장음표시 사용
11쪽
vultu accipere non dedigneris, & me sub
umbra alarum tuarum & patrocinio tueri semper,&fouere. Vale.
IllustrisLac Reuerendist. D.tuq obsequentissimus
12쪽
C et i o habens malitiam intraneam nunquam est licita. fac. xos Acquirens a non Domino, vel a non habente administrationem tene- restituere Dominis, vel habentibus administrationem. Altercatio masna inter Theologos de montibus imprestantiarum Ambrosii dictum declaratur . Anatocismus , & usurae usurarum non permittunturciuili. Amici causa delectationis pauci esse di Animi relaxatio finis est ludi. Anticipatae solutiones in censu prohibitae
Appetitus nimius luctandi in ludo no inducit Odugationem restituendi . Apostoli sortibus usi sunt in electione Matthiae . Ars cambiendi est permutatio cum pecunia. Ars cambiendi utitur pecunia, ut pecunia . Artifices illorum instrumentorum, quibus honeriet mdo quis uti potest non peccant, nec restituere tenentur. xii curationis contractum simul, an diuerso tempore facere, non refert. x
Potest fieri tacite, &equivalenter. ibid. Attenuatio pretij inter vendentes , & ementes iustificari potest . 'Auaritia prodigalitate fouetur.
13쪽
TI A tot indigna responso. Barocoli, & scrocchi damnantur. Bona super quibus fundantur census non habent rationem pifinoris. Bulla Iulii III. pro interesse illorum , qui pecuniam in montem ponunt ad iubuentionem pauperum. I et Buda Nicolai V. de censibus dolanditur. Bulla Pii V. de censibus non tollit ea qui sunt naturalia contractus emptionis & venditionis . Bulla Pij V. de censibus continct aliqua, quae sunt tantum iuris positivi. 1 8s Bulla Pij V. de censibus ligat omnes christianos , quo ad
omnia, quq in ea continentur. I 8s Bulla Pij V. non extenditur ad census ante creatos . I 'ABulla Pis V. hortatur, ut census antea creati censuri bonorum subiiciantur. C
C Ar E T A N et opinio de emptione crediti ad tempus . pro minori praetio. Q
Caietani doctrina periculosa. I A Caietani ratio contra montem pietatis soluitur. a TCambium fit hodie per emptionem non marchae, sed unius centenarij ducatorum. I a s Cambium non potest certum Iucrum sperare. II Cambii tempus secundum locorum maiorem minoremisque distantiam determinatur. Cambiorum Lugdunensium nundinae quattuor in anno. IapCambire suas pecunias quilibet potest. I et a Cambire potest aliquis omnes suas pecunias . I 18 Cambire per duas nundinas illicitum . Ity
Cambire per loca vicina piusdem regni an liceat. Ity Cambium per Bilantium difficile. Irycambium per Biiuntium non fit ad interrupta praelia. is 5 Cambium
14쪽
cambium per Atlantium non fortuitum, sed arbitra-
rium videtur. Cambium per Bisentium a Ianuensibus introductum. Cambium non est contractus mutui Cambium non debet uti distantia temporis, sed loci.Cambium non est locatio operarum . Cambium est contractus emptionis, & venditionis. Cambium ad permutationem referri potest.
Cambit iustitiae fundamentum est copia & raritas pecu Cana tum fieri debet secundum usitatum fori cursum. Iis
Cambientes emunt valorem immobile alicuius monetae. iis Cambium ad finem honestum, & communem utilitatem . referri potest . iis Cambium siccum est mutuum palliatum . Iro Cambium per literas maiori substat periculo. HoCambium sne literarum missione ad expensas vitandas non est exercendum . Ili hCambia varietatem monetarum semper habent. Irs Cambium presentis temporis longe diuersum ab antiquo. by Cambium ob mercium negocium adinventum . hs Cambium antiquitus ob mercium commoditatem absq; lucri scopo fiebat. Cambium non debet respicere ad longius tempus . Cambium iustum erit data monetarum paritate. Cambium si ad holicstu finem reseratur non vituperatur.
Cambii usitati per literas forma & exemplum. Cambio per scripturam firmato non potest in iudicium conuenire ille , qui accepit, si illo cui remissum fuit c creditum decoxit. Cam biens alienam pecuniam pro se remittit, dc pro alio trahit . si Cambium cccum quare dicatur . . . io tCambium diuersitatem monetarum in specie exigit. io, Campsores plus dant in principio, quam in medio, & in sine nundinarum, & qua ratione . io .riis Campsores ad monetarum paritatem non respiciunt. 88
15쪽
eambium nihil habent in bonis. ris Campsor dans ad cambium sibi numerare potest, & pro
alio trahere. Illi Campsores non exercent cambium ad damnum vitandum , sed ad lucrandum. IosCamplares duplam prouisionem accipiunt pro assecurando capitali. Io . GTCampsores non deberent dare ad cambium luxuriose viventibus. IrrCampsores licite a capientibus cautionem accipiunt. i a gCamptares dantes non iniuste lucrantur,si ut plurimum
lucrantur. IhsCampsorum impietas in monopoliis. IxsCampsores cur prstia cambio constituant . ix Census apud antiquos qui dicebantur. I tCcnsus quid sit. I gCensus inter bona immobilia computatur. I Censius non est emptio rei , neque fructus rei, sed iuris perenicii di fructus. I Census non est mutuum. I scenius vendi potest non solum antea constitutus sed qui
de nouo creatur. I sCensiusetiam pecuniarius constitui potest. I sCcnsus ad tempus determinatum suspectus habetur . I sCensius in totum est soluendus,etiam si res non reddid rit integrum fructum. i et Census reseruatiuus qui sit. I ICensius consio natiui plures species . I 8 Census conditiones positae a Martino V.& Calixto III.
nius conditiones positae a Pio v. non omnes sunt de
Censum constitui super re immobili est in fauorem
Censius personales non expresse prohibentur in bullis Martini U. & Calixti III. . Is gCcnsius realis,quomodo habeat personalem obligatione i s s Census personalis naturali iuri non aduersatur. IsrCensus
16쪽
Census super bonorum uniuersitate constitui non potes etiam si in illa uniuersitatc exprimatur aliquod bonum
immobile. .. - . - ii Ccnsius potest constitui super re aliena Domino conse tiente.
Census non potcst exccdere fructus rei,super qua consi tutus cst. is. Censius pecuniarius , & non solum fructuarius constitui potest . a syCensus fructuarius potest reduci ad pecuniarium. Is s Census an possit constitui super censu iam constituto. IssCensus in pecunia numerata emi dcbet. 161 Censius contractus non transit in emphiteusim . i et sCensius iam constitutus non potest augeri ex decursis censibus, licet possit augeri ex noui praetij traditione. ir Census re pereunte in toto,aut in parte exigi non potest, si res perpctuo perit, aut infrugifera redditur. iis Censuarius tenetur de dolo, si sua culpa res censui supposita destruitur. III Censius pro sodem pr*tio extingui debet secundum proportionem rei, quq subiicitur censui. iit Census potest extingui per compensationem liquidi debiti. ars census debet extingui eodem praetio, etiam si solutio prati j in plurimis terminis facta fuerit. I sCensus extinctio semper est in potestate venditoris. iis Census irredimibiles continent minorem usurae suspitionem, quam redimibiles. iis Census irredimibiles prohibentur, qui eodem praetio quo redimibiles constituuntur, non autem si maiori. 18Scensius ad icmpus irredimibiles tolluntur per bullam
drimestris soluatur . . ipet Census qui non fiunt per viam emptionis, ae venditionis sed alio titulo, poliunt per aliam formam fieri, quam
per bullam Pij U- iis census extinctio per bimestre emptori est denuncia a
17쪽
de postea per annum potest cogi venditor ad pretii so-
Census potest constitui per sententiam iudicis . 18s Centesima usura quae sit. sClerici, & religiosi honeste ludentes non peccant moris
taliter . iClerici,&religiosi mortaliter peccant,si magnam quantitatem pecuniae ludo exponunt, praesertim de fructibus benefici j. et opClerici ludentes ab of scio, & bcneficio deponuntur. 2or
Compensatio inter ludentes non habet locum . Ias Compensatio locum non habet, nisi ubi ex utraque parte debitum clarum,atque liquidum iam contractum est. I et Collibumseu prouisionem campsores capiunt. 123 Conciliu Lateranensic omnia motis capitula approbauit Conscientia erronea ligat. 6Conscientia mercatorum optima magistra. et Consuctudo contra iustitiam praeualere non potest. etsconsiuetudo peccatum inducens non valet. 2I Conseruatio pignorum in monte, & expensae sunt in fauorem pauperum. 232Cui datur actio videm compctit receptio, & repetitio. 2 25 Conuentio ab initio libera si postea poenitentia sequitur non inualida fit. LIA Creditor non potest deducere in pactum expensias, quas faciet in exigendo a debitore licet eas possit exigere. 6pCreditor potens minori accepto pr*tio alteri cedere po-ψ terit etiam ipsi debitori cedere. 6 Creditor ante tempus exigens regulariter non peccat. 63
Creditor in cambio qui dat remittit pecuniam, debitor vero qui accipit trahit illam. sa editum, & ius ad illud non potest minus emi ob antiacipatam solutionem sublato interesse. 6s
I E 3 i et o a quia praeuenit solutionem , & damnum propter hoc non patitur si minus dat usiuram facit. Id Debitor
18쪽
Debitor qui dando minus ante tempus non se exonerat. neque etiam tertius idem facere potest. u Debita ex animi gratitudine, & morali honestate in pactum deduci non possunt. 2 8' Decipere contrahetibus citra dimidium quomodo liceat. ao: Deceptio ex intentione neque lege humana permittituri ets' Deposita Iugdunensa damnata . IssDepositarius ex aniliti gratitudine tenetur dare aliquid c depositanti. pDeponens apud gratum depositariunx a quo beneficium
speretur non est usurarius . . ri s Deponentes coacto in monte possunt interesse recipere. a pDeponentes voluntarie in monte non possunt interesse recipcim. so Deponentes in monte volunt ciuilem obligationem recipiendi ultra sortem. 2 gDeponentes inuite pecuniam in monte ex qua parte pecuniae possunt recipere interesse . a so Depositarius, & commodatarius possunt assecuram rem depositam, & commodatam . . assDepositarius,&commodatarius non possunt in alios usus
uti re reposita, & commodata etiam quod illius periculum in se suscipiant. assDesignatio finium in censu constituendo quomodo intes ligitur. Is a Dcstructa re censui supposita culpa censuarii,& alia re
dificata extinguitur census . in Deus non dispensavit cum hebreis in usura. IXDiminuere prstium ob anticipatam solutionem non li- cet, sed ut praetium ad maiorcm equalitatem reducatur . . . .. rDiminutio pr*tii excedens terminos omnes iusti praetii non esHicita . . hyDiffinire de mortali peceato periculosita est. et Dispositio fundata in presumptione non habet Ioeum ,
quando rei veritas contrarium habet. Iret
D. Antonini notabile dictum. D. Antonini optima, ct tuta doctrina de emptionere
19쪽
diti ad suturum tempus. . . et' D. Bernardini opinio de ludo non probatur a Socino. et ipD. Thomas ex principiis naturalibus ostendit usuram ense peccatum . IID. Thomae notabilia verba ad Lector em Norentinum. sciD. Thome notabile dictum. Dominium non transfertur ex eo,quod aliquis suscipit in se periculum rei. a Dominium rei potest in aliquem transferri sub condi
EC c t x s i AE est dissinire, si aliquid est peccatum
Ecclesia quandoque declarat m,quae ex naturali Iumine dependent. Emptio credituum pro minori praetio turpe lucrum reputatur, licet de rigore damnari non possit. s o Emptio iuris habendi creditum non est usiura. so Emere minus expectata solutione usurae speciem habet. sa Emens creditum ad icmpus non debet semper pro intereste minus quam octo recipere. ix Emptio crediti anticipando solutionem habet mutuum tacitum, & interprStatiuum . etsEmptor crediti futuri habet actionem contra ipsum venditorem in persona Si debitoris, qui in cius locum sufficitur . etsEmentis intentio non respicit directe ius, seu actionem , sed rem . et e
Emens creditum ad tempus non semper potest verum interesse praetendere. 8x Emptio requirit equalitatem pr*tij ad rem . III Emptor census super re non libera exigere potest si hoc ignorauit, Emptor census non potest convcnire venditorem de asse curatione casus fortuiti . 16sEmptor potest totum censum exigere a singulis,qui renieci ut subiectam emerunt. Iro
20쪽
Emptor census in venditione rei censui subiecti omni bus pr*poni debet,& illi denuntiandu est ante mcsem. leto Emptor census potest cogere venditorem ad restituendum censum, quado venditor in re non libera censium constituisset. i 8 sEmptor census potest alteri vendere censum maiori,vel minori praetio, quam ipse emerit. Iso Emphileota non potest vendere rem absque consensu domini. II Eutrapelia virios ludo praesidens. I ssExcommunicantur ossiciales impedientes volcntes usuras, quas soluerunt repetere. et
FINis dat actui bonitatem,& malitiam. Florentini vendunt ad tempus,ut carius Tedant. Formula literarum cambij. Forma quq dat esse rei, rem invariabilem constituit . Fortuna, & casius non faciunt ludum malum. Fortuiti casus in diuinam prouidentiam referuntur. G oIs
Aparo biel,& D. Antoninus non ponunt nece V statem restituendi ea,quq per ludum acquiruntur. 21s
T T ARENs exiguam pecuniam potest cum aliis, qui ampliorem habet ludere. 22oHcredes illorum, qui per ludum iniuste acquisierunt, &domum ad ludum commodantes,& magistratus tenentur restituere. iij Hi strionatus de sui natura nou est illicitus. IsTHumane leges obligant in conscientia. ao sHumane leges no scmper obligant ad mortale peccatae xos Humane leges de ludo usu abrogati. 5or, IGNO-