장음표시 사용
2쪽
HEN R. STEPHAN Vs S. D. T R E N A s ad te has perserendi honorem, Vir ornatissime , Ianuario Fcbruarius , me inuito multumque repugnate,eripuit: ac te non
magis hilari vultu a Ianuario quam a se acceptum eas esse,mihi affirmauit.Magnum certe onus illi ereptori incumbit: quippe qui,quodcunque damnum mora haec attulerit , pratistare teneatur. Merito enim
meo quidem iudicivi si has strenas, quod
alieno tepore in manus tuas peruenerint, minus gratas fuisse comperiam,pra poste ro vel potius nimis tardo illius oblequio id serendum esse acceptum dicam.Sed a sit ut ego de te quicquam huiusmodi om, ner,ac non potius futurum sperem ut priamum quidcm ea qua omnes literarios liorum labores complecteris humanitas eum tibi commedet: deinde vero nouitasν ii. '
3쪽
quae multarum est rerum commendatrix, aliquid insuper tui fauoris emereatur. Neisque tamen huius argumenti nouitas tan
tum, sed etiam quae eius tractationi inest utilitas, me bona spe ut Caesar loquebatur) complet. Quauis ditim a plerisque hoc argumetum multo, a me quoque ipso, si
non multo at certe aliquanto melius tractari potuerit nimirum si typographicae& variae quae has comitantur domesticae occupationes, atque aliae longe ab hac diueris scriptiones istam fraudare horis illi debitis nun me coegissent) eius tame quae ex isto meo labore percipi potest utilitatis nequaquam me poenitet. Quae enim h1c obseruanda propositi, fatis esse queunt ad patefaciendas plurimis varias Latini se monis opes quae ad hunc usque diem illos latuerunt: haec plerosque immenso prope-hiodum, & vano tamen interdum quod molestiam illam multo molestiorem reddit) Voluendi multos libros labore leuare possunt: haec denique ieeta facient nisi me ,riimus fassit) ut plurimi mutis & elingui-bris, in iis quae ad I glinitatem pertinent, similes esse desinat,& linguam vano quo dam metu antea praepeditam ad varios sermones Latinos soluere incipiant. ideoque a multis initurum me gratiam confido.Ab
4쪽
altera tamen parte oculis meis illud ingratorum hominum genus obuersatur, quod
. nihil ex quo qua didicisse, nihil ex ullius noui libri lectione profecisse vult videri. V rum ut ego huiusmodi homines nihil moror,ita illos ut vicissim nihil mea scripta
morentur rogo: quin etiam quam lubenter ego tibi huius mei libri non ussem fructum solum sed possesiionem etiam dono, tam libenter illis qui omnino alio quam tu praediti sunt ingenio sid est, mini
me ingenuo & liberali) cum e mani ius, si
Neque vero nullum mihi ab obtrecta tione& calumnia imminere periculum video.Ecce garrient plerique ex eorum numero qui non argumentum aliquod tra ctando,sed literariis alioru laboribus obtrectando, eruditionis famam aucup
tuo cuius pater tam bene de Latinitate mcritus est,is barbarici ianuam aperit: is cur aliqui barbarici paulatim frena laxet,iti causa erit.Sed hanc calumniam si essu gere in praesenti non possum, at certὸ intra menses aliquot Deo fauente obteret ac contundet alter meus liber, qui se vicis sim nimiae quorundam in Latine loquendo licentiae opponet, variu Latinae litiguae abusum describens.
5쪽
Ab sit vero, absit ut vel aspergar ulla huiusimodi supicione, qua manes paternos laedam,& vel minima vili ad barbariem, in qua ille profligada adeo desudauit, sene stra patefacta. Sed ne patri quid e meo religiosam illam vel potius seperstitiosem Latinitatem placuisse fateor, quam qui sectatur plerique saltem ex iis) verius Ni Zolia ni quam Ciceroniani vocentur: quum Latinitatis Ciceronianae velut dispesatorem Nietolium habeant, & praeclare secum agi putent si demensum ab eo situm accipiat. Libet enim ita loqui de illis qui ex Niχolii obseruationibus ita pendent ut ne latum quidem unguem ab ipsis discedere audeant. Neque vero mirii tibi videri debet quod demensi appellatione tanquam de seruis utar, quum reuera durum struitu tis iugu linguae illoru imponat Nizolius. Verum ex iis etiam qui linguam sitam Latinitati Ciceronis non manciparui, sed ingenuam libertatem illi aliorum quoru-dam seriptorum verbis utendi relinquunt, permulti omnia tuta sui exemplis propemodum infinitis hoc in libro ostendi ti mentes , linguae plura loqui volenti silen tium plerunque in dicunt,& medio in se
mone illam coprimunt,ut Plautino verbo utar.Vt enim aiunt verbis nos Ciceronianis astringere,ita vicissim tantum licentiae
6쪽
nobis permittere nolumus, ut ex quolibet scriptore verba corrogemus, quibus scias amentis explicare possi inus. Atque hic magnam & difficilem de illis scriptoribus
quorum Latinitatem, secundum Ciceronianam, sequi liceat,oriri questionem videmus.Haec autem mihi in m cmoriam reuocat quod a Plutarcho de illis scribitur qui antequam vel cum vno firmam soliciamque amicitia cotrahere potuerint, de cotrahenda cu multis soliciti esse incipi uti Ita enim plerim ex iis qui disputant quoruscriptorum Latinitatem Ciceronianae velut subsidiariam adiutigere liceat, nodum vel decimae partis eorum quae in illa reperi utur, notitiam habent.Hoc certe Sc multis loquendi generibus ex illo scriptorepetitis testatus sum in hoc tractatu,& multo pluribus testari potuissem. Mirum verbquiddam nobis, qui Galli sumus, sicut &Italis,vsbuenit, ut magna sermonis nostri cum Latino in plerisque affinitas, qua nobis Latine loqui volentibus velut praesta oporteret ,contra resistere saepenumero in medio sermone cogat, dum assinitatem illam suspectam habemus. Quotusquisque enim est exepli gratia qui Redderestiritu, pro eo ipso quod dicimus Rendre testrit,
non Latinum tantum sed Romanum eti
7쪽
atque adeo Cceronianum esse sit credi turusZHoc tamen loquendi genere no minus Cicerone quam Liuium uti videmus. Quinctiam ea quae nostro sermoni cu Grgco in multis vocabulis, quae Latini itide usurparunt,est similitudo, quum nobis velut dux esse debeat, dubitationem potius qua retardamur,afferre solet. Multi enim sciat qui pro his Gallicis, Appliquer mn empla b e ou un cntvl ne ales ureb, non au sint dicere, Apphcure emplastru uel cretaria sinu stomacho: quum tamen ne ipse quidem Cicero aptiores ad rem illam exprimenda
voces inuentulus, ac ne quaesituruS qui
dem fortasse fuerit. Sic prosecto alia pleraq; apud Cornelium Celsum & Plinium legutur, quae si tractada Ciceroni fuissent,
sermone Cornelianum N Plinianum, Ciceronianum quoq; esse videremus. Sic etiamulta Liuio describenda fuerunt, quae si Ciceronem quoque describere oportuis.set,ea verba & loquendi genera quae tantum Liviana vocantur, Ciceroniana quo
que vocarentur: quum tamen eorum ne
vestigium quidem in iis qui extant Ciceronis libris appareat. Multis' sat scio) paradoxa loqui videbor:sed a te, vir ornatissime, qui acri iudicio es praeditus, vera ni fallor loqui existimabor. Multorii equide me miseret,
8쪽
quos, dii illa superstitione s ita vocare si cet laborat, inopia etia Latinae linguae ii multisquae in quotidianu sermone incidiit
rebus laborare necesse est. Quit aute Plautum scriptorem esse talem scirem, ut prae quouis alio copiosos ex inopibus reddere possit, breuem de Latinitate illius dissertationem, neenon quoddam ad leotionem eius progymnalana subiungere huic libro pi acuit: donec fusius eadem tractandi, & varia etiam nostra loquendi genera Plautinis reddendi spatium detur. Sed audi obsecro valde paradoxam de Latini sermonis usii sententiam Ioachimi Fortii,Etiali inquit) natura βcsidus es, dedita opera loquaris seno posite. Nam stre fit ut qui
loquuntur a rate, minus eruditescribat.Dmni enim rerium istarimi uolupinae afficiuntur, ra
perstatores oportet sime An altero. De hac a tem illius sententia antea mihi inaudita, quanuis aliquando illius opuscula in manibus habuissem) consiluit me Viennae Austriae no ita pride generosus quida ado Iosces. Ego me de illa ita sentire ut omni no dissentirem respondi:& non minus absurde hoc dictum mihi videri, quam siquis
satius esse diceret inexercitatum omnino, quam in leuibus saltem pugnae simulacris versatum, ad praelium accedere. Deinde cum alia exempla, tum vero insigne, quod
9쪽
in promptu erat, hospitis mei, opposui. Quu enim me hospitio excepisset vir clarissimus, Ioannes Crato, Caesaris cossiliarius,& qui primum inter medicos eius locum a multis iam annis tenet: Nonne vides dixi hunc incit hospite & accurato sermΟ- ne in colloquiis familiaribus uti,& tamen erudite tam multas quotidie litoras scribereλImo vero tantum abest ut familiaris ille sermo tam accuratus obstet ei quominus erudite scribat, ut tam expedita taliuliterarum scriptio illi potissimum sermoni accepta ferenda sit. Fortassis autem ob
siciet mihi quispiam,vix decimum quenq;
eorum Italorum qui Latine scribere norim, Latino sermone accurato in familiari colloquio posse uti. Ego vero hanc ita se rem habere fateor,& me per aliquot annos oculatum eius testem, Romae,Neapoli, Florentiae, Bononiae,Venetiis, fuisse di co. quinetiam addo,ridiculum multis linguae Latinae in quotidiano congrcssii usum videri,ium quoque quum illis cum aliquo peregrino est negotium, quocum nullum alius linguae esse commercium potest: perinde acu Latinam linguam ad scribe dum, non item ad loqvcndum discerent. Sed quomodo haec res pro Ioachimo Fortio facit λ. quomodo sontentiam eius confirmatΘNeque enim quo minus accurate lo-
10쪽
quuntur, eo eruditius, sed eo certe laboriosius scribunt:si quidem accurato in iis quae scribunt sermone uti velint. Potius igitur contrarium dare nobis consitum debuit Fortius,& ne unquam Latino se mone nisi quam fieri posset accuratissimo
Spero autem fore ut multos meum istud opusculum ad Latine frequentius &loquendum & scribendum incitet, quum eorum quae suspecta prius habebant ut
certe illam ipsam vocem strenae a qua hanc epistolam inchoaui, apud multos in barbariet suspicionem immeritb venire scio) pleraque elegantia etiam esse comperient. Sed caueant interim ne fines a me praescriptos excedant , atque ex nimium timidis audaces,ex superstitiosis i religiosi circa linguae Latinae usum euadat: ita ut sempta ex hoc meo libro occasione,quicquid in buccam, & loqui & scribere audeant,ac tandem culinaria vinostrate appellatione imiten uti Latinitate sibi permittant. Ac de his ut ipse quoque
praemoneas illos in quorum manibus hac lucubratiunculam inuenies , & omnem a me calumniam propulses, etiam atq; etiarogo. Vale. EGrieriana nostra villa. Id.Febr. Anno 1376.