Codex Theodosianus T. 2

발행: 1737년

분량: 749페이지

출처: archive.org

분류:

481쪽

factum , 'rgente neeessitate, ut xlacuit quoque

DXL DIU. de re militari, dc lexi. Ap. Et Sulpitius Seuerus in vita S. Marram c. a. Edictum, inquit, a Retibus, ut veteranorum Atii ad militiam scribram ris: idque ut haec lex ait, propter priuilegia parentibus eorum indulta. Caeterum veteranorum filii har L his legibus &conditionibus a Constantino euocantur. ' Primum , ut si militare nolint, vel minus possint, si facultatibus sint idoneis, ad Curiam deuocentur, id agentibus Decutioni,ns singularum ciuitatum: , quod ipsum rursus cauetur l. t. .F. b. t. dc LI. sv. de re militario & variis constitutionibus isse. ιit. dedecurionib. Secundo , AStatem in probandis veteranorum filiis, adeo ad militiam amplectendam hanc Coninstantinus definit, ab anno aetatis vigesimo ad vigesimum quintum. Et post eam aetatem proinde ad Curiam subeundam , L 1δ. ins de decurionib. vhi Fendum. Qua in re tamen lape deinceps variatum reperio ab ipsomet Constantino M. Initium quippe anni decimi Octaui ab eo prestitutum, t. s. infride Decurionis. Mox post sedecim annos militiam

subire ab eo iussi L . ins quod etiam postea stetit

L n. ins de Decurionib. Post octodecim annos exispletos in sp. t. Fg. in . de Decur. De qua aetatς intelligenda est lex F. sv. de re mil. Sane Tirones quoque ab anno decimo & nono ad militiam eligi voluit Constantius in I. I. sv. de Dironibus, Vbi quaedam etiam notavi.

Tettio Privilegia Veteranorum filiis haec defert, ut si inter Equi es militare voluerint, id cum singulis equis facere possint; si vero duos equos habeant,

vel unum laltem cum seruo , inter circitores illico, non ut alii milites, post laborem demum recipiantur, atque adeo binas annonas accipiant. Quod

ipsum quoque intelligit lex F. Dp. de re militari ,

his verbis: Eorum liberos qui armis inhaeserunt, adustim bellicum oe castra reuocames , eis quoque eorum stipendiorum copiam deferemus, qui asteri ν gradus militissalutarem maxima Reipublica operam ste

secuntur,

De Cinitoribus iam monendum. Circitores in militia erant inter Equites, qui duobus equis , vel saltem uno cum seruo merebant, ideoque hinas annonas acci 'iebant. Quomodo & milites olim qu Duplicarii ideo dicti, quibus ob virtutem dupliciatibaria dabantur, apud Varronem, Liuium, vegetium. Primusique hie gradus erat in militia Eque-hri in quem Eques post laborem subvehebatur, ut

non tantum ex h. l. constat, verum etiam ex Hieronymo aduersus Ioannem Hierosolymitanum ad Pammachium pag. IIT. Tom. II. edit. Francf. Finge

inquit) aliquem Tribunitia potesatis suo vitio regradatum, per singula militiae Equestris o cia ad tyronis Noeabulum deuolutum , numquid ex Dibuno statim

sei Trost Nono sed, ante Primiceritis, deinde Senaiator, Ducenarius, marchuν, Circito , Eqwes, deinde Niro. Ideo Circitoria dignitas h. l. dicitur. Vegeiatius quoque militiae gradum Vocat, nominisque raiationem , & originem reddit hb. i. cap. I. Idoneos

inquit Tribuni s probatissimos eligunt. qui vigilias

circumeam, eae renuncients qua emerserit culpa, quost Cirmitores appellabant. Nunc militia factur e gradus re circuitores vocantur, i alii habent Circitores. JHorum quoque Circi torum mentio si frequens in I. a. Cod. IV. de omis Praefecti Praetorio Africa, Vbi & de eorum annonis agitur. Vox Graecis postea rei militatis Scriptoribus retenta. Glossa Nomicae: Κιρκητορες, oi περι τους μάχομανους πε ρ,οντες κω χορ γλτες οπλα αυτων ρυπτω επι -μενοι μαχεσ9M. Anonymus MS. Tacticus deuthe obsessa tuenda: ουδεποτε γὰρ αμια πάντες οριανο σου τι προσολαιν οἱ φυλακες, sdὶ παλών εν ita κ- τω αὐτω κήξω προς βουν ἴπνων κατενεχθῶσά κ' μαλι- ἐριν κερκετα κ' παρα κερκετα επινοηθῆ, ἀλλὰ μεν περi πρωτην φυλακήν

τῆς νυκτος, ἀλλὰ δῆ περὶ δευτεραν, - ἐτερα περὶ

τρίτην. Vet. Gloss. Circittis περιοδεία. & κερκιτα εσΘ- apud praedictum Anonymum: Veteres quo que dixerunt Circare, circitare , κυκλευειν & Ciris caneam agere. Circitores itaque erant εφοδευοντες Hesychio, ubi non audio reponentes ἐποπτεύοντες.

in Palatina inter Agentes in rebus Ciscitores quoque fuerunt, t. s. sv. de Agenti. in rebus: vhi dixi. De quibns noti est Hieronymi Iocus, verum de militaribus : de quibus hac t. Neque absimili sensu Circitores, de quibus in L s. g. D. de institori action. Tandem id Constantinus statuit Veteranorum filios si militare velint , neque apti sint Equestri militiae, tum si modo membris suis inte. gli sint de legionariae militiae congrui esse deprehendantur, id est, pedestri militiae, ad Principem dirigendos, & Protectori in id millio tradendos. Legiones scilicet peditum erant, & Legionaria militia p. iEquestri opponitur : de quo iam monui ad L ar.

Dp. de erogas. misit. annonae. Hinc interim colligi.mus, potiorem suisse Equestrem militiam, Pedestri: sic ut membrorum maior in illa firmitas requireretur: denique , maior fuit laτπεων δοκιμασια; quomodo apud Atticos: de qua Petitus, in levibus Articis, p. ITO. & p. Fia. sic Vt lege cautum fuerit

III. Idem A. ad Euagrium. b

Hi qui ex ossicialibus, quorumque sc) Ossiciorum, geniti sunt, siue eorundem parentes adhuc se ramento d) tenentur, siue iam dimissi erunt, in parentum locum te procedant. Dat. Prid. Non. Aug. Basso& Ablauio coNss. 931,J

NOTAE.

482쪽

M Miritiam vocemur, ita Col. Iussi eodem sensu. At hoe nostraim elegantius. Gαι est taliri, diadui. ἔα

COMMUN Λ v I x Apν Axieto via filii apparitionem Patri subita militiae sit, filium in parentia loeum prodi iubentur a Constantino M. Parit r.Vt vete- re oportere; si de Oriciali ι tum simplieior hie sentanorum filii, militiam patri , t. V. is decurim. sus fuerit: Patre Ossiciali natum, siue pater adhue quae hise coniungenda est. Idquo suo Pater adhuc Ossicialis sit, siue iam dimissiis, Ossicialem fieti. Saeramento teneatur, siue iam militiae missionem Cum ossiciales multi militarem ambirent militiam, impetrauerit; & dimissus sit. Dubitari autem potest ne qua ossiciis inde iactura stret, Filios his substide quo Sacramento parentum haec lex intelIigenaa tui voluerit Constantinus M. cui silvis est Consti sit, an de Militari: an vero de Ossicialit Nam si stitutio Honorii, I. s. ins de diuers officiis e quo de militari, tum sensus huius legis hic fuerit: siue titulo dicendi locus erit plenior. patet adhuc militet in militia Armata siue dimissus . '

litiae munus subire non possunt, vel armis gerendis habiles non extiterint, Curiis maniscipentur. Dat. III. Id. April Pacatiano&Hilariano coNs s. f33r.J

NOTAE.

a) Ηane Ieg. intelligit, ct exseribit Constantitis L. 3s. iis . G Dee ion. GOTHO FR b) Quamdudiimp Nam anno superiore septimum deeimum annum completum statuit, i. 9. ins de morion. ID. t Non extat hare lex: nisi putemus indicari Iegem. a. sup. de Heteranis. In i

COMMENTARIVS

TEaeti 1 haee e Constantinianeis hoc titulo, de lini cunstitutionem pertinere ad apparatum belli Veteranoνum filiis in militiam allegendis,con- Gothici, quod a Constantino M. hoc anno gestum stitutio est. Qua quidem militiam detrectantes vel implorantibus Sarmatis et quod consectum mox inhabiles militiae Veteranorum filii, Curiimi Con- hoc ipso mense XII. Kal. Maii: de quo vide Hie- stantino M. addici iubentur A. D. 332. & I. a. sv. ronymum & ldacium in Chronicis: Anonymus qui I. s. infor I I. sv. de re militari Vt & Variis ali O- apud Sirmondum olim. nunc editus a valesio & ad runt imperatorum Constitutionibus inter alias , calcem Marcellini edit. Gronou. pag. N. Deinde, i. D. ins de decuriano. Idque post decimum sex. inquit, aduersum Gothos bellum sustepit, re imis tum AETATIs annum: Qua parte quam lape va- plorantibus Sarmatis auxilium tulit. Ita per cinistiatum fuerit, etiam ab ipsomet Constantino, no- flaminum Castrem centum prope millia fame e rigo-taui ad d. l. a. sv. & dicam adhuc ad ι ιδ. ins de re exsinina sunt. Tunc cs obsides accepit, inter quos decur. er Ariarici Regis Asiam. . Interim notandum, proculdubio hanc Constano

VETERA NostvM filii, vel eorum qui Praepositi, vel Protectores fuerunt, vel cetero rum qui quemlibet gradum militiae tenuerunt, si inualidi & iNbecilles sinto Curiis adgreetentur, ita ut rei c semiliari gaudentes & inaptos dὶ militiae, Curiarum socie tali coniungas. Quod etiam nos secimus sub conspectu e nostro , his quos deliciosis nutrimentis enervatOS esse perspeximus. Qui igitur ex his patresfamilias sunt, εe idoneisunctionibus publicis, eligantur ad augendum Curialium numerum: Singularum, ' cuuitatum ordinibus commonendis, Ut quoS norunt idoneos, nominare non dubitent, praeter eos quos vigor & sortitudo defendendae Reipublicae idoneos Deit. Nam & Du ees singulorum limitum g conuonii'us, ne deinceps Veterani filius inuidis sacramento eineatur. Eos etiam qui iam probati 'M sunt, dijigenter inspiciant, ut qui nus idonei reperiuntur, sacramento soluti ad Grauitatem ci). tuam mittantur. . Dati & PP. Idibrio

483쪽

I ETERANOR τυ filii militiae r NEPTI, Curiis sunt nonnulla, quae apud Gellium & vegetium o

adgregari de ab ordinthus nominari ad Cu- currunt. In tantum ut Ineptos, etsi iam probatostiam, rursum a Constantino iubentur haec pariter ut a Ducibus limitum, proiici Constantinus b, L velit, M. a. Ap. & M. Ap. de re militari. Exemplo suo di ad Praefectum Praetorio mitti. Pertinet haec lex eam in rem praelato, qui nuper delitiosis nutrimen- proculdubio, ut superior, ad militem Gothis oppotis enervatos Curiis addixerat. Quo referri Foc situm, vel certe Persis.

VL a Imp. CONsTANaei us A. Antonio Duci Mesopotamiae. post alia.

OBSERvETun, ne Veteranorum seu militum' filii th Ossiciis Praesidialibus adgregentur. Dat. IV. Non. Feb. Litnenio&Catullino CoNs S. 949.J

NOTAE.

COMMENTARIVS.

OFriciis Iudicum , veIuti praesidum , adgregari Veteranorum filii a Constantino h. l. vetantur : ut vice versa Ussiciales Praesidum ad Sacramenta militiae adsipirare L ins de coLortalib. quae huic , ceu eiusdem constitutionis pars, conis iungenda est. Caeterum id quod hae t. constituitur, duplicem sensum admittere videri possit. Primum, ut proni heantur validi Veteranorum filii leumi Iitiae apti ossiciis adgregari, contra iubeantur ad militiam vocari vel in militia paterna retineri Secundum . Ut ne quidem inhabiles militiae ossietis Praesidum sociari possint, verum curiae potius ad dici seu necti debeant. Quod tamen factum aliquando iure, docere videtur lex a. sv. de Veteranis. Prior sententia mihi magis placet : argumento d. L .ins de cohortalib. quae huis coniungenda est Imo dc argumento inscriptionis histis legis. Iustriis bitur scilicet ea Duci: ideo videlicet , ut veteranorum filii ab eo vindieentur in militiae usus, neque patiatur eos Praesidialibus ossiciis adgregari. Ergo de idoneis ad militiam sermo est. Tandem id etiam comprobant quoque leges sequentes puta lex I. ρ.ro. in . Quamquam &utraque simul inter'retatio alicui placere possi arg. d. l. 7. Nempe neque habiles, imo neque inhabiles militiae, ossiciis Praesidum adgregari posse: habiles enim militare cogendos : is habiles vero Curiae vindicandos , verum priori sententiae adhaereo. Porro obseruandum . frequenter Veteranorum filios militia euitata Ossiciales Iudicum factos, variisque adeo Principum constitutionibus ad militiam retractos: a Constantio h. l. a Ualente. t. p. RTheodosio M. ιρ. io. ab Honorio, L vlt. Retracti porro instante aliqua bellica necessitate: veluti bello Persico , ut in sp. Mius legis , quae inscribitur Duci Mesopotamia.

Ovio v Nnve cc castrensi stirpe progeniti, diuersorum se nexibus ossiciorum tra-

Hiderunt, manu iniecta retrahantur. Sciantque veterani, squibus quies post ar P.6-ma concessa est. Liberos uos, quos militaribus aptos ministeriis insitum robur ostendat,

d) offerendos esse militiae. Nam si se quis militaris prosapite degeneri mente Of

ficiorum se Consortiis adgregauit, ita ut fractis viribus grandaevam proferat fg senectutem, but flebilitatist obtentu bellico operi inconueniens iudicetur, eundem ignauiae late

bris vel stra indagado th, protractum Curiarumsunctionibus placuit mancipari. PP. Berni, i Idib. April. Valentiniano & Valente ΑΛ. CONgs. bGI V

484쪽

ia morbi haee lex pre ossita , pariter ut eiusflem Ualoniis lex e 3. A . de Decurion. quae in simili argumento veri.

re 1 e vetantur a Valente hac L paritet vi& cf. prox. Dρ. & l. s. lo. rit. isse, Quinimo sociatos Omnino retrahi , tera quamlihet indagatione : quin & Curi .s mancipari , si aut senes de dehiles sint, iubet. Quod utique solemne fuit: uti docet kx a. in .F. Ap. & t. F. sv. de re militari. Quod de sera indagatione additur, plane conuenit moribus lyetronii Patricii cui haec lex inscribitur, vi eos describit Ammianus Marcellinus tib. ac cap. c. Illud additur a Val nte, Patres veteranos fit os suos militiae offerre debere : quod i plum conlii tutum a Valentiniano , l. r. sv. de re militari: Sa Theodosio l. s. t . Illud obseruandum, quindecim annis post, hanc legem a Theodosio totidem pene verbis repetitam, & in Phoerseiam pariter, ut haec nostra, directam , exigente videlicet tum rei militaris neccssi. tate, &exolescente huius metu e de quo in Prole-gomenis. Eaque lex Theodosiana in duas partes diuulsa extat L p. infr. b. t. & l. G. 1 r. de Decurionib.

euocati a Ualente . si substriptio restituatur, adis uersus Persarum Regem manum Armenis iniectantem : de quo Ammianus Marcellinus ti b. as. ea . K. 7. Ideoque haec lex PP. Bevthι dicitur. Neisque parum etiam hanc coniecturam iuuat, quod Petronius Patricius , cui haec lex inscribitur Prae- . positus Martensium militum antea suerat teste eodem Ammiano Marcellino in qui Per Orientem erant, & quidem in Λrmenia; vide Nolitiam Imis perii fol. sa. 13. Et tamen malim ego hanc legem referre ad G horum excursum . qui hoc tempore Valente in Bithynia con tuto , timebatur : cuius causa Valens, ut diserte scribit Ammianus Marisceli nus u. asi cap. 6. sum ciens Equitum, ikΡeditum adiumentum mitti iussit ad loca, in quibus barbarici licebantur excursus. Quod si ita est , tum reponam in Rhicriptione legis, PP. Peristi. 'Hanc coniecturam vel maxime iuuat, quod haec lex Petronio Patricio inscribitur, quem Valens in Bithyniam transgressus Constantinopoli reliquerat , eodem Marcellino teste.

FILios veteranorum, qui armate militiae paruissent , si in Cinciis publicis, se vel

ministerio Chartularum d) atque obseruatione Rationum inueniuntur, sciat Tua Sinceritas esse reuocandos: Etenim hi, quibus vel corporis robur se vel statura f) de

fuerit, qui g Comitaten si h digni possint esse militia, Ripensi si potuerunt o copu

g me. quia, velaquis, qualiqtiali &hoe sustineri potesti vir doctus reponit qua: quem non audio. ID. hὶ De t omisas nF& Ripensi milii ia dixi ad L Mi. sis. de re mulsari ID. . i) Ita recte M S. male in editis Repensi. ID. o die. poserunt. IDEM.

e se Friciis publicis es uitatum scilicet, veluti que retrahi lubentur: et si sorte his vel robur eo Tahulariorum, Logographorum, de quibus voris, vel statuta mili Laris non viqisequaque con- libra octauo titulo: Veteranorum filii sociare se stet. Nam etsi Comiιatenti militiae ob roboris hvetantur a. Valentiniano hac lete, stati ter ut officiis staturae defectum sociari non posssnt, Ripensi. ta- Iudicum ah eodem constitutione emissa ad eundem men copulari possunt. Scilicet Maioris dignitatis Plobum PI . hoc ipso anno t. ra. ins de cohortati- fuit Comitatensis 'ilitia, Ripeusi. 4ta maior perbus, ubi plures concordistis leges notaui ssiciatu illam consur immunitar quaerebatur, quamperia L . . .

485쪽

ν su is m, ori . vide tamen & α ε . Amri que maius eorporis robur, maior satura exam Inram L Item esistensibusspecim ipta aliquam Comitatenshua litibus, quam in lupensibux: quod do soluebantur. Lamitaneis vero sin quibus Ripeuis Me leae docet: vide & quid tale L νυδυ. de remati αλ pretium tantum: in in decisoriatis. Deni. νυ ubi plene de his militiis dixi.

QVicvs civ E castrensi stirpe progenitos b diuersis se officiis indiderunt, etiam manu iniecta retrahantur. Sciantque veterani, liberos suos quos militaribus aptos muniis insitum robur ostendat, c aut orirendos esse militiae, aut obnoxios nostrae legis

laqueis d) iami futuros. scribta Petro Consulari Phoenicis, Damasi , is Prid. Id. Maii, Gratiano A. U. Sc Theodosio A. I. coNss. D8ol NOTAE.

COMMENTARIVS.

EX Ox Geras Iudicum veteranorum Ithe. litiae offerte: Pariter ut Iubentur a VaIente d. L mros retrahi iubet hae t. Theodosius pariter I p. & c g. Mup. de re militari: Et quidem hae i. pro vi alii Principes : Constantius L A fum Valens Posita eis poena seu multa pariter vi d. l. t Theodo I. ' Honorius L pli. Theodosiita M, ut l. o. prox. ita fio scilicet hoc triennio Scythico seu Gothico bello' & hae quam pene totidem verbis ex valentis l. 7. intento, subinde numeros militates suppleri oporiasv. exscripsit : & quidem ad eandem retanicem ruit. Quo pertinet hac sex, cum sequente to. &i prouinciam: ut iam ad eam legem notavi. item tuis aliaeque, de quibus ad p. su de Tironib. beatur b. I. veterani Patres liberos suos aptos mi-

on solum in diuersis ossiciis militantes, sed etiam Vacantes rebus propriis. Ueteranorum ac Militum filios armatae militiae volumus iciari. Nulla igitur sit excusatio. rais occasio. Dati VIII. Id. Iul. Thesi Grat. V.&Theod. I. AA. coNε s. tuo. J

COMMENTARIUS.

A c A N v v s etiam rebus propriis non ranorum siti ex ossiciis tantum aὰ militiam retrahi tantum in diuersis Iudicum ossiciis militan. possent, ac non etiam ex ossiciis seu negotiis proistes, de quo ad i. super. ρ. Veteranorum ut & priis. vlud igitur est, quod lex ait, nulla igitur Militum silios militiae paternae sociari iubet h. l. sit excuseronis occasu. Gaeterum huc quoque, &Theodosius M. Scilicet eum hactenus prohibiti ad omnes huius tituli leges, ac nominatim ad Theo- fuissent in ossiciis militare, suis iam rebus vacare dosii M. tempora pertinet Gregorii Norianete. Coeperunt, atque ita vim legis eludere, quasi vete- ni locus episoLIV. adtalebis m, iam sepe citatus.

Si filii Primipilarium tb reperti fuerint, qui ingressi legitimos annos nullis stipendiis sulpiuntur , da sed anno proximo, e) quoad Curiam fuerint lacessiti, tr ;-RMomet militiae manciparint; ad Curiam teneantur: g) ita ut ne Oscii quidem cum transacto anno esse ceperint, Curialis ch) praepostera audiatur circa eius pinonam ac sera petitio. Quod si in eadem domo duo filii erunt , & latum adeo felixque patrimonium quod possit duplicium necessitatum suscipere punctiones, unum oporte t Militiae , unum Curiae vindicari. Quod laeuandum pari norma erit; aut quatuor liberi , vel etiam n ea numero simiam eiusdem minis omauerint . ut etiam ex numerosis ci fratribus

486쪽

da μι- stipendiis hie filii primipilarium dieuntur, non emolumentis it mari, ut non nemo putat, sed militum numero censeri. Ita Mareellimis lib. ai. eap. 6. Se vitur ν semper haec rurba tamquam uadicta perenni fer titiis, nee sipen/tiis aliquando fulta, nee donis. Eodemque modo dictum hoe , quod idem m. aa. e . s. de Iuliano: Reliquis Constantinoporim inermeniis maximis Disam , st similia alia. Vid. Vales in Mareellini b. 23. eap. 6. IDEM. - eb Id est proxime sequente eum, quo ae. IDEM Id est voeati, tracti. IDEM. g) Reuocentur. IDEM. ch F se carperint ciriatis. ID. ' - , i) sic soboles numerosa, I. γ . de Deos . ct alia similia, v. Gog. Ibeod. IDEM

COMMENTARIVS

P RiΜipi LAR iv N filii paternam equidem

conditionem sequi debent : & ut loquitur lex II. ins de cohortatib. Saraamentis eae militia, qua eorum maioribus fuerat, debebantur: & tamen si legitimam aetatem ingressi vindicati non fuerint,& Curiae sociati sint, anno transacto Curiales omnino manent, neque ab ea conditione aut recedere, aut retrahi possunt. Annum transactum Oportet, qui scilicet totus dabatur officio ad vindicandum post legitimam aetatem filium primipilaris: Et hic quidem annus , ut dixi, currebat, Pol eaquam filius legitimam aetatem ingressius esset. Legitimam aetatem ingreditur anno vigefimo quinto , explet anno expleto : Eademque aetas exacta in veterano. rum filiis, La. su . Verum de aetate, quae hac parte alia atque alia constituta , dixi ad eam DP a. α dicam ad LII. s. in . de Decurion. Et haec de prima

exceptione.

Secunda exceptio est , ut si Nures sint Primipilarium filii, & felix lautumque sit patrimonium, unus ex his Curiae addicatur: caeteri militiae Paternae addicantur. Quae prolis numerosae diuisio notanda ; alibi quoque ita seruata, de quo tit. de

Decura

Comiti & Magistro utriusque militiae.

o Ni ΑΜ filii veteranorum ad diuersa ossicia se comulerunt, hac sanctione praeci-Fimus, Ut ab his qui nunc sunt in ossiciis occupati, nulli luniores sc repetantur d) ac se deinceps post hoc Edictum aditum Veteranomm filiis militandi per ciuilia, Ossicia esse praeclus i. Dat. VI. Kal. Oct. Med. Honorio A. IV. di Eutychianaco Nis. 398. J .

COMMENTARIVS. .

Opsiciis civilibus seu Iudicum sociari, seu in que ex Traiani ep.D. ad Plinium M. D. Auratiis his militare, etsi Veteranorum filii quidem tamen qxpensis quas tempus efflagitabat, Rem hi, regulariter prohibeantur ut iam docuerunt quo- eam iuuare iubentur Primipilarium liberi paternaeque leges quatuor . lex inquam 6. 7. 9. Ioδ atinis militiae elapsi, L s. ins de cohortalibus. men ante hoe Edictum suum sociatos Honorius Porro ad hanc legem Portinere videatur . quae henigua ratione retrahi vetat A. D. 398. atque Symmachus siΦ. F. . . scribit ad hune eundem adeo ab iisdem vicari seu eorum vice γ Tito. Stiliconem lem haec sex inscribitu0 & quidem hocnes expeti, seu peti, & ut haec lex ait repeti Gildoniaci motus tempore. Quid da ista,m do Irohibet: quod&ipsum omnino constituitur πι- ω' σ MILITARIVM rirorum querelis cons Bur ientiniani Sen. l. v. ins de decurionibu 2 de Vetera- pracepto sacro Ampsi ut ordo censereris, Heneat quariorum filiis Curi addictis; eum alias vicarii Tiro' verte Gestorem Cur lium isspection regno ses. Mi M. quandoque exacti fuerint, ut diluere est v si arra scilicet viri vidcantur, muttiis dostinati virea Tom. II. Umm ran

487쪽

ieet quod is ossiciis retraherentur. Verum eam

Q. I

Abest his Titulus a Coae Iust. Concordant illi tres alii hoe eodem Cndiace: puta, si . lib. si tit. de Stratorib. & inst. lib. u. tit. de equorum conlatione : & tit. qui a praebitioue Bironum, vel equorum em

O Viev Nnve Honorariis sc) oodicillis habetur ex Comite, so) tres protinus equos,

qui digni sunt cosprobari , eὶ curet offerre. Quicunque autem eodam ' estex Pret side factus indulto, duos pari deuotione mox tradat : ita enim promptius instruitur g usus armorum. hὶ Quod munus si inposterum ea lege novetur , h) ut quinto quoque l) anno hoc est magis cm aliquando quam Laepe,) similis recurrat exactio. Dat. Ulu. Id. Iun. Sirmio, Valentiniano Nobilissimo Puero&Victore coNss. 969J

H Osost Axios Codicillos qui adepti erant

ut variis & extraordinariis collationibus sub . inde subiacebant: veluti Tironum de quo dictum fuit suo Titulo , supra, LN. de Tironib. & l. U. Ap. de Agentιθ. in rebus d sa & E Mum , ad Promptius instruendum usum armorum; ut haec lex statu, α - Τῆ , de psalmi conmib.isposui num o sex a. sum de priuilegiis rara ut ipsacra Pala-

& de Consularibus is Pνaesidibus, series, libros te,

so, Inpostreum, quinto quoquo deinceps anno hanc oblationem heri iubet. Lustralis proinde conlatio haec facta, id est, singuli, lusiris exacta, ex hac t. scilicet cum extraordinaria haec conlatio esset,& sapius pro rerum necessitate ab Honoratis agnon nuda, sc quidem ut ante hane legem , saepissime 3tque identidem ab his exigeretur, satius vitum Imparatori hac ι & in praesedis vrgenti summae necet sitast consul re , exactis protinus ad instruendum sum armorum, tribus equis a Comatibus et duo bus a Praesidibus. At inuicem ia posterum nane collationem ordinariam & quidem lustralem in Honoratorum faustrem constituit , ne repentinis oestςquφntibus adeo collationihus attGerentur, utinqvs gd praesentem collationem inui Laret. Atinqu4: opst Iaviuste reis sententia , & quadem obtri ram magis illustrem

488쪽

Lin. XII. COD. I vs T. Tiri XLIX. Cur Titulus hoc loco positus

sit 3 mox dicam.

QUANDO votis coNmunibus felix annus aperitur, sc in una libra auri solidi d septuaginta duo obryziaci Principibus offerendi deuotionem te animo libenti suscipimus. Sta ruentes, ut deinceps sequentibus annis uniuscuiusque sedulitas D Principibus suis talia ingerant gὶ semper & deserant. Dat. III. Non. Mart. Med. Olybrio ει Probino coNss. 993J

NOTAE

ia' L. ini. Cod. iast. eod. tis. hine interpolata est. G O THO FR EI D. b si silius P. V. Romae. De hoe aeeipiendum videtur, quod Zosimus scribit, in Gestis A. 4o8. lib. s. eap. 4o. DEM. b sokiri annus dicitur variis formulis, eodem semper sensu: puta I. votis communibus, δ. I. u. a Kalendis, Symmaehus lib. i. v. 44 2 lib. Q. mist. Io. Kalendas, anni auspices quibus mensum recursus A ERIT UR III a Iano, Symmachus lib. h. F. 13. IV. a Tauro, Virgilius ι. Georg. v. et 8. V. a Consule, Statius 4.υuarum earm. a. v. 61. Sidonius lib. 8. ep. 6. Ab his, inquam, omnibus Annus aperiri dicitur, ut quae omnia in primum Anni diem incidunt, puta Vota, talendae, Iamis, Taurus, Consul. ID. d) D solidis obrisiacis Dincipibus serendi. Ita Iustiisianus. sane hie legendum, fori inpraetiata duo Oziaeis. id est solidis septuaginsa duobus obrmiaeir, vel, Iollaeos septua,nta auor. Oboniacie de quo inox plura. ID. e Devotionis voce hae in re ipsa utitur Symmaehus, lib. io. v. 2A. IDEM. f ndulitas, pro deuotione sedula. assidua, vel eontinuata oblatione. IDEM. g In Codiee lustin. inferat, ct inferri: hoe tamen legitimiam et quod re Symmachus usurpat, in simili oblatio. ne, lib. io. ep. 26. AUD vi bono Principi plusquam possumus INGE R AN Vs. Par certe immutatio in I. a. C a Iust. Ad indictAnis. eum in L vis. ins de India . unde ea desumpta est, existat pariter vox ingerenH: v. uiretiun is S minaehum M. . est. U. Ingerere est offerre, tradere, vide Musarium. Caeterum Da πῆ numeri hic propter vocem collectivam υniuscuiusque. IDEM

COMMENTARIUS.

STRENAs ineunte anno oblatra sibi a Senatu

Romano in pnrsens admittit , inque futurum offerendas sibi deinceps admissurum se profitetur hac leg. Honorius imp. A. D. 39 . sie ut in una li-hra auri . seu pro una libra auri septuaginta duo solidi computentur. Honorius inquam ψ Perperam enim Balduinus hane leg. Conllantino tribuit: Pancirolus Arcadio: Drenas, inquam, de quibus in commuisne hic agere piget piade lue, quod alioquin unum ferme hie praestant a ii: De his enim tantum stienis quae principi offerebantur, est haec lex: quae quidem quod secundo de his strenis notandum, est etiam Rubrica huius tituli , Vota nuncupantur: & exinde, votorum oblatior Nempe a votis , quae ineunt.

anno in Urbe & in prouinciis pro glute Principis

Tom. Π suscipiebantur, nuncupabantur: mora iam inuecta sub lulio C. & Aligusto , teste Suetonio, in Octauio c. n. Dione, lib. M. &XT. De quo more de Plinius, in Panegyrico cap u. Ma. ἐδ . & lib. o. epistola . tot. Sparti auus. m Hadriano cap. V. in AElio Vero cap. . Lampridius in Heliogaba c. T. Tertullianus. de Corona militis e. a. Ea vero vota suncepta post Kalendas Ianuarias die demum tertio. Ut testatur Gaius L HI. F. r. D. de vectore Agni Matione : Plutarchus, in Gereone d idque ipsum etiam ex Dione, lib. Fι. & in demonstrari potest: Testatur de Kalendarium vetus Constantini temp. ribus scriptum. Ab his igitur votis pro salute Primcipis , & dici ipsi ita designatus in praedicto Kale dario: & dona ipsa seu minuscula quae tum Prin rim in a mil

489쪽

eipi 'data, Vota dieis: de vero myriea baius Musi, fie voeantur. Qui quidem mos post Augustum

vitiet habitus L modo enim eum Principes admisero, modo spreuere: Fid. Sueton: Tiberio , cap. 3 . I Caligula, t. Dionem, lib. m. & lib. O. Hoe. sane laculo retentus is ε testis quoque Lihanius de Kalendis p. Vy. M. Morali. Ac Symmachus, lib.lo. ep. ar. Porro quod tertio notandum de his strenis, vota haec, seu strenas has Iemnes Praefectus urbi, Senatus Romani nomine, ipso Kalendarum Ianuariarum die, quando videt. felix annus aperiebatur, votis cominmunibus , principi offerebant, pro vigilantiae scilicet & strenuae vitaviis testimonio , & quodam Iibaminis genere: ut ostendit quoque elegans Symmachi Epistola a. lib. Io. epist. v. ubi de verba foris mulaeque etiam nonnullae Occurrunt quae cum hac ter prorsus pariant.

P. GDDD. Valent. Theod. st Arcadio ASu. Symmachus V. C.

PRAEF. VRB. AB exortu pene Hrbis Martiae strenarum

usus adoleuit, autoritate Latii Regis, qui verbenas felicis arboris ex fuco SIrenai anni noui auspices primus accepit, D DD. I eratores, Nomen indicio est, Viris strenuis haec comtienire ob virtutem ; atque ideo vobis huiuslao di insigne deberi, quorum diuinus Animus magis testimonium vigilantiae quam omen eve

ctat ; Sumite igitur defensores publicae salutis

SOLENNITER AURO DUCTA MUNUSCULA;

non quia diuitis metalli honore gaudesis , sed ut no a D Evo Tio felicis seculi testitur opκ-

lentiam. Bonis P RiNCIPInvs bene parta libamus. Suscipite a Iudicibus aperta obsequia, qui pretia occulta damnatis. Merito vobis δε- Iennes pateras cum quinis SOLIDIs, ut numinibus integritatis clerimus, quibus nec vester pudor, nec noster census oneratur: MANEATAEvuM resis circa vos usus incii , se honorem Clementiae vestra interminus AN NORVMn Ecust sus in uret e Iibenter frenis fiolennibus PRAEFEc TvRA fungeIur, strenuis defrenda. Quem quidam Symmachi locum expressit Metellus, vetus Poeta Christianus , &Monachus Germanus , ante millesimum

Christi annum, in uuirinalibus, Carmine s

d Irenae praeterea nitent ' Plures aureolae, munere regιο ν

Olim Principitas probis Iani frincipiis aQpicio durae,

Gusto temporis O Mi NE,

D ferret D v c i s v s stremis strenuis,

Annus gina recentiore

Caesaribus piis, Rex dignis Procerum dabat. .

' H quus Latiae tum iuueni dedit

Rex Titus Tatius prior.

' Eestas accipieris paupere munere nrbenas studio Patrum ἰSollers steritas quas creat a reas.

Dona tamen A Laco veteri nomine. γ

Nune ad sententiam huius legis aecedamus. Ho. norius igitur bae L Strenarum usum admittens, etiauitem' tamen modum aliquem his ponit: Nempe vult septuaginta duos solidos obryziacos in unam auri libram, seu pro una lihra auri imputari , acceptoque serri: Quae quidem aestimatio iam antea in re tributaria constituta fuerat a Valentiniano , ι. U. in finfide susceptoribus: Cuius occasione da duobus videndum est: Primum de Obryza, & aur Oboetiaco P Deinde de aestimatione libra auri: --m i Iur obryziacum , silue solidos obryziacos νaurum ad obrussam vocat Suetonius, in Vita Neronis, c. - . Exegit ingenti fastidio re aceνbitate nummum asperum, argentum postulatum, aurum ob obrussam, ut plerique omnem collatιonem palam recusarent. Obrussa silue obveta idem est. Eam sic destri hit lex ιθ. ins de ponderatorib. Cum aurum iu multum que flamma edacis examine in ea obIza detιnetur, donec purum vιdeatur. Non in materia , i. vir it, conferatur, sedsub conditionalium oculis ac per cutis diu multumque flamma edatis examine in ea ob Izadetaneatur, quemadmodum fid est, donec J pura via deatur. Quod fit siue balluca aut ramentis igni impositis, coctisque & in aurum spumantibus , ut Manilius loquitur lib.F. P. Fay.

Partiaque ramentis faciet momenta minu is Pertuιιι, ut regerra census spuma tia in aurum

siue materia & sol His in massam ela soliditatem redactis de redintegratis, i. Ia. 8t b. ins de suscepto-mb. id est, solidis completis in masLm d. l. ta. dc massa igni subiecta. Hinc auri massa, & auri obr za Pro eodem d. l. II. item ma D dx sohitas obryza

d. l. Ia. & obryZ e materies d. l ιa. Vice versa s Iidi, & obryZar opponuntur d. l. s. Denique idem est aurum obryziacum, cum auro cocto, ut voc stilex I. in . de ponderatorib. Et ex obryza conflati

solidi, solidi ob ziaci dicuntur h. l. dc obryzatι LI. Cod. Iu . de veseris numismatis potesate, qui solidi

duri cocti dicuntur, d. L r. ins de pondera oriobryga autem seu examen hoc , a1m.1ge, ut facito est coniicere, non fiebat. nisi cum aliquo intertrimento, ideoque ab iis qui nummos ipsos soluebant, vel etiam materiam impuram incνementi nomine ferme aliquid susceptores accipiebant, ut ducet lexa. inf. de susceptori. δέ tra infri de auro coron

rio hinc incremensum remede du f ob ea ind. t. . id est, quod superaddebatur ad redigendos

solidos in massam , massamque igne coquendam,& ad summam puritatem red gendam. Quod incrementum obryzae sublatum puto t. s. infri de pon-Herator. etiam in auro coronario, d. l. . obryῖ meminit quoque Plinius lib. A. cap. s. dc quid sit explicat: Aunque, inquit, experimentum ignis est,m smm colone moras, quo gn/s, atqse stμm aurum, Vel experimentum J obortim vocant. Sed in Notis Iuris Magno nis & Petri Diaconi obryzia- cum memoratur: Non etiam in Notis Probi; Cois mitta enim obrydata quae ibi memorantur, iamdudum profligata in spumam abierunt. Denique obrussa, siue obae a nihil aliud est, quam assisage, eXPerimentum , perfecta probatio , & exploratio qua aurum spectaturς unde dc materia in obr a detineri dicitur l. olt. inst. deponderator. lndequa ipsa massa prohata obvaad ut & probatio. Cicero .n Boto cap. 7 . adhibenda tanquam obrusa ristas es. Seneca ep. II. Sic verax iue animus G in alio,

490쪽

obrassa est. obryrum igitur aurum- perpurgatum Purum, quod saepius desipumauit & excoctum est: Etymologicum voe. βασανις. ἀπὸ τῆς βασα χρυσαο κης λίγου , ει η δοκιμάμθ ἰ χρυσὸς κάν τε οβρυος, καν τε νωβὰ ς ri: Scholiastes Thucydidis I b. r. κροσιου ἀπε-ου, στολοι ς ε Θέντας με γενεσΘαν οβρυζον : Constantinus

Manasses pag. s. edit. Venet. σ Paris int. Script. Rer.

Perperam editum ευρυθονὶ χρυ-ν. Sol insta auri puri puti tacebat. De nominis ratione variae sententiae sunt. Nam ex Plinio nihil aliud colligitur , quam vocem hanc consuetam apud Metallarios fuisse. Non placet Hieronymi sententia in Hier miam scribentis , ob eum quasi Ophirysum, qu dex Ophir insula, squam Prouinciam Prau vocari ho die nonnulli existimant laudatissimum aurum adueheretur: prope ridicula est Isidori notatio Origis. lib. IV. cap. ιZ. quod obradiet splendore: est enim, addit ille, roloris optimio Quo pertinet illud in Onomastico Petri Danielis, Obrison, splendor auri. Est tertia Hermolai Barbari sententia , existimantis obryzum dictum quasi αβρυσον, quoniam Purum sit & sincerum aurum. Est & quarta sententia, P. 3 Qquae ΡIinii quoque fuisse videatur ; Natam hanc vocem in ossicina monetali , neque commodam eius reddi posse rationem, non magis quam ali rum vocabulorum quae singulorum fere artis cum& opificum propria sunt. Eli & Caran Zar diuinatio, vocem hanc alicuius prouinciae esse quae aurum tribuebat Imperio; quod nugatorium est. Doctissimus Salmasius, in Solinum, p. IoJo. verum diXit, derivatam hanc vocem a seu βρυξm Idem

πησῶ. Quod de illis rebus dicitur, quae effervescendo spumam eiiciunt, & quasi florem emittunt,

Ex eo το quod saepius recoctum est & coctionibus purgatum. Et haec de obryza auroque obri Ziaco. a De libra auri nunc videndum est; quot inquam solidi eam conficerent: quomodo proinde haec lex simul & lex s. ins desusceptoribus, cum l. t. tUr. deponderatoribus, concilianda sit: Quam in rem adhibenda quoque est in consilium l. a. Cod. Iust. do veteras numismatispotestate: quam peculiari dissertatione a nobis illustratam , huc transfundi oportet, quia eadem illa praestat, quae hic praestari oportet. Verba legis haec sunt.

Din. V ALENTI Ni ΑNvs ct Halans A A. ad Iulianum P P.

PRO imminutione, quae in aestimatione solidi

forte tractatur , omnium quoque pretia specierum decrescere oportet. CLarum equidem est , agi in hae l. de Imminuistione, agi de a stimatione solidi: agi de specie

bus, deque oeciorum omnium pretiis. Manifestum item id , definiri pretia specierum omnium deis crescere oportere pro imminutione quadam. Haec, inquam , verbis manifesta sunt; verum obstura omnia intellectu. Quaenam enim Imminutio illa

tibne tractarit Quid tractari immmotionem inaestimatione solidi ρ Quid sunt speetes illae omnese Quid sibi vult vox Dν ερ Quis denique intelligat

illam definitionem, pretia speeieram omnium de rescere oponere pro immisatisne, qua tractata fari maestimatione solidi

Neque certam ea magis Interpretationem acci iapiunt ex Rubrica, seu tituto, sub quo haec lex posita est, de Muris numismaris potesate P quae alioquin prima semper visio seu ini pectio legenti hua esse dohet , quandoquidem titulus , ferme Interpretationum clauis esse uti certe lucem inde accipiunt reliquae duae constitutiones sub eodem mula positae. Et quanquam sex haec proculdubio pertinet ad Numidiatis aestimationem , seu potestatem, & quidem solidi qui proprie numisma dictus nihil amplius tamen inde colligas, quam quod ipsemet lex lassicit seu suppeditat. Imo, ex iis quae postea dicemus constabit, ne ad Veteris quidem numismatis potestatem hanc legem proprie pertinere, quod Rubrica tamen pollicetur. Neque etiam Legis Inscriptio , uti ea hodie habet . Iuliano PP. certius quid consert. Tandem characterismus temporis , seu annus, quo haec lex data est, ibidem desideratur: uuae tria alioquin in obscura nocte versantibus haud minimum lucis praebere solent: Et vestria haec ipsa probe constituta , seu pensiculata ,

una cum inscripto Valentiniani Imperatoris nomine, quod quartum hie arcanum est , ad verum ha-ius L intellectum nos, ut spero, postea deducent: Quae tamen omnia ab Interpretibus, qua veteri bus, qua notiis, hactenus insuper habita vel ignorata, adde & singularum pene , quae ibidem occurrunt , Vocum, quod quintum . arcana significatio minus explorata. effecere, ut in hac l. interpretanda, inque usum seu praxim derivanda, ad me tam hanc ad diem omnes haeserint. Nos compendii rem faciemus ' simul & hanc let. nostram uniis tam illustrauerimus, ubi huius aeui historiam reteis xuerimus , reique monetariae, auri nominatim, statum, retractauerimus. Igitur tenendum , cum ante Constantinum in pauciores etiam solidos, seu aureos, grauiore pondere, & ut multi iam notarunt, quaternos serme in unciam, quadraginta octo in libram auri, cudi mos esset, Constati tinum M. statam octoginta quatuor solidorum seu aureorum libram effecisse, qui scilicet singuli quatuor scripulorum essent: Proinde solidi septem quatuor scripulorum in singulas uniscias a Constantino M. taxati. Quod etiam videre est in nummis Constantini, quorum seni & semi hodiernam unciam aequant, cum olim quaterni imunciam signarentur ἔ quod iam quoque recte nota uit Budaeus. Id vero a Constantino M. constitutum reperio , eo ipso anno quo Synodus Nicaenae habita fati, Paulino ου Iuliano Coss. Λ. D. 3as. L I. ins de ponderatoribus: unde desumpta est lex LCod. IV. eod. tit. ubi tamen resecata est ea sentenistia, de pretio numeroque solidorum, eo quod postea imminutus aureorum in libram numerus fueriis de quo mox: Si quis, inquit Constantinus, solidos appendere potuerit auri cocti, septem folios quaternorum scripulorum nostris pultibus figuratos adpendat pro fetulis, unciis , quatuordecim Pero pro duabus. Hac constitutione, quae ideo ad Rationalem emissa est, Constantinus M. in uniuersum formam illaiationis auri in fiscum seu in largitiones principis, eiusque lusceptionis , praescriptum ivit. Idque fa-M m m Etum

SEARCH

MENU NAVIGATION