장음표시 사용
131쪽
ruunt enim embolisinum, i. unam lunationem in- , cercalatem & extraordinariam: & reliquum tantum quod superes ex illis ιo sumendum pro epacta. v. g. Anno i6oo. fuit epacta y. Adde 11. pro pacta anni rinoi. fient 26. Adde praeterea II. pro e-
pacta anni 16or. fient ι . De quibus tolle 36. pro embolisuto relinquuntur . pro epactae d. annia 2. In epactis aurem inuestieadis quie regredien- do procedular, tollendi sunt semper i I. dies ex epacta anni antecedentis, si quidem tolli post init si , minus, reliquum detrahendum erit ex antecedenti embblisinq. v. g. Si quaeris' epaistam anni iis de trahes Ir. ex epacta anni 16 . quae fuit i3. & telinis quentur quae fuit epacta d. anni l 199. Si ultra re, gredi cupis, dc quaerere epactam anni 1198. 'Tolle primum illos . qui e talit edicta anni Deinde tolle . exvltima lunatione eiabolismica, ut inde esticiantur ii.supererunt pro Vacha d. anniis . dc sic deinceps. Sed mentirieris seimper, si progrediendo exquiras, addere 12. in ptincipio redeuntis cycli, i. in annis quorum numerus aureus est i. Si vero regrediendo, totide adimere in eisdem annis. Meminisse quoi oportet dum regrediendo esqtim ris,io. dierum detrachoru ex epacta anni 1183. Nam licet eius anni epacta fuerit tantum 7. propter io. dies detrachos anno antecedente, quae alioqui sitis set i . si quaeris epactam anni praecedentis Ida. ca. ne ne quid detrahas ex embolisino, sed sui ne S pro acta eius anni
meantister dena nouem num. 7. 2 - .
132쪽
Annis I6 . adde unum annum, fient i i. quos udiuidis per i9. i. si detraxeris I9. toties quoties reperiuntur in summa, supererunt s. qui tuit aureus
Annis IJ I. adde annum unum:& diuide totum petiy. nihil supererit. Itaque numerus aureus anniis s. fuit I9. Hac etiam arte queas num. 69. Ddictio est cyclus is. Amorum incipiens ab I. v que ad IJ. tribuens cuique anno unum ex his nu. meris, quibus reuolutis reditur ad principium nu- . meri, Vsque in perpetuum. v. g. Numerus indictio. nis anno I, 88. fuit a. adde tot unitates singulis ad nis usque ad annum 16oo. fient I3. qui fuit numerus anni 16oo. Adde praeterea duos, fient is qui fuit numexus indictionis anni i6oa. redhique cyclus ad principium numeri anno i Sos. Coepta sunt autemper indictiones tempora computari ab anno Chiisti sis. a, 8. Cal. OAobris, quo die 1 Constantino Magno victus est Maxentius, & religio Christianain libertatem vindicata: & extunc Olympiades sublaxae, ut testatur Beda lib. i. de ratione temporum. Nec assentior Cedreno, qui. in Theodosio scribit
indictiones , Theodosio tantum coepisse, sed ab Augusto incipi debuisse: Graecis eniri fastis ab O- nuptirio proditis maior est fides adhibend , qui in dictiones vocant Constantinianas, east shb Con stantino & Licinio secundo cossc incipex ς tes tur. Verum est certo Augustum paco tςxin marit
133쪽
.parta, oninibus nationibus Romano Imperio suae tectis indixisse tributa: quod ramex profanis au thoribus quam ex Lucae cap. a patet: Vnde prim im manavit indictionibus nomen, toties in iure usita, tum, Δ a Plinio antea in panegyrico ad Traianum usurpatum. Sed ante Constatini tempora censuum seu tributorum descriptio, non post annos u. sed post io. fiebat, proque toto decennio describebantur tabulae cenibales, ut colligitur ex Vlpiano in I. . D. de censibus, ubi de Modo dc forma censen . di loquens, bis mentionem fecit de situ & quantitate rei censitae per Io. annos proximos ab ipsa censitione. Et quod Paulus Petauius vir doctissimus & collega noster ex eodem Vlpiano in L 3. eiusdem tituli infert indictione etiam tunc remporis is. annis constitisse, quia a I . annis masculi,
feminae autem a i 2. annis, usque ad 6s anni in trisbuto capitis obligabantur: verum est quidem per longius tempus eam commodE fieri non potuisse: Si enim post 16. annos vel plures facta fuisset indictio, qui statim nascituri erant post descriptionem, immunes fuissent futuri ab indictione post: r . --
mim,donec nouae census tabulae conderentur. sed
quominus indictio per breuius spatiu procederet, videlicet per io. annos, nihil obfuit. Ex illis enim locis patet ut etiam ipse Perauius luculenter expli. cauit) in libris censualibus artatem uniuscuiusq; ad notari italitam,ut quo anno censeri quisq; inciperet aut desineret,cognosceretur. Deinde in illa l. 3. qua artatis Unorum habetur ratio; de Syrisi
134쪽
tantum, non etiam de aliarum regionum incolis statuitur: sed verisimile est Constantinum hac raistione ductum,id postea ad omnes omnium prouino clarum incolas extendisse. Indictionem vero incispere a mense Septembri non tantum ex ipse Beda, sed ex constitutione Graeca Anasta' inter praetermissas relata perspicuum est, ex qua etiam Alcia tus lib. 8. parergon cap. I. innuit a Calendis Septembribus eam incipere: ducta ratione ex Di
ne lib. si. qui annos Imperij ANusti incipere ait
ab Actiaca victoria, quae a. menus Septembris die ab eo reportata est. Cui sententiae, Anastas' textus
neque assentitur, neque aduersatur, cum de mense tantum, non etiam de die loquatur. Morem certὸ
hunc ab indictionibus annos numeradi, hac etiam ratione introductum credibile est, ut certior deinceps temporum ratio haberetur: quae com antea per annos Imperatorum fieret, cepae E confundebatur , succedente novo Imperatore alteri qui medio anni decesserat. Eumque computandi modum, ne obsolesceret, Iustinianus edicto firmauit:
iussitque ut indictio,simulq; Consul,metas & dies,
instrumentis adscriberentur. Authent. ut iraeponatur nomen Imperatoris documentis M. quia vero in fi. Sciendum est tamen indictionem Romanam, non ut Graecam , mense Septembri,sed a C. tendis Ianuariis incipere, quia scilicet ab iis annus Iulianus ducit exordium,ut ex Suetonio docuimu . Hac suoquestiris octa num. Fo.
clus selaris est reuolutio G annorum, quibus I
135쪽
6s I cogi PINONI s I peractis redit ad principium numeri: introductus que Dionysio exigito, quando cyclum pascha
lem construYit,ad dies cuiusque hebdomodae inueniendos in quibuslibet annis: maximeque ad diem Dominicum cognoscendum : unde dicitur etiam cyclus literarum Dominicalium. Quod ut apertius intelligatur meminisse oportet quod non semel dictum eo annum ciuilem constare 36s. diebus, ac praeterea diei quadrante, ex quo, quarto quoq, anno dies bissextilis conficitur. Diuiditur autem annus in s i. hebdomadas: quarum Vna quae Gue coimoat 7. diebus, de nominibus p. planetarum dictis, quibus totidem literae,nempe 7. priores alphabeticae semper repetitae subseruiunt ad eos indicandos, praecipueque diem Dominicum,qui olim dies Solis vocabatur. Sed quoniam praeter 12. Hebdomadas quae conficiunt tantum 36 . dies, finiunturque die penultimo Decembris , stiperest quotannis unus dies, cui sua litera opus fuit: ac praeterea siperest quarto quoque anno bis sextilis dies, qui sua etiam litera pto tempore fuit signandus: necesse sitit septenarium illum ordinem literarum ac dierum pia,neticorum interrumpi, cum numerus ille inaequalis dierum anni pati non posset, ut annus sequet inciperet ab eodem die , a quo antecedens inceperat. Si enim prior annus communis inceperit
die Dominico, necesse est secundum incipere die Lunae: tertium die Martis: quartum die Mercurii: quintum vero die V eperis ob diem bissextilem quarto anno celebratum in mense Februario: ob
136쪽
quem diem bissextilem tribuuntur illi anno duae li.
terae, quarum antecedens ordine scilicer retrogra-
do scienim procedunt) tribuitur anni initio usq. ad 2 Februarij subsequens vero reliquae anni parati, ut docet Genebrardus in praeludiis psaltcrij. v g Anno i6oo. qui fuit bissextilis incepitque a die sabbati, literae Dominicales erant B. A: Anno asor G: Anno 16oa. F: Anno 16o E: Anno Isio . qui fuit bissextilis D. C. Anno a6os. B. Anno Isos I A Msic deinceps ordine inuerso : tribuendo semper duas literas eisdem ordine inuerso subsequentes linis iaslextilibus, donec dies sebbati, d litera B simul redeant & concurrat in principio anni: quod fieri non potest, nisi post α8. annos eo inpletos; &vigesistio nono ineunte. 1 Q mobrem cohitatus fuit hic cyclus 28. annorum,procreatus ex multia plicatione . . in . ad eavliteras inueniendas. Sed
pro usu huius cycli scire opuς est, quae litera praefixa fuerit in primo anno illius: A me quidem correrioionem Gregorianam litera incipiens Desum erat G. iuncta cum F. utpote ςongruens antio quaternario,& hine illi,queses aperiuerunt, unique imp*stexum . Oinnes inni quaternarhi tarem inciapientes cyclum, Sed propter io. dies detraetos an qno II M limraa ominicalis quaesiisse; F. anno sui MoMnde factum est v t anno IJSῖ. quor clus modosus Gn' incepit, uexae Dominicales luet indC. B ea d emqu3 runt, Vse ad annum i ooc iniς
iis cuius De redeuntis Itaque fiscire vesti quaeisuerit ster Domini caligantio asco. ίprimum
137쪽
inquiram quis numerus fuerit cycli solaris illo an .no. Quem ut inueniam addam annis Christi 16oo. annos p. fόntque iso'. Deinde totam annorum summam diuidam per 18. Etsi quid mihi severerit praeter numeros 28. id reliquum erit cyclus istaris: atq; ita inueniam anno 16oo. cyclum solarem fuisse I3. cyclumque incepisse anno luem. Tres decim id, tur literas numerabo per digitos incipiendo a lit ris C. B. quae prςbuerunt initium cyclo: deinde ad. hciam tot literas quot bissexti essiuxerunt ab anno δ 188. usque ad annum 16oo. exclusiuὸ: & eo modo inueniam literas Domihicales suisse B. A. in anno 36oo. Similiter si cupio scire quis erit cyclus solaris anno ι6is. addam annis i 6 s. annos' fientque 624. quam sammam diuidam peria. & nihil mihi se . pererit. Itaque cyclus solaris eius anni erit 18. Vt ergo inueniam literam Dominicale eius anni, numerabo per disitos 28. lueras, addάmque etiam tot literas quot bissexti uxerunt nempe 7. & inueniam literam Dorninicalem fore illo anno D. quae est ultima cycli, incipiEtq; novus cyclus anno I6I6. pertiteras C. B. a quibus praecedens cyclus incepe.rat Anno ero IIoo. quoquidem incipiet nouus cyclus solaris , necesse erit aliquid immutari ex illo ordine: nam propter omissionem bissexti quae fiet eo anno iuxta decretum noui Calendarit,eson am. bae literae C. B. assumentur, sed unica tantum Ct deinde subsequentur aliae literae praefato ordine. Pariterque fiet anno i8oo. dc anno imo. In quibus
propter similem omissionem bissexti,unica tantum
138쪽
litera, quae inuenietur in prdine, assumetur. Sed in fine agni cycli oo. annorum qui incepit ab anno i6oi. eadem litera G. 1 qua ille cyclus inceperat, proprio Marte recurret: incipietq; annum acor.&consequenter literae C. B. more solito incipient
nouum cyclum solarem anno 2CI6. neque Vnquam
erit alia mutatio in perpetuum: signabunturq; duae literae in omnibus annis bissextilibus, praeterquam in tribus primis centesimis, quarto centesmo se per bissextili manente iuxta Gregorii decretum. Hic autem cyclus qua ratione diei us sit solaris non video, nisi propterea quod eadem dies, L eiusdem planeticae denominationis , qua solaris annus inceperat non recurrit cum Sole siue in principio anni, nisi rest 28. annorum spatiu emensum: quod sane pertinet ad cyclum literarum Do nicalium, non ademum Solis: quia Sol non magis post 18. annos quam post nouu cyclum incipit. AEquiori enim iure cyclus quadrienni3 poterat dici cyclus solaris, quia dies binextilis; quarto quoq; ahno celebratus coiisumit residua horaru quae relinquuntur ex A. annis: nouumq; cyclum incipit Sol quineis anno ineunte.Sed vexus cyclus cui deberetur stalaris nomen, est cyclus Aco. annorum, quo permissionem bissextorum aequatur annus stlaris,
restituuntur horarum scrupta indebiti annis bis.
Est altet modus in eniendi lunam per epa istam,trianis 'ulgaris, at incertus & fallax:quin
139쪽
qui die integro eoque amplius a vero aberret, sed quo nihilominus dudum Ecclesia usa est i incipiendo scilicet epactam a metaso artio, & exinde addendo Calendas cuius' mensistam preicisti quan Iraesentis, cum diebus currentibus propositi menis cuius lunam exquiris. v. g. Si anno I6OO.. quae
ras quota luna suerit Calendis Aprilibus, sunte primum epactam is. quae habetur . eo anno. Deinde adijce dies a. pro Caledis totidem mensium a Martio ad Apii Iem. , Adde etiam unum diem pro cur. rente prima die Aprilis cuiusό. lunam quaeris ,Sum ma erit is .&sic de carictis. Sed nos idcirco exem. plum duximus a mense Aprill , ut facilius ostenda. mus fallam esse hanc methodum, atq; Ino die ab ςrrare ., vero cyclo. Nam cum eo anno halium
rit celebratum diea. mensis Aprilis: Pascha au, rem festi ai Maron. celebres irω nisi dies Donunico post i liniam minii mensa. Qi m. pasci, enlus ostendit cout isse sto anno a', Mariij seria quarta seu die M curu : se uitur: dilan primani, βprilis
pi iubebi hic calculua, 'inuat 9semper diem integrum: sic enim a vero cyclo minimum Mercabit: cum quo licet in quibusiam 'clis. semesi ivel his concurrat sub epatris , , s. si conc inSix. Memnerit uti 44exu epa,
140쪽
tecedentis, quando nutalerus aureus eripi. M supra nu. Q. notauimus. Verum autem cyclum intelligi, mus noniustum, quandoquidem nullus cyclus e
cogitari possit qui motibus mediis, ne quidem troapicis respondere possit: sed Gregorianum cyclum intclligimus, quoquidem melior & praestantior inaueniri non potuit ad 1 . luna paschalem stabiliendam: ut scilicet ea si fieri posset, non praecederet, vel si1bsequeretur media oppositionem luminaria plus qu ni uno die, vel paulo amplius. Maximel& praecipuE laboratum est in hoc negotio, ut lunae L . potius eas oppositiones subsequeremur, quam antecederet: ne scilicet accideret ut sacroseiactum pascha contra patrum decreta incideret aliquando in i . lunam: aut quod esset absurdius in ante illam. Atque ea ratione factum est ut novilunia cy cli,ut plurimum,subsequantur uno die noviluniunt coeleste siue coniunctione luminarium: incipiantque fere semper ab apparitione tantum lunae, ut saperius dictum est: quod quidem vulgaris epactae calculus a Martio incipiens non praestat, imo praeocurrit uno die novilunium cycli: magisque accedit ad calculum astronomicum, cum quo etiam tamen rard concurrit, ut patet ex ephemeridibus. sic factum esternu num. Quemadmodum annus diuisiis est in 1Σ. hebdoma das: sic dies in a . horas. Qui numerus horaruma . constat ex tribus septenariis, ac praeterea tribus unitatibus alium septenarium incipientibus. Praesint autem 7. planetae vicissim, ordine tamen reo