장음표시 사용
41쪽
que praefuerint collegio, nec res duntaxat Civiles, sed etiam iactesiasticas gubernarint, Cultum divinum fovendo, collapsum instaurando. Quam piorum fuisse Principum curam, argumentum illud validissimum est, quod pro Iudicum, ac Regum, vel pietate, vel impietate, semper Religio,aut s ruit,
aut jacuit, ut & ante dictum est. Inter alia vero ait, nisi fateamur, fatendum esse, quod apud Evangelistam dicuntur, non minus Sacerdotes, quam populi Seniores, convenisic adjudicandum Christum; consecuturum etiam Sacerdotes, ac Levitas habuisse jus necis. Verum duplici ratione id absurdum non est. Uno nomine, quia, erant quaedam sverbis utar Burchilli e cap. XXVIII, pag. 29 δ privilegia Sacerdotum veteris Tesamenti, quorum erat-in rebus civitibus de jure respondere: etiam Deum consulebant in dubiis tam eiislib.quam Ecclesiasticis. Altero vero nomine,quia
dici potest, non habuisse jus necis, qua Sacerdotes, nec enim omnes jus hoc habuere in sed qua pars erant summi Syniarii, cujus selius erat judicare, tribum se iram, udo prophetam,
o sacerdotem magnum : ut ex Thalmudistis refert. Petrus Galatinus. Iosephus etiam adversus Appionem lib. 2 disertim scribit, Sacerdotes inspectores omnium, Judices Contro versiaruri, pumiores damnatorum fuisse a Mose cotistitutore. Pag. XXV. argumentum inde pro sententia sua ducit , quod Ecclesiastis inlis jus clavium committatur. Sed distinctione hic opus, ad quam nobis praeitMarsillux Patavinus Secundae partIS. cap. V I. uno tamen hoc labens, quod satisfactionem Ecclesiasticam, errorem sui seculi secutus , convertit in istisi factionem pro poenis purgatorii.Ipsum audiamus.In peccatore, inquit, vere paenitente aliqua solin Dem operatur etiam ab que
Sacerdotis aliquo proveniente miniserio ,-E N Τ Is videlicetis minationem, CULPAE seu macuia peccati urgationem, o AETERNAE DAMNATIONI s remissionem. Alia veniunt qua Deus in eodem peccatore non secundum se sum opera'
42쪽
. E P- I s T O L I C A. 33tur , sed peν ministerium sacerdotis r Aut ostende e in ει- cosa facie , quis solutus vel ligatus a peccatis habeatur in Me secuis, ligandus aut selvendus in alio, id est, cujus pe
casa Deus retinueris qui dimiseris. Amplius , sis se aliud quod Deus operatur circa peccatorem per minissebum sarerdotis&c. i. Alterum hoc. est satis io , seu Gundana pietatis operum a Sacerdote in osistorum praestatio , quibus se m ni ntia peu oriun-dmi declararent. Tertium, ut ibi
dem Marsilius Mi, est,i Mod ascramentorum communione per sacerdoteaa excludanιur eontumaces, est resipiscentes admi tuntur. De tribus quae a Deo ἀμσως praestantur, nulla est
controversa: sed tantum de illis tribus posterioribus. Quod ad primum , qua Sacerdos peccata non quidem remittit aut retinet, sed, ut optime Marsilius dicit, remissa aut retenta esse ostendit, sive annunciat, de hoc litem non movemus. Nam jam antea hoc respectu fassi sumus, administiationem es vlum essς jurisdictionis interioris, non exterioris, quam solam Pastoribus tribuimus.. Qid Grum cum piniicatio Evam gelii his solis conveniata administiatio vero clavium, respectu hujus primae partis, nihil aliud sit, quam singularis Evangelicae praedicationis applicatio, qua alii intromittuntur in Ecclesiam, alii ex ea ejiciuntur: intromittuntur poenitentes& fideles t ejiciuntur impoenitentes ic apostatae. . Vnde di idem Marsilius Patavinus secundae partis Cap. V I. hanc clarivium auctoritatem vocat judiciariam potestatem : eamquecsse ex Hieronymo, & Augustino desinit, discernendi scientiam se potentiam, qua s Sacerdos dignos recipere, se indignos
excludere debet a regno. Nempe ex pronunciato generali Scripturis Contento, quod in syllogismo majus est pronunciatum, & ex cujusque persenae qualitate, qua vel fidelis, vel infidelis est haec res minus constituit pronunciatum) conci dit, qua quisque condicione sit apud Deum, num regni partis ceps , an exsors; sive, num damnatione peccato solutus, an E constri-
43쪽
constrictus. Vnde ministerii usus sivejus hoc singularis appli cationis, non modo clavibus, quibus claudimus & aperimus, sed etiam vinculo comparatur, quod vel stringitur , vel solvitur. Ad priorem tralationem pertinet, 'quod Christus est 1 Tibi dabo claves regni eaelorum. Ad alteram reserendum quod dicit. Moriana1- laveris super terram , erit figatum in caelis: se quodcunque seolveris in terris , eris stiarum in eoedis., Vtrumque igitur sngulari Evangelicae praedicationis appli catione fit, ut tum aperiamus, vel claudamus e tum ligetinis, vel solvamus: sed aperimus, & claudimus risi me persona rum: ligamus, & lvimus ratione rerum , h. et peccatorum Quomodo optime judicio meo, Christi verba explicat I nius in analysi ad hunc locum : ubi sic scribit: Ministerissem
moraim Dei, tum persona in Esclesiam inrromittuntur, aut ejiei. untur: tam res ligantur, selvunturque, id en peccata renenis rur, aut condonantur. Secundum erat satisfactio, qua poenite
tiae quaedam signa, in delictis gravioribus praescribebantur: de cujusmodi satisfactione agit Cyprianus Epist. XII, M LIV , Malibi. Haec signa Badere sacerdos potest, κυργως vero loquendo imperare non potest: Cum penes eum selum, qui imp rium habet, sit vis coactiva. Tertium est abstentio a coena, sive non exhibitio signi sacramentalis: qua minister non de aliena actione judicat, sed de sua: peccet enim contra charitatem, si ei praebeat signa, ad quem scit non pertinere. Eoque nec ullum hic imperium, sed tantummodo ministerium est. Atque hinc liquet, quatenus clavium usus solis conveniat pasto ibus: vi tamen horum quoque ratione ad Magistratus ihdirecte pertinet, h. e. non qu6 ad usum ipsum, sed quo ad
Curam circa eum, qua publicus est. Nam verae religionis cura' Loe. CUM PRIMIS pertinet ad curam, & potestatem Magistra-Om. p. tus,ut Musculus ait Quomodo & idem antea dixerat i r
3 42 religionis publiea ad magistratum non simpliciter , i iόi misse, sed c-primis pertinet. Quo loco non haec Musculis mens
44쪽
Et in U S Τ 'Ο - I C A mens magis Magistratum religion , quam res civiles curare debere: sed vero curam Religionis, qua publica, M gistratum magis, quam ministros pertinere. Unde idem ait penes Magistratum esse, Superiorem re unispotestarem, curam. Atque ex his quoque liquet nihil essicere Walarum, seu vulgarem, seu illam Bil no, & aliis aliquot eruditis viris probatam Muamur interpretationem loci istius Matth.MIII: de qua Walaeus agit pag. xxv, usque ad pag. XX IX.
Illud vero invidiose & prope dixeram maligne, quod pag.
xxviII ait, eos qui disciplime Ecclesiasticae exercitium Magia stratui primo dicunt convenire, novum cudere Christiantismum, novamque planὸ Ecelesiae faci m inducere; qualis nec apud ipses obtineat haereticos. Nam disciplina Ecclesiastica,&qualis in primitiva obtinuit Ecclesia, & qualis nunc nonnullis locis est , partim divinae est institutionis, partim hum nae. Divinae est, quod pastor impoenitenti & incredulo coelum regnorum Claudit, h. e. quod tanquam legatus Christi regnum Ccelorum ei clausum . esse denunciat. Item quod palam haeretico aut facinorom non exhibet signa sacramentalia. At humanae institutionis est, quod qui peccarit, licet poenitentia iam ducatur, praefinito tempore seorsim a caeteris inter poenitentes jubeatur consistere: atque alia id genus omnia habentia poenam positivam. Posteriora haec non Conveniunt
Ecclesiastis qua tales, sed ubi Magistratus est Christianus jus
omne circa ea habent a Magistratibus, quibus sella convenit jurisdictio proprie dicta. sat priora competunt quidem
Ecclesiastis; utrila sunt sed hoc non impevit, quo minus Magistratus sit procurare ne pastores in munere suo sint negligentes, vel etiam seu odio seu alio affectu, Consolatione debita, vel sacramentalis signi exhibitione fraudent, quos non oportebat. Nam futura bis utar Gregorii M. in Iohan. cap. XX homil. xxv I. Saepe agitur ut indigum episcopm vel
45쪽
36 DISSERTATIO vendis ae ligandis subditis sua voluntatis motus , non autem caussarum merita sequitur. Vnde sit , ut ipsa hac cieandi , se solvendi potesate se privet , qui hanc pro suis voluntatibuν,
or non pro subjectorum moribus exercet. Peccat igitur Wallaeus cum disciplinam Ecclesiasticam posteriori tantum modo considerat , cum jus ejus ingustratui priorum ratione imprimis tribuatur : mempe quia haec proprii imperii sunt, selus autem Magistratus vim habet cogendi. Interim illud bene est, quamquam satis non est, quod paullo post, pag. nempe xxx, agnoscit ipse, is ris parere e verbo Dei, Magist, alus ossicium esse curam go.
ner , ut recte exerceatur universum ministerium Ecclesi
sticum, ac proinde etiam disciplina Ecclesiastica. Quamquam fallitur, cum existimat sicia Magistratus esse curare, n quid hic peccent Presbyteri, quomodo presbyterorum Videre est nequid delinquant Magistratus. Nam Magistratus cura est principalis, quia imperii est , duecti quidem circa priora illa, quae humani sunt instituti: indirecti vero circa pineri Ta , quatenus procurat , ut fiant quae instituti sunt divini. Quod ait, non consequi ex iis quae confessus erat, si jure suo abutantur presbyteri, posse ad Magistratum, κυρίως loquendo, appellari: in eo illi minime adstipulamur. Nam omnino Magistratus cum superior est, ut bene Musculum dicentem vidimus. Quid vero appellare aliud est, quam ab inferiori Iudice ad superiorem provocare, seu voce illud fieret, seu lubello e ut est l. I C. de Apprilationibus. Quomodo in veteri Glossario legere est A esiviis est proclamatio ab in feriori ad superim 1ribunal, vel gravaminis relevatio per A mationem ex minori ad mastrem Iudicem factam ,pratextu in qui gris minis, vel injustae tentia. Et quid infirmius istac argumentatione cum lic colligit. Ad Magistratim, laninuim non appellari nisi in iis quae per se subire possit M gistratus: non posse autem Maginatum praedicare Evangelium, aut
46쪽
sacramenta administrare: eoque in his ad eum appellari minime posse. Nam dc multa sunt ministeria civilia quae per se obire Magistratus summus minime debeat; in quibus tamen ad eum licet appellare: cujusmodi sunt ea quae sui vilitate offuscarent vel etiam ludibrio prostituerent summi imperii M jestatem. Verum esto sane, ut appellationis vox apta satis
non sit: saltem concedat, si presbyteri disciplinam injuste
exerceant, posse unumquemque de injuria conqueri apud Magistratum : ac quamquam hujus non sit facile querimoniis istis habere fidem, tamen nec facile debere illis aurem o struere: imo nec magis perpeti debere injustum clavium usum in Consistorio,quam haereticam institutionem in templo.
Quae dissileri non potest: ut qui ipse pag. xxx scribat, si tempora incidant, quibus disciplina corrigi debeat, Magistratus
esse facti rationem exigere a presbyterio, excommunicationem innocentium sui autoritate imperii impedire: quomodo Athanasio a synodo condemnato, Constantinus, ut Socrates testatur lib. II alios instituit Conventus, quorum Opera, uti Se virorum aliquot doctorum, res denuo cognosceretur:
quomodo item Magistratus pii nostro seculo Ecclesias reformatas adversus excommunicationem Pontificis & concilii Tridentini defenderunt: hodieque per Dei gratiam tuentur. Atque hoc etiam pag. xxx I II Th. BeZIm agnovisse ait, ubi haec ejus citat verba adversus Erastum: Cum etiam rect e ὰ constituto consistorio, possit reis deiatu iniuria fieri,in augustori-ιm territoriu citra usiam ordinis Ecclesiasticι violaiionem Chrisianus Magistratus, ut tabulae utriusque est Ecclesiasticae custos' vindex, pr picere potest conquerentibus. Mox etiam pag. eapse, & seq. xxx I V) ait Magistratum tantumdem juris
in sinodos ac Concilia quaecumque Obtinere, cum usu non Iaio venerat, ut his quoque decernerentur, quae verbo Dei
repugnarent. Eoque id si fiat, talibus constitutionibus obviam ire & posse, & debere. Quae omnia praeclare ab eo dicuntur,
47쪽
ac istiusmodi sunt , ut principalem Ecclesiae curam penes M
gistratum se um este evincant. Praesertim cum vers. Io,& II, pag. hRus xxx Iu) dicat se semper loqui de iis quae ad ὐmaeo religionis pertinent, quaeque verbo Dei disertim prae cipiunmr. Nam si circa haec Magistratui tribuit imperium indire m, quo jubeat quae Deus Jubet, eo quod Deus jubet : non dubitandum videtur, quin directum etiam imperium Magistratui concessiirus sit in iis, quae ad aedificationem quidem Ecclesiae pertinent , sed speciatim verbo Dei noti praecipiuntur. Et sane propici haec & alia istiusinodi taetrum Credo, ut vir quidam pronans, quemadmodum praesente D.Heinsio milia retulit Colonius judicium hoc tulerit de scrupto Wallari; tam multa eum adverseriis largiri, ut prope non videat quid in controversia relinquatur. Ac etiam Claris imus P. Bertius praesente collega meo dixit mihi, se ex iis quae hactenus eo in scripto legisset, judicare aliud non poste, quam cum Wren gartio in re ipsa conicntire. Quod pag. eapse ait Musculum, & aliquot alios ejus populares ab unanimi
Christiani orbis sententia pauxillum deflexisse, idque odio Anabaptisticae disciplinae factum videri: mihi quidem verismile non fit, sed potius censeo impugnatam ab iis eam disciplinae rationem quae Genevae obtinet, quam & alii alibi induehim ire voluerunt. Ac sic ut sentiam magis faciunt verba cap. xv III Confessonis Helveticae, quae ipse citat pag. Xxm. Sunt vero istiusinodi: Cumque omnino oporteat in Eectes 2 esse dissiplinam, se apud veteres quondam usitata fueris excomminnisaiis, fuerintque judicia Ecclesiastica in populo Dei, in qui-bmper viros prudentes se pios exerrebarur hae disiiplina, M MNISTRORVM quoque fuerit ad aedifieationem dissiplinam hanc moderari pro conditione temporum stat in publici ae necessitate, ubi semper tenenda est regula, omnia fieri debere ad MLicationem, decenter, honeste, Me Urannideoseditione. Et fine nihil Musculus dicit, quod non aliis quoque reformatae Ecclesiae
48쪽
Ecclesiae doctoribus videatur; ut omnino non
qualem Wallo videri vult nempe hanc mercedem reportant qui diligentius ieritati findagandae incumbunt i sed
dici debeat. Quod vero pag. XLI I ait, maligne tembogartium adversariis suis impingere studium collater iis imperii: utinam verum esset Nec enim diu foedo hoc schismate ineonsutilis Christi toga apud nos scinderetur. Sed quis, nisi partium studio penitus occaecatus, non videt, quid rerum agatur lnec enim mussant, sed aperte dicunt, nec dicunt tantum, sed palam sic omnia sua componunt, ut quamquam dicis gratia nonnihil Magistratibus in rebus Mesesiasticis tribuere videantur, tamen summum sibi in Ecelesiasticis imp rium arrogent. Nempe unichiique in arte sua credendum uni r Theologorum vero artem esse Theologiam: eoque Magistratus, quos rerum Theologicarum nescientes fingunt, adversus suam adversari sententiam nefas putant. Illum demum Magistratum omne punctum tulisse videri volunt, qui judicio suo diffidens omnia de Pastorum audicio exequatur.
Quod quid aliud est, quam Mamstratus in E esasticis su
aicere Ecclesiastis, &, quod se facere negant, duo non se ordinata, sed collateralia summa imperia inducere in Rempublicam 3 Interea placet quod Wallarias ibidem & pag. xL III agnoscit, collaterale imperium civilis & Ecclesiasticae potestatis noxium esse Reip.planeque doctissimorum virorum judicio repugnare. Recte item quod ex Esdrae v D, as probat Magistratum tabulae utriusque esse Custodem & vindicem: ac quamquam circa spiritualia spiritualem non habeat potest rem, circa tamen ea, ut Ecdlesiastica sint, potestatem E clesiasticam obtinere. Quod & Bezar autoritate ipse pag. XLIII.) confirmat, ut qui in fine libri adversiis Erastum agnoscat, Magistratus officium esse Pastores negligentes sui muneris admonere, pertinacibus poenam infligere, ac ut meli res surrogentur in pejorum locum procurare. Pag. XLI v rum sum
49쪽
sum μιορ εχει, Cum tauquam aliquid magnum, probat Ec clesiastas non esse vicarios Magistratus, 1ed Christi servos nec Magistratus circa spiritualia potestatem habere.nternan ac spiritualem, sed externam & corporalem. Nec enim aliud pii Magistratus poscunt, eoque nihil superest , quam ut omnes se hoc agnoscere & sermone & vita testentur. Sed veniamus ad statum qu*stionis, quem pag. eadem assi signat. Ait in hoc controversiam omnem positam esse, num ii Magistratus, an vero etiam Pastor -sub Deo collocentur. Negat mox sic ministros verbi esse iub Magistratu, quomodo Urbis praefectus suberat Trajano. Quod Magistratus semmi potestatem ἀμεσως a Deo esse concedit, in hoc rericte a Pontificiis dissentit. Similiterque Theophilus lib. I ad Autolycum in Orthodoxogr. pag. 29 I: ο βαπλευς χθαι του
Θεοῦ νερονεν. Et mox eum Vocat ανθ ρωπον Lazm-πιταγμένον.
man υτα . Et Epiphanius imprimis Iaaeres xL, quae adversiis Archonticos, pag. I 3I:-μ si1 εξουσιὰ) εών εἰς τὸ του
ut ut applicatio potestatis ad personam, quam ordinationem dicimus, ab hominibus sit, ipsam tamen hominibus imp randi potestatem non abunde Regibus obtingere, quam a summo illo Rege, cujus vicem obeunt in terris. Et ratio idem evincit. Nam homo homini potestatem dare potest, ut seoiubjective loco imperet: at ut loco regat ejus, qui sibi non subjiciatur, minime dare potest. Atqui Deus homini non est
subjectus, sed homo Deo. Non igitur hominis, sed solius Dei est dare, ut in peret loco Dei. Ac quod ali pus censet similem penitus esis Ecclesiastarum rationem, non setis hac par te a Pontificiis recedit. Distinguere enim debuit.inter ea quae interna,quaeque aeterna sint: prioris generis diximus esse pra dicationem
50쪽
EPISTOLICA. 4t dicationem Evangelii &Jus administrandi sacramenta: posteriores vero actiones omnes ad politiam Ecclesiae spectantes, quarum , uti locuS, tempus , numerus, modus, verbo Dei non definiuntur, eoque ab hominibus determinantur, prout ad Cujusque Ecclesiae aedificationem maxime
conducit. In posterioribus his Magistratus directum imperium a Deo habet, nec Deo sed Magistratui subjecti sunt Ecclesiastae. In prioribus altera distinctione opus: quia
vel potestas in sese considcratur, vel Communicatio potestatis, vel principalis circa eam communicationem Cura. Potestas ipsa ἀμσως est a Christo, cujus, Ecclesiastae sunt L gati. In hoc igitur conveniunt Ecclesiastae & summi Magistratus quod non minus jus Ecclesiam docendi, quam Remp. gubernandi a solo est Deo. Imo conveniunt quoque quod ad potestatis communicationem. Nam ut potestas quidem summo cum imperio gubernandi ἀροσως est a Deo, at nihilomi-nus applicatio ad personam, quam electionem dicimus,ab hominibus. E. G. in Caesare ab Electoribus : ita etsi jus docendi de administrandi sacramenta, & imponendi manus, Cla- vibusque utcndi ἀμεσως sit a Deo,tamen Pastoribus Proph tas & Apostolos ἀμέσως hoc quoque respeetii vocatos excipio ) per hominum consensum applicatur.
At ratione tertii disconveniunt, nimirum ratione Curae
principalis procurandi ea, quae ad publicum verae religionis exercitium pertinent. Cum enim publica omnia, qua publica, ei subsint, qui publicis summo cum imperio praeest, etiam universam Religionis curam, qua publica est, summo Magistratui subjectam esse necessc est. Eoque respectu Alcndum, Ecclesiastas secundum interiora illa, nempe praedicationem
Evangelii, administrationem sacramentorum, impositionem manuum, &jus clavium, a Magistratu summo dependere
Quod cum dico, non tantum Ecclesiastas Magistratui sub- Iicio, quatenus in horum arbitrio est, quae religio publice