장음표시 사용
11쪽
pagationem speciei Habemus igitur ex gene- eos capite primo , quod creatis a Deo in sen-s..., sibilibus omnibus, .sensibilibus inquit et . Faciamus ominem ad imaginem , di similitudinem nostram . . . . Creaυit Deus hominem ad
imaginem suam et ad imaginem Dei creavit illum masculum , di minam creavit eo , benedixitque illis Deus , ct ait, rescit multiplieamini. replete terram . En igitur quod creatis primis hominibus statim illis injungit cresceres, multiplicari. Haec est prima sententia Dei re toris, ait S. Ciprianus . Prima ergo cum fuerit solicitudo Dei Creatoris crescere humanum genus, atque multiplicari unicum medium fuit a Deo electum ad hanc habendam, matrimonium scilicet. Hoc probitione non indiget quia matrimonium institutum quod uerit a Deo in initio dierum diximus onitare per testimonium ipsius verbi divini Matthei decimonon , quod
unicum sit patet ex eo quod quaecunaque propagatio quae ex matrimonio non provenit expresse a Deo prohibita fuit, jugiter a Deo prohibetur: etenim fornicatio vaga intrinsece mala in quod olim ad tempus ex Dei libberalitate indultum fuerit quoad polygam iam , & concubinatum , sicuti in tali dispensatione illa sus semper tibi constitit finis maximus propagationis specie per matrimonium , qui cetae est certitudo prolis , ad essectum de quo infra
ita pro comperto habendum quod unicum sit medium ad propagationem specie volitum ipsum conjuglum . Hoc posito , quod certe in
12쪽
nem dubitationem excludi hane dissertationem
Tanta est divivis bonitatis exeellentia quod non potes uno modo , nec in uisa reatura sub eienter manifestari I . Hoc habemus non tan- νγ
tum ex ratione , quam in terminis ex Divo δὴ σοῦ
Thoma eodem loco qui supra . Necessaria igi- tu apparet multiplicatio creaturarum ut radix totius divinae manifestationis . Quod satis innuit ipse Deus cum dixit non est bonum hominem esse solum. Voluit Deus manifestationemri voluit igitur multiplicationem . MisIum fecit omne medium ad propagationem , seu multiplicationem , praeler matrimonium , ergo matrimonium
absolute pluit propter propagationem . Quod si non potest dari manifestatio divinae bonitatis absque hominum multiplicatione, quia isti post Angelos lunt primum objectum bonitatis divinae, Qui ratione praedui sunt, soli capaces cognolcendi divinam bonitatem is in Deum gloriam ipsius bonitatis refundendi, in quo lanium consilli formalis manifestatiori ex noc igitur constat quod sicut in antecedenti est velle manifestationem , quam hoc vel alio modo ipsam velle , ita pariter in antecedenti electio essedcbet medii ad hanc manifestationem eliciendam ideo matrimonium unicum electum medium cum sit quoad multiplicationem , primum debet intelligi in intentione ad essiciendam , ' sternendam viam ad omnem manife-
1lationem. Haec consideranda sunt ex part
Dem; sed si ei jam ex pati noliri velimus lianc
13쪽
rem introspicere, quodnam bonum excogitari potest quod sit aequiparandum bono extilentiae. Nos etenim existentiam nostram si loqui velimus ad normam ordinationis divinae nulli debemus post Deum nisi propagationi specie per matrimonium . Existere sicuti est fundamentum 1ine quo nullum bonum , ita majus quocunquebit . Itaque cum matrimonium ex voluntate
Dei sit unicum medium ad propagationem , sit radix totius diffusionis bonitatis diyinae , Wradix sit totius boni respectu nostri , quid excellentius in matrimonio quoad suam nititutionem
excogitari potest propagatione specie Z Quis ergo excogitari potest prior finis in Deo se
manifestate volemis λEn quo usque me trpxit primum bonum matrimonii in quantum importat propagationem speciei. Longius scilicet quam mihi erat propositum , ut jam non Adiaphorus sed prorsus determinatus me debea fateri nam hoc momentum ni fallor tale est ut omnem probationem , quae possit afferri pro contraria sententia omnino repellat, destruat Verum enim vero non tantum in me ipso confido ut caetera spernam is ad trutinam revocare recu-lena. Maximum bonum, quod ex matrimonio in
propagationem speciei provenit mundo multitudine ana supposita est certitudo prolis . Ad
hoc ipsum probandum animadvertere iuvat, quod ex certitudine prolis derivat onus parentibus uiritque seorsim seque ac coniunctim omni
14쪽
conatu incumbere in educationem prolis. Hane VO
educationem nullus certe ficiatur multum influere ad formandam hominum ethicam , seu mores instituendo cum potius recentiorum
non pauci inveniantur qui per hoc injurii divina bonitati,in providentiae , ut opinor , totum tribuant educationi. Bona quae nostro generi proveniunt ex debita educatione in re talia sunt, quod si haec etiam e regione ponantur honis, quae ex unione animorum jugalium a. scuntur certe haec minora cognoscentur in lancem attollent. Virorum praecipuum munus est non Pntum familiam in rem familiarem tueri, augere moderari; sed etiam societ tem , omnemque rempublicam constituere , gubernares, defenderes Cum ex educatione multum dependeat morum hominum inititutio ex hac institutione ordinarii loquendo dependet tota, totius reipublicae felicitas in incolumitas. Mulieres praecipue ea omne , quae sunt viris conjuncta excluduntur ex institutione naturae a foro , a nundinis, a bello, is uno
verbo dicam ab omni eo quod rempublicam constituit ' administrat; adeo ut piarum sit
ex institutione naturae munus praecipuum I
angelio domus secretas consistere ut sint viris levamen , familiae moderatio , colum consulant, eaque omnia praestent, quae diximus esse bona conjugii in dilectionem , quae certe bona sunt non pauca , nec levia ; sed in statum reipublicae ut talis nihil omnino influunt immediat , adeo ut nos docuerit expressis hisce verbis Cri
15쪽
foemineo itidem generi curam rei domesticae , viris autem negotia publica r . Sed si haec ita 1unt commensurare quis poterit domesticam rem cum republica , immo potius illam hanc tantum praecellere , ut praeliantior in prior fuerit cura Dei Creatoris, naturam instituentis rem privatam , atque domesticam ordinare, quam toti
rei publicae ut talis est temporius consuleres Duo postunt reponi aliquam veritatis speciem haben. tic quae meum non est fugere , vel silere . Primum quod etiam si bona antedicta non respiciant immediate rempublicam ut talem attamen quia assiciunt singulas omnes familias, quae solae constituunt omni membra reipublicae , ex hoc habent aliquis universalitatis quod aequivaleat bono publico considerato ut tali Secundo quod etiam edulationis utilitas exoriatur ex mutuo amore, & pace domestica conjugum . Quibus laeetionibus ut faciam satis, ab ultima initium desumam Libens assentior, quadpax domestica in amor conjugum influant in
rectam educationem liberorum , nam videndo proles fructus pacis mutui amoris inter conjuges, non leviter allicitur ad virtutem colendam , ut pares fructus Wipsa possit percipere, domi in foro suo tempores dico tamen
non frustra contendo , quod onus, munus liberos educandi nascatur , foveaturque in parentibus non ex eo, quod se invicem diligant, sed ex eo , quod maxime , liberi sint uitiusque parentis germinais partes Wideo
16쪽
ipsos assiciat divinum praeceptum de institutio ne , ad hoc ipsum a natura instillentur , ab amore ducantur . Quod si educationem juvat etiam mutua dileetio conjugum , cum hoc non sit per te , sed quasi per accidens , seu ad melius esse , hoc nihil omnino infirmat effatum quod educationis munus proveniat ex instit tione conjugii in propagationem speciei. R deo ad primum objectum is dico , quod cet singulae, omnes familiae totam constituant rempublicam , habet tamen respublica munia multa, quae seorsim a singularitate debent conliderari, ut sunt bellum , forum , publica oeconomia, quae lunt bona singularium quidem, quia in singulos, saltem quoad tu. ralitatem convertuntur, sed a singularitate a strahunt in administratione is ideo bonum publicum vocantur , quod bono cujusque particularis semper praevalet, praecellit ut est in confesso apud omnes . Ad hanc abstractio nem is ad haec munia feliciter obeunda nihilotan in opitulatur immediate dile elici conjugatis; ideo, in hoc respectu dico praecel-kere is prasitare humanae specie educatio li- aerorum , dilectioni conjugalii in singulis familiis is ideo finem propagationis specie , ex Quo tali pacto est volita praeitantior apparere Πne unionis animorum jugalium in dilectio-
. . . Rideret me sorsitan aliquis in allatis, ut sui per praedicta nitor probare propagatione naprolis esse primarium conjugii finem , mihi ipsi
17쪽
inconstans in incautus potius probem, si vera allata sunt , primum coniugii finem non ess
propagationem , sed educationem prolis , seu speciei. Hoc ut resolvam satis et animadvertere , quod contendo jam satis probasse primarium conjugii finem et se propagationem , quia ipsa sola radix totius manifestationis bonitatis divinae in existentiae singulorum is omnium hominum . Deinde , ut hoc ipsum confirmem, ostendo quasi causam caulae immediate, dum ex allatis probatur , quod sicuti finis primarius matrimonii est propagatio pecie , ita finis primarius propagationis specie per matrimonium est certitudo in educatio prolis quod cum sit praestantius de se quacunque dilectione inter conjuges, ut probatum est , ita hoc, sicuti existentia probat, quod finis primarius matrimonii debuerit esse propagatio speciei. Extremis Ubiis attigi, quod in testamento veteri aliquando indultum fuerit poligamiae, concubinatui; sed in hac re liceat aliquantulum
hic immorari, quia, ni fallor, ex Occasion:
hujus induli non levis oritur probatio in favo rem tuentium quod primarius conjugii finis sit propagatio speciei. Ad hoc exequendum mihi
luminosum facem attollet eximium Hispani rum is totius litterarii orbis decus Tollatus
. Misit '' trige lima in Matthaeum sedulo quaerit an aluorae repugnet habere plures uxores simul. Reu sui moris est medullitus di lcussa , cum I
quaestione sequenti probet expresse pluribus,
18쪽
esse de se eontra ius divinum uxorum pluraILIas, in antecedenti lamen doceto probat non esse de iure naturae uxoris unitas. Cum innue
rit enim hoc effatum Ad propositum dicendum quod matrimonium habet pro fine principali r creationem prolis, ct eduratioriem, Probat, ut Iam dixi , non esse contra legem naturae uxorum pluralitas, quia non opponitur propagationi, imo Potius eam juvat, ut patet. Et etiam En verba ipsa Alinoris non impedit finem hunc Maum tum ad educationem , quia unus vi potes educ re filios susceptos ex meiatis mulieribus. Sed i quirendo quod spectat ad unionem animorum videamus sensus ipsius, ait enim , de securido de educatione loquitur dieendum, quodnis omnino tollitur per plaνalitatem uxorum, quia potes vir ommunieare opera cum omnibus illis , tamen impedit aliquo modo, vel faeit UNDIem, aut inderentem perventionem ad finem, quia non facile puerest esse pax in fanista ubi eidem v ro in uva femina junguntur propter zelum ipsarum, quae se pellices repuant. Etiam quia idem vir non potes sinere multis uxoribus in redditione dehara , non solum ad votum , sed etiam in redditione eompergnt , ct ex hoc magnus dolor. Ex his quae veta sunt etiam abstrahendo ab auctoritate extrinseca magni viri sic dissero Sit quod mammonium is is in propagati nem speciei, in dilectionem conjugum, olim dispensatum fuit in quo immediate assicit unicionem animorum , nunquam dispensatum suu in
eo quod spe stat immediare ad propagationem
19쪽
Qeducationem , quod confirmatur ex eo quod si semel dispensatum est unitati uxoris quia non ossicit simpliciter propagationi speciei, wimmediate, ut vidimus non opponitur educationi numquam amen dispensatum fuit ut una mu- ,
Iter plures simul haberet viros quia directe oppo init ut certitudini prolis is ideo educationi, quae est primus, ex maximus Ductus intentus ab ipsa certitudine volita per hoc ipsi conjugio ut institutum est ergo dicendum quod primarius finis matrimonii sit propagatio ipe iciei,' educatio, cui numquam in nusquam a Deo plo libero inititutore dispense tum est. . Hoc etiam patet a contrario, scilicet quod cessante primario fine legis ipsius obligatio non assicit. Etiam de hoc constat in materia quam habemus prae manibus . Illa verba Geneseos capite primo in creaaione is capite nono pol diluvium a Deo pronunciata restate, multipli- eamini non sunt consilium, e exhortatio , sed i mandatum obligans subpaena mortalis peeeati I
i., j.. ' Hoc nos docet idem os apis in caput nonum genestos quaestione prima . Huic adstipulantur D. homas , Calmetus - Basilius Pontius qui
, pro caeteris ait Praereptum de eontrahendo
edaia, . matrimonis extitisse indubitatum ess apud Docto-
νap. in prine res, quibus contra ire ait fundamento solum Medinam . Hoc ipsum ratio suadet nam talis erat necessitas propagationis specie ut fatis diffunderetur divina bonitas , ut congruum fuerit de hac re praeceptum indiceres, quod in ipso libero obsequente faceret necessitatis me
20쪽
2 coritum is obedientiae . Neque iuvat dicer quod effatum crescue, multiplicamini fuerit benedictio,is non praeceptum ex eo quod in principio dictum aeque a Deo fuerit brutis, homini; quia genus brutorum uti rationis ex-Per , praecepti is obedientia est incapax Dico etenim quod utique fuit praeceptum brui' in homini secundum capacitatem subjecti Praeceptum homini ut lex suprema illi intimata ut ei libere obtemperaret. Praeceptum brutis caeterisque m nibus creaturis est voluntas expressa per vim directivam a Deo inditam in creaturis , quae mediate ipsa facit quae praecipit, vult . Hic illius exprimendi te Dei , seu faciendi voluntatem suam in creaturis non est in sacris codicibus singularis, aut rarus. Sussiciat
in Baruco unum exemplum SteIlae autem to dederunt Iumen in custodiis suis, ct laetata sunt
vocata sunt, o dixerunt adsumus . Connrmo ulterius quod fuerit praeceptum homini intimatum ex eo quod poli diluvium renovata De cessitate multiplicationis, renovatum fuit homini,
homini soli, quia brutis semel indita vis erat fatisci homini quia relictum ipsi libere obtemperandi congruum erat innovare minculcare Praeceptam . Hoc plum lentio cum eodem Ba
silio libro primo capite quarto u. .
Quod fuerit praeceptum, in sensum prinum p. u. ut ipsis moris ei extorquentes reiici adnixi sunt probare quod duret admodum omnibus
obligatio nubendi ; sed hi satis confixi sunt a Papa ad Episcopos Africae, a Concilio