장음표시 사용
291쪽
bra, ea videlicet, quae ante omnem rerum
originem fuit. Et quis parentes ejus aut genus venire possit, quae ante nata iit, quam ille humani generis parens omnem occasionem posteris ostentandi sanguinis claritatem praeripuisset e nisi forte Absentiam , Vmbrae matrem suu se dicamus: nam pater cum in cae teri sere incertus, tum hic incerti stimus est absurdissimum esset crederes, quod tamen ' aliqui prodere ausi sunt , Tempore genitam, quum Tempus ipsam viam suam jure possit agnoscere etenim .ab eo motu, qui a coelo sideribusque conficitur , turi tempus, Vmbram Heliodus theris, T1bullus id erum eis matrem testatur. Qtiod si locum Quoque natale requiritu, quandoquidem id vel inprimis ad Nobili εtatem facere existimatur; non illius primordia aut stabilis Deli aut mendacis Crine finibus circumscripta sed in ipso primum, in ipso inquam, parturientis Natura sinu est edita ut verissime illi competat id quod Socrates sibi falso ad sempiit qui mundanum se ferres gloriari sole-
292쪽
gradus ad adolescentiam ac deinde ad iuventae maturitatum pervenit, sed statam totum hoc universum complexa ferrugineo suo pallio opacavit,' Qu. que die partu es edita magnas it.
a Iam quod ad ingenii laudem pertinet,
certe ea apud vos omnes, qui m excolendo eo plurimum laboratis , quam maximum momentum habere debet. Cur enim non vel inprinus ingeniosam umbram dixerim , potiora certe jure , quam aut timolem vidius , aut gulam Petronius cum illa ingenium non dormientibus, ut Parnasus, sed vigilantibus sub ministret inde V prae caeteris A id est sapientis cognomine digna est habita a Poetis. Haec est, quae Demosthenein ad id eloquentiae fastigium eduxit, qui antelucanas abrorum Opera praevellere magna cum ambitione consueverat. Nec in
gratum ipsum experta est , quum insanitissimo iudicum consessu seriis maxime
rebus mentionem ejus intexere non uerit dedignatus. Hari mortales animos subducit, coelum , ac velut inde contemplantibus trium nobilissimorum in re ruinnatura corporum amplitudinem etcgit. Namque quum sint tres umbrarum diveri tates; Gri. 1. Fastor ca9 AA II De ingenia.
293쪽
DECLAMATI Q. 2 'sitates .constetque , si par lumini it materia, quae mittit umbram, utique aequalem columnae eis gie iri aci, nec habere finem
si malor, in turbinas formam diffundi, ut cuspide incipiens in latitudinem crescat s
minor materia opaci quam lucidi corporis , meta exaltere effgiem in mucronem desinentis cumque talis umbra cernatur deliciente Luna in inc primum Mathema tici constantillimis rationibus nixi colle gerunt, ut nulla amplius dubitatio relinquatur , terram a Sole magnitudine supe rari atque ab illa Lunam neque enim haec posset na metam noctis incurrere, qua ipsa multis partibus minor terra est, ni i plurimum huius magnitudini cederet. Eadem quoque formam telluris, quasi in speculo, ostendit mortalibus quum enim illi tym pani Leucippus trapeTH Ana Ximene S,Heraesitus scaphae, cylindri Anax uvander figuram trabuerent cavam Democritus, planam Empedoeses existimaret illa velut mediam se interponens justo cum universis sacramento contendit, aequitatis fiducia satis stet Lunam in eam rem, quamvis infestiis imam sibi arbitram e pit quae veritatis oculorum testimonio victa litem secundum ipsaria dedit, terramque rotundam esse pronunciavit. Vmbra enim , quae corporis sui si amiciesra
294쪽
, IN LAUDEM UMBRAE imitatur, cin Lunae deli tui obscuratam semper a lucida partem absoluta circuli rotundatione secernit, Sphaericam esse telluris superficiem declaravit. Sed&situm estisdem, te quo non levis contro Sersia te Philosophos suit, evidentillimis rerum argumentis patefecit, ac duplici ratione in medio universi positam hominibus demonstravit; tum gnomonum Umbris , quae ua aequinoctiis otiora occaso Sole in eandem rectam Eneam congruunt, tum Eclipsium indicio , quae etiam in locis Soli non oppositis,terra extra me inunconstituta , viderentur. Nimis exigua adhuc dixi neque enim illa Solis amplitudinem modo , sed excursus omnes , seu in
dextram attollatur,seu in sinistram devergat, permensa est alia segmentorum aecaui distantiam , quae turbinata vertiguae laniculi instar in spiram collecti sibi mutuo
adhaerescentiastellarum altitudinem monstrant, illa analemmatum rationes venit,
illa dierum noctiumque atque horarum dimensionem Mathematicis ostendit Nam Sciothericis etiam nomen dedit Quila Eccentricorum subtilitatibus causam praebuit. Est enim Sole Cancrum lustrante, ubi supremam asida constituunt Astro
295쪽
logi, productior, brevior uesiae circa brumalem circulum, ubi proximum terrae ita diis quum ex opticorum demo ultrat1Om-bus constet si opacum corpus lucido p ponatur, tam magis umbram in longuindiffundere, quam magis a lumine removetur. Quae oblervatio es ad defectuum moras pertinet i quidem aestivis me ni bus acutior umbra Llinam hebetari, brumalibus contractiore compertum est. Id que ipsum maxime t Peripateticos quosdam ad Eccentricos, quibus tamen acriterrenuuntur , admittendum vitos coegit.
Quid λ de umbrae ingenio ita Celemum rerum vestigatione quod drcamus, nihil cst pnaeterea imo maxime di amo utin Sol me quieto lapsu per orbem suum discursans , licet eundem ambitum reciproco semper volumine metiatur, tamen tum
propter b appulsus ad AEquatorem propriores aut ab eodem recessus, tum propter variantem earum stellarum, quas rixas dicimus progressum aegre ad certas metas quasi carceres quosdam astringi possit, ideoque nec certa anni trant ita liquIdo derimm umbra non indignam se judicavat, cui pulcherrimae reici sceptatio de
296쪽
GO IN LAVDEM UMBRAE ferretur, quaeque exacti Timam ejus temporis rationem , quo Sol ad eadem igniferi diverticula revertatur, ostenderet Itaque, cum tempore meridiano alicujus diei ex Sciothere in planiciem cadens meae suae extremitatem certo termino de lignas
set ad eandem notam non nili Sole ad idem Zodiaci scruplum reverso rediit diesque loras toto hoc temporis spatio elapsa velut digito indicavit. Huic igitur soli tribuendum videtis , quod mens
hominis in hunc corporis calce rem conjecta eo usque sese attollere atque alas primogeni arcibae divinitatis potuerit reparare,ut daedala rationis subvecta remigio ad spatiosi illius aetheris campos ad coeli potius quam ad Cumarum templa penetraret. Et tamen, quae tam diligenter coeli plagas ac coelestium corporum dimensiones scrutatur, optime sibi cavit ab eo convicio, quo anicula quaedam Thaletem perstrinxit. Quis enim credat eorum curam
negligere, quae ante pedes sunt, in hujus inserioris mundi disquisitione versantur, qui sciat quemadmodum terrae universae ambitum ex umbrarum discrimine ac proportione ad suos umbilicos collegerit ut
coeli ima Ciconi libr. r. cap. ult. V de Ptolem.
297쪽
oeli inclinationes suas,quae climata xparallelos vocant, Solisque metas temporum vicissitudines continent, unicuique loco assignarit utque in ipso Lunae deliqui ex horarum disterentiis locorum interstitia computare consueverit I ita ut
non minus in coelo terrestrium , quam terra rerum coele Ilium rationes exquireravideatur. Quid quod rerum humanarum faciem immutat hominum caussa , pro Ili gataque luce coeli tectinim nobis pulcherrime laqueatum ac supremas illas imagines repraesentat 3 Quum enim oculos non alii usui, quam ad coeli palatium suspiciendum, datos hominibus dixerit Plato Tructra certe nobis tot pulcherrimarum rerum spectaculum Natura parasset, absque hac ditrice, quasi Muneraria fuisset. Adhaec quis tam bardus, ut non sentiat hanc varietatem uistinctam tenebrarum vicissitudinem jucundiorum multo δ gratiorem Ecere lucis usuram Quod igitur Solem laudant, aequo animo ac libenti accipimus, dummodo sciant id ipsum ait
laudari possit, umbrae esse tribuendum id quod meliodus intellexisse videtur, ubi
diei ortum atque natales ad noctem refert. Ita enim movetur umbra, ut , post terras Solis ardore vexatas , easdem modo his
modo illis partibus opacet. Neque vezo
298쪽
28 IN LAvDEM UMBRAE metuendum est , ne quis hac lege cum ea experiatur, quae adversus delides: otiosos ab Athenientibus lata est si si idem haud unquam quiescit; sed cum Solis progressu semper mobilis altitudinem eius
ac celeritatem conversis anni temporibus imitatur, cumque eo non minus circumagitur quam flos ille qui ab ea ipsa conver- ne nomen accepitri ut non immerito alas ei veteres affinxisse videantur. Inter quae omnia moderationem ejus ac modestiam admiram licet: nam xiis, quos Videt beneficio suo maxime indigeres, dulrni vaporis damna noctium opacitate compensat, iis,quibus Sol remissior cumbit . sub noctem brevius decurrit atque ita frigoris xcaloris modum temperat, ut, quum sub Tquatore partitis vicibus dimidiam sere anni partem tenebrae occupent, subpolares contra regiones vix trimestri spatio Solis ac clepusculorum luce destituantur nam si absque hoc est et,quis
aut sub frigidis plagis yemem aut sub
torrida aestus toleraret Quorum omnium
recordatio facit, ut AEgyptios magnae arguam inscitiae an ingratitudinis dicam nescio qui cum aspidem ica abeum, hunc quod rotundam phaericamque materiam cemim in contrarium impellendo Solis
Symbolum representet cillam , quod ad
299쪽
D O. 283 motum nullis utens instrumentis se facili lubricaque convolutione contorquens I-deri comparetur, utrumque divinis honoribus consecrarint; umbram, quae tam lubrica siderum obambulationes non modo assequuta est , sed riolis ac Luna magnitudines duraetiendo, quasi ad libellama normam ex pangendo Celmpsius interpretationem ibi vendicavit , ita emtus extra numerum habuerint quae taliae nipsos Pyramidum mensuram citra sunt cula aut decempeda praesidium edocuerat plano Sed optime injuriam suam ulla est
umbra, cum certis anni temporibus, ut Sole ad lineam supra caput permeante, penitus su opiam gyptiis denegaret; ata loca σκια id est sine umbra dixerunt e teres. His adde quod si magni Reges immortalitatem sibi paratam putavere, quod de suo nomine quasdam herbas appellaverint ' quanto praeclarior praestantiorque umbra existimari debet, quae non herba uni aut flosculi sed hominum, quadrupedum , piscium generi nomina a se dederit Z Primum tum orbis universi incolas triplici umbrarum genere destinxit Amphiscios in zona torrida collocavit quibus meridiana umbra , si tamen ulla est, nunc id Septe 'triones inunc ad Austrum proce
iit. Periscios in frigidis, inde dictos, quod
300쪽
28 IN LAvDEM UMBRAE eorum i Solis vertigine certae imbrae
molarum modo circumagantur. Heter Oscios intemperatis, qui alteram solum habent, Arctoam vel Austrinam. Quin & regnum sibi peculiare sub ipsa torrenti plaga, ubi tamen minime illi locus esse videtur, constituit; nempe apud Scio podas populos,
seu quis Vmbripedes malit diceres, ita appellatos, quod in majori aestu jacentes resupini umbra se pedum protegant, quos toto coipore majores habent. Nec in ea re hominibus solis est gratificata, sed leneficium hoc cum quadrupedum genere communicavit inter quae animalculum Sciurus sic dictum a cauda villosiore, qua supra dorsum reflexa sub dio pro tecto utitur'
ea est sollertia, ut in maximis Solis servoribus ad frangendum calorem instar pavonis erecti cauda ac patula sese opacet inumbret. Et quis Sciamam seu Vmbram piscem expetitum unice divitum mentis ignorata sive a colore id nominis adeptus sit sive a celeri suo natat , quo aciem Oculorum effugiens umbra piscis magis, quam verus piscis intuentibus appareat sive potius a lineis quibusdam obliquis obscuris a dorso descend tibus , quae
aliarum videant ut umbrae. Vt ut sit, calculos quos hic piscis in capite gerit, collo appensos, colico dolo Labigendo presentis-