De manumissione servorum apud Romanos

31쪽

14 De Manumissione Servorum quot jugemm : pa a quot jugerum

esse videantur : item fluae caeduae: omnia ipse ut desert , aestimet. Prae ter facultates etiam aetatem deserre incensum debebktit. Plinius lib. Io. Epist. 2.2. Ago gratias .domine, quod jus Oimruium bberiis necessaria mi hi seminae civitarem Romanamr

Harpocrati jatraliptae meo sine mora indulsisti. Sed quum annos ejus censum , sicut praeceperas , ederem, admonitussum iso. Atque ita capiendam puto legem q. f. s. D. de Ce sibus: In set is deferendis observandum est , ut si rationes eorum , ct tales, ct secta , ct animia spici liter deferantur.3. In hunc censum si servus no-rmen suum deserret, liber erat, teste

Vlpiano : Censeu . manumittebantur

olim qui lustrabit censu Romae jussu δε-

minorum , inter cives Roma nos censum profitebantur. Per inde autem crat

sive dominus jussisset, sive non , is al-

32쪽

Apud Roma os rem non contradiceret, nam jubere creditur . qui inon impedit. Ratio quare post nomen in censum relatum

liberi essent, haec est, . quod mulli ,

nis1 cives Romani censerentur, qui autem se ut civem gerebat., liber &ci'iserat. Boetius lib. I. in Topica Ciceronis : Censebantur. Muli cives Romani. Si quis ergo com sentiente vel jubente domino , nomen detulisset in censum , civis Romanus flebat , er seminuis vinculo sol. tur , atque hoc erat censu fieri liberum, per consensum domini nomen in gensim

deferre , -civem Romanum

.MO in. censu i esse. debebat ut liber esset, ideo ἰ Quintilianus probaturus addictum non esset servum ait Deci

mat. CCCXI. , Dite omniaservus hic habet nomen, E in censu, eis in tri . . omm nihil ut opinor, , deprehendipo

is inservo.: Quinimo homo liber, s1 non censeretur, ipse sibi di ietatem adjudicabat, auctore Clacrone in or tione pro Caecina. q. Diia

33쪽

is De Manumissione Servorum q. Discensus autem inter antiquos JCtos fuit, utrum servus domini voluntate in censum relatus, protinus ac continuo liber sit, an demum

post lustrum conditum i Cicero lib. I. de Oratore : Umd de liberi te , quo Dacium gravius nullum esse potest , nonne ex jure civili potest esse

contentio , quum quaeritur , is qui δε- mini voluntate censu sit , continuo , an ubi lustinum conditum, sitne uer ἰVerius tamen videtur servum, non continuo 'ut in censim relatus est.

ipso j ure liberum esse, sed lustro con

dito libertatom ejus confirmatam,& retrotractam ad diem, quo manumissionis causa in censum relatus est :Ita docent, reliquiae vel Ulpiani vesalterius cujusdam vetustissimi JCti. quas sibi a Pulcano datas testatvi' Cu-jacius Observat. lib. I7. cap. 2O. Ita IC tus ibi: Omnia quae cenis agunturi

34쪽

Apud 'manos. I C. de Donat. inter Vir. & uxor. lege qO. D. de mortis caus. donat. adde

legem 36. D. de Judiciis.

Μanumissio quae per censum fiebat , quando exolverit, legisse me non memini, credibile est sublatam eo ipso tempore, quo comitia e campo ad patres transsata simi per Tibe-xium, dequo Tacitus Ann. lib. I cap. I . Certe multo ante Ulpian1 tempora ex usu suisse patet ex his in plani verbis: censis manumittebanturosim, qui lustrali censu Romae jussed

minorum inter cives Romanos censum

profitebantur. Vixit autem & floruit Ulpianus sub Alexandro Severo, cuia consiliis suit, teste Lampidio in Alexandro Severo cap 68. Coepitque imperare Alexander , iste circa annuum a nato Christo CCXXIV. V.C. IDCCCCLXXV. Conjecturae favet quod nemo JCtorum in toto compore iuris, manumissionis per censum fatiae mentionem faciat.Huic

postea.

35쪽

18 De Manwnissione Servorum postea successit manumissio quae is Ecclesia facta est , de qua priusquam dicam, illas,quae libera Republica obtinuerunt , manumissionum speciespe xam, sequit igitur ut de ea cie quae vindicta fiebat, de laurus. CAPUT. III.

1. dicta quid ρ difffensus --

rerum de et modogia hams vocis. Raevardi sententiarem . 2. Servi raso ca-

ρ iste ad Fraetorem ducit

Formia B a Hominus minnumittens tititur. Servi a dominis in gη um acti alapa percutiebantur ita e manu inittebantur. Festus tem

libertate. 3. Formulae quibus P ur initer manumi servi

36쪽

Apud Romanos. I9

tendum utitur quae 8 lictor fervi caput quater vindi Iapercutiuat. 4. Servus iurem plam Feroniae deductus .mum nixus pileum accipiebat. s. Hoc modo manu-

mus omnino liberi erant ,

me inservitutem retrahi poterant. Fersius explicatus. Ciceronis eles Iocus ad-dinus. 6. Servi vindicta manumissi nomen in acta pa- 'blica relatum , adscripta manumissioniis causa.

quam iactor ma--ttendi servi capiti imponens e-dem servum in libertatem vinduabat , d dicens verba dam seleuma , atque ideo ita mi la vis a appellatur. Ex quibus verbis patet , Boethium , cujus haec sunt verba ad Topica Ciceronis

37쪽

ro De Asanumissione Servorum mnis derivare vindictam a vindicando , unde & alii eam dictam volunt, alii vero a Vindice vel Vindicio Vitelliorum servo qui dominorum con-jurationem de revocandis Regibus

ad Coss. detulit, de quo ita Cuius

lib. 2. cap. 3. Proemium indici pecunia ex aerario , sertas est civitas data inonis primum dicitur viniucta liberatus, quidam vindictae quoque nomen tra-1tum ab eo putant. Vindicio is no- mensuisse. Qua veterum auctoritate moti nonnulli ex recentioribus, dubitant utrum 1 vindicando an a Vindicio dicta sit, inter quos & Theo

xandum quod illud , quod vindia

ctam. Cri

38쪽

Romanos.

Ram vocant ICti aliique auetores, id festucam a Plauto & Persio dici, quo argumento Iacobus Raerardus putat vindictam potius a vindicando quam a Vindice dictam. Quod an recte dubito, praesertim cum antiqui etiam apud Livium de vocis hujus ' etymologia dubitavcrint. Vindicta porro manumitas dictos esse eos qui apud magistratus manumissi erant, docet si ra Theophilus, id quo ordine & quo modo factum fuerit, jam

exponemus.

2. Servus raso capite ad Praetorem deducebatur, deducti caput vel aliud membrum tenens dominus dicebat, hunc hommma liberum esse volo. Festus : --mitti vindicta) se vus dicebatur, cum dominus ejus, aut caput eiusdemservi , aut aliud membrum tenens aerebat , HUNC HOMINEM. LIBERUM. ESSE. m. emittebat eum te manu. Ubi Festus sorte brevitatis causa multa

39쪽

11 De A fanumisioneServo omittit, solebat enim dominus priusquam emitteret e manu , in gyriunservum agere, quod probat Persius Sat. s. Vers 7 . ---- Heu steriles veri quibus una Omritem Vertigo facit.& vers 78. ejusdem satyrae.

Venerit hunc domi- , momento turbinis exit Marcus Dama.

Clarius Seneca Epist. 8. Philosophia

servias oportet, ut tibi contingat vera libertas, non differtur in diem qui se illi subjecit ac tradidit, statim circumagiatur. Eoque poterit respexisse Festus in voce am dicens : praepositio loquelaris Agnificat circum, undeservus ambactus, id est circum actus dicitur. Quintilianus Declamat. CCCXLΙΙ. An vero majus in hocputamus esse mo

mentum , ut circumverteres mancia

- pium , aut si una voce liberum esse,sseris ' & dextra quidem apprehendebat

40쪽

Apud Romanos. 23bat servum dominus in gyrim acturus. Appianus ἐμφυλιων lib. 4. ω

vertebat autem in gyrum ad indicandum eum jam iliarum esse, &posse abire quo vellet. Vide Cri

cium Observationum lib. Iq. cap. 27. Prius autem quam emitteret eum e manu, inter vertendum alapa faciem ipsius percutiebat , atque ita percussum emittebat. Cornutus ad Persit locum silpra estatum. Ouos manumistebant , eos alta percussos . circumagebant , re liberos confirma J-t. Et ex eo sorte Isidorus Ortionum lib. 9. cap. q. Manumissus d citur quasi manu emissus apud veteres euim quando manumittebant alapa percussos circumagebant, ct liberos consim malant. Optime omnium ritum illum describit Claudianus in quarto Honorii