M. Tullii Ciceronis in philosophiam ejusque partes merita

발행: 1825년

분량: 310페이지

출처: archive.org

분류: 철학

31쪽

sia, justitia oppreasae et quasi sepultae videbantur.

Vitiorum atque celerum omnia genera, tanquam pestis, Romam invadehant et civium animos corrumpebant. Sed eodem tempore, omnium rerum iacio

conversa, magna quoque litterarum commutatio consequuta est Romani enim, arctius cum Graecis o

juncti, litterarum suavitatem et dulcedinem percipere ab iis discebant. Huc accedebat, quod principes, inani gloriae cupiditate agitati, uti maximam sibi glariam armis Pepererant, ita in litteris quoque excellere

atque Graecorum doctrinas Romam transferre si duerunt, hominemque ingenuum et liberaliter educatum bonis artibus imbutum esse debere, PutaVerurit. Generosiores Romani, tu quibu nondum omnis secessitatis sensus extinctus erat, quum otio abundarerit,

desiderio quodam rebus cognoscendis ingeniique otiabus excolendis se dandi, agitabantur. Quae quum ita essent, omnium sere disciplinarum philosopli Romam commigraverunt, atque ibi, summa illustrissimo Tum Virorum Perfruentes dignitate, in eorum domibus sedem suam Gerunt. Inprimis auaesius homo

N Panaetius Stoicoruin tristitiam et asperitatem sugicus, nec acerbitulci senteuitiarum, nec disserendi spinas Probavit: Mitque tu altero genere initior, in altero illustrior, sempeique habuit in ore Platonem, Aristotelem, Xenoetatem, TheoPhraatinu, Dicaearchuiu, ut iusiua aeripta Dissiligo b Cooste

32쪽

gravissimus, qui Stoicae uidem disciplina dedituo erat, scd etiam Platonem admirans, illius scholae austeritatem leniverat, quum summa atque intima procerum romanorum gauderet similiaritate, philosophiae studium inter nobiles atque illustres viros Propagavit. Scipiones, Laelii, Tuberones, Scaevolae Furii ' ad philosophiam animum appulerunt, et secum habuerunt graecos philosophos. agni illi Romani quamquam philosophiam nunquam professi fuerint; tamen, quum ad illorum naturam eximiam atque illustrem accesserit

xalio quaedam conformatioque doctrinae, praeclarum quiddam ac singulare extitit Eodem sere tempore Sylla ' , Athenis occupatis direptisque, Apeli conis eji bibliothecam, in qua pleraqu Aristotelis et Theophrasti scripta conservabantur, Romam perferri jussit. Tyrannio, grammaticus ), quem Sylla Graecia secum duxerat, huic bibliothecae praesectus, multos codices descripsit Andronicus vero, Rhodius,

declarant. Cic. in IV, 28. - L. et11ers aligem. Erit. Gesta. d. Ethi . . I. p. 180 sq. tuuillin, Serie venerabilis, Mora rach. P. 256 sq. Fuden de Panaetio Illicidio. P. 59. et 86 sqq. 9 Scipio African. Minor Vellei Paterc. I. c. 13. cic. Hu. IV. 9, 23. GeR XVII. 21. Cic. in II 8.1 Cic. pro Arch. t. VII. 2 Brucker. I. c. P. 18.3 Brucher. I. c. P. 19. not. Q. Dissiligo b Cooste

33쪽

peripateticae philosophiae deditus, Aristotelis et The Phrasti libros, temporis injuria misere mutilatos, illustravit, ex ingenio supplevit, et ovo ordine dia gestos edidit. - Verum inter eos, qui ante Cicer nem de philosophia inter Romanos Pervulganda, ruerunt, maxime insignis est Lucullus qui primum quaestor in Macedonia, tum in bello mithridatico gra corum philosophorum cousuetudine usus, toto pectore in hoc studium incumbebat Romam reversus nihil non fecit, ut philosophia celebraretur ). Quo quidem consilio, magna librorum copia coemta magnia scentissimam exstruxit bibliothecam, in qua Musarum sede et ipse et alii Romani et Graeci totos dies disputando consumebant.

CAPUT TERTIUM.

IV DE SINGULIS PHILOSOPHIAE DISCIPLI-ΝIS, QUAE ROMAE FLORUER T.

Posteaquam de origine atque progressu hila- sophiae apud Romanos exposuimus, jam uti rea clariore illustretur luce, de singulis philosophiae disciplinis, quae Romae noruerunt, et qui ex Romanisse iis dederint, paucis nobis erit expediendum. Quin-

4 Cicero Luculi. e. IV.

34쪽

que potissimum disciplinae apud eos iguerunt, ythagorea, codemica, toica, Peripatetica et piaui ea, de quibus deinceps disputabimus.

V. DE PYTHAGOREA DISCIPLINA.

Pythagorae philosophia apud Romanos iuculta sero mansit Cujus rei caussae sponte apparent primum enim haec disciplina posteaquam aliquot saecula in Italia Stelliaque viguerat, extincta erat quodammodo tum Perpauca restabant, unde haec philosophia hauriri potuit denique ejus decreta obscuritate ab xabant. Primus. qui pythagoream sapientiam ex Italia inseriore Romam traduxit, erat Ennius, Ialinaopoeseos Pater, cujus Epicharmus et Euemerus arctam cum graecis litteris et philosophia cognitionem . .guunt. Etiam Publius Nigidius Figulus, unus suas memoriae quum doctrinae copia, tum inprimis matheseos et astrologiae studio clarissimus ), et Vatinius τὸ ad hanc philosophiam animum appulerunt rquorum ille multas quidem philosophicas disputationeso Tannemann Gesta. d. Phil. V. p. 195 sqq. Q cor de univers. e. I. GelL X, 11. XI, 1. Maerob Sat. VI.8. V. Brucher hist ph. . II. P. 25. Cio in Vatui. 6. Sust. Aug. 94. Luean Phars I, 639. APMIe3. orat Meg. p. 47. T. II. Bip. V. Ast. Grundriseia Philologia. p. 513.

35쪽

- conscripsit ), sed ob scribendi obscuritatem rerum- quo subtilitatem mox illae evanuerunti

Academia vetus, cujus auctor est Plato, studio Antiochi Ascalonitae, magna eloquentiae laude lorentis, qui, quum Stoicos et Platonicos verbis magis quam re discrepare diceret, utramque scholam iueoncordiam redigere conatus est, magnam adepta est auctoritatem. Lucullus uti aliarum disciplinarum doctrina imbutus erat, ita mirifice amplexatus est Academiam. Hinc est, quod tacem in academicis quaestionibus eum hujus scholae rationem defendentem induxerit Magno quoque studio Academiam colebat Brutus, vir excellens omni genere audis, qui omnibus sere qui tum orebant graecis philo- mphis auditis, omnibusque sere disciplinis cogititis, etiam litteris latinis philosophiam persequutus estifcripsit enim de virtute et de ossiciis ab later eos

M Geu. XIX. e. 14.M Quod Cicero Ac. u. I, e. 3. Brutus ihil latinis i teris Persequitur, nihil ut iisdem de rebus a Graecia desideres,' dicit, id pari modo, ut jam supra monuimus, aut nimio patriae inore, aut RomaDos ad Phil exhortandi studio ductus, pronunciasse videri debet. Ceterum de Bruto ejusque scriptis L Cic. Tusc. V. 1. in I, 3. Sehec consol ad Helviam . . p. 95. Davis ad use. V, 1 et 8 Baγlo dici hiat erit. s. v. Brutus Brucker. hist. h. T. II p. 29 sq.

Dissilia in Gorab

36쪽

porro, qui Veteri Aeadeaniae operam dabant, insigni est M. Terentius Vareo, homo suae memoriae omnium longe doctissimus qui, quamquam elegantioribus litteris plurimum temporis atque perae impe debat, miro tamen studio et amore platonicam philosoplitam sectatus eat. ulta quidem in hac disciplina scripta inchoavit, sed non satis elaboravit ). Deniquo haud praetereundus est M. Piso, qui Staseam Neapolitanum, Peripateticum, multos annos habuit apud se et complures mense Antiochum audivit ). Eundem Cicero in quinto libro de Finibus Bonorum et Malorum ex academicae et Peripateticae disciplinae sententia de hoc argumento disputantem induxit.

VII. DE ACADEMIA MEDIA.

Academiam mediam studiosissime amplectebantur Romani, inprimis propterea, quod hujus scholae in utramque partem disputandi ratio optimam iis facillia mamque ad eloquentiae laudem atque adeo ad summas in republica dignitalos adipiscendas munire Videbatur Viam. Tum oro etiam philosophorum dissensio atque inter se concertatio acrioris ingenii Romanos

37쪽

ad hane potissimum philosophandi rationem, quae nihil cri statuit, sed de omnibus dubitat, pellexisse videtur. Multum etiam ad hanc philosophiam inter Romanos celebrandam contulit Philo e Larissa, qui bello tithridatico, quum Graecia et Athenae misere diripercntur, Itomam fugit, ubi et aliis illustribus vi ris, et vero etiam Ciceroni juveni adhuc philosophiam tradidit, et admirabili eloquentia sapientiaque,

cum morum elegantia conjuncta, multos nactus est admiratores. Ad summum tamen auctoritatis splendorisque fastigium hanc philosophiam evexit ingenium atquc studium M. Tullii Ciceronis, cujus philoso- Phaud ratio, quum tota haec disputatio de eo instituta sit, infra uberius Aponenda erit.

VIII. DE STOICA DISCIULI .

Stoicam disciplinam Romani, qui pristinam illam morum overitatem, gravitatem atque ingenii altitudinem retinere, et rempublicam praeciare et honeste gerere studebant, miristio quodam amore studioque ampleAi uiat Mascula vis hujus philosophiae magni sicentiaque ethicae stoica egregie cum magno Roma noxum illorum ingenio atque indole conspirabat, O-rumque animos ad rempublicam capessendam rareis xabat. Hinc actum, ut inprimis multi juris consulit hanc disciplinam coloretii. et jurisprudentiam cum

38쪽

morali Stoae docuina, quae cum de moribus tomi num formandis deque ossiciorum doctrina accuratissime ageret, ad civitatem regundam moderandamque

et ad jus dicendum aptissima videri debebat, consociare studerent. Hi Q. Mucius Scaevola, stoica philosophia adhibita madem iudigestamque legum, edictorumque molem in artis quandam sormam redigere conatus est Servius Sulpicius Rufus, qui primus ad romani juris scientiam bonarum rerum disciplinas adhibuit, longe omnium non suae modo aetatis, sed eorum etiam, qui suerunt, in jure civili princeps esso judicatur a Cicerone Ille enim dialecticam artem,

quasi lucem ad ea, quae confuse ab aliis aut respondebantur aut agebantur, a ljunxit. Eandem viam injuris scientia etiam Tubero ingressus est. Ex hac instituta ratione magna sane quam nostris quoque temporibus admiramur subtilitas, ratio, acumen elegantiaque ' , in romanorum jurisconsultorum libros 1luxisse videtur. Inprimis Panaetii studium magnam

4 Pompon. r. 2. f. 41. D. 1. 2. V. Hugo, vir summe venerabilis, Hom. Rechismata. P. 626 sq. 5 Cicer Brut. c. 41. Hugo . c. p. 630 sq. De hoc aliisque coleberrimis urisconsuli is s. quae a Deiero, V., e ad Cic. ORI. m. p. 43. excitata sunt loca.6 V. Hugo . c. p. 605 sq. ut quas Iaudavit Loibuitii verba pag. 608- .

39쪽

. 20

stoicae philosoplitae apud Romanos existimationem atque dignitatem addidit. P. Cornelius Scipio Ahicanus, qui in Sicilia graecis litteris navavit ), Panaetium secum habuit, et studiose ab eo philosophiam didicit. Hujus exemplum sequuti sunt C. Laelius et L. Furius ' . Illustribus vitae actionibus atque ipsa generosa morte stoicam virtutem expressit Cato ianor, Uticensis, cujus animi indoles immobilis, austera atque excelsa ad hanc philosophiam facta quasi aenata videbatur.

IX. D PERIPATETIC PHILOSOPHIA. Peripatetica philosophia, pelliconis Trii biblio

theca, ut supra monuimus, Romam perlata, haud magno a Romanis studio colebatur Aristotelis enim libri obscuriores atque subtiliores erant, quam ut Romanorum qui omnia ad Vitam reserebant indoli placere possenti Nec tamen desuere inter Romanos,

qui hanc philosophiam sequerentur. Inter eos nominandus est . Crassus, qui Aleriandro Antiocheno, philosopho peripatetico, et doctore et amico usus est. Apud M. Catonem Demetrius, eidem scholae deditus, et apud M. Pisonem Staseas, cujus supra mentionem

7 Liv. XXIX, 19. s. supra i III. 8 Cic. uso. u. IV, 3. Fui. IV, 9 et 28. c. u. II, 23. Divisi I, 4. N. D. Il 46.

40쪽

iujecimus, erat Cratippus, quem Cicero Peripse

teticorum omnium, quos ipse audierit ), acile principem immo omnium ejus aetatis philosophorein judicat, primum Athenis, ubi ejus institutioni Ciceronis filius aliorumque summorum Romanorum filii commissi erant, Summa auctoritate peripateticam philosoplitam tradidit, tum Romae apud nobilissimos viros in maximo honore habitus est.

X. DE EPICUREA HILOSOPHIA.

Epicurea denique disciplina multis illustrissimis viris placuit, veluti Attico, Cassio, L. Torquato, C. Velleio, C. Trebatio, L. Papirio Paeto, L. Pisoni, aliis. Haec enim cognitu salis facilis erat atque illece-hris blandis voluptatis invitabat, et iis maxime grata, Qui a republica remoti magis sibi vivebant, et corporis vel anfimi voluptatibus frui, quam vitam negotiosam transigere malebant 1. est enim Romani, turbulentis illis Syllae temporibus, qua reipublicae standamenta labefactare videbautin , ab civitatis administratione abhorrentes, lubenter in hac philosophia

SEARCH

MENU NAVIGATION