Aphorismi Hippocratis Graecé et Latine. Vnà cum Galeni commentariis Nicolao Leoniceno interprete. Quibus vltra castigationem, quam nuper accuratam non paucis in locis adhibuimus, accesserunt adnotamenta marginalia, indexque in alphabeticam seriem non

발행: 1581년

분량: 704페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

61쪽

tussiit, multa concocta educebat: urinis inerat plurimu sedimen albu sitis cessauit &bene spirabat. Trige sinio quarto die sudaue uit totus Sc post crisin omnino ex febre coualuit. Hic igitur Anaxion ab initio morbum laterale patiebatur, non tame ab initio expuebat, sed& octauo die adhuc tusses siccae subsequebantur,ut inquit Hipp. io Quare rationabiliter totius morbi solutio, ad trigesimum quartu die exteta est, cum tame magna eX parte lateralis morbus terminu suae iudicationis habeat quartumdecimum:&si non huc,saltem omnitio vigeis simum. Quod si ante tertium die expuisset circa septi irriam, vel nonum , vel omnino

undecimii die iudicatio. esset subsequuta& si in ipso die tertio spuere coepisset,quax

itidecimii die no transcedisset .Hoc enim 1 o accidit in omnibus inflamationibus quae non teguntur operculo densiore, vi in iis

quae exteriore occupant cutem, quandam

saniem resudare, ab initio quidem te nuem lostea vero, si coctionem accipiant&ad melius proficiat crassiorem:& ex hac ipsa crassiore aliquam esse magis concocta,aliqua verὁ minus.Hoc idem in omnibus inflammationibus, quae velos,vel oculos infestant, licet intueri, nec minus in

quacuque alia corporis parte quando parali

62쪽

aliqua interior , simul cum cutis totius diuisione,patitur inflammationem. Nam ex huiuscemodi ulceribus sanies profluit talis, quale ego dixi. mando igitur aliqua suerit inflammatio cu tanta meatu si con- ς strictione ut nihil extra effundatur, necesse est illam esse & coctu difficile , & longo tepore perdurare. Hac igitur ratione & in morbo laterati s qui & ipse est ex genere inflammationii in attendere oportet signa ἔφcoctionis. Nam crudissimus morbus est, in quo nihil omnino expuitur: secundum , Ordinem obtinet ille, in quo sanies tenuis est: tertiti in quo crassior:& quartu in quo perfectam habet coctione. Verum si nare is circa tertiit, vel quartum diem apparuerit non contingit morbum transcendere septimum diem. In alijs vero singulis necesse est ut,pro coctionis modo, in esura temporis cosequatur. Sicuti igitur,sp utam perse φctae coctionis signum est, quando album fuerit,& leue,& aequale& cosistentia neq; nimis humidum, neque nimis crassum eodem modo summa cruditas significatur,

cum nihil omnino expuitur. Quod si ex- η Spuatur quide, sed tenue adhuc fuerit:debilis coctionis est signum. Quod si impe mist i fuerit et flauum,vel russit, haud qua qui bonu. Quod si liuidum fuerit,aut

63쪽

uerugini simile,aut nigru, perniciosissimuexistit. Cum itaq3 a nobis distincta stit signa coctionis & cruditatis,&praeterea tertium genus exitialium:illud scire oportet,s quod signa coctionis quide semper suopbona, ut quae morbi solutionem haud it multo post futura os edunt:sicuti& genus

signoru exitialium,morte aegri citam fore praenunciat. At vero signa cruditatis diutiro num quide ex necessitate morbum significant: sed quantum in ipsis est,neque moriturum,neq; euasurum e morbo homine ostendunt.Tibi vero prius ratiocinanti,Maegroti vires expendenti etiam ex his licet praecognoscere. Aliud porro est signorum genus quae crisima, id est iudicatoria ab ipso'nominantur:sunt aute haec, sudores, sanguinis fluxus, & rigores, multum alui profluuium,& similis vomitus,dolor capitis repete inuades,difficultas spiradi praeter ratione &vehemes,vel cordis morsus hypochondria citra dolore extenta vigiliae plurimae, delitium,& nox absque ratione molesta,& accessio anticipa c lachryzS mae inuoluntariae nihil patientibus oculis, neque ex tristitia prouenientes, rubor faciei, & labrum inserius agitatum , lucida vel obscura & tenebrosa quaeda ante oculos obseruaua, ta hallucinationes quada

64쪽

malae,vel nasus repentP rubes entes,parotides,aut omnino abscessus alicuius in articulum decumbentis generatio. Haec igitur omnia,& praeter haec alia multa huiuscemodi secudu propriam eorum substantia symptomata nominata,quatenus Vero subita mutationem ostendunt,signa crisima, id est iudicatoria appellata, duplicem tibi praestabunt praecognitionem. Siquidem morbo ia cocto superuenerinita futura statim sanitatem denticiat.Si vero crudo

adhuc morbo iudicationem no bona quae scilicet aut ad perniciem agat, aut longa 'tempus morbii producat. Q uod vero aliast natura horum signorum, quae. crisima, id est iudicatoria nominatur, alia vero eorum, quae coetionem significant,hinc di1 cere possis: quod in primo li. Epidemio inquit Hippocrates . Coctiones,iudicationis celeritatem securitatemi salutis significata et o Cruda vero Zc incocta& quae in abscessus

malos conuertuntur,iudicationu carentia dolores,vel diuturnitatem,vel mortes,vel

eorum recidiuas ostediit:. sic quidem in uniuersum collaudauit morbi coctionem. In is libro autem qui Prognostica inscribitur, particulatim in hunc modu,simul docens ipsius indicia: Vrina autem optima quando sedimentum album, laeue& aequale fuerit Is

65쪽

Liber I. I

rit in tempus omne donec morbus terminetur. Significat enim salutis securitatem& morbum pauco tempore duraturu . Sic rursus laudauit urinam monstrantem co- ctionem in venoso genere. Rursus aut mcum dicit: alui excrementum timu esse

quod molle & cosistens,& hora excret uni qua solet cum sanitas ad est, indicia coctionum ventris simul collaudat & docet. Sic δψ & eam quae sit in membris respiratiotii seruientibus coctionem simul collaudans ac docens, in hunc modii scribit: Sputu oportet in omnibus doloribus qui pulmonem& costas infestant, celeriter ac facit E expui flauitiemque fortiter sputo commistam apparere. Coctionis igitur signa sem per bona sunt iudicationis vero signa nose per. Sic ergo inquit,Sisignacris a des

rudicatoria, no iudicant,aliqua morte,al qua

dri cilem iudicat unem torrem Antani quid ecum ait:quae ad melius iudicant,non confestim apparere:per haec Verba eadem profert sentc tiam. Nam coctionis signa quocunque tempore apparent,bona sunt: sessi per enim eorum uniuersum genus, bonuexistit. Non ergo repugnat illud quod nunc dictum est, in morbo laterali sputu statim apparere. Illi alteri quod dicitur signa iudicantia ad melius no statim appa

66쪽

-lam' morbumq; vel longum, et breuem futurum os ndere. Meminit autem non solum sputorum, sed & urinarum, Mexcrementorum alui,& sudorum : ea scis licet quae lunt in libro prognostico scripta, nobis exemplo subiiciens, quae ad hunc locum transferre sit superuacuum. Nam de his in libro de Crisibus diximus,& in commentariis in pronostica: iri qui- Io bus adhuc magis magistri antiqui sin-

tentiam explanavimus.

Senes facie me ieiunium ferunt, secundo loco, qκι atatem con sistentem hinbent, minusa O adolestentes, omnium minime pueri , prae seserim qui inter Uses siunt Qιuidiores. Differentia etia aetatum cosert aliquid ad capienda victus ratione. Senes siquidefacilὰ serui inediam, pueri dissiculter. Est a S autem facilitas in non appetendq, & nihil inde mali sustinendo. Disscultas aute ex contrariis oritur.Etenim pueri magis appetiit,& plus offendutur in longis inediis. Mediae vero aetates inter senes N pueros,

67쪽

quaiso alteris ipsoru in proximiores exi- ,stunt, tanto minus aut magis molestatur atq; offenduntur ex longis inediis. Huius aute aphorismi causam ipse in sequete docet,qui ita incipit: Qua augetur corpora pia s mucaloris innati habent. Ita quod si quis' velit ipsum priori adi ungere, dc cu, enim, coniuctione proferre, tuc sermo unus fieret, simul & manifesturin hunc modii se

habens: s enes facissime ieiunium ierunt e- IOcundo loco qui aetatem consistente habent,mi nus adolesceres, minime omnium 9ero pueri. QVae enim augentur corpora,plur mu caloris

innati habent. Appellat autem aetate habentes consistente,eos,proculdubio,qui me- Ixdiam aetate habent inter iuuenes ac senes, ita quod ab aetate vigente quide recediit, nondu tamen sensum habet vltu senectae manifestu. Sic autem &Thucidides appellat eos, qui sunt in aetate consistente. Ve- 2 orum inter hanc aetatem & adolescentium, altera quaedam est,quae sicuti mediu aetatum obtinet ordinem, ita etiam facilitatis& difficultatis: ita φ neq; ita facile ferre inedia potest,sicuti qui in aetate sunt con- λ Isstete,atq; senili neq i difficulter sicuti adolescentes & pueri.Eius tamen non meminit Hippocrates: ut quam possit unusquis que ex illis quas dirit,intelligere.Na cum

68쪽

Liber I. ues

in lait, Praesertim qui sunt inter ipsos Giuidio .m,naturarum differetias manifestat. Qui

enim pueri calorem in natu plurimu ha - t Aldibent promptiores sunt ad cibos a men- legitur,s dos, & ipsos magis potant cocoquere:& το es φυ si no assempserint, plus offenduntur. Ta- - ιχι lis quidem est sermo Hippocra.Caeterum foriρον

indiget adhuc quada parua additione ad perfectionem. De iis quidem qui sunt in , id Io principio senilis aetatis, recte dictum est: est , qu/Senesfacillime ieiunium frunt. De iis vero calorem qui ad extrema peruenerunt senectutem,

non recte:quia neque hi postant tolerare longas inedias Vel igitur addere oportet odioreis aphorismo breue aliquid ,& hoc modo σμο- ipsum pronuciare: senes facit me trionim dum hinferut,praeter eos qui ad extrema senectu ρεγ- bent. ueneruisecondo loco, qui aetate consistente habens. Vel verbii , ieiuniti, in paucos cibos et o transponendu, atq; ita dicendui: nnes cibM-rum saciliuis tolerat paucitate ecudo loco qu, aetate consissente habent. Nam & qui ad extremam senectam attingui: inuenientur, etsi no possint longam inediam tolerare, as paucis tamen cibis indigere. Tale enim quid patiuntur,quale lucernis penὰ extitietis accidit quae continua exigui olei suia sectionem multam autem, & cumulatam nequeunt sustinere. Sic δc in his exhibere

69쪽

oportet paucum in uniuersum, & illud paucum in multas partiri portiones:neq;

una illis longa inedia est iniungenda. XIIII. STN ξημοψρια, πλεισον

ο ιις, νυχρον si τὸ σωμα. Qui crescunt plurimum habent ealia in- IF natι: plurimo igitur egent alimento: alioqui corpuου absumitur. Senibus seero parum calidi innat, mest, ρaucis propteren fomitibuι egent, quia is multis extinguuntur. Hanc etiam ob causam febres senibus non to similiser acuta fiunt frag dum enim eorum s corpu . Dictum est a nobis plenius etia in comentariis de temperaturis,quomodo no- nullis medicis visum est eos,qui in iuuen- , rae vigore consistunt,nonnullis vero,pue- Tos esse calidiores.Habent enim illi quide calorem acutiore, hi vero abundatiorem. Nunc

70쪽

Nunc vero etiam necessarium est dicere quantu ad praesente locum conducit, sermones longos quoad fieri potest iu pau- istica coniicientes. Hoc igitur Verbu calidu, qui cod.s aliquando tras seximus ad qualitate,cuius habent proprium nome est caliditas, aliquado ue i, ro denominatiue totum corpus dicimus λί-

calidum, a qualitate:cuiusmodi loquedi, ξ σι , id vel plurimus in omni vita usus est:qui etia spati-io fuit apud antiquos, eluti Theophrastus euostendit in eo libro qui de calido & frigi- bis Ando inscribitur. Na quum substatia corpo- eos se,

rea cotrarias qualitates,caliditate,frigidi- monestatem, humiditate, siccitatem vicissim re- comple-eipiat: secundu substantia quid crecipien- ctentes. tem cu corpus calidum n minamus, multum vel paucum dicimus esse calidum,ad quantitatem substantiae reseretes. Et hoc

dupliciter facimus, uno quidem modo in dio substatiis impermistis, alio aute in mistis. In impermistis quidem, veluti si duo haberent aqua aequaliter calidam in duobus inaequalibus labris colenta alteru diceremus plus habere calidi,qui maius labrumas possia eret: alterum vero minus. In mistis vero,veluti si essent aequalia labra,sed inaequali mensura ex vino & aqua teperata: alterum ipsoru plus vini cotinere,alterum vero plus aquae dicςremus. Cui modo etia

SEARCH

MENU NAVIGATION