Gerardi Ioannis Vossii Dissertatio epistolica de iure magistratus in rebus ecclesiasticis

61쪽

sa DISSERTATIO signi sacramentalis cum inflictione poenae positivae. Posterius hoc humani est instimii , eoque ad directum Magistratus imperium pertinet. Prius vero non negamus canone praecipi

divino: eoque nonnisi indirecte subjacere Magistratus imperio. Quamobrem si quispiam, vel Imperator ipse esto, poenitens, signum petat sacramentale, non Imperatorem hic Episcopus audiet, sed Deum, qui supra est Imperatorem. Nec enim is ab Episcopis symbola foederis divini cuiquam porrigi vult, quem ex consessione &vita constet ad foedus minime pertinere. Scit praeterea Episcopus adversus charitatem esse vel maxime, ut symbesa haec iis exhibeamus, qui eorum partieipatione judietum sibi Domini arcessunt, condemnationemque sibi edunt ac bibunt. Sed de poena positiva similiter judicari non debet. Vt s Imperator, vel alius etiam, peccati poenitens certum tempus extra reliquorum fidelium coelum in Ecclesia consistere jubentur, qua de re nullum pra ceptum exstat in Scripturis r eoque & hoc & hujusinodi alia vim legis habere nequeunt, rus sanciente summo Magistratu, qui& legem istisinoeli antiquare potest cum visum.Improbat postea ouod ten gartius dixerit, Ambrosanum exemplum viam muniisse ad tyrannidem Papalem. Ac putat se illud a unde refutasse, si tergeminum aperiat discrimen inter Ambrosi factum, di Papae excommunicationem. Sed fallitur. Nec enim vitia intra prima consistunt initia, verum, ut scriptor Romanus ait , ubi semel a virtute descitum, non gradu staei praecipui eursu ad vitia transcurritur, vetus distiplina deseritur, nova inducitur. Et sane quisquis Romanae sedis Πphum habet perspectum , ignorare non potest, ut Epistopi ejus loci, postquam tantum facinus Ambrosium videre ausum & selieiter quidem ausim , majores Conceperint spirkus ad est endum magis de masis se supra omne id quod dicitur Deus. Nec iccirco α- ωι Ambrosii factum damnamus. Tantum dicimus id nec penitus approbarum:

neque

62쪽

EPISTOLICA. y3 neque id ulli imitandum Episcopo saltem non alii nisi qui& spiritum habeat Ambrosianum, & cui negotium sit cum eo Principe qui spiritum habeat Theodosianum. Sane si vel a schisinate , vel persecutione , Vel etiam a scand lo metus sit r omnino in persona Regis indulgentia opus est: qua de re vide quae Burhillus scribit adversus Becanum

petit quod antea etiam dixerat, non Pastores minus quam Reges ἁμεσως a Deo vocari.Sed ex iis quae antea diXimus,cognoscere fuit, quatenus hoc admitti possit. Interim expendamus duo argumenta, quae obiter firmandae sententiae infercit. Unum est, quod Prophetae ac Sacerdotes itidem ac Reges soleant inungi in V. T. alterum quod aeque illi ac hi typifuerint Servatoris nostri. Sed praestantiam muneris Pastoralis non male hinc adstruas, quam quivis bonus agnoscit. imm diatam vero vocationem non item. Nec enim inunctio aliud signabat vel obsignabat, quam quod uti oleum externum refi-

Cit corporis membra, atque ad exsequendas res multas V C-ta reddit atque idonea: itidem is qui Rex, opheta, aut Sacem dos ordinaretur, licet natura tanto muneri neutiquam par esset, tamen a Spiritu sancto uires consequeretur ad administrationem muneris sibi divinitus commissi. Nihil magis αμεω Vomtionem inde evincas, quod typi fuerint Christi. Nam&Isaac puer typus fuit Christi, quo tempore nec rex, nec propheta, nec sacerdos fuit: M aeneus quoque serns in d erto aliaque gesserunt typum Christi. Imo contra, si

horuncce munerum naturam consideremus, clare Conspiciemus, summum in Echlesiasticis imperium Episcopis,M Presbyteris tribui non posse. Nam Sacer cum tum docere erat, quod cum Prophetis eis sim commune, itim sacrificare, tum intercedere pro populo apud Demn. At Rmm erat gubem nare Ecclesiam , summoque cMm imperio, versis circa ea, quae ad animalem, aut spiritualem vitam pertineant. Atqui

63쪽

Presbyteri, & Episcopi, non Regibus Veteris T. successere, sed Sacerdotibus: ut qui & ipsi doceant, & sacrificii Christi signa administrent, & pro Ecclesia, singulisque

ejus membris, in precibus, & gratiarum actionibus inte cedant , apud Deum : unde & ιερεις, ac sacerdotes, ab omni antiquitate appellantur. Gubernatio igitur principalis, non his, sed Magistratui competit. Neque obstat, quod a Paulo , inter Ecclesiasticas functiones κυβερνητων mentio fiat. Nam est Episcoporum, de Presbyterorum quidem regere, verum Ministerio, non imperio, quod solius est Magistratus: Unde illud poetae: Tu regere imperio populos Eomane memento. Aut si quod etiam imperium habeat, id sub hostili Magistratu est , ubi eorum qui Ecclesicae praesident , est ea praestare quantum licet, quae alioquin erant Magistratus. Sub Christiano autem magistratu, si quod imperium, vel jus in rebus externis habet, a Magistratu habet, quod idcirco non summum erit, sed subordinatum. Quam rem his verbis expressit Guillelmus Tooker duello cum Becano Iesulta pag.'3, & 64. Mixtum jus cse resultans

ex utroque iure or regio, o episeopali est legum sanctis,ui modorum indictis , es rasidendi in iis praerogativa, ct contro- mersiarum decisio, se beneficiorum costatio, o Clericorum in vestitura, or Episcoporum constitutio er depositio, aliorumque actuum, qui his itimi sunt. Exercitium, quae fere ab origine primatus regii descendunt, Hr communicantur sacerdotibuου, erex favorabilium legum indulgentia, bona cum venia, Principum

maxime derivantur.

Hactenus vidimus primam & potiorem Wallaeani scripti partem. Accedit deinde ad libri Wienbogartii, sed

non video quid multum attineat illi immorari, Cum ex iis quae hactenus diximus nullo negotio pleraque omnia solvantur.

Ad exemplum Mosis res ndet, filisse non tantum summum Magistratum , sed & Prophetam Aamne majorem , quod probat

64쪽

probat ex Num. XII. 7, 8. Sed ουδεν πηυς-Nam qua Propheta major, judicium habuit directivum: qua Magistratus , imperativum. Qua Propheta scientiam habuit di qua Princeps, potestatem. Audiamus quod Becano, cum similiter occurrisset Episcopo Eliensi, respondeatur a Burrhillo Cap. 27 pro Tortura torti, pag. 278. Prophetam ut C semprobes fuisse, recitas locum longissulum ex Num. x II, 6. vero nobis horum aliquid aut negaretur , aut nesciretur. Summum quoque Sacerdotem fuisseprobas. Sed hic oblitin es tu Lter , in exemplo LMoses ad primatum regium non tam quaeri utrAm summus sacerdos fuerit, quam utrum pios consecratum Aaronem fuerit. Selmus enim timose in Ecclesiasticis, post consecratum Aaronem, obeditum ut supremo gubernatori: nec ut legislatori, aut Prophetae credo dixeris. Restat ergo ut obediatum dicas cmosi in hoc negotiorum genere vel tanquam Principi secutiri, vel tanquam summosaeerdoti. Nec tamen post eonsecratum Aarenem facile persuaseris Mosem permansesse hummum sacerdotem; ne duos summos, quasi Antipapas, faciens, bieipiteram facias Ecclesiam sub Mose.

Ad Iosuete exemplum respondet Wallaeus, Mosem Num. XXVII, 28, voluisse ut Iosua omnia faceret ad verbum Ele etari ; quem iccirco, siquid agendum , consulere deberet. Quo etiam a mento pugnat Becanus adversus Episcopum Eliensem. Sed cum ibidem addatur Eleazarum debuisse comsulere Deum , liquet Iosuam a Deo accepisse responsum per iacerdotem gestantem Urim ac Thummim. Quare hoc quoque indicat certitudinem directivi judicii in Eleazaro: imperium non item. Egregie vero hoc loco aduersus Becianum stripsit Robertus Burrhillus cap.xxv I I, pag. 28o,& 28 Ir ubi haec inter alia, quae Wallaeanum responsum plane infringunt rci sut videris velo) ex eo quod dicitur Vum. XXVI I, 28. Ad

merbum Vm fides , ut exponis, Eleazari egredietur, ese 18-gredietur Iosua: id modo esset copis , non quidem M in gubere

natione

65쪽

natione eivili , sed tantum ut in Ecclesiastiearum rerum gubernatione subsit Iosua Elea ro: reiaamabunt verba con extus: quae non modo de Ecclesiasticis negotiis loquuntur : sed etiam de omnibus, de quibus Deus consulandus per sacerdotem fuerat. Nec tamen ita de his omnibus, ut in iis ommbus Io uam imperio Eleazari seubjiciarit: sed oraculo divinor cujus tum certus intem

pres Euanaris: or post eum diu successores ejus fuerant. Si Papa idem de Pastoribus Ecclesiarum dici potest) itidem certus

interpres esset voluntatis divina, fatere r er ad verbum Papa, Principibus egrediendum ese ingrediendam. Me tamen ideo diceremus Principibus omnia facienda ex cansibo Papa: nec enim de omnibus Deum consensebam perfacerdotem: nec c-peros sacerdotis diminum responsis- auiperens, Sacerdotis imperio

paruisse dicuntur. Hi nee ferialis. sed Regis imperio paret, qu/f

ciali, Regis mandatum deferenti paret. Nec tamen damus, quod tuo more, sine probatione flumis, istud ad vexbum ejus, exponendum potius ad verbum Eleazari quam ad veriam Domini. Certe enim in Hebraeo hoc anteeedens propius, o interpretes etiam v siri sani ab hae interpretasione &c.Et post: aliqua: Aut non omnino jubetur ad verbum sacerdotis egredi se ingredi ed ad me bum Dei; quod probabilius miritur: aut saltem non abstarie,sed

ad verbum ejus pendens a eo ultatione Domini, id es, quatenus intereuntius est voluntatis divina. Deinceps respondet quoque, ad exempla Davidis , Salomonis, Iosaphati, Ezechiae, Iosiae : quibus non imbo-gardus tantum, sed etiam Rex Serenissimus Iacobus,& The logi Angli, supremam in Ecclesiasticis curam Regi competere, variis scriptis adversus Pontificios ostenderunt. Itaquet qui sciat, ut Theologi illi, exempla ea, a Pontificiorum responsis vindicarint; is simul norit, quid ad exceptiones illas Walleanas debeat responderi. Quare non visum huic argu--nto ultra insistere: sed remittere malo ad Guil. T κδ rum , qui in duello suo, cum Becano Iesulta, non tantum, Regium

66쪽

Rerium in Ecclesiasticis regimen ac primatum exemplis his fiase probat, sed etiam ad ea omnia, quae oggesserat Iesulta, selide respondet. Vide eum a pag. II 3, usque ad pag. I F. Ac eo lubentius hanc partem praetereo, quia idem video, a Bumillo factum, libro pro Tortura Toni , ut qui & ipse

Cap. XXVIII, pag. 292 nos remittere malit ad responsionem

Doctissimi Decani Lichfeldensis, qui non alius est, ac Guillelmus. Tookerus. Adde, quod etiamsi Walaeus evinceret, singula exempla per se non satis valid8 probare, quod tem-bomartius volebat; tamen alia attulerat, quae neC argumentorum subtilitate eludat, nec robore elidat. De caeteris cogitandum illud poetae veteris, Et qua non prosent singuia, multa javant. Quod vero ad illam testimoniorum sylvam, quam tem gartius testimoniis obducit, mihi quidem maseam

partem videntur ea sententiam nostram confirmare. Itaque

quamquam jam scribendo lassus strigare malim, quis protelo ducere: tamen adferre' visiim aliquot istorum testim niorum, ut pareat quam is non cum adversa sententia, sed quemadmodum Romani tyrones, Vegetio teste, solent, assiversias palum plurimum pugnet. Pag. XCV agnoscit Helveticam confessionem Magistratui imprimis Religionis curam demandare. Respondet hane mentem confessionis esse, non quidem Magistratui modo excellentiori hanc curam demantiri quam Pastoribus, sed potiorem MΨistratui Ecclesiasticorum quam civilium curam habendam esse. Sed quem meliorem confessionis Helveticae interpretem habere possumus quam Woliangum Musculum, qui Superiorem Magistratus, subordinatam Pastorum in Ecclesiasticis curam facit: ut antea vidimus. 'Nec alia Bullimgeri, aliorumque, Helvetiorum sententia est. Pag. CXV,& CXVII agnoscit Regem ab Anglicana FG clesia habitum pro capite Ecclesiae. Verum his verbis supremam Ecclesiae gubemationem ei tribuisse. At neque nos

67쪽

DISSERTATIO Magistratum spirituale Ecclesiae caput facimus: sed hoc ipsum quod Anglicana voluit Ecclesia, quodque a L. Cicestriensi tribui Regi docet ipse pag. CXVIII. Item ex Burhillo pag.

cxx I, ubi haeC Vcrba inter alia citat. Regem postquam ab ECCLESIASTICIS CONSILIIs aut SI HAEC NON SATISFECERINT ab auctoribus ob sidem orharum rerum pertitam idoneis , quorum os consulere tenetur,

satis edoctus fuerit , praecipuum esse Deiservum, se exequendae

moluntatis divina SUPREMUM GUBERNATOREM.

Et ex eodem aliquanto post cum plurima enumerasset: Haec fere omnia, cerιὸ maxima , in primatu Regio quod ad spiritualia agnoscinus. Item pag. CXXI I , CXXI II , di CXXIV, quibus locis exteriorem Eccleuae curam Regi tribuit, licet Ver - limitatam: item ait & Pastores S Regem habere spiritualium Curam, sed hujus Curam , etsi spiritualium sit, non esse spiritualem. Optime item pag. cxxv Buritillum inducit declarantem verba Augustini in quaestioniblis veteris SI N. Τ: Rex halet imaginem Dei, regnantis in coelis: Episcopus C inti, sed ministrantis in terris. Nempe quia sacerdos legatione fungens nomine Christi, precibus S hortatibus agit, non imperio Git: ut Paullus ostendit 2 Cor. v, 2 o. Dicon dum & aliquid de testimoniis veterum quae a Wallaeo 'dd

Pag. CLIV vers antepen. Cypriani locum citat ad probandum plebem ab Episcopis consuli solere , antequam aliquem ordinarent. Sed ipse locus hic indicat, non fuisse id perpetuum , cum dicat hac in caussa se faccre id noluisse. Pag. CLVII,&CLVIII insignia duo loca adducit c Concilio Nicaeno & Constantinopolitano, quibus decernitur noulli constituantur Episcopi, nisi de voluntate Episcoporum Provinciae. At nihilominus Nectarium a Theodosio Iuniore electum Constat ex Sozomenoaib. VI I, cap. v I II; pluraque istiusmodi adducis,Magnis Domine n Pictate tua a pag.

68쪽

EPISTOLICA. yypag. 89, usque ad 97. Quae exempla ostendunt hoc tantum voluisse Patres praescribere , quid maxime expediret, non item quod liceret. Sane cum canones Ecclesiastici nomnis a summo Magistratu vim legis accipiant obstring re eum, nisi volentem, minime possunt. Et si canon iste observandus suisset in Ecclesiarum nostrarum reformatione, quales nunc Episcopos & Presbyteros haberemus Quin igitur extra ordinem aliter possit Magistratus, minime dubium Videtur. Pag. CLXV,& CLXVI illustria duo Magni Leonis loca adfert, Calvino quoque probata, quibus ostendit, in Pastorum electione nec honoratorum ac imprimis Magistratus judicium negligendum esse. Sed distincte de quatuor his sententiam suam promere debuit. I. Quid semino MMgistratui conveniat ut membro Ecclesiae : in quo nihil a Sdeli cerdone differat: 11. Quid ei tribui possit, ut membro honorato; quod ei commune esse possit cum viro antiquae

nobilitatis, aut clarae eruditionis, aut eximiae virtutis, ali is non ine praeter caeteros conspicuo ; non tamen Remp. capessenti : III. Quid praeterea ei competat, ut membro

habenti imperium, h. e. ut Magistratui ejus loci, ubi Pastor eligendus sed tamen istiusmodi Magistratus, qui si- periorem agnoscat. IV. Denique quid illi debeatur ut Magistratui summum imperium habenti. Adhaec distinguere debuit quid illi competat ordinarie, quid item extra ordinem. Nam plus et schismatis tempore tanquam pacis &concordiae custodi tribui debere, agnoscit ipse pag. CL Iiub finem. Non satis autem intelligo quid sibi velit, cum pag. CLXXXLI II ait, etiam magno loco habenda esse judicia non Pastorum, seu politicorum, seu aliorum, qui donum habeant Prophetiae , eo quod Pastorum judicio plurimum ab his roboris accedat. Nam videri possit hoc velle, tantum sentcntiam eos rogari debere, Cum non obscuris in

diciis constet in Pastorum sententiam ituros. verum quid

69쪽

co DISSERTATIO si Prophetae illi Pastorum sententiam probare non possintν jam futurum ut potius deterant aliquid de auctoritate judicii Pastoralis. Ait Prophetas Prophetis subjectos esse debere. Sed quaeritur, an Propheta quisque Prophetas suae ditionis praeferre debeat alienae Provinciae Pastoribus ac Pr phetis ξ item an nostri seculi Prophetae praeferendi sint Pr phetis Ecclesiae antiquar Haec quidem consideratio ad ei ctionem Pastorum, de qua nunc sermo, non pertinet primo Ss per se: sed tamen valde cum ea est conjuncta. Nec solum in ministrorum vocatione , sed etiam controversiarum dijudicatione ad Paullinum illum locum provocari s let. Merito igitur quaerimus , an negari debAt eum Pr

phetarum judicio se subjicere, qui cum Prophetis consentit

Ecclesiarum non ignobiliorum nostra: imo quicum faciunt Prophetae omnes Ecclesiae antiquae t atque ut ad exteros aut Veteres non abeatur, quaeritur an Prophetarum judiciose non subjiciat, qui facere secum videt minorem quidem numerum ex iis qui vel nullius, vel exiguae sint eruditionis rsed majorem ex eruditorum flore, eorumque qui animum habent in Scripturis subactum , idque non judicio solum suo, sed. etiam adversiriorum ipsorum , qui iccirco calcatum illud in eos vibrent, quo doctrina quisque instructior, hoc esse impuriorem perversioremque in dogmatis fidei e Sed perpetuus est hic & scriptoris hujus & aliorum innumerorum error , ut suae tantum sententiae homines a stiment, caeteros loco habeant nullo aut parvo

Axque inde est, quod siquis dissentiat in re ulla a majore Pastorum parte ejus, in quo ipse vivat, loci : hunc, licet& suae provinciae doctiores, & exterorum plures, & Vet rum omnes. sibi habeat consentientes, nihilominus ab Ecclesia dicant dissentire t in quo Donatistarum eos similes esse, quis non videt Sed redeo ad veterum testimonia, a

quibus me occasione ejus quod de subjiciendo se Prophetis

dixerat,

70쪽

EPISTOLICA. est dixerat, paullum video deflexisse. Citat pro se Concilium

Nicaenum I I , pag. CLXXV II. Sane qui ab Constantii exemplo argumentum peti nolunt; non debent provocare ad Pseudo Nicaenam, quae idolorum Cultum stabilivit. Pancxc commemorat obiter Synodos quinque, Nicaenam adve sus Arrium, Constantinopolitanam adversus Macedonium,

Ephesinam adversus Nestorium, Carthaginensem adversus Pelagium, Chalcedonensem adversus Eutychem. Sed praeterquam , quod Ephesinae male postponit Carthaginensem, cum haec antiquior sit, caussae nihil video quid inter quatuor illas cecumenicas, quas tamquam quatuor EVangelia venerari se dicebat Gregorius M. & ex eo Isidorus , mediam interserat Carthaginensem, quam adversus Pelagium celebratam recte dicit. Num quia apud imperitos antiquitatis Ecclesiasticae, tum qui Remonstrantes nunc dicuntur, male audiunt tanquam intermortuam Pelagii aut Semip l ianorum sententiam in Ecclesiis resormatis ab Orco re Vocantes , eo credemus tacite insinuare voluisse , eosdem fere qui nunc supremam Magistratus auctoritatem in Ecclesiasticis agnoscunt, ac quibuscum sibi nunc negotium est, olim jam SS. Patrum conciliis fuisse condemnatos 3 Sed ego divinus aut veratos non sum: ariolentur illi, qui

ιην didicerunt.

Atque hic tandem pausam faciamus, ego scribendi , tu legendi. Occurrebant quidem & alia multa : eaque duum generum : alia momenti nullius , uti illud : sex plusculis exemplis unicum adferam) quod pag. C III, uti Oecolampadium, ita Bucerum inter Helvetios numerat, cum hic fuerit Selestadiensis: Selestadium vero quis noscit civitatem

fuisse Alsatiar, unde & nomen ei quasi Elsistiae, ut docuit ipse Selestadiensis Beatus Rhenanus. Verum hujuscemodi

si consector , nec caussam juvero multum , nec rationem habeam occupationum utriusque nostri. Alia etiam quaedam

H 3 erant