장음표시 사용
121쪽
Ignatius luam & suorum operam in sacris ministeriis obtulit Pontifici, quam hic in publicis scholis adhibuit. Neque, ait Masseius, aspernatus es pia Putrum sim dia Christi Vicarius, atque in praesentia, donec ejusmodi aliqua se δε inerret occiso bini Faber-Launea in Almo sapientiis Θmnasio sacras Literas profiteri. quo munere dum alter is Bibliis, alter in Scholastica Theologia, ut appellant, paricum eruditione se pietatis laude persum guntur, atque etiamfrere coram ipso Ponti e de gravi imis rerum divinarum quasionibus disputant dio. Post haec sub
Gregorio XIII. hac artium & scientiarum universitate magis magisque Crescente duo inde nata luerunt praecipua Gymnasia, quorum unum Sapientia titulum retinuit, & Archigymnalium dicitur, Cuius magnificam fabricam iubente Eugenio IV. a Senatu Romano in Regione, ut vocant S. Euitachii inchoatam, & sub Pontificibus Alexandro VI. Julio II. Leone X. Paulo III. Gregorio XIII. Sixto V. & ur-hano VIII. continuatam tandem perfecit Alexander VII. promeritus eam, quae in externa Ecclesiae Gymnasii fronte conspicitur, insicriptionem: ALL
122쪽
. N Scimtinum. ALEXANDRO. VII. P. M. OB AEDEM. SAPIENTIAE. TOTO. AMBITU. PERFECTAM. ET BIBLIOTHECA. HORTOQUE. MEDICO. INSTRUCTAM. SACRI. CONSISTORII. ADVOCATI.
Praeterea idem Alexander adeo amplis hoc Archigymnasium proventi hus dotaVit, ut omnium artium Professores in eo
copiosis ali posIint, omneque disciplinarum & linguarum genus Viri sapientissimi publice profiteantur, atque honorum gradus tam in S. Theologia , quam in utroque Jure ac Medicina ibidem conserantur. Alterum est Gymnalium, quod Gregorius XIII. de quo dixi, erexit, &pleno iure gubernandum concessit Societati JEsa, in quo & humaniores literae,& severiores scientiae Matheseos, Philo phiae, Ethicae, Polemicae, SS. Canonum, Theologiae Positivae, Moralis & Scholast, me praeter linguam Graecam & Hebrai. cm ac Liturgiae studium affluenti ex Urbe& vicinia copiosissimae nobilique inventuti traduntur. Pene fidem excedit Pontificis
huius Gregorii XIII. in literas & literatos
munificentia. Nam probe cognoscens,
quantum praesidii ad Catholicam Religio-
123쪽
nem inter tot haeresum insultus intactam servandam in literarum studio & recta
iuventutis educatione positum esset, plurima erexit Seminaria , tanquam totidem
fidei orthodoxae propugnacula, in quibus e quavis fere natione lectissimi iuvenes certa lege, numero, & disciplina alerentur: Et quidem in ipsis Urbe Seminarium quod vocant Romanum, ubi simul flos Nobilitatis educaturr Alterum Collegium
Germanico-Hungaricum, e quo tot C
thedralium Ecclesiarum Canonici, Episcopi, Archiepiscopi, etiam EminentisID
mi Cardinales nationis Germanicae de Hungaricae prodierunt: bina Anglis e patria religionis caussa exulibus, alia insuper Graecis, Maronitis, Illyricis. Praeter haec ejusdem Pontificis opera fuerunt excitata Seminaria Viennense in Austria, Pragense in Bohemia, Graecense in Styria, Olomucenis in Moravia, Branspe gense in Prussit, Mussi pontanum in Lo- . tharingia, Vtinense in Lithuania, Cla
diopolitanum in Transylvania, Fuldense in Germania, Dilinganum in Suevia &C. in quibus Alumni quos vocant Pontificii sumtibus Apostolicae sedis sustentantur,& in sacrae doctrinae studio potissimum
exercentur, adversus prava haeresum dogmata cum tempore in aciem progressuri.
124쪽
Atque haec Seminaria & Collegia tum
Romae tum aliis in regionibus Societatis JΕsu curae insermationique commisit Gregorius Pontifex immortali laude dignus. De his disciplinarum domiciliis disserens Stephanus Tuccius ita haereticos magna cum gravitate ac libertate adloquitur rUnus vos lacerat o nocturni pradones, tinus vos cruciat. Gregorius, γ excitatis per Germaniam , Galliam, Sammtiam , Pannoniam juvenum seminariis Onouam aggeribus Mei vias vestris Hub Iliabus intereludit, vestris vos 'implicat Fetibus, γ intra Mes ac parietes Desros vestris vos liberis , vestris almuis impugnat e Neque unum ille aut alterum vobis
opposuit propugnaculum, sed suum gu-ιis pene gentibus exfruxit: Prutenis ae evis Branslergens , Hiluense Liri mnis , Memis Progens, Moravis Olmum cense , AUriacis Hiramense, G censeMyriacis, Dilivanum Germanis, F dense Saxonibus, Ni pontanimi Scotiser Hibernis , Helvetis Mediolanense, Britannis Ahemense , Gaudiopotitanum Trans vanis dri. . XIII. Post Romanam & antiquitate & splenis dore ac fama se ipsam satis commendat
125쪽
Parisiensis Academia. Initium scholae hu-νus reserunt scriptores magis probati alCaroli M. tempora Circa annum πλTunc enim e Scotia in Galliam delati sunt Claudius , Ioannes Rabanus, & Alcvinus seu Albucinus, omnes tres olim V. Bedae discipuli , qui se nullas alias merces praetex nas artes & Sapientiae studium e patria sua exportasse, has e venales absque lucro exponere se velle palam profitebam tur. Quae voces ubi ad Caroli aures pedi venere , Principis ad literas instaurandas suapte indole pronissimi, ad eius ali quium vocati id ipsum instituti sui esse asseverarunt, polliciti simul, gratis se dinctrinam suam exposituros esse, dummodo locus & alimenta suppeditarenturqqua honestissima conditione accepta Cingnitaque illorum eruditione mirum in modum delectatus Carolus , eorumquc expectationem munificentia sua multum supergressus , Magistros hosce penes se retinuit , ac publicae Parisiensis scholae fumdamentis iaciendis adhibuit, maxime Aiacuinum, quo praec atore ipse Caroluta 'usus est, . cc hortatore ad grande opum istud moliendum. Quumque felicissimo Rstudiorum progressus & discipulorum iso. quentia, & Doctorum in omni scientiarixum genere praestantium industria mi
126쪽
met oculis intueretur, scholam hanc ad exemplar Romanae, quin etiam Atheniem sis, in Academiae dignitatem eveXit, tam laque non istum privilegiorum, sed etiam proventuum & possessionum amplitudine locupletavit, quantum vix omnes Galliae et Germaniae, quae postmodum inde natae sunt, aequare potuerunt, uti testatur C xio l . Quare ingens concursus ad eam factus est, ita ut veterum Atheniensium,& recentium Romanorum gloriam super
eura Videretur. Non modicam tamen cladem passa est turbis Academicos inter de Cives Parisinos exortis, utrisque ut fieri solet, iura sua violata conquestis. Quare factum est, ut plurimi eorum, qui alium de accesserant, nuncio Parisiis dato domum reversi, aut ad exteras Academias dilapsi sint. Verum S. Ludovicus IX. Rex Galliarum, ad cuius tempora Flem xius Academiae hujus ortum refero ratus egregiam fore tunc demum rempublicam,
in qua politicum regimen & belli & pacis
tempore cum humanarum divinarumque rerum cognitione ac doctrina arcto inter
se foedere necteretur, variis Edictis p. hlicis cives ad ossicium, debitamque D ctoribus venerationem, ac studiosis gratifiis o L. a. CHν log.
127쪽
tificandi studium revocavit. Regnante hoc ipso S. Ludovico famosa illa Sorbona surrexit, id est, Collegium Theologi- Cum, quo prae caeteris Consipicuam semper se reddidit Universitas Parisiensis. Principio quidem, ut magnis fluminibus accidere solet, quorum plerumque exiguus fons est, pro pauperibus aliquot artium Magistris, qui Theologiae studio ea in Academia operam dabant, a Roberto de Sombona Canonico Parisiensi erectum fuit; qui dum Collegii sui primum lapidem posuit, aereae laminae haec verba inscribi iussit rLudovicus Rex Francorum, sub quo fundata fuit Domus Sorbona circa an. Dom. M. CC. LII. Postmodum auctis per hunc ipsum quem dixi S. Ludovicum
aliosque Maecenates rebus & emolumentis in Collegium Baccalaureorum & Doctorum Theologicorum excrevit. Horum
duplex classis est: Aliqui sunt Doctores Sorbonici, qui Collegium illud inhabitanir alii socii Sorbonae, qui post data doctrinae insignis specimina adgregantur. Amplificavit illud praeterito seculo magnopere Card. de Richelieu tum splendida Ecclesia, tum magnifica adjecta fabrica, quae triginta & amplius Doctoribus satis commodum habitandi spatium praebet. Ipsa vero Academia Parisiensis Regum
128쪽
N Seientiarum. Io Isuqrum favore singulis fere seculis illustrior evasiit. Ludovicus IX. dc Carolus VI. plurimis eam privilegiis ad studiosos illuc
adtrahendos donarunt: Franciscus Valesius doctissimos Hebraicarum & Graec rum literarum, atque artium Mathem,licarum Professores constituite Henricus
ejusdem filius insigni bibliotheca eam locupletiorem reddidit: Sub Carolo M. Franciscus Balduinus, magnum inter J. risconsultos Germaniae nomen, ad illam Academiam evocatus fuit, ut jurispr. dentiae scholam excitaret regeretque quemadmodum ipsemet testatur m)r Etiam Romani Pontifices singulari Academiam Parisinam aestimatione ac favore Complexi sunt, praesertim Innocentius, multisque ornarunt privilegiis Ecclesiasti. Cisr Sorbonam autem in rebus gravissimis consulere ejusque iudicium exquirere non dubitarunt maximi Principes tum Ecclesiastici tum Seculares. Nec defuere Viri celebratiss1mi, qui ex hujus Acad miae gremio prodierunt: Alcvinus, Ra hanus, Petrus Lombardus, B. Albertus M. S. Thomas Aquinas, Joannes Gualensis, qui ob eruditionem & facundiam Arbor vita nuncupabatur, Joannes Budaeus,
129쪽
Philippus Gammachaeus, Nicolaus tiam herius, Andreas Duvallius, Honoratus Tournelius &c. Universam Academiae hinius historiam Τomis sex complexus est Caesar Massius Bulae . XIV. Ad Romanae ac Parisiensis formam n dericus II Romanorum Imperator , uenon solum armis , sed etiam artibus stientiis Imperium fulciret , & in utroquae genere Caesarem se monstraret, circa a num Ia 37. Vindobonensem, seu Vie nensem Academiam & eruditionis fama S loci maiestate summe conspicuam eo didit , quam postmodum Austriae Archis duces Rudolphus IV. Albertus III. & Le poldus II. Fratres miro animorum con sensu dignaque tantis Principibus liberalitate maximis S proventibus & privilegiis Iocupletarum. Inter eos eminuit Albe tus. Hic ampl:ssimam domum , quod Archiducate Collegium vocabatur, duodecim artium & Philosephiae Professeribus habitandam tribuit: impetravit etiam ab Urbano VI. ut Theologiam publice heio profiteri & eius doctrime gradus atque imngnia conferre liceret: addidit Iurisco sultorum scholam, & perpetuo edicto
130쪽
Selemiarum. . I 3VIENNENSIS singulis annis, dum novum
Consulem eligerent, admoneretur, ne vel ipsi quidquam facerent, vel fieri pedimitterent, unde Academia detrimentum saperet, sed potius pro sua virili studio-hrum privilegia tuerentur atque desemierent. Quod edictum suo adhuc, quo. Eripsit tempore, id est, circa annum 8a. viguisse testatus est Middendorpius in . Ut vero undique confluens studiosa laventus commodius atque minoribus simtibus literis vacaret, a variis Maece- intibus multa stipendia constituta, multaed mus conductae, ac habitationes erectae fierunt pro quaVis sere nationer amplum non minus aedificium est constructum, qvod peregre venientibus & aegrotantiis hin studiolis serviret. At collapsum post terapus aliquod Jurisprudentiae studium Maecimilianus L Imp. denuo instauravit evocatis ex Italia Clariss1mis Triumviris Ioanne Sylvio, Aurelio Siculo, &Hieonymo Balbor praeterea potestatem Aca emiae concessit Poetas excellentes solenniter inaugurandi ac coronandi. Multam damni passa est Academia haec anno Isu. quando Vienna totius Christiani orbis propugnaculum a Turcis