장음표시 사용
51쪽
QUOMODO RECIPERENTvRPeregrinante cAPUT VIII.
UANDOCvMQv E autem locum aliquem erant ingressuri, 'uod in regione , urbibus,n oppidis, ac vicis iraequentis urno. idemtidem contingebat, ordines suos instaurabant, ut instructa velut acie nouae militiae speciem praeberent, cui pro classico , aut tympano Litaniae erant,quae pro cui exauditae primo quidem admirationem ciebant, ut in re siquidem diuina potius quam humana opera diffamata accidit saepe, ut qui longius aberant itineri antea se commiserint,quam ii per quos iter erat,quid nam ageretur persensisset. Hi igitur rei novitate attoniti non mirabantur modo,sed ne ipsis quidem cogitantibus quid sentirent, aut quid dicerent fatis constabat, qui itaque erant intra oppida fraequentes ex ijsse eij cere e clamor inde concursusque populi vias qualter esset obsidentis, deinde cura humani ingenij obuios quosque sciscitari, ab ijs audita alijs referre, tum in praetereuntes taciti oculos defigere,ipsas ciuitates suis sedibus evulsas credere, dum cuiusque gradus co-ditionis, ac aetatis commigrantes cernerent. Illud mirabantur magis quanam ratione exactae iam aetatis tum viris, tum mulieribus,pueris item puellisque tanto itineri conficiendo vires suiscerent. Eorum tamen
modestia, & quam toto oris & corporis habitu spirabant Religio imprimis permovere , nec alius sane
52쪽
L HIS T. SACRAE IMAG. B. MAR. efficacior incitator ad idem praestandum desiderari
Is oppidis vero , ubi iam haec comperta essent, longe alius erat animorum sensus ipsis cantibus admoniti quae iam ante viderant, vel audierant memoria repetebant: & eodem quo iam ante ardore conflagrarant succensi,quam opem peregrinantibus afferre pro se quisque cogitare: alij domos alij lectisternia, cibos alij parabant. Hinc factum est, ut sicut toatus ager sub A lpinus ab vocibus, & cantibus,quibus
perpetuo resonabat in odaeum commutatus videre. tur,ita totς urbes ac oppida Xenodochii speciem reo ferrent, tanta cum humanitate ab omnibus certatim recipiebantur peregrinanteS.
Qua in re Principis magnificentia enituit abunde quib' per Taurinos via erat omnia praebuit promiscuo usu ciboru inpraepatulo osito, utque per domos dis- possiti quieti ressa membra dare possent, quos ibi nox oppreuisset singulari pietate curauit. Principis vestigia ingressae ciuitates , caeteraque loca, magnificentiae quidem in ijs excipiendis ad ij cere etenim in exuperabilis haec erat nihil poterant sollicitudine, & labore: ut superare possent priuata conditio, de loci propinquitas in plerisque praestabat, quo enim minus aberant loca quaeque a sanctissima aede, eo se quentius ac perpetuo ferme his ossicijs erat incumbendum. Inde existimatu facile quam egregiam operam Montis regalenses nauarint,ae Vicenses ad quos ex sub- Alpinis, vel ex Liguria,antequam ad sacram pilam erat deueniendum, horum tam indeffetam studiumfuit,ut nulla, neque fraequentia aduentantium, neque suarum rerum iactura, neque corporis fatigatione refrigue-
53쪽
rint, quinimo cum ipsa fraequentia crescente impensa ipsis etiam studium augebatur, non enim uni aut alteri societati in dies prouidendum erat,sed quandoque vicenis nonnumquam etiam quadragenis in quibus ad decem millia hominum recenserentur, praeter inconditam turbam. Nec unius hebdomadae ea impensa fuit, verum multorum mensium , ac etiam an norum in tantum , ut ad sanctissimum Pontificem re .pDalata per suum breue datum eo ipso anno millesi mo quingentesimo nonagesimo quinto, die secunda Nouembris , illis gratulari aequum putarit, cuius ne unquam Monti Cregalensium charitas, aut munificentia sileatur fraudeturve laude sua,eam partem quae ad rem facit hic inserendam duximus.
dc electis Ciuitatis Montis regalis
Clemens Papa. VIII. IL E c τε filij salutem & Apostolicam benedictionem. Accepimus cum singulari voluptate,& spiritali gaudio quae Pater misericordiarum Deus, qui facit mirabilia magna solus per intercessionem gloriosae semperque Virginis Mari , prope Ciuitatem vestramestecit, &quomodo gloriam suam,& eiusdem Beatae Virginis unigeniti fit sui genetricis, ad sacram & rcuerendam illius Imaginem mirabiliter ma nifestaverit, quodque
fidelium multitudo incredibili Spiritus sancti imputa
54쪽
venientes praeferebant omnia in maius augente noctis siletio rem augustiorε, & aliquato maiore quam esset specie multitudininfaceret.Sed siue interdiu,siue noctu aduentarent eadem humanitate & hic, &vbicumque locorum omnes habebantur, campanarum
tinnitus qui diebus festis adhiberi solet aduenire no- .uos hospites, signum erat, tum quisque ad Ecclesiam properare eo enim recta tendebant, & precationis gratia , & ut si quam urbem ingrediebantur benedictionem Episcopi perciperent quam ille omnibus solemni more impertiebatur , generali confessione praeeunte-aliquo Sacerdotum recitata, vix dum ab Ecclesia digressis pro se quisque obuiam effusi ciues praehensabant aduenas,antantes vi abstrahebant, &qui plus, qui minus pro domicilij amplitudine, vel
aduenarum numero, plerique autem supra facultates, domum etiam restitanus introducebant. Ibi nulla vel humanitatis vel charistatis munia pr termissa, heri famulorum ministeria alacriter obeuntes pedes laua re, mensas ponere, lectos sternere. Cumque persaepe quos aduenis pararant minime susscerent, cedere ipsit suis & humi, ac sub tectis noctem, ut cumque traducere, Virgines ac mulieres, ut honesto loco essent primum curabant, tum viris Vt poterant prouidebant.
Aliis siquidem supra alios aduenientibus cum repletae essent domus plurimi in Ecclesiijs,vel sub dio noctem
ducebant insomnem non tamen fructus expertem,
Canticis spiritualibus noctem fallentes, & seipsos solabantur, & audientibus ciuitatis nouae Hierusalem speciem referebant. Undecim dierum spatio centum quadraginta duas societates sacram aedem inuisisse sa tia constat, quarum pleraeque Montis regalis, & Vici
55쪽
hospitio exceptae fuere, ut miraculo esse possit qua ratione Monti Dregalensibus, ac Vicesibus tot millibus hominum alendis nunquam .e fuerint vires opessiveranimus etiam superarit, enimuero plurima contigisse scimus hoc in genere quae inter miracula essent recen-Jenda; vinum in dolijs propemodum vacuis ita abundasse , ut postquam maximae multitudini bibendo suffecisset imminutum minime appareret idoneos authores habemus.Illud monumetis consignatum,cum societati cuidam transeunti O ppidani panem Vinum,& caseum apposuissent, ijsque ea multitudo, quae utique maxima erat se refecisset,qui reliqui Mollere parabant non modo quicquam eorum quae apposuerat non imminutum sed etiam avinim compererunt. Sed proprius locus miraculis erit.
Haud facile dictu quantum haec ciuium & oppidanorum charitas ad augendam loci celebritatem , dc aduentantium Religionem rofuerit', dum illam peregrini non humanitus quidem,sed eiusdem Beatissimae Virginis, miraculo sibi exhiberi pro certo haberent,cum maxime in tanta ciborum necessitate nihil eorum desideraretur quae facere possent,vel ad sustentationem, vel ad leuandam fatigationem, non tam ex labore itineris quam ex cantu, & animorum intentione prouenientem, ne scilicet nouo deinde labori nouis Spiritus Sancti, motionibus quae sacrae Imaginis conspectu consequebantur succumberent, led vegetiori corpore animo etiam presentiori, has exciperent, illum subirent.
56쪽
E quoque ad narrationem eorum iam an is tecedentem, quae circa sacram Pilam fiebant,idem qui tum caeteros aduentantes terror occupat: quantam prouinciam suLceperim nunc maxime pr sentientem, quippe qui rem explicare aggrediar tum per se altissimam,tum multiplici rerum varietate implicitam, ut cumque erit, iuvabit sane ne ea obliuioni tradatur quem potui conatum adhibuisse , aut enim me amor rei nostrae fallit, aut nulla unquam aedes satra augustius, vel diuinius habuit initium, ut demus namque,sanctitate loci hac Lauretanae cui Primas omnes concedunt) non esse conferendam , u tamen populorum prodigiosam
commotionem, animarum conuersionem, si mira
culorum denique gloriam spectes,hanc non omninopolΙhabendam censebis. Miraculas quidem subprimum initium tam fraequentia, tam inlignia, tam admiranda fuere,ut omnium hominum fidem facile potuissent excedere , nisi conspectus eorum in quibus miraculorum vestigia permanebant, ne pro vanis haberentur effecissent:commotio vero, & populorum fraequentia quaenam fuerit, & aliquatenus innuimus,& ex eo facile coniectare licebit quod a sense Maio ad Nouembrem anni millesimi quingentesimi nonagesimi quinti,nongentae, & quadraginta integrae so-
57쪽
cietates disciplinatorum quas dicunt, locum salutarint, quorum tamen numerus cum c tera multitudine & foeminarum praesertim in quae illis se a ciabant, quaeue extra ordinem huc confluebant, minime esset comparandus, quanta porro animabus salus sex qua diuinorum operum dignitas est pensanda j inde obuenerit, Velut & caetera haudquaquam relatu facilia scribenti commemorando potius quam enarrando hie subij ciem . Luce igitur appetente illius diei quae sacram ollam in conspectum erat datura: sive Monte- regati,ime in proximo aliquo loco transacta nox fuisset,lmulac ex turri campana signum dabatur, nouus Spiritus cogitationes omnium,ac totoSanimos occupabat,Vener
bundi templum inire omnes ibique humi oculis, anumis coelo defixis, gemitus altaque suspiria emittere,& sese in preces totos essuadere, dum caetera multitudo conuenisset, & eundi tempus astaret,Sacerdos me morem temporis orationem habebat,cui cum miser, cordiam clamando finem fecisset,misericordiam omnis multitudo succlamabat,tum impatiens morae, &sua sponte deuotionis plenig& tot inuitamentis incitati locum suum quisque petebat, & ordo quidem idem omnino qui antea: in vultu autem tanto maior deuotio , ac pietas eminebat,quanto propinquiores fiebant loco e quo haec ipsa emanabant, quae proinde ipso accessu magis,ac magis crescebast: ubi vero deuenissent unde in sacram pilam pateret prospectu pars corpore toto contremiscere; pars elatae voce misericordia ingeminare. Omnes in terram prolapsi humum dnsculari, locum consalutare , sese beatos praedicare qui ad illum tandem deuenissent; mirari . deinde
58쪽
deinde per supinas Valles longe lateque fusa agmina
facibus collucentia, & immentiam obtinetia loci, obrigescere ad cantus clamoresque Varios, quae tcrri L ocuncta complebant sono . ergo multo dcssiti bant vires, de velut obstupefactos miraculum nouae rei tenebat. Plurimi genibus nixi iter reliquum conficie-b api: multi flagellis aculeis argenteis horrentibus seu etiam calienis, tam seqquentibus ictibus se caedebant, vi sanguine iuxta ac sudore flucret totum corpus &humum ipsam perfunderet,quorum animos in latum auerterat ias entu plagaruspiritualis feruor,vini prohibuissent circumstantes, sagis ibi se confecissent Has igitur notas salubriter commoti animi prae sese rentes, ad sacellum quantum poterant accedere festi nant; id nempe non modici laboris plerumque erat,
iam enim multitudo eorum qui aduentarat non modo vias , sed totam impleuerat vallem. Ante tamen quam e regione Imaginis sacrae orationi se darent,hac ijsdem seruatis ordinibus nouena conuersione ambibant,qui mos ab incolis cum forte coepisset, constanti pietate velut pensum loci etiam in exteris perseuera uit ad hanc usque diem,quod cum Deus ipse non uno argumento comprobasse sit Visus, plurima in nouena illa rotatione miracula contigisse satis constat , integrς etiam societatis suos orbes obeuntis faculas, viventorum iam extinctas diuinitus excitato igne rursus effulsisse memoriae proditum est. Quamquam hoc a praepeditis Notariss in alijs miraculis conscribendis minime fuerit,sicut illud,eorum tabulis consigna
59쪽
in recessu se haberent. CAPUT X.
V AE ad iter peregrinantium pertinebant superioribus capitibus exposuim' res etsi per se dissiciles in tamen sicut hum sensibus patebant,sic quae nunc aliquae ratione referri possunt. Longe dissiciliora relatu Quae perpetuo ante sacram pilam accidebant cum ipsa origine, ut po te quae inuisibilis per se esset tum quod estectus ipsi tam multiplices, tam inauditi tamque admirabiles erant, Vt non tam eos explicare quam silentio non pretiermittere decreuerimme vero soluta passim vagetur oratio illos omnes, vel ad spiritualem fructum in genere,vclado dij detestationem,uel ad gratias, ac miracula in uniuersum , vel ad modum quo hςc illaeue fiebant, vel ad studium denique quo quisque erga lo cum assiciebatur pertinuise dicemus, ac singula propriis capitibus explicabimus, postquam tamen peregrinantium iter ad exitum hoc ipso capite fuerit perductum. Vt quisque ergo in vallem deuenerat, vi semis co- minus Imaginis sacrae desiderio incensus,quli confertissima turba erat impresson edabat Oseque ante altare eij ciebat, ibi nixis genibus nuc supinas, nuc cancellatas manus ad coelum , ad sacram imaginem te dens, cum effudisset in conspectu Domini Dei sui totam animam suam, totis sensibus,&animis in illa defi.
60쪽
xus haerebat. Id utique cuiuis persuasum erat se non' terreno sed longe augustiori, ac prorsus diuino loco cinsistere,hunc eum est e locum succurrebat ubi supplicibus suis tam sedulam mediatricem se exhiberet, Beatissima Virgo , ut quidquid orantes peterent acciperent; hunc eum e se locum cuius celebris fama totum Christianum Orbem implesset, cuius visendistisdio
omnes exardescerent,in eiusque rei gratiam tot gentes nullo sexus artati sue discrimine suis sedibus excitartam ingentes labores exantiarent ; hunc eum esse locum, ubi coecis visus, surdis auditus, claudis gressiis, mutilis ac mancis optata membra, debilibus eorum. dem usus concederetur; hunc eum esse locum, cuius respectu infirmi quiuis sanitatem, naufragantes salutem, copediti liberationem, in quovis periculo constituti incolumitatem consequebantur ; hunc eum esse locum ubi obstinatis poenitentia, accensis odio fraterna charitas, peccatoribus gratia infundebatur; hunc denique eum esse locum,in quo tam corrupto,& aerumnoso Aculo diuina bonitas stae Matris precibus quodammodo fatigata, tum temporalium, tum spiritualium aperuerat gratiarum thesaurum. Haec de
loci maiestate animo agitantes tanta eius reuerentia
capiebat, ut diu hiscere non auderent. Plurimi intea grabant lachrymas, alta suspiria emittebant alij, alij ingentes edebant gemitus: omnes in uniuersum in spem erecti quidlibet impetrandi,ad preces conuerte
Interea Sacerdos sacri ocio Mis e peracto his qui
parati essent sacram Eucharistiam administrabat,quo cumulatiorem suς peregrinationis fructum referret: orationi, ac contemplationi mirabilium eorum quae