Codex Theodosianus T. 2

발행: 1737년

분량: 749페이지

출처: archive.org

분류:

671쪽

CΟΗs Taurivi M. quinque ordine Constitu- actus, Ut ita, inhonesti actus his verbis prohibean

tiones de Donationibus sequuntur , ex quibus tur, quom Od. etian Interpretem accepi Te, exemia apparet, quod Primo hic Ioco in antecessum n - Pla ab eo allata Olendunt. De acti hus vero legiti tandum est, quanto studio lyrincepa hie, qua prosu- mis accepit Cui acius Comme . ad leg. u. Cod. Ius. sis , qua fraudulentis, qua extortis donationibuε oc- b. t. cui accedendum non est, quia hic dicitur quas te cursum, fibulamque adeo modumque impositum his ges indulgent aditiones: atquin actus legitimo, non I x voluerit. Ad hune quippe triplicem finem, quod D vLGENT leges, sed praeserihunt. Est qui tria haee secundum in collineant omnes eius leges. Fraudulentis, ita distinguat: actiones, de faci endo aliquo: conitio. inquam, donationibus , siue in Daudem legum , siue nes, de dando: paciiones, de utroque & de aliis insu in fraudem creditorum. Vbi etiam notandum Tem per, veluti de modo&die, &c. Verum hie actio iis, Tres Constitutiones Praesectis Urbis inscribi, pa- nes si in t Proprie accipiendae, pro iure agendi: quod riter ut inscribitur Constantis lexesisy b. t. Hic sci- scilicet competit &descendit non tantum ex condi lieet cle donationibus Romae ius dixime videtur: ac tionibus & pactionibus additis donationi, verum ex nominaturi de inofficiosis donationibus, aliaue qua ipso iure. ex causa reuocandis: quae causa quoque est, curPrae- Secunda cautio est, vers. his eognitis o ut dona secto Vrbis inscribatur ira pn. sp. dein ιυnas. & l. tiones vel recipiantur a donatario volente neque

i. . las de reuoc. donat. exim donatio non Acceptata valet, quod notum,

Ad eos igitur, quos dixi, fines collineant tot illa, & Acceptatio est, de essentia Donationis,ὶ vel re

quae Constantinus M. de B sERvATIONE. ut ipse- serirantur. Nempe eam Vel recipere integrum est,met loquitur, seu de FORMA donationum . . con- silex & conditio donationis complacita sit; vel stituit: quam Cui acius recte exterarum Pr ncipem, respuere, si molesta sit & grauis. Neque cuiquam& veluti Arcem totius Tituli recte vocavit. Vbi aut acceptandae donationis necessitas incumbit, aut primo notandum, hanc legem ad omnes donationes ob perperam admissam periculum aliud imminet. pertinere : cuius inodi quinque genera enumeran- Excepto unico casu, quo k recipiendae donationis tur, quo nomine quoque haec lex singularis est ἔ complacitae, seu sub honis conditionibus oblatae, Directa scilicet, Mortis causa, Conditionalis, in diem, necessitas incumbit; neque perperam admississe pe- velata denique alterius contractus nomine. De riculo vacat: Ghiod in Tutoribus & Curatoribus quatuor prioribus , liquida res est quidnam ere euenit. Hi quippe si conditionem donationum sint. neglexerint, rei amissae periculum pr.estare iuben-Quod postremam attinet, dicitur ea, Donatio tur. Quod repetitum extat l. a. sup. de ad nsr. scognominata an imo dantium accipientiumue sententiis, periculo tutorum: vhi de eo plura.

ut Theodorus recte interpretatus est, donatio ve- Tertia Constantini M cautio est, persintonsi ri- lata alterius contractus titulo : veluti si venditio benilis,ut donationes in Scriptkram seu instriamentum donationis causa, aut conductio imaginaria fiat: ut redigantur, seu conlcribamur. In consiνtaenis, ininsp. t. s. D. locati: l. G. D. de iure dot. Ly. Od. Iust. quit, donatiovibus notari oportet e Item tabuia, σαδε contrah. empl. LV.F l. a. Cossitis. mandati. Scili- perscribatur quod etiam statuitur in p. l. a.&3. Aecet contractus non tam n cimine, quam animo con- l. 3. inst. Λtenim id non praecise roquiritur extrahentium aestimantur, L IT. g. . D. locati: ut Theodosii iunio tis DP. N. & Zenonis leg. s. Cod. caeteroquin plus valet quod agitur quam quod si- Iust. eod. Iis. Et sic hac parte Constantini M. conis mulate concipitur, tit. Cod. Iust. plus νalere: cuius stitutio haec abrogatur. Caeterum tam praecisa sunt Me 3. potissimum videnda est. Hune vero locum non hac parte Constantini verba, scripturam in dona- intellexit Interpres vers. Qua tamen omnes. Et ad- tionibus pro forma depol entis, ut mirer scribendit tamen Constantinus h. l. quod quintum hic in tes, formam tantum conficiendi instrumenti hic taxationem quantum ius it; velatos scilieet seu si- proponi, ubi id inter partes conuenit, non vero mulatos contractus non impugnat lex, nisi in frau- decidi an donatio fieri ὸebeat in scriptis neene. dem legum fiant, ut puta in fraudem legis Cincia: Quarta cautio est , eod. vers. circa Formam ipsius de quo t. φ. isse. Hunc vero quoque locum non stripturae. Primo igitur Coinstantinus M. iubet percepit Interpres d. Pers qua tamen omne1: & vers. nomen donatoris exprimi, itemque Ius eius, id est, Psoed praterea. , ex qua causa, quo titulo dominii rem eam quam Nune de ipsemet Cois tutione. In his igitur donat haheat, ne forte rem alienam donet, de a Ii eis omnibus donationibus Constantinus M. complures no Iargiatur temere, & imponat donatario, rem- cantelas seu obseruationes praestituit, certisque que notari vult. Secundo Scripturam illam non adeo fraenis eas cohiberi voluit, ne alioquin in occulte aut per Imperitos, aut priuatim fieri debe- irritum eae dedueerentur: Quod de olim secerat lex re constituitur: Sed aut Tabulat, aut In quacumquc Cincia, de qua ad ι. .. infri materia oblata id enim indifferens est, haud aIiter Prima cautio seu obseruatio ut loquitur haec atque in testamento t. Is Cod. Iust. de testam. DI. est, vers sub bae: ut nihil lesibus aduersum dona- ead. Od. eod. δε ιυ. milito vel ab ipsismet donatoretiones contineant, & ut ipsemet loquitur, τι quas conscribi oportere, vel ab eo quem sors ministraue- seges indulgent actiones . conditiones , pactionesve rit, nam & hoc indifferens, quis Scriptor instru- contineant, vel ut id effertur l. r. δερ. de pactis, epuae menti sit. ex eadem lege desumpta, huis eoassanda venit; ve idque quae Quinta Cautio est 3 eodem Persiculo, cum legibus consenGnt. De quo ad eam L 1. Amo- seientibur plurimis, quod Tribonianus resecauit, id

mu hie interpretatur Theodorus πρα ις, id os , Ost, testibus aduocatis, adhibitis; do quo mox plura.

672쪽

Sexta obseruatio , seu eantio.a Constantino M. Ipraescripta haec est, pres re eorporalis: ut Traditio corporalis ut vocatur I. I. den&ι a. si p. flfert.

Pet. des rarὰ sequatur, id est, si res mobilis sit,

donatario tradatur: si immobilis, abscessu domini donantis nouo domino pare te scilicet. quod in

rebus mobilibus est traditio, id in immobilibus prata stat po&ssionis vacuati', & ab ea abscessius, dc patefactio nono Domino. Quod & ipsum dei Tradi. tionis necessitate statuitur in l. a. . I. in M. 6cl. 7.

Idque hae i. generaliter x indefinite statuitur a

Constantino M. cum tamen Constitutionibus aliis, excepti hae parte suerint & quidem a Constantino ipso d. l. . parentes & liberi: inter quos nuda voluntas lassicere visa. imo haec traditionis necessitas, lege Cincia indueta, e Repub. postea penitus sublata , ut resert Iustinianus Novella resa. c. l. inare seges, vel tegum capita omnia, quae de traditionibus donationum loquuntur , & hoc quidem, a Cod. Iul. absunt. In peragenda porro Traditione, quae Septima

Ohseruatio est, Constantinus Magnus vers. ad e eludendam vim: vicinos aduocari vult, & arbitros

adhiberi: quorum videt. fide postea probari possit,

ex voluntate domini rem traditam, & ut eleganter loquitur, ad excludendam vim atque irruptionem

ne videlicet donator postea dicere possit, vi sese

coactum rem mobilem tradere, vel irruptionem factam in rem immobilem. Sane idem quoque Constantinus L a.sup. de contrahenda e t. eruptionem & venditionem rei familiaris, etiam vilissimae, veluti tha bellorum, aduocata vicinitate fieri voluit; verum alio fine: Nempe ad ostendendae proprietatis probationem, seu ut certa ac vera proprietas a vicinis demonstretur. denique ne frauduis lenta venditio in exquisitis cuniculis rei forte furti. uae sint; quod Interpres recte vidit. Quod&olim in venditionibus obtinuisse ex Pomponio apud μ-nium, c. a. num. o. colligi potest simiam apudforum rasente resibus mihi vendidit. verum Zeno postea a ne vicinorum & tellium adhibendorum necessitatem remisit: & sic hac quoque parte Constantini legem abrogauit t. s. Coctas. hoc eod. tis. Quare etiam praelata illa Zenonis tete, Tribonianus hanc huius legis sententiam a Codite tuo abesse voluit. Octaua Obseruatio a Constantino M. hate praestituitur in . ut donatio apud Λ sta insinuetur. Quod& ipsum statuitur l. s. F. e δ. ins f. tit. Et l. t.'. derit.sup. desponsalibus, & indicatur i. p. infri 'm. h. q. Iub Tyri De hac eadem donationis apud Λcta

Insinuatione, est quoque Symmachi locus lib. Io. N. t. idque Constantinus ipse hac l. & LI.1.is'. requirit, nullo personarum, a quo videlicet, vel cui donatio facta fuerit, nullo item rerum vel sum. marum discrimine habito, inter Minores etiam, in

quoque causa Monationem insinuati debere satis indicat hae t. quod postea abolitum a Iustin. I. pit. Cod. Iugri mortis causa donat. quod etiam probauit

Henrieus II. Fr. Rex A. D. Is 9.) Neque Tertio distinguitur, mobilis ne, an immobilis res sit ;ltem cuius summae donptio sit; Cum tamen posteam pshuie rei adhibitus fuerit a Iustiniano l. 3 . init. 9K in M. Cod. Iis. de donationis. & In it. Me eod. ιis. g. a. & Nouella Leonis . & quoad res, & quoad summam , etiam Theodosii fun. tege vis. Dp. desponsalitas, Isaae causa fuit cur Tribonianus e Baius

'letis adiecerit, mi hoc leges expostulant. .. PHuius porro insinuationis, seu Insinuandae apud Acta donationis necessitatis quis Auctor fuerit, quaeri potest i Certe nullum eius moris vestigium extat in Digesis, vel in Codice ante Constantinum M. Ipse sane Constantinus A. 3I6. promulgatam super eo legem Dunu Mait, L, idemque A. 333. suae letis iam pridem 'super hoc datae meminit l. 3. Constans quoque filius eius , L M. ins Patri suo id acceptum fert: a Venerabili, inquit, Parente nostro statutum es: dc idem tamen Constantinus M. id diserte accepto fert Patri suo, t. I.δερ. de sponsa-

lib. Verum, ut ad eam leg. l. iam ostendi, videiatur ipsa lex r. desponsal. potius Constantium Authois rem habere, qua in Constantinum: Ergo Constantinus M. Insinuationis huiu3 Author omnino fuit. De ratione eius inducendae, ad i. F. infriCaeterum huius donationum Insinuationis formulam, quae in Galliis iam olim obtinuit, de postea retentata exhibet Mareulphus lib. d. c. Ia.& tib. a. c. 7. exhibent alii Formularii. Ex quibus apparet iam, quam parum Constantinus M. ipse ab hac lege sua recesserit, quam modice etiam insecuti Principes in nonnullis recesserint. Sane fatendum est, magnam

fuisse hae parte Constantini M. prouidentiam seu

prouisionem , cui obrogari tantum euenit, non vero eam omnem ab gari, plerisque ex ea retentis, quorum tamen magnam partem ex verus iore iure derivatam non dubito. Sane Traditionis ne-eessitas lege Cincia inducta suit, de qua mox ad ι. 4. infEx his quae iam diximus, apparet quain in multis huic Constantini M. constitutioni derogatum fuerit, etiam ab ipsemet Iustiniano, in cuius Codice haec lex partim mutilata, partim interPolata extat radditis & detractis quam plurimis , & quatuor quidem loeis: Rectene , an secus viderint quibus circa Donationum materiam ex professo sita quando versari continget. Tandem neque Interpretatio bule leti subdita omnino negligenda est, quae multa habet bonae frugis ad huius I. illustrationem, quaeque aliunde deque peculio suo addidit: etsi non recte semper.

Donationis in MINOREM EMANCIPAT vM facienda mons

SI quis in emancipatum so minorem, priusquam sari d) possit, aut habere rei quae

sibi donatur affectum, γ) Italicum s siue stipendiarium landum, crediderit conferendum , g omne ius in co Npleat, instrumentis ante prsemissis, & i induetione corporaliter impleta. Quod, h) propter l) adIestationem fidei, pci: eum seruum quem idoneum esse constiterit, transigi placuit: tm Qui eo usque in statu n) suo permanebit, donee is o cuius facultatibus cesserit: M annos Laetoriae legis egressus, legitimam compleuerit aetatem: Quo, tunc demum, si eiu inivritasM fides iuerit cosprobata, si ita smT .n Mmmm a derit

673쪽

derit in possidenubus , d libertatis praemium consequatur. Dati XII Kal. Maii, Serdi

. cd Infantem seu minorem quatuordecim annis, pupillaris areatis. Ince Id est, scientiam, eognitionem: similia verba in Liciae. Ius. de adquir. pGI ID.

Q Dasieaem, fluas endiarium, resteauit haee Tribonianus: de quo mox. IDEM cs id est, donandum. ID.

hin Id est, donationem' perseiat. Ια .

si Et hora de iκHaiisa eouo asi sustulit Tribonianus: de euius rei ratione mox. In λ Oo, seu, Cod. Iust. ID.ch Et haee reseravit Tribonianus: de euius rei ratione mox. ID E M iii) ri pre eum infansi adquiratur et haec addita Ced. Ius. resecatis sequentibus omnibus et de euius rei titione

mox. IDEM.

n Seruili, se ut manumitti non possit. ID. vi Minor. m. cp Id est aecesserit. ID.

Q Id est plaeuerit. ID. Q Dominis. ID.

COMMENTARIUS.

DE Donatione, quae fit a patre F i Io EMAN

cipATO Minori, est haec Constantini M. conis stitutio: quomodo videlicet ea compleri, transigi, seu perfici possit. Hoc ut intelligatur, primo tenenis dum est, solitos parentes, cum filios suos emanci . parent, aliquid eis donare, & velut patrimonio quodam instruere. quo vitam tolerarent, seque exhi-herent, iam ipsi suae sipontis facti patresque familias,

fundo sorte aliquo donato, ut ex hac t. apparet, &ι. vlt. inf. de reuocand. donat. ιδ. ins de bonis proscript. . a. & vlt. Cod. IV. de emancip. liber. l. i. g. i. de alministr. rerum adcivit. pert. Spartianus in Didio Imtiano cap. I. Filiam, inquit, dato patrimonio emancipauit: de multi alii: vel etiam delegato aliquo nomine , ut LII. Cod. IV. de donat. aliae quidem donatio in filium collata valebat, cum alias in filium fami l. eollata donatio persecta non esset, prop. ter vinculum scilicet Potestatis, L ιι. II. Coae eod. de

s, donation. .

' secundo sciendum . Minores quoque emancipari solitos : quod haec lex testatur Minores inquam, iique in duplici genere, partim qui nondum fari possent, partim qui rei, quae sibi donatur, affectum adhue non haberent; hae enim duae sunt infantum seu pupillorum species, id est vel nondum septenis nes, vel septennibus maiores: scilieet quoad actus iuris ciuilis, septennes nondum sari posse videntur, etsi natutaliter fati soleant f quia FARi est eius actus qui solemnibus perficitur, notitiam' habere,& sic fari ut sciat quid fatur. Hine adeo multa in Iure nostro & distincta mentio pupillorum qui fari possitnt, & non possimi et Ut de retusiι inris: adde LI. II. cod. IV. de iure deliber. Septennibus maiores, & ipsi quoque minores sunt: nam etsi fari

cumulata occurrunt in Interpretibus addis. His ita positis , fingamus minorem a patre emancipari, eique aliquid fiat ut, & eodem emancipationis momento patrem donatum velle. Sane, non potest ipse minor sibi donationem adquirere, seu acceptare, quod utique requiritur quia & sensu caret, & in patris potestate adhuc est z & quanquam ponereremus paulo post emancipationem, patrem filio infanti ita emancipato donatum velle , pater tamen idemque legitimus tutor et hac parte auctor Eine non stet, quia in rem suam tutor auctor esse non potis est. Quid igitur Z ευροματιμω seu cautela hac parte opus fuit, quandoquidem neque per patrem tu IOrem , neque per minorem ipsum res expediti seu donatio acceptari poterat: Cuiusmodi cautela hae

Constantini M. lue continetur ἔ nempe post instrumenta praemissa, seu post scripturam snam haee requirebatur, de quo ad i. r. sv.ὶ item post eorporalem inductionem in fundum suam de ea hoe casu requirebatur, de quoad d. l. I. quod hic Tribonianus omisit, nempe quod sola voluntate inter liberos de parentes donatio perficiatur. Quod idem admissum ab eo in cf. in f in actum hunc expediendum seu Negotium hoc contrahendum per seruum idoneum , Ut per eum nomine minoris donatio adquiratur Ac acceptetur. Sic & olim si pupillus fari non posset, seruus eius, pro eo rem pupilli saluam sore

stipulabatur. l. I. g. F. D. de mut'. cona. dc t. a. D.

rem pupilli saluam sore. I si seruum non haberet, seruus et emendus erat; si neque hie emi poterat seruus publicus stipulabatur, dinis u. addatur & lexrt D. de adoptionib. Ethaee quidem ita, si s ut dixi)pater ipse, filio emancipato minori donaret, nam quod Ioannes recte vidit ter s. D. de adquiri pospossint. actum tamen rei non intelligunt, α Ilis nutante Culacio , si extraneus huius odiis R. I. vel ut hae l. eleganter dicitur rei e αβ i emancipato donaret, donatio perficiehatur tutored is uν assectum habere non possunt: vel Vt nonnu- auctrire, Ut ait is . D. de dolo, ipso patre, si emanet hiis eleganter Paulus Ly. μ λ μ ut bar . Pationς PRter tutor extiterit, Paulus Bb.F. senten. bis eoasianda est Lis F., Numa aetatis Ucausem tiar. tis. N. g. F. siue leti rade donatiomb. vel aliis , .s i,iestiae, neque videt scire is modi aram ctore eo qui manumissior extiterit, ut apud Upianum

Nod vero ad cauram possessionis attinet quae

pluri

674쪽

plurimum . sictb habet donatatum ferum possessi . tradita insanti, corpore eia adquiritur, licet E L mi plenum noti habeat affectum quod ex Papinia

legitimus cundem a uinqua o

, Sacthv MEMaesia β- cipationisi leninstas Lia in qζae fiebat pre aes & li. no proeuldubio siun ptum omnino congruit huius bram, sino qui testibus superstitibus ciuib. Rom. legis vel hii, ibi, aut husere rei quasibi On t r M'- puberib. S lidri pende, certisque & solimnibus veriactum)l. s. Cod. Misis uinpossess. Eribae quidem bis,de quo omni XII. Tabularum Interpretes NipiaACautela res expeatri potuit, δc donatio adquiri &aeceptari pro minore seu pupillo, qui fari non potest , per seruum vides. pupilli. in quo illud quoque singulari iure statutum a Constantino M. h. Lob pupillorum utilitatem , ut huiusimodi seruus manumitti seu libertatem consequi non posset, usque quo legitimam aetatem pupillus complessiet, verum in statu suo permanere eum oporteret propter attestationem fidei , id est, ne quaestioni subducatur ad comprobandam eius fidem & integritatem e uuae quidem lex dura, sed ita scripta, tui in simili pla. ne loquitur Vlpianus LM. D. qui, is a quibus manumisi: J Sane & aliis similibus casibus ita quoque

Olim constitutum, ne serui intra aliquod tempus manumitti postent, veluti leg. Iulia de Adulteriis, ne serui intra 6o. dies a die diuortii manumitterentur, ne alioquin quaestioni subducerentur, d. l. ra. quis aquib. ω l. rg. g. a. eod. tit. l. s. Cod. Ius. ad leg. Iul. de adult. Sic & in aliis causis antiquitus coepta aduersus aliquem cognitione, si qua per seruorum quaestionem eruendae veritatis spes erat, reo imperari solitum, uti seruos in potestate haberet: ex Liuio m. g. c. ID & Aseon. Pediano in argument. orat. pro Milon. Atenim ibi angustissimum tempus fuit , hic prolixum, usque quo videt. minor legitimam aetatem complesset. Quod velut a lustiniano improbatum Tribonianus ideo a leg. sua hinc interpolata abesse voluit.

Superest de duobus quae obiter adspersia , hac leg. videamus. Primo de Fundis Italicis de sipendiaνiiso; quorum B. l. mentio fit, ut & variis aliis Iocis. Fundorum scilicet in Orbe Romano alii italici dicti, iurisque italici erant ; Stipendiarii alii.

Italici, quorum etiam pars magna in prouinciis, pleno iure priuatorum erant ex iure Quiritium, iique immunes a censu: Stipendiaνii vero, ex quibus hello captis & occupatis Populus Romanus tributa colligebat, quique adeo non optimo iure ad priuatos pertinebant, verum priuato partim, partim publico: nempe quod Ataeuus Vrbicus docet de limi-tib. agror. pag. I. edit. Gog. 9 quia dum priuatus laborabat in proprio, & tributum seu stipendium publico, dc sibi alimoniam arua excolendo procura. hat: sie illorum fundorum domini dicebantur ex iure Quiritium : horum domini bonitarii r illud dominium legitimum, hoc naturale: Et si utrique sun. dorum possessores Domini essent: unde stipendiariorum quoque sun dorum vindicatio erat, L I g. 2. D. de Publ. in rem aEI. leruitus eis imponi poterat , t. s. Cod. IV. de seruit. re aqua. nouum

opus eorum nomine nunciari, l.3. D. de operιs no

ua nunc. Ac ut vario iure fundi isti censebantur: ita& varia ratione alienabantur, seu alio atque alio actu legitimo: nempe praedia Italica nexu , mancipio, seu mancipatione: at stipendiaria, nuda traditione: hine adeo illa rebus mancipi connumerabantur, haec nec mancipi. Simplicius N. 71. edit. Goes agri, inquit, Stipendiarii, qui nexum non habent. N exum mancipiumque facere scilicet erat alienationis spe. nus Regalari Tit. Jy. Gaiys Insu. titi L Bbtiqs Lib.3. Commentar. ad Topic. cicer . Est δε locus Suetonii in Ottone, cap. . de L ..D. de euiction. U Hine adeo Mancipatio & Traditio iunguntur, ι. q. F. Iinf. b. t. & apud Paulum I. Sent. F. I. II. sent. U. g. s. non quasi in promiscuo haec fuerint, aut conoerrerent; verum alternate: eo quippe pertinet id, ut intelligamus mancipationem ad alienationes fundorum Italicorum & similium rerum manet pipertinere , Traditionem vero ad landos stipendia rios, & reliquas res nec mancipi. Vetum soblata haec omnis differentia a Iustin. l. vn. C. de psucap. . 66 transform. & f. o. Ins. de rerum diuis Ideo Tribonianus in hac L in Codicem suum telata, in. duxit mentionem fundorum Italicorum oc Stipendiariorum

Secundo, Je lege Laetoria, & legit a aetate deinceps videndum est. Ait Constantinus. donec annos Laetoria legis egressus, legitimam compirarentata tem. Legitima aetas est 2 s. annorum, Laetoria scilicet lege inducta, definita. Lex Latona squae lata CCCCXCVII. minoribus a s. annis, iam puberibus, unde lex quinavicenaria dusta Plauto Pseudolo

Acta I.sem. s. v. D.ὰ variis rationifius prospectum luit: Cuius haec tria capita reperio. . Primum, Ut curatores minoribus et s. annis darentur, si lasciuiessent, si dementes : Capitolinus Vit. M. Antonini cap. Io. De Curatoribus cum antea nonnis ex lege Latoνia, Pet propter tis uiam, υel propter dementiam darentur, ita flatuit, ut omnes adulti curatores acciperenti non reddisis causis. Secundum Laetoriae legις caput istud reperio: Ne minores ab . annissipa tarenis

iur , id est , spondendo se obligarent f passive stipulari ἐπερωτασΘα , Prisciano Interprete, pariter v I l. vlt. D. de admisis. tutor. Suetonius in m. Praetorum apud Priscianum tib δ.p. s. edit. Push. Laetoria, quae vetat minorem annis XXV. stipulari, adde eundem ex eodem Suetonio lib. II. pag. IID. M.

etsi ad quod caput allusit quoque aperte plautus d. locos Perii, an non tum lex me perdit Qui uicen ria p

Metuunt credere omnes.

Et Rudent. A DF. s.S. P. a . ω - - Cedo qui cum habeam indicem

Ni dolo malo instipulatus sis, nive etiam dum flem

uinque s viginti natus annox. Vnde apparet tege Laetoria etiam comprehensum, uinia, Ut creditor qui minori 2 s. annis credidisset, creditum amitteret. Atque haec illa est circumscriptio adolescentiae , quae lege Laetoria plectebatur publico iudicio , ' teste Cicerone g. officiorum cap. U. & J. de natura Deorum cap.io. quod Tertium caput letis Latoνia obseruo. Ah hac igitur tandem lege, Legitima aetas dicta maior a s. annis. quod ut Brissimnius 3. Antiquit. a. recte probauit, ita hic locus eui.

dentissime Comprobat. sal Vide hie etiam CL. BRVΜΜERVΜ a DE. Ciseiam eap. I .

Issi Nu Asti donationes V B I oporteat.

675쪽

non pleno iure ad se pertinentia , dor rura, extra patriam & prouinclarae, in qua possident

acta conficiunt, Placet, Ut nulli liceat, extra prouinciam laremque suum donationum instrumenta apud Acta adlegare, selinquo domiellium habuerit, aDque Possessiones constitutae sunt apuT suum ordinarium Iudicem . Vel, si eum abesse contigerit, apuTCuratorem, ein Municipalesue eiusdem ciuitatis: Nam si hoe praetermissum fueri nullam firmitatem habere donationes sanetivus. Dat Kal. Maii, Romae ig) Sabino & R fimo CONs1. bio.J

NOTAE.

M Cinum hune P.V. non memorat his Coss. Vetus Auctor Notitiae Praefectorum Urbis: Anno quippe demum ait. Lirinis v. ct Crispo C s. Coss. notat seriptor ille ex die II l. Id. Iul. in Idus Augusti vice Septimii Bassi eognouisse Iulium Cassium, eo quod ad Augustum profectus esset Septimius Bassus, qui mox regressus Praefectus Vrbi fuerit. Quare malim hiem V id estpro prefecto Hrbi, rescribere. ID. . Quando Nammei. sup h. l. hae posterior est a Constantini M patre, ut ipsemet testatur. I. r. sup. de sponsalib. ω

ante nuptiar donat. ID.

ce) Detineri firmas, id est firmas haberi, censeri. IDEM. d) Id est testificationem, ut t. s. inf&I. r. Dp. de sponsalib. Contestatio, est scriptura, libellus, i. g. infri de famas si MIL IDEM. ce Curator eivitatis. vid.&18. inf&Gloss. D. ID. Municipales ciuitatiim pro Magistratibus munieipalibus. Incs De hae subscriptione vide quae dicta sunt in Chronolet. In Galliis eni in constitutus erat tune temporia GKstantinus, non in Italia. RIT TE R.

COMMENTARIVS.

DE IN si Nu Aetios E donationis quam dudum

exactam ait. de quo α ad i. i. sv. desponsati bai: di ad leges superiores est haec Constant in i M. Constitutio : de qua sunt hoc Codice in uniuersum sex leges, ex his , tres Constantini, puta lex I. . quae tamen hac, tempore posterior est, ut in Notis ibi ostendi in haec te .& lex s. Constantis item L Liq. Honorii l. p. ins de infrin. his qua sub Tyri &Theodosii lun. l. r. inf. b. t. Et haec quidem nominatim est de Loco, seu de Eo Iuni CE apud quem insinuari donationem oportet. Ibi nempe donationem insinuari vult Constanti mis M. vhi domicilium habet donator, & possiessiones constitutae sunt:

Addita ratione, Ne alioquin, quod eueniebat,net Lιi aliena, & ad se non pleno iure pertinentia ,donent,

extra patriam se prouinciam in qua possident, acta

conficientes. Quod quidem etiam in Gallia obtinet, iudicatumque frequentibus Arrestis, quae exhibet

CL. Fisci Aduoeatus Seruinus , tomo I. Orationum forensum , orat. 22. a p. ilo. ad pag.ia . Atenim

Theodosio Iun. id postea displicuit, d. l. I. in'. ins quod etiam praetulit Tribonianus, assutaendo, quod ex ea t. desumptum falso Constantini legi an

in M. cod. Ius. eod. tιt. attexuit.) Vt &Leoni Lio. Cod. IV. d. t. sane ita quoque venditiones etsi in alio loco quam tu quo possessiones constitutae sunt, fiant, non ideo initae esse creduntur, ii l. Cod. Iu εiida contrah. empl. & l. q. sup. de contrab. era I. vnti translata estis T. Cod. IV. de re nZ pendit. At ex hac Constantini mente ibi insinuandae sunt donatio. nes , ubi domicilium donator habuerit atque ponsessiones constitutae sunt. Quo loco domicilium, &Iocus in quo possessiones constitutae sunt, pro eo dem ponuntur : nempe domicilium in eo significatu est, ubi quis larem suum ut haec lex loquitur9 &domicilium fortunarum constituit. Alioquin si nudum domicilium uno loco habere donatorem fingas. alibi vero possiessiones constitutas, sine ubi ponsessiones tonstitutae fuissent, ex huius constitutionis mente donationes insinuari oportui Tet. Quod etiam Henrici l I. R. Galliarum constitutione, nominatim cautum reperio. Et haec de loco. Secundum caput huius let. est de Eo iv DICEapud quem, seu apud cuius Acta donationes infi- nuari debeant. Nempe I: Apud ordinarium Iudicem, id est, Rectorem prouinciarum; quod &rpsum ea ueturi ne legis I. Dp. & I. I. ins a. vel eo abissente, apud Curatorem quod abrogatum L .δ. infubi dicti &Magistratus municipales eiusdem ciuitatis, h. l. dccl. I. Ap.&d. l. I. in . ubi dicam fusius. In Gallia vero in tantum apud Isci Iudicem donationes insinuari oportere iudicatum , ut apud primae instantiae Iudicem insinuari eas oporteat, non apud Iudicem appellationis en ta Preus' σ non au illiue. Bouchel &Ioly lib. a. an. q.

Inter L in Euos edi PARENTES donationes omnes nuda voluntate

citra mancipationem ct traditionem perfici.

IHI. ' Idem A. ad Bassum P. V. Mπvκτά Diui Pii, ε eo ultissimi Prindipis, instituta, valere donationes placet inter si

676쪽

tum voluntas claruerit , quae non dubium consilium teneat, nee incertum, sed iudicium animi tale proserat, ut nulla quaestio voluntatis possit inrepere; g S h) conlata i) inter ceteras, exceptas Cinciae ch legi, personas obtinere propriam firmitatem, siue

mancipationis decursa suerit solennitas, lὶ vel certe res tradita doceatur. Quam legem ad lites volumus pertinere, quocunque tempore iussionis nostrae inueniuntur esse suspe sae, & quae post futurae sunt; ne transacta negotia refricentur. Dat. Non. octo. Constanistino A. U. & Licinio Caes. coN S. 319. J

b Basse huic P. V. aliae plures loras inserib tur, A. 317. S hoe 3ιρ. Memorat hane eius Praesecturam vel 41 Auctor Notitiae Praefectorum Arbis An. 3i . 318. usque ad Kal. Sept. Α. 3ts. quibus Valerius Maximus,P. U. futet quo mirum hule legi ad Bassiim P. V. data subseribi Mni D. 3is. Non. Odio. itaque alterutrubi error in die. ID.= Constitutio haec Diui Pii non extat, neque, Mia alibi eius mentio fit. Ια Δώ- g. I g. eb Italieo, stipendiario seu proiiinciali. ID. ι db Maneipi scilicet, nee manelpi. Nam Ranehino non est aecedendum, qiii II. Nar. 7. his verbis intelligi putatelliuscunque modi re quantitatis rem, ut ita sinu coniectiiram tueatur de Cincia legis inodo a Constantio sublato: de quo ad Li. Dp. de sponsalib. ID. est Dixi de Mancipatione, ad La. sup. ID. ) Voluntatis manifestae descriptio. Ιαcgi Interuenire. ID. sh γρ. at : de quo mox. Certe Mareilius ad tit. In s. δε dona'. p. 224. quid sibi voluerit nescio, miti lotum hune

loeum ita refingeret: B eolutis inter ecteras exceptas Cincia te i personas obtinere propriam firmitatem Ausmancipationis, cte. Raeconetus legebat, intre exceptas Cincia lege personas. ID. i in Id est donationes collatae. ID.

hi id est Cineis lege. ID. l De Mancipationis solemuitate dixi ad I. a. Dp. I D.

DE MANcipa Tro Nis & TRADITIO Nisin donationibus, necessitate de qua dictum fuit semel plene, ad i. r. & a. Dp. 9 est haec Constantini M. Constitutio; Qua quidem, personae

quaedam ab ea excipiuntur; Iuris priuilegio, ut loquitur sex s. in m. inst. sic ut donatio citra eas facta valeat: filiae vero ad alterutrum tantumi adigun. tur. Excipit scilicet Constantinus M. donatio.

nem inter parentes & liberos, tum bac L quam memorat & firmat lex 7. infὰ tum l. s. in .mst.

Idque iuxta anteriorem Diui Pii constitutionem, cuius nulla alibi mentio extat; quem etiam consu tissimum Principem vocat: insinuata his verbis taciteratione huius exceptionis. Nempe hac parte opti mo iure consultum donationibus inter parentes& liberos fictis: id est, donationibus collatis a parentibus in liberos, de quo mox plura. Sa ne paulo post L, yium Paulus libro sentent. m.

tit. r. f. M. Sumit, inquit , inter coniunctas personas. quibus que Perius, ut in donatione, voluntas expressa. inter coniunctas personas ait lex,

ut inst. ι. F. coniunctissimas persicinas, id est, parente, & liberos. Cincia scilicet lex muneralis Ne qua mox cohibendis donationibus Iata Mancipationis

de Traditionis in donationibus necessitatem regulariter induxerat. exceptis nonnullis personis, putali heris & parentibus, sub quadam locorum & rerum distinetione. At Diuus Pius parentibus & liberis plenissimam traditionis necessitatem remisitilpsa inquam tege Cincia excepti fuere parentes &liberi sed non indistincte. Hactenus enim id eis relaxatum fuerat lege Cincia, ut si res Italici iuris essent, resque Mancipi, sine mancipatione & traditione donatio hoc casu perficeretur. D. Pius vero

indistincte eos excepit, quod Constantinus M. hic probat nempe non distincto solo Italicumnedi desset, an Stipendiarium item non distinctis rebus fresne mancipi, an non mancipi essent Paulus V. sntent. t. it. F. . Cum Unius rei in duos do natio eonfertur, potior es ille , cui res tradita es, nee interest posterior quis, an prioν acceperit ' sExcepta nec ne personae sint. quibus scilicet mancipationis & traditionis necessitas remissa est.) Denique& L prax. in m. vocatur id iv Ri s priuilegitim: quibus. sane verbis vetusto iure aliquo id concessum indieatur. Quod sane etiam firmant ea, quae mox subiiciuntur de caueris personis exceptis Cincia DPe. Nempe, cum lege Cincia aliquot personae necessariae di coniunctae exceptae fument, inter quas sciliiscet in donandit rebus manet pi. mancipatio et traditio non requirebatur, sub distinctione rerum& locorum, D. Pius parentibus de liberis plenius consultum luit. & post eum Constantinus M. B. l. sublata rerum & locorum distinctione , abrogata hac parte Cincia lege. ain Pristinum vero ius legis Cincia quoad caeteros seruauit , nempe ut his Λlterutrius aὶ FRIDERI CVs BRVΜΜERVs ad DT. Ciseum eo. XV.αννὸmo Ieris Cineiae, auctorem habet Antonisum Plam. Is enim primu constituit, ut donationem Iti hi M. Vbui. &. Lib.res nudo eonsensu perseerentur, euius tamen constitutio desideratur, laudata tantum A Ebis. sim, , a Constantino in Leg. 4. C. T. G δεηοι, Correxit D. Pim in eo legem Cinciam, dum .uiu,qu. . ,m misiseipationis, quam traditionis necessitatem in donationibu niunctarim pemnarum c quo nominis Paullii, Lib. IV. senιent. Hi. t. s. u. parentes st liberos eo plectimn sustulit. Dico more 6 ..a ah. istis diae traditionis sollim, quod plaeet Icto alioquin praestantissimo δεμελ Gura reis, dum ad hane luem eoru mentistu et maueipationis remssionem in do tionibu libereram ct, parentum ex ip& lege Cinciaeta loenivi Vomulo a intre stia facta, quora Pliniuε iab. X. ep. I. adduci, persplene hane sententum refellit,

677쪽

rutrius neeessitat Ineumberet, usisquam Mancipationis, vel traditionis. Quaenam autem hae personae catera sunt exceptae legi Cinciae, 'ut haec lex ait, vel ut Paulus, excepta pers P Nempe eoniunctae aliae persenae, ut astero loco PauIus ait: proculdubio eae ipsae, de quibus lege Iulia publieorum Iudiciorum

cauebatur, ne inuitis iis denunciari posset, Vt testimonium aduersum se dicerent, L-D. derasibus. Erro & mancipationis & traditionis necessitas hac leg. remittitur parentibus & liberis: alterutrius saltem necessitat iniungitur caeteris, exceptis Cincia lege personis. Insi attonis alia ratio est & a contrario: Nam imo propter fraudis suspicionem vehementem inter coniunctissimas potissimum personas insinuatio requiritur, t. F. inf. vhi plura. Differentiae ratio haec est, quod Traditionis necessitas eo tantum fine in donationibus inducta fuit, ne improuida profusione quidam bonis iis euoluerentur: neque enim melius ab hac inconsulta facilitate homines cohibeantur , quam si suas res corporaliter dc reuera a se ad alios migrare videant. Hac eadem ratione manum .ssiones nominatim fieri voluit lex AElia Semia. Vide etiam Theophilum ibi. Hac ratione omnium bonorum , vel saltem quotae partis , donatio non valebat; verum singulares res donator percens time & pronunciasse debebat, i. .dca. Cod. Hermogen. de donationib. id quod Tribonianus a LII. Cod. Iusi de donat. abscidit. Quod summam habuit rationem, Ac prouide constitutum fuit. Ne quis stulte, insipienter, inconsulte bona sua, eorum nescius forte , donaret. Simili ratione, mam orat Historia Florentina, Ducis filium a patre ab effusa profusione traductum ad parsimoniam, numerandae pecuniae necessitate, si quid largiretur, ei imposita. At Insinuationis necessitas creditorum fauore introducta est, quorum semper interest donationes insinuari, ne quid in fraudem eorum admittatur,

Nunc de Lege cincia cuius h. l. mentio st, panto plenius: Nempe ut lex Palatia Iegatis, Caninia manumissionibus quae dc ipsae duae donationis seu liberalitatis species sunt, unde & legatum donatio quaedam dicitur: manum Io datio seu donatio

libertatis ita & Cincia lata A. v. C. sq0. a M Cincio Alimento Trib. pleb qua aliis donationibus fibula imposita fuit, quam Muneralem vocavit Plautus apud Fellum , poc. a funeralis. Huius legis non unum tantum caput suit quod hactenus censent, qui legum fragmenta & catalogos scripsere verustivaria capita eius fuere: e quorum numero haec re-Peto quae omnia teneremus si saltem superesset Pauli ad teg. Cinciam liber commentarius, equo unicum tantum fragmentum extat l. v. D. de legibus. Primum istud, In quos donationes ieri non possnt. Qua parte Ac illud cautum; Ne quis ob causam orandam

pecuniam donumve acciperet, teste Tacito Annal. XI. ea F. XIII. cap. t. XV. M. Quod caput fi matum renouatumque 1 ub Augusto, Dione Auctore, lib. 1 . ad M. V. C. HI. Κά, τους Πτορας αμισ Θῶ -αγορευm, η τετραπλασιον μον αν λαβωσιν εκτινειν εὐλευσε. Oraterer iussit caussas, nullo

accepto praemio, agere: qus secuffcrsent, quadruplum accuta mercedis pendere. & a Traiano plenius, ut ex Plinio distere est lib. s. ep. pli. Secundo, Modus seu Quantitas & Mentura certa donationibus Praefinita, Vltra quem donare non liceret: Qui modus saepe inculcatur Ttulo, de donationib. α Ttia de mortis causa donat. Tertio, Forma donationibus praescripta: inter caetera Mancipationis Traditionis

necessitas: exceptis Personis, de quibus supra. Ou legis Cincia necessitas postea sublata e Republica,

teste Iustiniano Noueli. I a. e. r. Et ita quidem ver siculum, conlata inter caeteras exceptas cincta legi

personas sbtinere propriam 'mitatem, accipiendum puto: Non vero quassi haec verba accipienda sint de modo donationum, a quo personas quasdam lex Cincia exceperit. Ei si verum sit, Cinciam legem amodo quoque donationum exceptisse quosdἀin cognatos, ut testatur Vlpianuffragm. I. tit. I. f. I. Nam lex cincia quae donationibus modum seu quantitatem praetcripsit, dc formam, utroque capite

Vt ad hanc legem redeamus. Ergo hae i. circa Traditionis solemnitatem seu nccessitatem in donationibus, unica differentia proponitur inter parentes liberosque, dc inter caeteras persionas exceptas lege Cincia. Nempe Cincia lege aeque omnium illorum ratio habita fuerat, remissa videt. his ex aequo Manisci pationis necessitate, sola traditione exacta. Atein nim Constantinus M. ut ut Letcs. parentibus di liberis etiam traditionis necessitatem remittat, at non re

caeteris illis personis exceptis Cincia lege remittit: In illis dantque nudam volontatem sussicere ait, dummodo certa ea sit. Differentiae rationem hanc Constantinus habuit, quam haud obscure indicat: Quod si de actibus inter parentes & l beros agatur, fatis sit voluntatis radicibus eos niti, vim simili de diuisione inter liberos Dista in minus solemni testamento, idem Constantinus M. loquitur dr definit t. I. Dp. de familia erciscunda. Quare iuris litius progresIus ita notandus: Cincia lex remiserat mancipationis necessitatem Parentibus 8c liberis de alias quibusdam personis: at non dc traditionis. D. pius etiam traditionis necessitatem parentibus& liheris remisit. Quod Constantinus hae l. sequitur: traditionis necessitate a caeteris personis cXacta.

Quod igitur hac I de Cincia lege dicitur, id pertinet ad caput Cincia legis de mancipation 1 cs traditionis necessiviate. Non vero ad caput Cincia legis, de modo seu quantitate donationis, quod putabat Ranchinus II. Var. I.

quippe quam Plinius diserte ob maneipation interponendae moram a donatrice commissam, non sim stiis exi me peramun fui e . ait, quod certe, si nudo conseii su etiam ex Ie e Cincia donationes Pareu tum liberorum perseetie fuerint, PI inius nonnisi eum turpi iuris, in quo vere.batur, ignorantia dieere posuisset ἐcum donatio ista iam diu eonsensu matris Voeonii , quem codieii l.s ad Neruam seriptis leuata tuerat. Persecta ct hoe i so .legitime ncta fuisset, nee proinde mancipationis solemnibus indiguisset. Neque qui quam pro Gothostedi seni entia faciunt, ut putat, verba in d. t. a. in quoetiisqvie solo 9 cuius iis ret risior sitas strobabitur exstitisse, quasi his signifieetur: donationem non solum maneipi, ut antea eL 1ege Eincla, seta etiam non maneipier Constitutione Pii, nudo consensu inter liberos&parentes eonsistere; eum Vei borta in isto.

hus donationibus proponi erat

Paullus

tonstitutionem

incit enim inter coniunctas personas 'quibuscunque vrebit, is in donarione, voluntas exρre Hatio autem, eur ἐμν ancipationem ct traditionem in donationibus parentum & liberorum sustulerit, in a. L. 4. adieinir; qu an interρη entes ω liberos naaea voluntas. se modo raria iis, viritaν - erer nam eander a ob eauisam fidei Ommissi in filio a patre quihuseunque verbis relinqui polle. Paullus in loco iam dicto respondet. Ea quae in Commentar. Noster de Caphiatis Cineia Deis disputat, illustrahit omnia laudatus BRVΜΜERVS, quelia Vide. eique adde C HEINEc Civ Μ in Astituis. Rom. Lib. N. Nit. VII. cuius noιa - β. 13. 1ι lucem uniscet, quae Noster vi Medo Donatismum dixi

Inter

678쪽

P is Inter Lis Enos 9 PARENT Es quoque donationes,

DATA iampridem Lege i statuimus , H donationes interueniente actorum testificationo conficiantur: Quod vel maxime inter necessarias coniunctissimasque d personas conuenit custodiri: siquidem clandestinis ae domesticis fraudibus facile quiduis pro negotsi opportunitate coningi potest, vel id quod vere gestum es aboleri Cum igitur, ne liberos quidem ac parentes Lex nostra ab actorum consectione secernat, id quod necessario super donationibus apud acta conficiendis, iampridem statuimus, uniuersos teneat et Saluo se tamen iuris priuilegio, quod liberis & parentibus suffragatur . scilicet ne traditionis veΙ mancipationis solemnitas sit necessaria. Dat. IV. f Non. Maii, Constp. Dalmatio & Ze.

nofilo Consulibus f333 4 NOTAE.

a) Lex 27. cod. IV. eoaeris. Itingendaque hule, sex a. M'. de etesiam 9 instrumentorum. GOTHO FR. Q Seuerus Comes Hispaniartim stib Constantino M. eui etiam inseribitur Anno Prox. 33 . lex 3. ins de maternis bonis. Imo st lex 8. .f. Ae Nauieuiar. An. 336. ID. est De Comitib. Hispaniarum dixi ad L i4. Afri de accusat. ID. t Intelligit ut puto vel legein i stip. quae ante decennium lata esto vel potius I. 3. μμ ID. d) Coniunctasiue Cod. Iust. de his personis dixi ad I. 4.sup. ID.ce Sequentia reseeauit Tribonianus assumento alio addito ex L 8. ins ID. III. Non. Mai. Cod. Iust. male, quod etiam testatiir d. t. a. defc res. Ir IT TE R.

DE IN si Nua Nn ars donationis necessitate est

haec quoque, pariter ut duae sum . , lex P. Constant in M. lex: quae pars est prolixiotis Constantinianeae constitutionis, de validitate donatio. num , Vnde desumpta est quoque lex g. in . de sis testum G instrumentorum , quae proinde huis coassanda venit, ad quam etiam ostendam , quomodo species eius ad donationes referenda sit. Ergo haec id statuitur, infirmationem inter necessarias quoque & coniunctissimas personas de quihus iam dixi ad c . sup. veIuti parentes & liberos , requiri. etsi traditionis vel mancipationis necessitas remissa sit. Nam haec huiusce legis sententia de σιμελεια est: simul ec ratio dubitandi. Dubitari nempe coeperat, num sicut mancipationis vel traditionis necessitas inter parentes & liberos re. missa esset, ita quoque remitteretur inter eos Insi. nuationis necelsitas. Quod hae l. Constantinus negat. Rationem differentiae seu diuersitatis satis indicat, dum hanc rationem insinuationis inter eos requisitae addit, Muidem clandestinis ac domesicis faudibus facile quiduis pro negorii opportunIta te confingi potes, vel id quod vere gestum est, aboleri. Re si .iceret, inlinuationis neces litatem inductam, ut fraudibus occurreretur, quae scilicet in fraudem siue legum, siue creditorum fieri possent. Multo magis igitur insinuationem requiri inter parentes& liberos, quia inter eos fraudibus magis locus esse potest, clandestinis videlicet. Traditionis aliam esse rationem, quae tantζm adpro&sas luxuriosorum hominum liberalitates cohibendas pertinet, ut ferme luxuria, liberalitatis specie impo

nit.

Caeterum, tum ea quam dixi ratione donatio. num insinuatio inducta fuerit, quaeri potest, etsi neque legi, neque creditoribus fraus facta fuerit, num donatorum quoque ipsorum respectu, donatio non Valeat reuocarique adeo iure possiti Id vero hoc iure obtinuisse quis puteit Quandoquidem absolute lex es ins ait donationes actis non tuis sinuatas irritas esset lex R. sv. donationes nullo alio modo firmas esse, quam inunuatas : lex L ino. nullius monenti donationes esse. In sponsalitia equidem largitate, re ei tu viri, donationem nota insinuatam nihilominus valere voluit in fauorem minoris Remi me Constantinus M. teg. s. sv. desponsul. Intra a oo. solidos Theodosius Iun. t. vlt. desponsal. Absolute vero Iustinianus Nou I. yar. c. a. De Iure Gallico vide Additionem Brimonii lib. Clit. . Antiq. r. Seruini Orationes, Louetium in Aria restis. od Tempus quoque attinet, naela Insinua tioni faciendar intercapedo Imperatorum constituationibus praestituta: verum in ipsa donationis ce lebratione eam requisitam satis ostendunt: sola lex I. infr. definit, posse eam fieri vel ante, ve post traditionem: Iure sane Gallico quatuor menissium spatium indultum.

De INs1NVANnis Donationibus.

A aruist Asici Parente c Nostro statutum l est, imitas donationes esse quis ML-ptim iudicia non haberente nec segnius etiam Lenitudinis Nostrae cura succedit. Dat. IX. Kal. Ian. Marcellino & Probino coNso. 04iI

679쪽

- COMMENTARIVS.C E Iustu vason donationis necessitate est porro hane Leg. esse Constantis Imp. Id vero probat haec quoque Constantis Imp. constitutis, Ut inscriptio legis ad Celsinum. CH ntis scilicet hie, sub Constantini M. lex r. s. s.sup. quo se Constans re- Constante Imperatore P. V fuit, ut docet Λuctor fert, seu quas leges hic confirmat quibus Proinde Notitia Praefectorum Vrbis, a V. Kal. Martias Anni hu- Ioeis diei suffciant. Elegantia tantum stili poeti- ius 34I. Vsque ad Kal. Aprilis Anni proximi. Anno et hie notanda: Mesegnius etiam Lenitudinis no a 33 3. & 3 39. Fuerat idem Praefectus praetorio Italiae,ines succedit. Sic Virgil. 9. Enrid. ν. l. Insac non qua & Africa, ut docet lex ins de petitiomb. bonori segnius: Velut alii, non serias, &3. Georg. v. Uδ. - & lex a . infri Decurion.ra patrum cadere, s sucredere matrum incipit. Dixi

ID MANCiΡΑΤ io Nis , TRADiaeio Nis necessitate in donationibus inter extraneos.

CVM Genitoris d Mei scitis euidenter expressiun sit, Nullam donationem inter exintraneos Armam esse, si ei traditionis videatur se) deesse Plemnitas, & idem ' huiusmodi necessitatem liberis tantum ac parentibus relaxauit, in omnibus deinceps obseruari negotiis oportebit, ut donatio inter extraneos minus firma iudicetur , si iure mancipatio & traditio non fuerit impleta. Dat. VIII. Kalend. Maii, Arbitione & Lolliano QONS S. f3 s J NOTAE.

COMMENTARIUS.

CONsTANTH Imp. haee Constitutio est in que scilicet alios vel Manc ationem vel Trais

argumento de Donationibus , ut & altera ditionem requiri: aduocato Constantini M. patris his ipsis coss. ad eundem Orfitum P. V. data, exemplo, seu constitutione, Puta l. s. ex infim no tantum mense ante hanc legem, puta famosa Dp. qui pariter a Traditionis necessitate solos illos lex δ. Cod. IV. de reuoc donat. Ex quibus appa- excepit nam Mancipationis solemnitas iam his reret, quomodo effusis donationibus Princeps hie missa fuerat ipsa lege cincia a In caeteris omni- occursum tuerit. ini & ipse Princeps alioquin fa- bus vel Mancipationem vel Traditionem desiderari. cilis erat adimere quae donabat, teste Amm. Mar- pro rerum videlicet diuersitate , imo quarundam cellino lib. ar. extremo. Hac sane lege , quae est personarum priuilegio: de quo ad Al. s. Hinc inde TR aDI Tio NIs necessitate illud definit, nemis terim discere licet, Extraneorum aliquando appellaispe Traditionis neeessitatem liberis tantum & pa- tione contineri Agnatos & Cognatos, liberis ead-rentibus remittendams inter extraneos quoscum- eo dc parentibus opponi. Q Vide quae ad legem O. eontra Nostrum disputat CL. BRVΜΜERVῖ.

I. De T RADiaeio Nis necessitate in Donationibus: eiusque vim non ha

si ONATION es debere sortiri perpetuam firmitatem. quas eorporalis la Traditio fue-' rit subsecuta, sancimus,ne d yiusfructus exceptio pro traditione possit Intelligi. Qui

680쪽

enim post liberalitatem re donata perfrui concupisse, hoc sibi quo volueris modo, cun signata videlicet possessione, debet praecipuum cus dire, ne Sperseda vat illat donatio. R6ao sto rum se) quoque eonfectionem, siue ante traditionem , siue post traditionem , fieri oportebit, ut instrumentum quo continetur munificentia , apuae acta publicetur. In hac quidem Urbe , apuT Magistrum census ; in prouinciis vero , apud prouinciarum Rectores di vel, si praesto non fuerint, apuT Magistratus municipales vel, si Ciuitas ea vel Oppidum, in quo donatio celebratur, non habeat Magistratus, apud Defensorem plebis, in qualibet ciuitate suerit repertus : Curatores enim ciuitatum ab huiuscemodi negotio temperare debebunt , ne tanta res eorum concidat vilitate ; Sed iam allegatas apud Curatores donationes, & gesta consecta valere necesse est In posterum omnibus, quae statuta sunt Ohseruandis i quoniam si quid fuerit praetermissum , nullius momenti videbitur f esse donatio. Gesta g autem confici super rebus, etiam alibi conlocatis, ubicunque lassiciet, ita ut traditio corporalis in locis ubi res donata consistit, omnimodo celebretur. Dat. X. Kal. April. Constantinop. DD. NN. Honorio X. &Theodosio Vl. AA. co&s s. f i'.J

Vsus Est v CT vs retentionem is Donationibus vim habere Traditionis: abrogata in eo lege 8. supr.

LEcis i a nobis paulo c ante latae cetera d) quidem cautio necessaria nobis ad

modum visa est; sublata vero in donationibus species traditionis, quam olim retentio ususfructus induxerat, se non sine magna ratione desiderata est, cum obseruationem f) iuris contrahere potius quam propugare debeamus οῦ Ideoque ius pristinum renovamus,

g) ut Quisquis ' rem aliquam donando, vel in dotem dando, ili) vsumsructum eius retinuerit, etiam si stipulatus non merit, eam continuo tradidisse credatur ; ne iiὶ quid amplius requiratur, quo magis videatur facta traditio; sed omnimodo idem hὶ sit, in his causis, usumstuctum retinere, quod lὶ tradere. Dat. Prid. Id. min Mart. Constantin. DN. Honorio A. XI. & Constantio U. C. il n) covs s. s i .J INTER P aETArro. Γuicunque de rebus propriis seruato . ructu o cuilibet aliquid quacunque donatione contulerit, vel in dotem dederit sibi usu rudium reseruet, rem ira didisse cognoscitur; quis reseruatio ususfructus sp) etiamsi stipulatis inserta non fuerit, prarraditione habeatur.

a Abest huius serta princἰpium utpote Histori eum, a Cod. IV. GOTHO PR.

SEARCH

MENU NAVIGATION