliam tueri. Juaecunque vero munera, licet quam ma

xime gloriosa, talia erant, ut iis impedit i l

posset, quo minus in villa sua agriculturae, quaelipsi semper in deliciis erat, operam ldaret , ea constanter recusabat. - Nostrae au- l

37쪽

tem Academiae, ad quam maxime propensa erat ejus voluntas et studium, ante hostiseptem annos Curat0rha Rege creatus , illud semper maxime in votis habuit, ut festo Saeculari alteri praesens esset, quibus volis benigne annuit Deus. Recordemini senem corpore vacillante, animo vero hilari atque alacri huc properantem, ut huic sesto interesset, communisque gaudii sieret, particeps. - Ιpsi tum contigit rara quidem illa felicitas, ut summos illos ho nures, more Majorum Iuvenibus tributos, adspiceret Curator, quos eosdem honores in

simili sesti celebratione ejusdem Academiae

alumnus ipse acceperat.

Conligit etiam aliis,Viris, sed iis paucis, ut

utriusque sesti essent socii, quare et ipse et

illi Viri laudatissimi hujus gaudii testimonium

t esse voluerunt donum egregium, quo tum Bibliothecam Academicam ornaverUnt. IIaec autem laetitia, qua tum fruebatur Senexi venerandus, Similis amoenis solis Occidentis radiis, pustremos dies vitae laudabiliter peractae exhilaravit. - Etenim non multo post, morbo atque malo quodam inveterato ingravescente, singulari Auentis con-

38쪽

Alantia et vigore tuo istin appropinquantem exspectavit, atque corpore, non animo, con 1 e eius ad beatiorum sedem abiit. Hunc autem Virum egregium Patriae, Academiae disciplinis, quas coluit, omnibus, quibus profuit, ereptum cum lugeamus, est lamen, quo recreemur; quoniam non solum vos Viri Amplissimit sanos et salvos hic adesse, shd etiam uratoris locum vacuum occupatum esse videmus a Viro nobilissimo, I abstv an Binger den, quem valetudine minus prospera hic absentem dolemus ; quod munus honorificentissimum illi oblatum eo lubentius et Vobis et Academiae gratulor, quo tutius considere possumus, Virum lanii nominis, tantisque honoribus atque doctrina insignem, nostrae Academiae res omnibus viribus adjutu ruin f Oi'e. Ex ordine etiam Prosessorum nobis morte ore plus est a b r i e t O O r il l i u s noster; 'se nex venerandus, quem merito suo lugemus omnes. - Erat enim in eo mitis indoles, iii hanitas, comitas, singularis Ossciosa volun tus, benignitas, et liberalitas , quam nemo miser frustra impl0rabat, probitas et pietas

39쪽

' 37 vere Cliris liana, quavi omnes, qui ipsum cognoverant, Venerabantur. De ejus studiis et vita haec pauca lioc loco dicantur; uberiorem enim)commemorationem. eorum a ClariSsimo nostro II e r i ii g a, qui ipsi fuit et munere et amicitia conjutic-tissimus, Optamus, atque e X Spectam US.

Cum in Academia Lugdunensi, in litteris humanioribus Ruhithenium, Valche n a rium et Schullensi iam, in jure naturalis est elium, in philosophia Wyn persium, atque in theologicis disciplinis Kemplum,

Gillis senum et B Oersium.audivisset, ad nostram Academiam se contulit, atque ibi per duos annos in Philosophia et I heologia Hennertio, Rossino et Bonneto ducibus usus est. Hisce egregiis Doctoribus tum singulari sua diligentia, ardore et majoribus progressibus in studiis, tum humanitate, modestia et observantia adeo Se commendavit, ut in dilectissimis discipulis sere ab omnibus fuerit habituS. Haec autem laus doctrinaeque copia , quum sibi comparaverat, maxime valuit, ut ad majorem stati0nem, in qua vires suas ad utilitatem Ecclesiae Clivistianae maxime impen

40쪽

pi imum in pago Oostgeest pr0pe L Uunum Batauorum, deinde in Urbe Leelandica Singa et tandem Πtirlonii verbi divini ministrum fidelissimum se praestitisset, ipsi anno 1794 oblata fuit Cathedra Τheologiae in Academia Franequerana, quam tamen accipere humaniter recusavit. - Postea eodem seretempore invitatus est ad Cathedram Philo-S0phiae theoreticae conscendendam in GrO- ningana, Theologiae vero in nostra Academia. - Nostram elegit, Suumque munus tum auspicatus est Oratione Inaugurali cio Iuuo nibus ad Christianum Sacordotium for mandis , cloctoris religionis Christianao Obscis, cum Praeciseu O , tum g raseissimo cis

Quantam autem in hoc munere tum doc trina et probitate, tum diligentia et ardore Academiae, Ecclesiae et studiosast Juventuti

utilitatem attulerit, id judicent illi Viri, qui

ejus institutione usi, ipsi eo munere funguntur, quod ad augendam atque perficiendam Ecclesiam Christianam maxime valet. - Neque lanieli prorsus Silentio praetereundum est. ipsum Graphiarii Senasus Academici mu-