장음표시 사용
141쪽
trogrado, unicuique diei horae. Quocirca necessu. t pest cum planetam, qui praefuit primae alicuius diei
horae, praeesse quoque aliis eiuldem diei horis quae alios septenarios numeros incipiunt: nempe horae se octauae: decimaequintaea & vigesimae secundae. Su- lia persunt igitur O Thorae quibus praesunt duo pla, i l: netae qui reperiuntur in ordine, atque idcirco ne- l ut cesse est alium planetam praeesse non posse primae liti horae diei sequentis nisi duobus intermissis: nempe . ii his qui praefuerunt vigesimae tertiae & vigesimae ite quartae horis. v. g. Cum Sol praefuit ut solet,primet et horae diei Dominici, qui & dies Solis dicitur,ne. ii cesse est propter illum leptenarii numeri ordinem, peum quoque praeesse horae vigesimae secundae eius: l idem diei: Venerem praeesse vigesimae tertiae,& lli
Mercurium vigesimae quartae. Luna igitur post Sin i et lem Venere &Mercurio intermissis suo ordine do. t i minabitur primae horae diei secundi. seu diei Lunae. lEadόmq: ratione fiet, ut M ars post lunam Saturno l& Ioue intermissis, praesit primae horae diei tertis iij sue diei Martis. Mercurius similiter post Martem l hi
Sole & Venere intermissis, pr sit horae primae diei quarti, seu diei Mercurij. Iupiter quoq; post Mer- l
curium Luna & Saturno intermissis,dominetur hin Iurae primae quinti diei, seu diei Iouis. Venus etiam i y post Iouem Marte & Sole intermissis, imperitet ii,
primae. horae diei sexti, seu diei Veneris. Saturnus iiii quoq; post venerem Mercurio& Luna intermisis, i udominetur primet horae diei septimi, seu diei sab- tebati,qui olim dies saturni dicebatur. Denique S OI
142쪽
post Saturnum Ioue & Marte intermulis rursum praeesse incipiat primae horae diei Dominici. Et sic deinceps in perpetuum. Et ab illo ordine imperii
planetarum dies hebdomadae denominati sunt, de eum ordinem quem etiam nunc retinent sortiti. Atque eas quidem denominationes dierum a planetis, & ordinem ita dispositum Dion lib. I refert institutum fuisse ab AEgyptiis : & rationem ducit a consonalia Musices que Tεασαίρων dicitur: putatque ob illam harmoniam, atque ut dies cum coeli ornatu conueniret,ita planetarum diuisa fulsisse imperia in dies,ut semper quartus ab yltimo im. perante praeestet. soli igitur num.
Dies Solis, qui postea a Christianis vocatus est Dominicus,ideo dicitur primus hebdomadae quia sub sequitur diem sabbati qui septimus &vltimus fuit.
creatus a Deo quando quieuit ab opere: quemque ad haec tempora Ecclesia sentimi loco habuit. Pri', mo enim loco in diuinis oviciis diena Dorninicunt ponit. Deinde ne ethnicis vocabulis uteretur,feria . secundam posuit pro die lunae r seriam tertiam pr die Martis : feriam quartam pro die Mercurij:: femxiam quintam pro die Iouis: furiam sextam pro die Veneris: septimo autem ordine posuit diem sabba vi, cuius denominationem a tinuit ab institutione diuina, tametsi festiuitate cui olim dies illa dic . ta fuerat,transtulerit in diem Solis, quens Dominis cum appellauisi quia eo die. Dominus Iesus a inor itina .reuurrunt. At Chrisu aesurrectionem priida K -
143쪽
die hebdomadis contigisse, scribunt Marcus cap.
I6. Lucas cap. 2 . Ioannes cap. 2O. Nec non etiam Matthaeus id intelligere voluit,quando eam cap. 28.
primam sabbatorum appellauit, i. primam I die sabbati.
Qimniam polliciti sumus supra numero de orbe nouo aliquid dicere, sequuti sumus commune sententiam, quando Americam orbem nouum appel. lautinius, etiam si aliter senti emus. Licet enim America quae dimidiam fere orbis partem constituit. vulgo putetur incognita fuisse ante Cristo phori Columbi nauigationem, nihilque de ea scriptum grauissimi authores assirment: tamen non semper orbi nostro latuisse, sed & fuisse cognitam & circumnauigatam, probatur tum Ariae Montani doctissimi viri testimonio, tum multis magnisque rationibus : eamque.esIe regionem quae de nomine Ophir in sacris libris vocatur. Primum enim sciendum est, quum diuina prouidentia uniuersum. orisbem terrarum habitandum ab hominibus decreuisset, linguasque eorum confudisset, ut sic dispergerentur omnes In varias orbis partes: filij Sem eo rumque descendentes prae aliis longe plurimas eas que longinquas terrae partes occuparunt: Vt col ligitur ex Genesis cap. Io. & ii. & eas sitis nomini
bus , de more vocitauerunt. Maxime vero inter omnes Iectan filius Heber, cum numerosa filiorum multitudine varias gentes propagauit, remotissi maique terrae partes obtinuit. Ex quibus Iectan su
144쪽
lijs suit Ophir, author procul dubio eius gentis, &nuncupator regionis quae diu de nomine Ophir di. est. At regionem Ophir fuisse eam de qua
nunc agimus, id ex variis scripturae locis erui potest. Primum ex lib 3. Regum cap. 9. in quo narra. tur Salomonem instruxisse classem in littore maris rubri, in terra Idumeae ut nauigaret in Ophir unde aurum exportaret: ad quam nauigationem perii ciendam adhibuerat quosdam seruos Hirami regis Tyri rei nauticae peritissimos, quos ad eam rcm ei miserat Hiramus, ut una cum servis Salomonis proficiscerentur, ducesque itineris ellent. Qua ex re patet regione Ophir-maritimam fuisse, & reis. motissimam, nec dum ante Salomoni, Hiramo ta. men cognitam. Porro eam mediterraneo mari adisiacentem non fuiste,sed vasti Oceani oram aliquam contingere arguitur ex situ loci unde esassis exibat. Nam Sinus Arabicus, seu mare rubrum, profertur in mare Indicum: unde in Indiam direxisse iter verisimile est, vel certe Africae littora perlustrasse, quod non est existimandum. Quippe Africae regio proxima est Idumeae: distάrq; tantum hoc angusto maris sinu: nec necesse fuisset regi Tyri misisse ser
uos Salomoni rei nauticae peritos ad tam tritum & 'facile iter traiiciendum, praesertim cum ea regio non multu auro abundaret. Igitur in altera parte, videlicet orientem versus,Salomonis classem nauigasse dubium non est: quandoquidem illa etiam in regione Tharsis proficisceretur, quam satis liquet orientilem fuisse ex ri. psalmo. In illo loco: Reses
145쪽
ΙΑ coni Pi No NisTharsis & insulae munera offerent. Et ex Mathaei 1. asserente, Magos hoc est. re Hllos Tharsis & in. sularum ab oriente venisse: Ex quihus, patersit insulsissimum de Tharci Cilici Vrbe interse elari, quae SyΥiar proxima, Δ ab hoc mari unde solue
batur omni intercluso. aditu semota erat: nec re
i gibus pluribus urbs una parens, sed populo Ro.
mano cum tota prouincia subiecta, quo tempore Christus a regibus adoratus est. Itaque regionem Ophir, aut indiae orientalis plagam, aut remotiorem fuisse regionem nec elle est. Sed eam potius vlteriorem fuiste quam Indiae orientalis, colligitur ex eo quod India ipsa ad quetiar etiam classis illa comis meabat eodem itinere, sub nomine Tharsis pro regione diuersa ab Ophir accipitur in io. cap. libri 3. Reg.&cap. q. libri a Paralipo ubi cum de naui. gatione Ophir fit mentio, similiter dicitur quod clailis Salomonis una cum seruis Hirami multam auri algentique copiam adtiehebat ex Tharsis, inquam regionem ibat triennio quoque semel. At Tharsis fuisse vcl rcgionem Indiae extremam, vel ipsum mare Indicum quod totam Indiam alluit D. Hieronymus in io. caput Hieremiae infert ex Iosepho: quiquidem lib. 8. antiq. cap. 2. ait, Salomonem habuisse sblitum in ora maris Tharsis multitudinem nauium , quaein longinquas regiones
nauigabant commutandarum mercium caussa,vi
de aurum asserebant. Sed nos quoq; ex eodem lo, coniicimus eas longinquas regiones &Tharsis
em*xipre , cum non nisi qe Ophir, quo praecipuu
146쪽
dirigebatur iter intelligendae sint, Americam fuisse, quae etiam magno inde maris interuallo distat: nisi forte . quis malit quod non probo de Taprobane& Moluccis caeteris': adiacetibus insulis interpretari, de quibus regius psaltes in supradicto carmine loqui voluit. Nec vero me a priore sententia di moueat itineris longitudo, ut scilicet orientali I, dia peragrata praeterca sit ad occidentales fines ubi sita est America remeandum. Non enim tantum temporis, ut est triennium,fuisset insumendum ad eam nauigationem per gendam,nisi longi dissicultas itineris id exegi sieto,Praetero fieri potuit , ut a Tharso, quo primum dirigebatur iter, classis Salomonis orientales insulas praetervecta ita terra circumambierit , ut tandem ad Americam prouecta peruenerit. Nam licet nobis in medio orbis positis America occide talis esse videatur: tamen ob mui
di orbicularem figuram, & ob perpetuum, & immutabilem Solis nusquam vere occidentis cursum, necesse est eam iis qui in Taprobane & Moluccis habitat, orientale esse. Itaq; ab his insulis ad Ame, ricam secundu orientem Solem nauigantibus permagna quidem est; sed non tam stupenda distantiat quippe cum Guinea noua quae iam Indiae occiden tali adscribitur, a Moluccis insulis io tantum gradibus distet, & ab ea quamuis remotissima, pers cilis sit ad Americam nauigatio per mare pacificum,sic vulgo appellatum ob perpetuam eius tranquillitatem & clementiam. Deinde ab eodem Ioas ho docemur Ophir fuisse aliquam I ndiae regi
147쪽
nem: quod si de occidentali India accipere volumus, Americam esse intelligendum est. Nec mirum est si Iosephus non dixerit de qua India Ophir es, set, quoniam apud veteres, omnes regiones quae e xant vltra Gangem, seb Indiae nomine indistinctὶ comprehendebantur: Ex quo etiam America ipsa Indiae occidentalis nomen accepit. Sed tamen de ea de qua nunc agimus intellexisse Iosephum probabile est, cum ex se pradictis & scripturae & Iosephi locis terra illa Ophir aurum probatissimu se' peditet. QDd dc nunc facit America, in qua magna vis & copia est auri purissimi: tantamque eius abundantiam Ophir praebebat, ut postea mutato nomine terra auri κα ,' diceretur,ut idem Io--hus refert. Et inde etiam factum est, ut aurum optimum postea dictum fuerit Graecis oce ζον vel μ υ ν,quod & latinis obrysum quasi Ophrysum vel Ophiritum, ur notat D. Hieronymus. At in India orientali, vel in alia quavis orbis parte fuisse olim
legionem quae tam auro abundaret, ut abundat ea pars Americae quae Vocatur Peru, nemo unquam
dixit. Et ideo cum de Tharsis in illis locis fit men. tio, aurum & argentum simul inuectum ex ea esse narratur: At cum de Ophir, aurum tantum. detiam ex Hieremiae io. capite magis elucescit: ubi argentum de Tharsis,& aurum de Ophir afferri di.
eitur. Praeterea eam terram tam auri feracem meis
ridionalem fuisse credibile est, cum metallum ilhild vim suam 1 calore Solis obtineat. Et quibus in re monibus maior est vis Solis, in his auxi copia α
148쪽
bonitas maior esse sokat. At omnium regionum quae Zong torridae subiectae sunt quaequidem non permultae sitnt & ferὸ totus ille amnitus terrae mari subiacet nulla est calidior remoti6rque quam Perii. Rursum ex ijsdem scripturae locis disclivus, lignum quodda praestantissimum nomine z aia,NAlmugim ex regione Ophir adductu esse, & quale antea nusquam visum fuerat,ex quo salomon fecit gradus in templo, & instrumenta musca. QDd ct indicio est regionem eam unde allatum fuerat, sitisse longinquam,& tunc temporis parum cognitam. Et id quide lignum Almugim Rabini neoterici a quibus multoru nominu Hebrieorum interpretatione nostri Theologi assis mere cogutur) exi. stimant lignum fuisse eius generis, quod ex Brasilia Americae regione nobis aduehitur: quae ipsi Perucontigua est: ex quo etiam apud nos instrumenta musica conficiunturi Ρostremo quemadmodu in indaganda origine nominum c terarum regionum inquiti solet nomina antiquissima, & ad ea accommodantur praesentia nomina, si inter se consentiant,vel non multum ab inuicem disserant:ita non absque ratione Valabius suspicatus est, quod post ea constanter asseruit Arias Montanus in libro qui inscribit'r Phaleg ex comparatione nominum denominationem Peru g Ei ductam esse: ita ut ex Ophir siue Opir nam utrumque idem est quoniam litera t. P. Hebraeis sonat ut φ. Graecum Piso vel Peru manaueritiμec multum refert si oacses dem non inueniuntur in utroque vocabu-
149쪽
lo, curii frequentissima sit apud Hebraeos vocalium commutatio nihilq; fere in dictionibus prς tet consonantes observent .vocales interim ad libitum accommodates. ex re in interpretationibus He,
braici sermonis multi ac prope infiniti errore&quo' tidie evadunt. Sed & transpositionem ipsam liter rum fieri nonnunqua apud eosdem Hebraeos patet ex supradicto vocabulo Alnaugita, detquo mentio facta est in praefato loco libri 3. reg. cap. Io. Nam in libri r. Paralipo. cap. 2.& 9. n scribitur
Almugina, sed Algumim At eius odi transpositione fuisse facia in illis verbis Ophir seu
Opir,& Perti,co firmatur ex praedicti lib. 2 paralip. cap. 3. ubi eum historiae conscriptor loqui voluit de auro probatissimo, quod antea prquerbialiter auru Ophir dicebatur, iam non aurum Ophir, sed auru Pervaim, vel parvaim dixit , ut est in Hebraica te
ctione: quam lectione sequaci Io. interpretes κυμ Im δε φαρουε μ Vertere. Atque hoc quidem, 'omen Pamaim: cum si dualis numeri,quo vir
que eius r*ionis pars recte significari Dotriae, per. spiculana est unaniquaque eiu pasteni leor si vi sum. 1 tam singulari numero perti, etiam apud Hebr o, tunc temporis dictam fuiste. Si enim ex ilin verbo Pervaim)terminationem dualem quae est thim sustuleris,'remanet integrum nomen Perii quod quaerimus. Quibus ctiam addi potest, quod in A merica rhgione est qui ant' tractus, uoti hibcul I
150쪽
Perilui,, qui de nomine Iucatan appellatur, dictu soritasse a Iectan patre Ophir, autho e eius gentis quam supra memorauimus: quiquidem Iechan in eam orbis partem cum ingenti sua sobole secellis. se credendus est, generis humani disseminandi caussa. Denique nili de duabus Indiis intelligantur Tharsis & Ophir, vix adimplebitur carmen Ti. psalmi quod praecinit David nilo suo Salomoni: Dominaturum eum amari, usque ad mare,& assumine, usque ad terminos orbis terrarum. Nam
S si psallitus ille congruat Christo; litera tamen quae suum quoq; sensum in multis retinere potest, ad Salomonem ex ipse psalmi inscriptione refer
tur. Et certe magnopere decuit imperium Is ae-litarum, quod tam magnum futurum vaticinationes praedixerant,ad extremas orbis terrae partes exotendi eo tempore, quo maxime florebat Vigebatq;,
scilicet sub Salomonis regno: post cuius obitu sta tim imperium eius collaesum dissipatumque est, per decem tribuum discessionem. Multa alia can dide Lector) in eam sententiam afferre possem, nisi me finem scribεdi facere admoneret propositi arrigumenti ratio : a quo si in faciendo itinere paululum deflexi,pulcherrimatum rerum desiderio tentus, morae huius interusurium quod tibi offero, ar