장음표시 사용
61쪽
so INsTIT. LIB. III. IT. V. sunt, tamen anteponit eos & procul dubio cognatis. Σ. Εos etiam qui per sceminini sexus personas ex transverso cognatione junguntur,tertio gradu proximitatis nomine, Praetor ad successionem Vocat. 3. Liberi quoque, qui in adoptiva familia sunt, ad nat ratium parentum naereditatem hoc eodem gradu vocantur. q. Vulgo quaesitos, nullos habere ad natos manifestume, cum adgnatio a patre sit, cognatio a matre, hi autem nullum patrem habere intelligantur. Eadem ratione ne inter se quidem possunt videri consanguinei esse quia consanguinitatis jus species est adgnationis. Tantum ergo cognati sunt sibi, sicut &matri cognati sunt. Itaque omnibus istis ex ea parte competit bonorum possessio, qua proximitatis nomine cognati Vocantur.
s. Hoc loco millud necessario admonendi sumus adgnationis quidem jure admitti aliquem ad haereditatem, etsi decimo gradu sit,sive de lege duodecim Tabularum quaeramus, sive de edicto quo Praetor legitimisi eredibus daturum se honorum possessionem pollicetur. Proximitatis vero nomine iis solis Pretor promittit honorum possessionem, qui usique ad sextum gradum cognationis sunt.& ex septimo sobrino sobrinaque nati nataeVe.
Ost μι haretis. J Post suos, agnatos exi. tabul. non alii vocabantur,verum exesuus cognatis fisco hq reditas applicabatur. Quod quoniam durum visum fuit praetori, qui naturalem aequitatem ob oculos habet, tres secit ordines succcdendi, ne cognati prorsus ab hereditate proximorummoverentur. Primo ordine
indistincte per edictum, unde liberi, vacat liberos, tam
62쪽
DE su CCESSIONE COGNATORUM. uer
emancipatos quam suos. Secundo ordine per de lagitimi, cos ad militquos lex 2. tauularum agnatos appellat, quosque leges & constitutiones in locum agnatorum vocari placuit. Qualis erat ex Tertulliano mater, ex Orphitiano liberi, sorores earumque liberii benigna prudentum interpretatione. l. 2. in in cum seq. D. unde legit inuin Atque hoc ordine primum per Senatusconsulta constitutiones supra enumeratas mater Magnati, per proximum gnatum semel excluti vocabantur. s. pen instit delegit agnat success. Insuper vocabantur agnati
qui legitimi esse desierant per minimam capitis deminutioncm. Nisiquod
fratres usorores cinancipati adlegitimam vocentur haeressitat Cni, nonaria quis portlimibus, verum cum aliqua deminutione, scit ut frater non eman
cipatus duplum ejus consequatur, quod is consequitur qui non est integri juris. Id quod constitutione Anastasiana hic dicitur introductum; quae
tamen non exstat, verum alia Justiniani huc pertinens, qua deminutio illa sublata est L in Cod. de leg haered Ulterius ex tertio ordine vocabantur liberi qui in adoptiva erant Iamilia ad naturalium parentum haereditatem in princ.hic Denique admittebantur omnes cognati speciatim, qui per Leemininum sexum invicem jungebantur. Quorum in numerum spurii recipiuntur, qui matri4 consanguineis maternis& vicevetia sunt cognati. in princ hic. l. 2.q. D. unde gnat. Verum cum jure novissimo agnatorum&cognatorum disterentia sit sublata, etiam omnis in sexu diversitas servata tantum gradus praerogativa insuper successio cognatorum in specie sublata est, quae legitimae successionis juri subjicitur. Nov. II 8. c. s. infin. c. q. Tantum ergo cognatisunt. J Distinguuntur hic cognati a consanguineis r. negantur esse consanguinei. Et tamen paulo ante fuit dietiim consanguinitatem agnationis esse speciem. Et si subagnatione continetur, quae etiam est co nationis spccies, videbitur consanguinitas esse species cognationis. Responde cognationem in genere in se complecti agnationem, atque adeo consanguinitatem , verum cognationem speciatim sumptam, quam sola natura non item lex novit, quaeque ex sola scemina aestimatur, consanguinitatem non continete. Qui itimo speciatim accii consanguinitas, de qua hic agitur, est jus quoddam traternitatis, quae duntaxat inter fratresvi sorores ex eodem patre descendentes consistit. g. l. 2. I. Insiit deIeg. agnat. successs. l. q. D. unde cognat. l. . D. de ad Opt. LI. y ID. D. de suis&Ieg. haeres. Aliter facile concessero, quinti Oeneratim accepta
63쪽
ted. id Tiraqueli in tracst lignagier. g. I. v. lignaster gloss. 9. n. I. ad quem vive gradum succedatur. Hoc loco. J Quia jus agnationis civile pariter cla naturale erat, in inses tum successio patebat, quod hic est eam ad Io usque gradum extendi. Neque enim deterivinative seu exclulive loquitur Tribonianus, sed exempli gratia, id est, I quis vel decimo sit gradu, vel sorte ulteriori,
nihilominus ad successionem tanquam agnatus admittetur.Nisi quis existumaverit eum qui est ultra decimum gradum nihil amplius habere cominune cum primo principio a quo ortum trahit, ut propterea ad successionem non sit admittendus. Quamobrem sorte Deus in republica Iudaeorum intra decimum gradum spurios a congregatione remotos voluit. Quia vero jus cognationis tantum erat naturale, ira tabularum inis cognitum, solummodo iure praetorio introductum, non videbatur tantae elle effractae, ut ultra sextum gradum extenderetur. I. I. hic. l. i. g. haec autem L pen. D. unde cognat. Vel forte non ideo, quia ulterius per rerum naturam, nec invCniri nomina, nec vita succedentibus prorogari potest, secundum Paulum 6 senti II. Quae tamen ratio alicui non mavis firma via deri poterit quam illa Isod libr. H. Etyinol. Quod scut sex anatibus mundi generatio dc hominis status finitur,ita propinquitas generis tot gradibus terminetur. Verum frustra in rationem inqilirimus cum jure novissindistincte cognati .gnati in ornnem fradumsuccedant. Nov. II 8. c. s. in fili & c. q. exceptis casubus juris anterioris,qui in suo statu remanserunt. ν multis. Instit de succcss. l. ta. D. de veteran. milit successi l. 6. Cod de incest nupt.
Hoc loco necessarium est exponere, quemadmodum gra
dus cognationis numerentur. Quare in primis admonendi sumus, cognationem aliam supra numerari, aliam infra, aliam ex transverso, quae etiam a latere dicitur. Superior cognatio est parentum, inferior liberorum, ex transverso fratruma
64쪽
trum, sororumve, Meorum, qui queue ex his generantur, convenienter patrui, amitae, avunculi, materterae. Et superior quidem Minserior cognatio a primo gradu incipit; at ea, quae ex transverso numeratur, a secundo. I. Primo gradu est supra pater, mater: infra filius, filia. 2. Secundo gradu supra avus, avia infra nepos, neptis: ex transverso frater, soror. 3. Tertio gradu supra proavus, proa ia infra pronepos. Proneptis ex transverso fratris brorisque filius, filia is
nVenienter patruuS,am ita, avunculus matertera Patruus eri frater patris, qui Graece πα-δελφὸν appellatur A, Unculus est frater matris, qui Graece mi r dicitur,mutemque promiscue M. appellatur Amita est patris soror, quae Graece ναλλ appellitur Matertera vero matris soror, quae Graecem e M dicitur Mutraque promiscue Θώα appellatur. q. Quarto gradu supra aba us, abavia infra abnepos, ab neptis ex transverso ratris sororisque nepos, neptisve dcc OnVenienter patruus magnus, amita magna, id est avi frater ω ser, item avunculus magnus, Matertera magna, id est, aviae frater, sorori consobrinus,consobrina, id eu,qui quaeve ex sororibus aut fratribus procreantur. Sed quidam reste consobrinos eos proprie dici putant, qui ex duabus sororibus Progenerantur, quasi consorori nos, eos vero, qui ex duobus iratribus progenerantur proprie fratres patrueles Vocari. Si autem ex duobus fratribus filiae nascuntur, sorores patrueles appellari: at eos, qui ex stat revi sorore progenerantur,mitinos proprie dici putarit Amitae tu filii consobrinum te appellant, tu illo amitinos. s. Quinto gradu supra atavus, atavia insta ad nepoS,adoneptis ex transverso iratris sororisque pronepos, proneintis: convenienter propatruus, proamita, id est, proavi se terin soror, & proavunculusin promatertera, id eri, proaVix si Meti soror. Item fratris patruelis, vel sororis patruelis,
65쪽
s INSTIT. LIB. III. TIT. VI. consobrinivi consobrinae,amitiniri amitin filius silia propius sobrino, propius sobrina. Hi sunt patrui magni amitae magnae, avunculi magni materterae magnae id rus filia 6. Sexto gradu supra tritavus, tritavia infra tri nepos, trineptis ex transverso statris sororisque linepos,abneptis: convenienter abpatruus, abamita id est abaviae frater&soror abavunculus, abmatertera id Mabaviefrater ω ror ritem propatrui proamitata proavunculi, promaterteraefilius, filia item propius sobrino, sobrinave lilius, filia, item consobrini, consobrine nepos, neptis item sobrini, sobrinali id est, qui quaeve ex fratribus vel sororibus patruelibus, vel consobrinis, Veramitini S progenerantur. . Hactenus ostenditiesuuiciat, quemadmodum gradus cognationis numerentur. Namque ex his palam est intelliere, quemadmodum ulteriores quoque gradus numerare
ebemus quippe semper generata persona gradum adjicit, ut longe iacilius sit respondere, quoto quisque gradu si quam proprii cognationis appellatione quemquam de
8. Adgnationis quoque gradus eodem modo numeTan
9. Sed cum magis veritas oculata fide quam per aures animis hominum iniuigatur rideo necessarium duximus post narrationem graduum , eos etiam praesenti libro scribi, qtra tenus positiat auribus, oculorum inspectione ad lescente perlec imam graduum doctrinam adipisci.
66쪽
oc loco necessarium Etsi nos gradus cognationum sci sre oportet propter et timonii dicendi necessitatem,
qua lege publicorum judiciorum proximi dicere tinimonium prohibentur, vel saltem non admittuntur. l. Julia D. detcstibus. l. n. D. hic. Etiam propter jura legitimarum tutelarum, quae nonnili proximis deseruntur cognatis tit instit deleg agnat tutel. Insuper ut innotescat inter quas personas sit jus connubii. s. i. Instit. denupt. LCvit. I8.2O. Num I. 4 propter cautionem de rato, quam praestant cognati absque mandato. l. r. .fin. D. de postul l ed hae. s. D. de procurat. l. l2.1 Cod cod. Potissimum tamen de jure civili graduum computatiocii casuccessiones ab intestato locum habet, ut sciamus, quis cui in successione tanquam proximior sit praeserendus. l. o. D. hic. Quod etiam confirmat ordinis ratio in Pandectis observata, ubi titulus degradibus inter eos, quibus de successione agitur, collocatur. Neque innuptiis ubi naturalis pudor lonestas consideratur, opus esse videbatur tam subtili graduum computatione, atque quidem in successionum materia Lir. D. de ritu nupt. Ut merito dixerit Tribonianus , hoc loco necessarium cile exponere,quemadmodum gradu cognationum numerentur.
Queviadmodum gradus cognationis. J Cur non graduum agnationis hic rmentionem injecit est. Et quia cognationem generatim accipit, quae agnationem complectitur, 'uia eodem modo cognationis gradus numerantui. intin hic., quia parestagnatorum&cognatorum succedendi ratio, nec amplius isti ab illis, sicuti quidem jure antiquo obtinebat, exeluduntur. Afinium vero hic non menunit, licet in Pandectis titulo de radiibus adfines junxerit; quod affinium proprie dicti gra ius non sint, licuti nec eonim ulla legitima est successio Alberic . . denupt.6 Schulta.
de arbor cons. c. 7. n. 23. 26.
Quare imprimis admonendi. J Ut constet quid sit arbor cognationis se scundum quam proximitas Vistantia personarum dignoscitur, novisse oportet stipitem lineam, gradu Stipes est persona aqua aliae descendunt, quae causa est Morigo conjunctionis seu cognationis de qua agitur.Tum enim inter personas Ootinet coi natio,cuin ab eodem stipite ortum ducunt. Linea est collecto seu ordinatio personaruita ab eodem stipite ortarum,& l invicem relatarum continens gradus cognationis numeros discernens. Quae linea vel recta est seu perpendiculans, vel transversa seu colla teralis. Recta quae etiam limes Mordo dicitur, continet superiores cin-
seriores personas, ad quae est vel ascendens vel descendens. Ascendens, H in
67쪽
ila qua a persona generata tenditur ad generantem, dum in generantis inquiro gradum. Descendens, in qua a persona generante recta descendi. tur ad generatam, in quantum descendentis inquiro gradum in princ. hic. I. I. in princ xl. 9. D. eod. Hottom. I. de gradubus. Transversa linea est, in qua illi collocantur, qui nobis a latere per communem stipitem sunt juncti, neque nos progenuerunt, neque a nobis sunt progeniti. l. q. s. I. l.
Utti collateralium gradus sint computandi gradatii sit ascendendum ad eum qui stipes cst origo cognationis, inlabeo telicia linea re Hi ad cum descendendum, quocum alter a quo descenderam, sanguine erat junctus. l. Io. D. hic Harmeno p. q. tit 6 SchultZ arb. consanguin. c. 2. n. s. Althus dicajol. I. c. 7. n. si Non igitur jure civili primus est collateralium gradus, qui tamen in linea recta admittitur in tin principii, hoc tit. I. I. I. I. D. Cod AZo in s m. Instit. hic. n. Io. Ex transversos ratrum o sororum. Linea collateralis duplex cst, aequalis vel inaequalis AEqualis non appellatur, quia plures personae inaequali id cst pari sunt gradu puta quarto aut sexto, ita enim patruus magnus, pro patruelis, qui invicem lunt in gradu quarto, essent aequales. Verum ideo dicitur linea aequalis, quia pari gradu a communi stipiti distant, sic ut constituant aequiparantiae relationes, id est, que sunt ejusdem nominis ac nat m, uti in scholis loquuntur. Quales sunt Iratres, sorores, consobrini pa inicies adinvicem relati vid. l. Io. D. hic. Cui ac G obL47. Hottona. s. observ. Linea collateralis inaequalis est, quando plures non pariliter a communi stipite distant. Estque vel collat cratis superior vel iri ferior; utraque vel per masculos, vel per foeminas constituitur. Superior inferior per mast llas facit agnatos, vel consanguineos, qualis est inter patruum latruelem; per sceminas secit cognatos in specie, qualis est inter avunculum & cognatum infin principii, hic. l. q. Io. D. eod. l. q. D. unde cognati. Supcrest ut explicetur quid sit gradus, vox ad scalarum similitudinena, locorumque proclivium recepta, quae ita ingredimur ut a proximo in proximum, id est, eum qui quasi ex illo nascitur, transeamus. l. s n. s. Io. D. hic vid Alciat. 2.Parerg. 3O- Ut gradus sit distantia vel approximatio cognatorum inter sese,dum c gnoscitur quae persona stipiti sit proximior. Quae cum desumatur a generatione, ut quot sunt generationes tot numerentur gradus, fieri non poterit ut in linea collaterali primus admittatur gradus. Neque enim fratres, qui primi serent in linea collaterali una producuntur generatione licet sorte uno partu, ut si genicili, adeoque invicem erunt in gradu secundo in prine.
68쪽
hic de g. r. Instit eod. l. a. in princ. l. fin. g. primo gradu D eod. Ut facilis sit graduum computus de jure civili in omni linea tam obliquaquam recta. Nam si generationes attendamus, facta numeratione ab ea persona de cujus cognatione quartitur,4 quidem si lineast collateralis per stipitem ascendendo&descendendo, quo reperiunturgenerationes seu quot personae,dempto communi stipite, qui inter personas numerum non facit, tot habituri sumus gradus Circa nomina personarum hic non erimus solliciti, de quibus consuli poterit Theophilus hic ibique Fabrot innot Hotrum de Gradub. Cujac. 6. Obs Ao Covare in q. a. pari. c. 6. .6 Connanta comm. . Duaren adiit. D. Sol ut matrim g de nuptiis. v. inter quas personas Gregor Tholos Synt jur libr. o. e. 9. Menoch. 2. arbitr. 89.&q. praes.s I. Goedd. adl. 6. y. I. l. 22o I. 2.3. D. deverb.
I. Oculis plus credimus quam auri ι 2. Ius Canonum explicaturo nota-bus. t tur. SEd cum magis inuas.JPlus homines oculis quam auribus credunt; loniagum enim iter per praeceptara essicax&breve per exempla Senec. epistol. 6. Ut merito vixerit Comicus, quorundam manus oculatas esse, non credere, nisi quod vident, id est continent. Quod communi dicto confirmatur, pluris fieri oeulatum testem unum, quam auritos decem. V rum non memet hic diffundam,plura qui cupiat huc facientia consulat in um commentariolum in libr. r. Herodiani, quemadmodum juvenis impositum,minusque accurate impressum lucem intueri sum passus. Eos etiam prasentit ostribi.)it haec omnia quae spectant computum graduum clarius percipiantur, DD. arborem consanguinitatis delineare
solent. Estque utida quaedam demonstratio, qua personarum Pradus, ranationis proximitas cla distantia ob oculos ponitur. Id quodetiam fecisse Tribonianum verba A. G. satis indicant, ut tamen ea cognationis deseriptio lineis adhibitis tacta, injuria temporum sicuti multa alia, pe- Aliter tamen atque aliter DD. stemmata, de quibus in I. o. D. hic describere solent, ut hic cuique suum relinquam judicium vid. Sneidwin. adiit. Instit. de nupt rubric de arbor consang. Schesteten de arbor consang.
Iure Canonum potissimum tractatio graduum propter nuptias proponi itur, ut constaret quoto gradu sint licitae ves prohibitae.Ritteratius de dister, juris. civit.&canon.i. s. H In-
69쪽
Inseper non tantum cognationis sed etiam affinitatis tres numerantur gradus etiam eodem modo quo cognationis gradus computantur, modo ponsalia intervenerint, vel coitus illicitus.c.,.q.de sponsi discretionem. e. pen de eo qui cognov. cons uxor. c. pen. iit de cons. Massin gloss.
Et quamquam praeter naturalem cognationem vix ullani admittat ius ci vile, spiritalem non nisi uno casu. s. ea videlicet. Cod. denuet. jure tamen canonico spiritalis seu spiritualis, quae inter compatrem&hilolainde sonte baptismatis sublatum, tam late sere extensa est, atque cognatio carnalis. tot tit decretal. de cognat spirit. Quinimo novein propinquitates ratione baptismatis nasci , quas alii ad tres reducunt species, vulgo tradunt. Calvinus in Lexico jur Rit- tersitus de differ jur civit. canonic Georg. Schultaen de arbor cons.
Denique jure canonum aliter atque iure civili gradus cognationis computantur. Neque enim secundum generationes, verum tres regulas distantia personarum dignoscitur. Una regula locum habet in lineareeta, quae haec est tot sunt gradus, quot sunt personae dempto Epite. In linea trania versali duae observantur regulae , una in linea transversali aequali akera in linea inaequali. Illa est, tot gradibus ab invicem distant personae, mi gradibus distant a communi stipite. Unde accidit, ut linea collatera lis illo jure primum admittat gradum. Quoniam trater&soror uno gradu a communi distant stipite, ut ab invicem non nisi uno gradu secundum illum
computu in distare debeant. c. ad edem. v. q. s. E tamen alibi scribitur fratrum&sororeipesse in gradui Uchiundo. c. filia d. l . . ni
Postrema regula quae obtinet in linea collaterati inaequali, haec est quot gradubiis remotior distat a communi stipite, tot gradibus distat ab illo de cujus quaeritur cognatione Rittershul . d. irata. c. s. libr. I. Quo casu cum accidat ut pater A tilius in codem gradu constituantur, cum t men pater ilium gradu debeat antecedere, ille iuris eanonici computus erit improbandus; quem etiam prolixe rejicit refutat Schulizen de arbor.
70쪽
ILlud certum est, ad serviles cognationes illam partem edicti, qua proximitatis nomine honorum possessio promittitur,nCn pertinere: nam nec ulla antiqua lege talis cognatio computabatur. Sed nostra Constitutione, quam projtire Patronatus secimus quod jus usque ad nostra tempora satis obscurum atque nube plenum Mundique confusum fuerat)ωhoc humanitate suggerente concessimus, ursi quis in servili' constitutus consortio liberum vel liberos habuerit, sive ex libera, sive ex semulis conditionis muliere, vel contra serva mulier ex libero vel servo habuerit liberos, cujuscumque sexus, ad libertatem his pervenientibus ii,qui ex servili ventre nati sunt libertatem meruerint vel dum mulieres liberae erant, ipsi in servitute eos habuerint,vi postea ad libertatem pervenerint ut hi omnes ad successionem patris vel matris Veniant, patronatuSjure in hac parte sopito Hos enita liberos non inlum in suorum parentum successionem, sed etiam alterum in alteriuS succestionem mutuam Vocaximus, ex ill .i lege specialiter eos vocantes sive soli inveniantur, qui in servitute nati,in postea manumissi sunt sive una cum aliis,
qui post libertatem parentum concepti sunt i sive eodem patre sive eadem matre sive ex aliis nuptiis, ad similitud inem eorum, qui ex justis nuptiis procreati suiust Q L Repititis itaque omnibus, quae jam tradidimus, apparet, non semper eos,qui parem gradum cognationi φbtinent,pa ter vocari, eoque amplius, ne eum quidem, qui proximior sit cognatus, semper potiorem esse. Cum enim prima causa sit
suorum haeredum, in eorum, quos inter suos h*redes enume-rmimS, apparet pronepotem vel abnepotem defuncti potiorem esse,quam statrem aut patrem matremque deiuncti cum