De manumissione servorum apud Romanos

41쪽

α missione Servorum Honorii Consulatu vers 6I . Te fastos ineunte quater, solennia ludit Omina libertas, deduct um Vindice

nomen

Lex celebrat ,famulusque jugo laxa tus herili οDucitur, ct grato remeat securior

ictu.

Tristis conditio pulse 'onte recessit

In civem rubuere gena, tergoque re movit

Herbera, promissifelix is iuria voti. Napas illas ἐώmσμ ατα μετvocat Justinianus in Novella LXXXI. cas servornanumittendo ductas manu lictoris asserit Ambrosius Epist. 7. Non ista libertas quam manumisis a cipit, ct palma bctoris donaim acquΨrit'. Sed vereor ut erraverit doctissimus Pater,docent enim uno ore Cornutus& Isidorus intervertendum alapa per cussos esse, versos autem & in gyrumaci in servos a domino satis supra probat Um

42쪽

Romanos. 2

batum credo. Quia autem alapa semvo infligebatur & inde libertatis signum erat, alapas pro libertate dixit Phaedrus lib. 2. fab. s. in fine. 3. Servos hoc modo in gyriam actos & alapa percussos dominus e manu emittebat , dicens : HUNC. HOΜINEΜ. LIBERUM. ESSE. VOLO. Tum Praetor vindicta servi manumittendi capiti imposita, hac sormula uti solebat. AIO. TE.

TΙUΜ. Licet tum servus esset jugo laxatus herili, tamen ad lictorem, per quem expediri manumissionem

testis es Hermogenianus lege 23. D. de Man. vind. Praetor conversus haec quoque videtur pronunciasse Verba.

SECUNDUM. SUAM. CAUSA M. SICUTI. DIXI. ECCE. TIBI. VINDICTA. Quam mulam se invenisse apud Valerium P robum in libello de Lilicris anti-

B quis

43쪽

16 De Manumissione Servorum U quis, testatiir Raevardus. Var. lib. r. q. cap. 9. Tum lictor caput servi vindicta verberabat. Iuvenalis set.

- Pulsendum vertice rase. Praebebis quandoque caput nec dura tinubiis Flao ra pati.

Ex quibus verbis patet saepius ejus caput a lictore percussum. Alexan- lder ab Alexandro Genialium dierum lib. q. cap. Io. dictum Juvenalis locum interpretaturus, docet ter percussum servi caput a lictore sed sine auctoritate ulla , quapropter addere lubet illud Horatii ex lib. 2. sit. T. -- siuem ter vindicta quaterque Imposita haud unquam misera sommidine privet. Lictorem autem id secise non ipsum Praetorem patet ex lege 23. D. de Manum. vind. &his Persi verbis.

Non in vindicta , lictor quamDE τinep . Et

44쪽

μ Apud Romanos. VI, Et haec quidem solennia olim adesse

debebant, postea non opus fuerunt, valuitque manumissio, etiamhd minus solennia illa verba taceret , auctore Hermogeniano in . allegata

saepius lege 23. D. de Μanum. Vind. q. Hisce peractis servus in templum Foroniae deducebatur , ibique pileum accipiebat. Servius ad illud Virgilii AEneidos lib. 8. i .

Nascenti cui tres animas Feronia

mater

Horrendum dictu dederat. Feronia mater, inquit, nympha Campania , quam etiam supra diximus. Haec etiam libertorum Dea est, in cfintemplo raso capite pileum accipiebant , c in rei Plautus in Amphitruone facit mentionem ; uuod utinam ille faxit piter , ut rase capite portem pileum. In hujus templo Tararacinae sedile lapia deum fuit , in quo hic versm iurisiserat : BENEMERITI. SERVI. B 2

45쪽

18 De Aganumissione Servorum SEDEANT SURGENT LIBERI. Sed non credo hoc diu in usu fuisse , ut in illo pileum caperent

te o, cum tot quotidie manu Grerentui . Cum autem pileum acciti

perent , nixi genubus sedebant, ut docet essigies servi rasis capite in ge- nubus sedentis pileumque capientis, apud Pierium Hieroglyphi rumlib. 4O. . Hoc modo manuinissi pleno planeque liberi erant, ut videtur everbis scrvi cuiusdam manumissi , qui apud Persium satyra v. ita loquitur :Vindicita postquam meus a Praetore recessi, Cur mihi non liceat Jussit quodcumque voluptas.

Excepto , si quid Masuri rubrica

vetaris ' Patct idem ex Cicerone pro C. Rabirio : Carnifex Ur obduttio capitis , ct nomen i in crucis absit non modo a cose

46쪽

Apud Romanos. 29pore civi - Romanorum, sed etiam alogitatione , oculis , aurom. Harum m omnium rerum non solum evenim , atque perpessis , sed etiam cond-tio atque exuntatio, mentio ipsa denique indigna cive Romano, atque hom ne libero est. An vero seruos nosti os, horum suppliciorum ommum metu δε- minorum benignitaου una Gndi ta liberabit e nos a verberibus, ab unco, crucis denique terrore , neque res gestae, neque ad D aetas, neque nostri honores

vindicabunt i Neque in servitutem retrahi poterant Tacitus Ann. lib. 13. cap. 27. uuis ct manumittendi duas

species institutaου , ut relinqueretur poenitentiae aut novo beneficio Acm , quos vindicta patronui non liberaveris ; v lut vinculo servitutis attineri.

6. Simulatque hujusinodi manumissio peracta esset, nomen InanU- missi in aeta reserebatur, , adjecta manumissionis causa , Terentius in Adelph. act. s. st. 9. VerS 2.

47쪽

o De manumissione Seτvorum. - Ego adepol hodie mea quidem sententia ymilco S rum feri esse aequum liberum. M. I nc bberum 'Ouodnam obfactum 'Ubi Donatus ad haec verba quodnam ob fassitum sit actabit: Dre., ad cribit enim causu manumissonis in jure fr- mula eis. Elapud eundem ejusdem

-Sy. Et quidem tuo nepoti,

. Nodisyrimam mammam deis hae m. Hercule vero serio.

Si quidem primam dedis, hauddu i dium quin emitti aequumsist. Μ. ob eam rem '

Similiter intelligi potest id quod ait

servus apud Plautum Μenaeeli. ach. .sc. 7. Vera 3 F. . ΜE. Liberem ego te ἰ ΜES. verum quandoquidem here te servivi ME.

48쪽

Apud Romanos. I. Nomen autem olim in acta relatum

fuisse elici potest e Plauto, qui in

do servum cum lenone loquentem inducit. TO. dent quae velis: eho an jam manu emisisti mulierem tDO. Credopo credo inquam tibi. TO. jam liberta auctus es.DO. Ene S. Ouin tibi medico credere. TO. Dic

bonaside jam libera est t

D. Ii ad forum ad Praetorem, exquire Aquidem credere mihi non vis. Libera inquam est. Ecquid audis tHactenus de manumissionis spcciebus quae censu& vindicta siebant, vide mus porro quae ultima species, quae justam libertatem tribuebat, fuerit,& quomodo facta sit. Fuit haec te stamentaria de qua iam agere tempus est.

49쪽

2 De manumissione Semorum

C A P U T IV. . Lex XII. tabularum confirmat libertatem Testamento

datam. Familia quid ignis cat 3 verbis legis XII. tabularum latissima potestas

data. Σ. Libertas Te mento data, Sel directa vel fideicommi Faria, utriusque verba olennia. SerSus ger-

nam sandi in judicio non

habet. . ertores qui y assertio a Pustiniano sublata. Servi in causa libertatis cum dominis consilere possunt. 3. Libertas datur su-re , vel sub conditione sed

busve sub conditione relictast libertas, unus conritIo-

- nem

50쪽

nem implendo liberatur Liberi, adita demum hereditate competebat, postea tamen non adita her ditate , dummodo nomenserviri sumento infertum esset s. Manumittens debebat dominus esse ex jure Biritium, alias Latinum non vero civem Romanum facieban6. Dominium vel est bonita- . rium vel ex jure Biritium

Dominium ex jure auiri

tium quo modis acquirebatur' formula ex eo nata quae' . Horum dominiorum sublata differentia. Accursani notati. 8. Ser m alienum nemo directe manumittit. Tertudianus explicatus.