De officiis. Add: Paulinus Mediolanensis: Vita S. Ambrosii. Ambrosius: Vita S. Agnetis; Passio S. Vitalis et Agricolae; Passio S. Protasii et Gervasii et de inventione corporum

211쪽

ue et ad patrem mulierum ut ab ipsis caesus ecclesia pelleretur audiuit ut ipse solitus erat referre Et si ego

Indigi vis tanto sacerdotiosum tameten couenit uel

proressionem tuam in qualecumi sacerdotem manus inicere. Vnde debuit uereri de iudicium ne illi aliud eueniret Quod dictum exitus cosirmauit Nam alio die mortuam ad sepulchrum usi deduxit gratiam, contumelia rependens Sed hoc factum non leuem aduersariis in uitii metum pacemi magnam catholicae eccletiae inordinado episcopo tribuit ordinato tacti

catholico sacerdote mediolanum reuertim Ibit Iustinae lupradicta mulieris innumeras insidias sustinint Qua muneribus atq; honoribus aduersum sanctu uirum oblatis populos excitabat Sed infirmor animi talibus promistis decipiebatur Promittebat enim tribunatus d diuersas alias dignitates. His qui illu de ecclesia raptum ad exilium perduxissent Quod cum multi conarentur Ced deo praecule perficere non ualerent unus infelicior caeteris nomine euthimius in tantum furorem excitatus est ut iuxta ecclesia sbi domu pararet ait in eadem carrum constitueret duo facilius raptum Liperpositum carpeio ad exilium deduceret Sed iniquitas eius in uerticem eius descedit Pos hannum ckenim eodem die Quo illum rapere se arbitrabatur in eodem carpento impositus de eadem domo ipse ad exilium destinatus est reputans sibi iusto iudicio dei id in se esse conuersum ut in eodem carpeio dirigeretur ad exiliu quod ipse parauerat sacerdoti Cui

212쪽

noia minimum solatilina sacerdos prebuit dando sumptus uel alia quae erant necessaria . Sed hae confessio

hominis nec mulieris furorem nec uesanorum arrianorum dementiam repressit Maiore enim accensi dementia basilicam portianam inuadere nitebantur Exercitus etiam armatus ad custodiendas fores ecclesiae est directus ut nemo auderct catholicam ecclesiam ingredi. Sed dominus qui de aduersariis suis ecclesiae suae triumphos donare consueuit ad ecclesiae suae munimentum militum corda conuertit ut aduersis scutis ecclesiae fores seruarent nec egredi dimitterent sed ingredi ecclesiam plebem catholicam minime prohiberent. Nec hoc satis erat missis militibus nisi ut etiam pro catholica fide cum plebe pariter acclamaret Hoc in tempore primum antiphonae hymni de uigiliae in ecclesia mediolanens celebrari coeperunt. Cuin celebritatis deuotio usq; in hodiernum diem no solum in

eadem ecclesia uerum etiam per omne pene prouincias occidentis manet.

Per idem tempus sancti martyres protasus & geruasius se sacerdoti reuelauerunt. Erant enim in basilica positi m qua sunt hodie corpora naboris , felicis martyru Sed sancti mari es nabor felix celeberrime frequentabatur Protasti uero di eruasthmar rum ut nomina ita etiam sepultura incognita erat in tantum ut supra ipsorum sepulchra ambularent omnes

213쪽

qui uellent ad cancellos peruenire quibus sanctorumnaboris di felicis martyrum ab iniuria sepulchra defendebantur Sed ubi sanctorum martyrum corpora sunt leuataec in lecticis posita multoru ibi sanatae aegritudine perdocentur . Caecus etiam seuerus nomine qui nunc usi in eadem basilicarinae dicitur ambrosiana quo martyrum corpora sunt transsata religiose seruit ubi uestem martyrum attigit statim lumen rccepit Obsed etiam corpora a spiratibus immundis curata summa cum gratia domum repetebant. Sed his beneficii martyrum quantum crescebat fides ecclesiae catholicae tantum arrianorum perfidia minuebatur Deniq; ex hoc tempore sedari coepit persecutio quae Iustinae furore accendebatur ut sacerdos de ecclesia pelleretur Tamen quoniam intra pallatium multitudo arrianorum cum lustina constituta residebat tantam dei gratiam quam ecclesiae suae catholicae esus dominus meritis martyrum conferre dignatiis est uenerabileque uirum Ambrosium narrabat peccunia comparasse homines qui se uexari ab immundis spiritibus mentirentur atque ab illo sicut dici martyribus se torqueri dicerent. Sed hoc iudaico ore loquebantur arriani suppares scilicet eorum Illi enim de domino dicebat quonia theelzebub pricipe demoniorueiicit demonia

Isti de martyribus uel de domini sacerdote loqbatur quod no dei gratia qua P illos opstat inudi spiritus

214쪽

pellerentur sed accepta peccunia se torqueri mentirer Clamabant enim demones scimus uos se martireS

sed arriani dicebant nescimus esse martires Iam hoc Sin euangelio legimus ubi dixerunt de mones ad dominum iesum scimus te qui es de filius . Et iudaei dicebant hic autem unde sit nescimus . Sed non hic testimonium accipitur demonum sed consessio. Vnde miseriores arriani uel udae ut quod consitentur domoenes illi negent: Dominus tamen qui gratiam ecclesiae sitae augere consueuit non passiis est diu incultari a perfidis sanctis suis. Vnus itaque ex ipsa multitudines bito arreptus spiritu inmundo clamare coepit ita torqueri eos ut ipse torquebatur qui negaret martire uel qui non crederent in trinitatis unitatem qua docet Ambrosius At illi hac uoce confusi qui conuerti debuerant di dignam tali confessione agere poenitetiam in piscinam demersum hominem necauerunt perfidis homicidium adiungentes. Deduxit enim illos ad hanc finem summa necessitas Sanctus uero Ambrosius epis copus maioris humilitatis uir factus donatam sibi a domino gratiam reseruabat . Cresiebatquequortidiosi dec amore cora deo di cora hominibus. Ver idem tempus erat quidam uir de heres arrianorum acerimus nimium disputator, dumis atque inconuertibilis ad sidem catholicam. Is constiturus recclesa tractante episcopo uiditur ipse post modii loqbatur angelu ad aures tractans epi contem

ut uerba geli populo eps renutiare uideret quo uiso

215쪽

couersus fide qua expugnabat coepit ipse desendere

uerunt etia duo cubiculari tuc tempori gratiani imperatoris de heres arrianoruri tracitati episcopo quaestione proponeret. Ad qua atidienda altero is ad basilica porciana se affuturos promiserat Erat enim quaestio de incarnatione domini sed alio die miseracii

homines supbiae tumore copleti nec memores promissorum conte pilentes deu placerdote ipsius nec plebis expectatis cossiderantes iuriam . Immemores etia dictoru dominicoria quoniaritu scandalizauerit unu X minimis istis oportet ut mola asinaria collo eius alligetur c demergatur in profundu maris conscendentcs rhedam quasi gratia gestandi ciuitate egressi sunt expectate sacerdote uel plebes basilica costituta Sed

huius contumaciae qui finis fuerit horresco referens Subito Niu praecipitati de rhecla animas emiseriit atq; Opora coru sepulturae sunt tradita . Sanctus uero

Ambrosins cu ignoraret quid factu est et nec diutius posset plebe tenere ascedens pro tribunali de eadem quaestione quae fuerat proposita sermone adorsus est dicens Debitu quide uideo soluendu sed hesternos meos no inuenio creditores di reliqua quae i libro scripta sui Helcarnatione titulatur Occiso itaq; gratiano iperatore de recipiedi corporis eius causa secundam

ad maximu suscepit legatione apud que qua costata regerites uoluerit cogoscere legatiois pius epistola ad

ualetinianu iuniore data v legerit approbabit Nobis enim alienua promistione uisum est illam serere ne

216쪽

adiuncta epistolae prolixitas fastidiu legendi afferret Ipsum uero maximina comuniois colortio segregauit admones ut effuso sanguine domini sui de quod e grauiu innocetis ageret poenitetia si tibi apud deu uellci esse coluitu . Sed ille cu poenitentia declinat superbuS spiritu no solum futura ted etia praesente salutem amisit, regii quod male arripuerat foemineo quodammodo tumore deposuit uia curatore se rei publicae noimpatorem fuisse confiteretur Mortua uero Iustinacu idam aruspex inocentiu nomine n tamen opere in causa maleficioru a iudice torqueretur aliud quam Itorrogabatur fateri coepit. Clamabat en ab angelo maiora tormeta adhiberi et Qui non comunicaret Ambrosiori custodiret Ambrosiurationi temporibus Iustinae ad excitassa odia populoruet episcopu cacumetecti ecclesiae oscendens medio noctis sacrificauerit Sed quato istantius sollicitius opera maligna exercebat tanto magis amor populi circa fidem catholica 8 domini sacerdote ovalescebat Misisse et se daemones qui illum iternecarent fatebatur . Sed daemones renuciasse se minime no solia ad ipsem appropiquare posse veru etiam nec ad fores domus in qua manebat

episcopus quonia ignis superabilis omne illud a disi

clia comuniret ut etia loge positi urreretur Ita cessasse

artes suas cibus aduersu domini saeerdote se aliqd posse arbitrabatur Alius etia stadiu feres ad cubiculu usq; puellit iterficeret sacerdote sed cu elevasset manu districto gladio dextera obriget remast tuc se missu

217쪽

a iustum octiqua cosessus est brachium quod iniquacu exrederetur obriguerat sanatu e ofectione Per de tempus u illustris probus pueru suu notarium qui piritu inaudo grauiter uexabatur direxisset ad episcopu gressu urbem dimis diabolus times ad uirilanctu pdaci. Atq; ita puer qua diu mediolani apud p.ri fuit nulla Lillo diaboli dominatio apparuit Sed ubi egressus est mediolano Nipe urbem Puenitide piritu illii ante habuerat vexare coepit Qui cui errogaret ab exorcistis cur quadra fuisset mediolam no in illo apparuisset ofessus es diabolus timuisse Ambroim ideo recessi se ad epus atq; expectas lei itio loco ubi ab illo recesserat donec reuerteret quo reuertere uas quod deseruerat repeti sic. Exticto itam maximo posito theodosio peratore mediolani ambrosio uero episcopo costituto aquileiaesi partibus orientis i quoda asstello a christiais uiris senagoga iudeorum , lucus ualentinianoru icendi co remata sunt Pterea quod iude uel ualetiniani iluitaret monachis christianis . Valetinianorii eniteretis trigit deos colit . Sed de huiusmodi facto comes orietis ad patore relatione direxit. Qita accepta impator prepat ut senagoga ab epo loci reaedificareturi monacho non uidi caretur Sed huius praecepti tenor cu ad aures Prienisset uenerabilis ambrosii epi direxit ad patore epistolam' ipse i tempore excurreremo poterat Haillu couenit ut id quod ab eode statutum uerat reuocaretur seruari que sibi debere ab illo andientiani

218쪽

qui si dignu no est et qui ab illo audiret lignus etiam

noesi et qui pro illo domino audiretur uel cui suas prcces ciuiua uota comitteret Paratum etiam se est e pro tali negocio mortem subire ne dissimulatione sui praeuaricatore faccre imparorem qui tam iusta contra ecclesiam praecepisset. Postea uero qua mediolantur reuersus es posito impatore in ecc si de eadecausa tractatiit in populo In quo tractatu introduxit

domini persona loquentis peratori. Ego te ex ultimo peratorem feci ego tibi exercitu inimici tui tradidi ego tibi copias quas ille aduersum te exercitui suo parauerat dedi ego inimicu tuu i pol state tua redegi ego de semine tuo supra solium regni tui ccstitui ego te triti phare fine labore feci & tu de me inimicis meis donas triumphos Cui descendenti de exedra imperator ait Contra nos proposuisti hodie episcope . At ille respondit non se contra ipsum sed pro ipso fuisse locutum . Tunc imperatorie uera inquit dura praeceperam contra episcopu de sinagoga reparada in Cachos no uidica dum esse . Ita , a comitibus qui in tem p creaderant dicebatti . Quibiis episcopus TR quidem

cum imperatore nunc ago uobiscum uero mihi aliter

agendum est. Atq; ita obtinuit ut illa quae stati ta stic rar reuocaret Nec prius ad altare accedere uoluit fide sitia ipator illuciqere debere testaretur . cui pus

ergo ago fide tua res podi Uator age fide mea vi sposione iterata securus psit sacerdos ditii misteria celebrare. Haec aut scripta suci epistola' ad germana sua

219쪽

fecit in qua tractatu inseruit queri code die habuerat de baciti nuce ea propheta Ieremia iusius si de

Per idem tepus causa thcssalonices ciuitatis no minima luccessit tribulatio sacerdoti cu pene repperitici deletam ciuitatem Promiserat en illi perator se ueniam daturu ciuibus supradicta ciuitatis. Sed agenti bus comitibus occulte cliperatore ignorate sacerdote uti in hora tercia ciuitas est donata atq; plurimi interempti innocentes Quo facto ubi cognouit saccrdos

copia peratori gredi edi ecci si denegauit Nec prius digna iudicauit coetu ecclesiae uel sacramerorii Cmmunione qua publica ageret poenitentia . Cui iperator e contra adserebat dauid adulteriti simulac homicidium ppetrasse . Sed res polum illico Qui secutus es erratem sequere corrigente Quod ubi audiui clemetissimus perator ita suscepit animo ut publica poenitentia no abhorreret. Cuius correptidis pscet u secunda illi parauit uictoria Peride tempus duo potetissimi di sapietis; irini uiri psarum ad fama sacerdo is uenere mediolanu deserentes secu plurima quaestiones ut ex iisa barent sapietiam uiri cu quo ab hora diei prima usq; Phora terciam noctis p inter praete disputauer ut admirateis discesserunt ab eo . Et ut se probaret no ob alia causam uetue nisi ut certo certius nosceret utrique fama opererat alia die uale facietes peratoria secti ut ad urbe

roma illic uoletes cogoscere potetia illustris uiri Ibi

220쪽

Qua cognita ad propria remeariat Sed egresso theodoti de illa, constantinopoli constituto ualentiniano augusto intra gallias posto directa legatio est sub

nomine senatus asymacho tunc praefecto urbis de repetenda ara uictoriae di sumptibus eremoniar Sed ubi comperit sacerdos misso bello ad perator postulauit ut ad se relationis exemplaria dirigeretur quibus ipse pro patribus suis responsurus esset in relatione accepta praeclarissimu libellum oscripsit ut cotra nihil unqua auderet machus uir eloquctistinuis respondere . Sed post qua auguste memori ualentinianus i menensi ciuirat quae est gallor u ciuitas uita finiuit Eugenius suscepit perium Qui tibi perare coepit non multum post petentibus flauiano tuc praefecto de arbogaste comite aram uictoriae 8 sumptus cerimoniaria quod ualetlianus augusta memoriae adhuc in iunioribus annis constitutus petentibus cne uerat oblitus fidei sua concessit Hoc ubi agnouit sacerdos derelieta ciuitate mediolanens ad quam ille festinato ueniebat ad bononiensem ciuitatem migrauit atque inde fauentiam usq; perrexit. Vbi cum aliquantis degeret diebus inuitatus a florentinis ad tusciam usq; descendit declinans magis aspectum sacrilegi uiri non formidansaporatis iuria . a Sc epistola ad eundem dedit i qua couenit oscietia illius de qua pauca e multis ponenda duxi Etsi peratoria potestas mavna sit tamen considera i perator quatus sit deus corda omnium uidet 8c conscientiam interiorem interrogat nouir