장음표시 사용
181쪽
interponitur denominatione desumpta a materia circa tram versatur, a tine cujus contemplatione praestatur. Verum hic explicatur praetoria prout conventionali de judiciali opponitur; qualis est, quae a mero praetoris officio proticiscitur, id est jubente praetore, nec judicis partibus fungente. Talis est cautio de damno ecto, id est, necdum saeto, sed quod laturum timetur. l. 2. D. dedanan. infNeque obstat l. r. D. de damno int ubi magistratus mimicipalis etiam hane cautionem exigit. Quoniam non tam in d. l. de cauti ne interponen ta agitur, quam de causae cognitione, quae celaritatem desiderat Gothest. add. l. Praeterquam quo. Praetor propter rei celeritatem etiam extraordinem cautionis exactionem magiitratu municipali commiserit. l. . s. s. D.
Est etiam praetoria camo I aurum tamine praestanda, qua haeres cavet se legatario legatum, forte sub conditione v et in diem relictum, suo te porri sine deminutione praestiturum esse l. l. D. Ut legat. vel fideic. nom. Quibus cautionibus praetoriis etiam aedilitia continentur e nam classiae a jurisdictione veniunt, uti legendum in in M. a. hic & legitur in l. 3. D. deverb obligat. Neque enim aedilitia a juriflictisne reniunt pratoris, uti vulgo legitur, sed a jurisdietione aedilium cum lium. Non enim aediles erant Ptε- totes, licet omnes tu honor alii, inagilitatu se irinencir,scuti Trib iniae, cinat ex jurissi ictione veniunt tribunorum me propiora eorum ediret jus honoraritim appellantur. g. 7. Distit de jure natur gent. civit. l. si enditor cum se l. D. de aedit ediet. Ulpian tit. 7. s. si Quod si quis vulgatam lectionem praefracte retinere velit, is statuat omiuum magii tr
tu in jurisdictionem olim praetoriae jurisdictioni vetiisse appellatione ,
sicut praetoris vocabulum alios magistrat des abat. Cont. r. subseciv.
1. Drstinguunitur vero praetoria sti lationes stricte dictae, de quibus h s. 2. a judicii libus multis modis illae Praetore jubente vel edicente constituuntur, super re needum in judicistri deducta hae non item. Illa ordinarie requirunt fidujussores. l. . o. de stipulat prauor i ta ut plurimum nuda cautione peraguntur L . D. de evicti . Illa sunt annales hae, licet poenales sunt perpetuae. l. in honoratiis. D. de oblig.&action in princ Instit de perpet. 4cmporat action. In illis nihil licet detrahere vel mutare. . in conventionalibus. D. de verti obligat in hisce aliquando
licet. l. in omnibus. D. de judic. In illis alteri per alterum quid adquiri potest, quasi praetoris resentia suppleret ju is desectus: l in omnibus.im de stipui praetor in sic nonnisi ei cui subjicimur, vel qui ei subjicitur,
velintn nobis, recte stipulamur. Nisi tamen si proculator, habeat mandatum. s. alieno Initit de his per quos agere poss. s. s.
182쪽
Quanam sint Stipulationes Conventionales pConventumala sunt. Conventionales hic duplici modo definitantur,
c Mem ισιν, & κατ' ἄρσιν Priori modo ex partium conventione
iucuntur concipi Modo posteriori, neoue usi judicis neque jussu pistoris venire incuntur. Totidemque pene uini generum, quot res comtrahenda . Aercitur penὶ quia homo liber in stipulationem non deducitur, licet divendi possit. s. a. tit seq. it. Cod. de patribus qui fit. distris. s. q. I. Quanam Communes 'it Stipulationes pauid Moribus obtineat PCommurassum ia snt communes stipulationes, sub initium hujus ti tuli explicui, puta quaeiam per efficium judicis, quam praetoris
interpon utitur. An ergo eodem lcmpore, di a judices a praetore interponi poterunt e Non videtur, quod dutincta sint partes magistratus xjudicis. Verum interdum praetoreas interponi jubet, interdum eas exisgit judex, egotium aliter expedirinc queat. s. q. hic Talis est stipulatio, rem Iu illi sal avi Iora, quae a pre ore inici ponitur quando uni ex pluribus tutoribus decem itur administiatio. l. s. intin cum seq. D. de ad min. tutel. Quae etiam per judiccita exigitur, ut discordias inter tutores exortas sedet tit. D. rem pupili sal v. fore. Talis etiam est de rato stipulatio. l. semvum quoque. ait pirior. D. de procur l. Pomponius. s. sed Mis. l. non solum. g. O. D. eod. m. tit. D. rem ratam habitur.
Neque obst. l. i. D. de stipulat praetor ubi cautioni judiciali adnumeratur. Quoniam ibi aliter atque hoc loco vox udicialis accipitur, puta quia propter judicium interponitur. Prioribus exemplis adjicienda Dpla evictionis nomine interposita stipuislatio, quae praetoria est, cum servus vel aliud quoddam animal venditur. l. I. in princ D de aedit ediet xjudicialis, cum res aliae pretiosores sunt distractet. l. emptori. D. eviction.
Divisiones hasce stipulationum den.oribus sublatas volunt. Quod verum est, nomina spectemus formulas, non si rem ipsam. Crol. Vininnius,aliique apud Uro K. hic vid. Gregor. Tholos. Synt juris libr. 24.
183쪽
Obanis res, quae dominio nostro subjicitur, in stipulati
nem deduci potest, sive mobilis sit, sive soli. I. At si quis rem, quae in rerum natura non est, aut esse non potest, dari stipulatus fuerit, veluti Stichum, qui mortuus sit, quem vi vere credebat, aut hippocentaurum,qui esse non possit inutilis erit stipulatio a. Idem Juris est, si rem sacram aut religiosam , quam humani juris este credebat, vel rem publicam,quae usibus populi Perpetuo exposita sit,ut serum vel theatrum4 vel liberum nominem, quem servum esse credebat, vel cujus commercium non habuerit vel rem suam dari quis stipuletur. Nec in pendenti erit stipulatio, ob id quod publica res in privatum deduci, ex libero servus fieri potest, & commercium adipisci stipulator potest, & res sua stipulatoris esse desinere potest: sed protinus inutilis est. Item contra, licet initio utiliter res in stipulatum deducta sit, si tamen postea in aliquam eorum causam de quibus supra dictum est, line facto promissoris de- Venerit, extinguitur stipulatio. At nec statim ab initio talis stipulatio valebit, Lucium Titium, cam servus erit, darespondes msimilia. Quae enim natura sui dominio nostro exempta sunt, in obligationem deduci nullo modo possunt. 3. Si quis alium daturum, facturumve quid promiserit, non obligabitur beluti si spondeat Titium quinque aureos daturum. Quod si essecturum se, ut Titius daret, spoponderit, obligatur. . Si quis alii quam ei cujus juri subjectus sit, stipuletur. nihil agit Plane soluti etiam in extraneam personam conserri potest veluti si quis ita stipuletur Mihi aut Sost Vare
pondes ut obligatio quidem stipulatori adquiratur, solvi ta
185쪽
i INSTIT. LIB. III. IT. XX. io. Sed quod diximus depuvillis, utique clatus verum est, qui jam habent aliquem intellectum: nam infans,in qui insantiae proximus ea non multum a furiolo distant quia hujusmodi aetatis pupilli nullum habent intellectium. Sed in
proximis infantiae, propter utilitatem eorum benignior juris interpretatio iacta est, ut idem juris habeantiquod pubertati proximi. Sed qui in potestate parentis est impubes, ne auctore quidem patre, obligatur. ii. Si impossibilis conditio obligationibus adjiciatur, ni hil valet stipulatio Impossibilis autem conditio habetur, cui
natura impedimento est, quo minus existat veluti siquis ita dixerit, Si digito caesum attigero, dare audes' At si ita sti-puletur, Si digito caeliti non attigero, darespoitaene pure facta
obligatio intelligitur, ideoque statim peti potest.
11. Item verborum obligatio inter absentes concepta, inutilis est. Sed cum hoc materiam litium contentiosis hominibus praestabat, sorte post tempus tales allegationes opponentibus, mon praesentes fuisse vel se vel adversarios suos contendentibus ideo nostra Constitutio propter celeritatem dirimendarum litium introducta est, quam ad Caesarienses advocatos scripsimus i per quam disposuimus tales seripturas, quae praesto esse partes indicant omnino esse credeniadas, nisi is, qui talibus utitur, improbis allegationibus mani sestissimis probationibus vel perscripturam, vel per testes idoneos adprobaveriti toto eo die, quo conficiebatur instrumentum, sese vel adversarium suum in aliis locis fui te. I 3. Post mortem suam dari sibi nemo stipulati poterat: non magis, quam post ejus mortem a quo stipulabatur. Ac
nec is, qui in alicujus potestate est post mortem ejus stipulari
poterat,qui patris vel domini voce loqui videretur. Sed, si quis itasti puletur tridis m moriar, vel prict qu morieris, darespondes ranutilis erat stipulatio. Sed cum ut j ire ii orum est ex consensu contrahentium stipulationes valeant i sa-cuit nobis etiam in hunc juris articulum necessariam: nclusi e re
186쪽
' Ῥηest ulationi, tam V V; si quantitas in
Pinnam, Ni dederis, tot aareos dares λι-
187쪽
i INSTIT. LIB. III. IT XX. spondei tunc committitur stipulatio. zo. Sed, si quis stipuletur alii, cum ejus interesset, placuit stipulationem valere. Nam si is qui pupilli tutelam administrare coeperat cesserit administrationem contutori suo, iti puletur rem pupilli salvam sores quoniam interest stipulatoris fieri quoci stipulatus est cum obligatus Iutu. russit pupillo, si male res gesserit: tenet obligatio Ergo etsi quis procuratori suo dari stipulatus sit, habebit vires stipulatio. tsi creditori suo quis stipulatus sit, quod sua interes, ne forte vel paena committatur vel praedia distrahantur, quae pignori data erant, valet stipulatio. 2I. Versa vice , qui alium facturum promisit videtur in eo esse causa, ut non teneatur, nisi poenam ipse promi
χχ. Item nemo rem suam futuram in eum casum, quo suasit, utiliter stipulatur.
13. Si de alia restipulator senserit, de alia promissor, perinde nulla contrahitur obligatio, ac si ad interrogatumi sponsum non esset veluti ii hominem Stichum a te quis stipulatus fuerit, tu de Pamphilo senseris, quem Stichum voca iri credideri S. 2q. Quod turpi ex causa promissum est, veluti si quis homicidium, vel sacrilegium 1e facturum promittat. non valet. 21. Cum quis sub aliqua conditione itipulatus fuerit, licet ante conditionem decesierit, postea existente conditione ii res ejus agere potest. Idem est, expromistaris parte. 26 Qui hoc anno, aut hoc mente dari stipulatus est, nisi omnibus partibus anni vel mensis praeteritis, non recte petet. Si fundum dari stipuleris, vel hominem , non poteriSconis
188쪽
Ituli itiscriptio est de inutilibus sipulatiEnibus, continetur tan .en in nigro Mutilis Minutilis stipulatio Sicut dici possit, divisione mici potius distinctionem stipulationis proponi, scit alia sit utilis alia inutilis in princ Insit qui sui vel alien iuris . Non quod inutilis stipulatio revera sit stipulatio; cum ea dicatur a stipulo, quod firmum fgnificat, nec quod inutile est, sirinitatem habeat. Ucrum quod nomine tenus stipulatio vocetur licet robur non habeat , scuti nuptias in licitas Millicitas distinguimus, justas ab injussis separamus.
. an Res nostra in Stipulatum deducatur eo M' iret. An igitur quae res dominio nostro subjicitur in stipulationem deduci potest Vertim rem nostram nondum stipulamur: cum quod nostrum est, amplius nostrum fibri non possit. s. s. insin destipui ervor. g. 2I hic, An sensus erit, omnem rem quae dominio nostro subjicitur, in stipulationem ab alio deduci posse Uerum non tantum ea res quae nostro subjicitur dominio in stipulationem deducitur, sed Mea quae in alterius est dominio, imo quae nullius est, qualis est haereditas jacens.l. I. D. de rerum divis qua Iessent fiuctus nascituri,qui quia nondum existunt, alicujus dici non poterunt l. inter stipulantem A sacram. D. de vel b. obligat. An potius statuenduin erit, omnes res quae dominio subjici possunt, id pst, quae sunt in nostro commercio,in stipulationem posse deduci' Id quod verissimum est; non quod per solam stipulationem res nostro dominio su iiciatur, cum stipulatio non sit adquirendi dominii modus, verum quod serestipulationis finis sit dominii adquisitio, quod consecutimur ficta vel vera traditione interveniente. Stipulatio Rerum, qua non sunt in Commercio non valet. ATAquit rem. J Stipulationes dici poterim inutiles vel quia delectus cli ex parte materiar, vel formae, vel issicientis, vel finis Materiae respectu inutiles judicantur, si res in stipulatum deducantur, quae non aura in commercio. . Ma I hic si sectum alterius. g. s. si quod praestari
189쪽
non potest. . o. 23. vid. Connan. 6. coin m. q. Eae qua non sunt incommerciovel tales sunt, quia de facto non sunt in commercio, vs quia de iure. De facto, si non suat in rerum natura, nec esse possint Vel quia nunquam suerunt, vel esse poterunt, ut hippocentaurus Cicero et de nati deor. o I. Tuscul Lucret. . de natur deor quens tamen Claudii Caesaris aetate in Italia natum sed eodem diei tueriisse scribit Plin. libr. 7. e. q. Quod si veritate nitatur, credibile tale monstruini nefando coitu prognatum vitale non fuisse, propterea eo quo natum erat die cxtinctiim utile. Sicuti mihi a Studioso quo Hungaro ante paucos annos clatum, in Hungariae partibus tale monstrum aliquandiu supervixisse via. Fabroti ad Theophil hic. Vel deni ue de factores non sunt in commercio, qui esse desierunt, ut Stichus, qui mortuus cit. l. ii. D. judic. solvi. Nisi tali ei per moram adversarii servus qui mihi debebatur)uerit mortuus, quo eas eundem recte deducam in lupulationem. I. 83. . pen. D. M verb obligat junct. l. i. in princ D de constit. I. a in D. de veri, oblig. l. 3 6. g. m. D. eod.
Etiam desecto non potest in stipulatum deduci, quod factum est ut stinsectam . in . s. acti. D. de capti v obstante rei natura. Niob. I. contra
Gentes. g. 2.3. Re qua non sunt in Commercis
s. Nec .ilet Stipulatio licet postm r. Earum nelaidest debetur fima dum mCommercio esse desierint. r. F Dies ituri est. Resq tardam non erant in commercio de jure quae qui idem sunt, vccum earum non est a quisitio, quae speciatim in commercio iam esse dicimtur. Tales rei non sunt i sotnmercio absolute, vel com
parative lilius generis sunt res sacrae4 digiosae. l. 83. I. sacram D deverb. obligat. licet qui eas stipula in humani juris esse credat , multo minus jure tipula bitur, c eras cras Vel cligiosa cognoverit. f. r. hic Ne que hoc in casu tantum valet opinio, ut quod non valet ucs ipso jure nullum est, conlirmetur quod irreligionis favore constitutum est. Arg. l. s. D. de religios secus quam obtinet in ultimis voluntatibus, ubi quan
dii ad la rebis sacris se retiolosis constitutum, etiam in rebus publisis, xhominuli rotatilici, sicci lii dii putatur asitivatas, hunc servuin 'tave t. a hic. o. verb obligat. l. i. P de eruntdivis. l. o. illud tiaciatuin D. de statvlib. Haerenus egi de Tebus quae abso te non erant in commercio compa
190쪽
D INUTILIBUS STIPULATIONIBUS. a o
rative loquendo non sunt in commercio, quae sorte non sunt in commercio
stipulatoris, ut si quis stipuletur Caesaris praedia privatum Prahcipis patri:
monium. l. 39. g. nn.D. ce Leg. I. Si Judaeus stipulctu mancipiuri Chiistianum. l. s. in fin D. de noxat junct. tit Cod ne Chrisian marcip. Vel quispiam rem suam sibi dari pure stipuletur l. 82. D. de vcrb. obligat.
In tantum etian ., ut rem suam Istituram in casunt, quo sua sit tutura, stipui tur inutiliter veluti si partum ancillae suae, ubi suerit editus, stipulctur . . . 2I. hic. l. r. l. 87. D. de ver 1. Obligat. Secus quam obtino, si rem suam rcstitui. l. 82. D. dςxeib. obligat. vclrei sis aestimationem, quis fuerit stipulatus. d. I. Sr. Via cuius tantinium non plenum habebat, stipitretur plenunii, seu ex jure inriti ima a. cum req. D. de capta de post re vers. Vel ic in sua diis int,r sibi conclatione. l.31 i. . . de cin. v t. i Non obstantet. 26. D. de stipulat servor. Quoniani rati ibidem sub Deta es illi casui applicanda , non autem adco la c accipienda Bacchov. hic. Ne inpendenti erilst nutio. J Quoniam si pulati Cnes Caium Icrimissi arci. absoluteicia sunt inccn wercio, pure cerissentur coinccptae scit non se cundum jus futuri temporis, sed praesenti caeli in cauta in rchus facii religiolis piiblicis,lcmine libero talcm caluin tu inccn incrcic, hi futurae , Cminari non oporteat capr Iacroctii usu i Sit utilibus tales habentur sipulationes A. r. hic. l. 83. s. s. l. I 37. s. cum qui . D. de ver b. obligat. Ut locum habeat rcgula, quod ab initio vitiosum cst non potcst tractu temporis convalescere. i. 29 . D. dercgul juris. In tantum ctiam ut ne quid mearum lcri mdci ea tu astinatio, vel quod interest. Non ici sacra, quia aestimatior em nCn rccipit. l. 9. s. sua. D. de rerum divis scutri ec religiosae necipublicae. l. 83. s. l. D. de verb. obligat. NCnhon ilia lituri, quia necc Cipus libclilii , .lc ipsa libertas aestimari potest l. 3 D. si qua diu p. pauper. l. o. s. illud tractatum D desta tulib. Non obstant s. n. Instit de coepi vcnd. Quor iam non ibi lcia res