장음표시 사용
201쪽
dendo, & in profundum repellendo calorem, malo ris nocumenti occasionem praestant. igneus enim calor interius repressus, vehementiori rursus ardore excitatur. At in exacerbationum vigore, explicato iam per uniuersum corpus calore, Iesiduum circa
viscera derelictum haud aegre extinguitur. No abs re igitur,ubi haec suo tempore adhibentur, aegri melius spirare incipiunt, & leniori siti infestanmr: quidam etiam rorido efflante vapore, desiniti somnum capescunt. Licet balneum hic quandoque conueniat, tum aquae potus, de quibus in scholio latius; hic refrigerantibus,& alterantibus contenti fuimus, interim in declinatione squo tempore quibusdam babneum conuenit) pro urinae prouocation ut materiabiliosa ad renes deduceretur, & ut sudor aliquo modo prouocaretur, exhibuimus aquae decoct. hordei in qua radix cichorij & dentis leonis Sesemina quatuor frig. maior .incocta erant adiecto strupo acet so simplici. praeterea accidentibus succurrebamus, nempe asperitati linguae cum puppulis in se continentibus se cithon. adlecto exiguo rach. ndi,aqua hordei immersis,quibus lingua s pius madefiat. vi batur etiam prunis siceis madefactis in aqua,os sepe
aqua hordes frigida lauabat & colluebat, subinde loco se cith in ore tenebat muccaginem psith etiam in sacculis paruis lineis vel puppis concinnatam, in aqua hordei madefactis. & pro siti eapiebat succum
granatorum etiam arantiorum. & bibebat aquam
hordei ad libitum, dabatur etiam confectio ribes illius quae crestit apud nos in rientandia, valde resti gerat,& sitim tollit. Vigilia tollebatur ung. populap& oleo mandragorae tempora inungendo, & int nares oleum violaceum & nen harinum & lactu
202쪽
eae perungendo,quae etiam ad dolorem capitis faciebant, uti & lotiones brachiorum & crurium ex de es maluar,lactucae lol. vitium, salicum, iniectis capitibus papaueris& anethi summitate. Pro anhe litus dissicultate, praeter ea quibus sisperius utebatur, praescriptum est decoctum hordei liquir. qui ex hibebatur cum sy. viol. sumebat quoque saccharum viol. Quibus remediis hic Iuvenis septimo cur tus fuit.
SCHOLIA.Bixis bis maxime repurganda ct extinguenda est.
At imam animaduertendum viro remedio potius utendum sit, vena sectione an catarctiso. Quidam haec utraquesustecta habent, etiam omnimodam inaediam in ea quae omnino exquisita est, ct quaproxime ad ideam acce
dit. Alij vero hac distinguunt, si febris sequatur instam
mationem partis interna, si plet hora adsit, ct cetera consentiant, procul dubio, inquiunt, strandam esse venam sed hodie minus ad animi deliquium, ut in1 noctis, de qua satis libro praecedente dictum est. At ubi sanguis abundat in hac febre ceteris consentientibus, copiosam etiam venas ctionem in ardente febre aliquando iubent. vi amatus in iuuene in quo latium crassum ct rubra ectabat in f bre ardente, ex dextra vena iecoraria sanguinem ad uncia octo extrahere fecit, ct die sequenti ex basilica finistra etiam octo uncias. Sed forte ista minus fuit legitima adloqui non temere secanda vena, ne separato sanguine bilis esserue t. Qui Micennam sequuntur,nisi uri fuerit rubra se crassa in hac ardente ex pura bile, milam sectionem admittunt. Veri vix ita pura est quin siemster aliquid janguinis comm eaturi vide de his Donatum ab altomari, qui auctoritate Alexandri Trad. q. a. 9 3.M. Ia. 2Gal. lib. I. q. 13 .sanguinem in febriibus conti-
203쪽
rutis ob magnitudinem morbi ceteris consentientibmmitis interita tamen non ita copiose facienda ad animi deli quium, sed potius moderata, ita ut repetitio fat, cum isso iuniores medicos deceperit, qui putabant in hoc GaIJuα- rorem habere comment. hor. 2 3. lib. I. stafefellit ηοη- nullos haec auctoritas, cum non de his febribus ardentibae sed de continentibus 9 θnochis dixerit Verum non tan tam in his ardentibus sed aliis continuis, quas putrefiens humor concitat, vena sectio optimum remedium est, modo omnia conseratiant ex Galani priuersat imo decreto n.
meth .medaeap. IJ. Cum inquit, Salaberrimm autem, ut
adiximus si in febribur venam incidere, non continuis
modo, verum etiam aliis omnibus, quas putrescens humor concitat, Gipraesertim necatavi nec vires prohibent. Dum D namque qra corpu3 nostrum regit natura, exoneratos
eo quo τelu tisarcina premitur, haud aegre quod reliquum est vincet. ideo se Donatus reprehendit arabes tamquam hamaphobos, qui non audent in febribus ardentibus sanguinem demittere. Interim tamen erit moderanda, ram;bi purior bilis ad sit, indicasio potius oritur bilem pauo-
H. ita in nostro aegrotoparum sanguinis detraxrmus, cum ad animi deliquium videbatur inclinare. Medi eam ouod ad catharoli a ct purgationes attinet, Veteres MyRM x-Π' Uin ρurgationibus utebantur, alii quidem fortioristin, alij leuioribu3. praferendae vero sunt leuiores. Hippocra tes asinino lacte cocto, Galenus etiam fro riebatur. praomnibus uti licet mo ibm clysteribus, ex iis qua feruoremm in E tis ut, D paratis e sero lactis, decocto sibi. 'μ- φ malaa: saccharum potius quam mel in his dislaevis
oleum violiatum potius quam commane. Conueniunt o
204쪽
sit in exigua quantitate. Ex medicamentis eligi debent cholagoga mitiora, ct quae bilis acrimoniam obtundant,vicosa insera lactis dissoluta, vel cum de coch. seminis be beris, vel mixta cum decocto thamarinia. 9 vlfaciliorsu purgasio est ster prius emollieus ct in rigidans supponatur. Sed ct in hab. commendatum, quamuis ego se liquando experrussum quod in quibusdam febre ardente
vel continua laborantibus calorem inferebat, maxime malae biliosis, aliis minime. Sic in manrona de Alcmade inmgha Comitis calorem inducebat. Hac potio utilis censetur. M prunorsebesten ana numero x. thamarin J, j.qua
tuor se l. maior. ana 33 π.co; d. p. j. sat decoctio in aqua viol. vel endiuta. 9 iv j iiq. colatura diFI dr ros. laxatiui j ij. fiat potio. addatur interdum j si se . viol. po 'test etiam exhiberi bolis ex catholico vel diapran. pl. Si imbecilliora hac, ct alatu ad stricta sit, vel aeger medic mentis levioribus non facile moueatur, adiici potest 3j diaprun. solutivi vel desicco ros Nisi enim medicamento aluus Muatur, plus nocet quam prosit. poterimus etiam' hic tim eiusmodi leuioribus medicamentis purgare, nec di rumJectandus est numerus teste intimaro) ut quidam Neopolitani medici falso opinati fiunt, perpetuo quartum R g n' enlectantes diem. st quoniam si perfecte ardens febris testiferatis. solui debeat, horum alterum seri necessarium est, aut biliosis excerni humores,aut eosdem extitigat, Paulo aucto Arecap. 29. lib. 2. ob id a venae secIione per sudores, imum Tentrem, alit vomitiones eadem bilis excerni tentanda est,
atque etiam extingui, aut rigida poeta aut reliquis infigidantibus
205쪽
dantibus ct humectantibus. At nos in purgationibus per imum ventrem audaciores hic essepossumus,quam peteres. rium nunc levi fima medicamenta nobis admi, Ut thalaa rind. casia Dularis, mel aereum seu manna, sacch. vis Aqua geli- θ. ros. solui. yiolacem, ct ros βccus. De aqua pota di ctum est Itb praecedente cum de feb onochis continentibus ageremus, qua exhibetur instate totius morbi vigore, si ii coctionis apparentibus,s ager, inquit Alexander Trallia na3 lib. I 2. cap. r. aquam bibere consueuerit. ad haec nec inclammatio, aut irrho sis tumor, aut laxus quod ordem dicitur, particulam quandampossideat .s enim ex his aliquod apparuerit, aqua potio vitanda est poti metum in invisammatione erysipelacea,quamuis idemfatetur, se in er sipelate atqae continua ct ardente febre apte dedisse. ab aliis haec obseeruantur, ut materia febris fit digesta, quia non fit causeos inussed legitimus, quod nullast vitatio in toto, nec in lammatio in membris principalibus, nec ager decrepitus aut virtus debilis. M alterationem antiqui aquas ida plebantur,sed non ante vigorem, setius permittit A quintam partem aqua temperate ad aquam igidam adiicis. at alij potius utuntur aqua cocta θ es instigi modico zach. yiolaceo condita, ut fit octvla aquas, dantes. bu- octoiu accharum. Vel praefantissimi medici hoc tempore, cum habeant aquam gelidam sectam ob incogni'uciata tam adhibendi occasionem, potius fruis alterantibui ct
in rigidantibus utantur, cum aquis figidis illaticiis: cu-iUmodi simio. de nymph ea rios de acetos citari, de limonibus, de end. de granatis, de agresta, de acetos Dribes, de beneris, aceto us smplex ρxiet ach. Sed horum desectus habendus ut in delirio connuenit I . de nymphφέ, depap. In iustirationis disscultate, τiolaceus. in um, resa. Vbi nullum δε mprema τ et, me distinctiρης Dpradictis premur. Idem censendum de aquis, quibui θ'
206쪽
rupi diluuntur, vii aquared. cichor. aceto . e cucurbita, melane, cli limera, portulaca, e rosis, via. nymphea,s- Iano, bo g. θfimilibus. Sed oportet vel quarta,vel sexta parte condiri et ach. fi mplicibus aquis pro talebo uti v simus. Hac simi repetenda donec materia concoctast. Quo ad medicarieta externa refigerantia, τeteres etiam De balneo. feraira, ct per ardenti febre laborantes lavabant,in domo potissimum, Ni solium habebatur tepente aqua plenum teste flexand. Trail. lib. i z. cap. 3. De cause ut totum agri corpas pndeqsaque ab aqua operiatur, ut Romanis Uti erat sed imbecillis admodum miribus ita in solio I uari non conuenit. Galanus licet Iuvenes robustifimos carno sis febre ardente correptos instigidam immergebat, hoc auxiliam riculo 2m est,clan pori facile obturantur. At de partibus balnei, o qua uti debeamus prius dictum es lib. i .harum Obster.Balneum,inquit Aetius loco citato, - - . cap. in ardente febre eis tantum congruit, qui absque tumore tionis sebri, aliquo ad inflammationis erysipelatisve naturam tendente arderitis ex febriunt, in urinis . apparuerint coctionis signa,sits puta 'h''- μ' tiens a Iesens, carnuus, aestatis tempore, constim one.
calida ct cca, in febris vigore, qui se instigidum lauacrum comiciat innateti, ita enim fortesudorem excita-
sit: quod Digida lationi assueuerit, remedio maxime fiat: nam menter in biliosa excrementa facile errumpet. Moderatiori vero existente febri robustas virtute simul cum coctionis indiciis, conferunt dulcis temperata, aqua balnea, ct ex unctionibus chamaemelinum oleum, praesertim ubi continens aer figidus fit. sed si evenerit, ut gido existente aere ardens febris vehementius incendatur,pem exiguam inde stem silatis concipies os in tali constitutione resigna quidem coctionis appareant, virm , sit imbecilla, seri omnino nequit ut aegre euadat. Neque igitur larandam, neque peten , neque medicinis rarefacientibur
207쪽
tibus procedendum, neque vinum, neque frigida exbibenda. Vbi enim desteratur salui, iniquum est prasidia plurimis conferentia imperitorum calumnia stora Obiicere. equidem quo am inqxiens Philumenus apud Aitium) inertes medicos noui, imitantes quidem qua ambis recte tractantur, sed his qui omnino morituri sunt stulte adhibendo, ct vanam ab umpserint operam, ct rerum Uumstagi alioqui ct opportunu, sustectum horrendum reddidere. At nos ct occa fiones ct remedia docemia ad hos qui saluari queunt, de pera i vero nihilprorsus hac a te indigent. De his vide GaI. lib. II .meth. cap. .
sanguinis narium desinente. YOHANNEs Iacobus Leoninus sutrum a leonea vel familia sic dictus ignoro) rusticus ali ut ditissimus, qui in Schaga villa tribus miliaribus ab v
.be Alcmaria commorabatur, tempore Verno anno IJSo. cum adhuc Alcmariae agerem & ibi praetim exercerem, febre satis ardente correptus est: erat vir procerus, admodum robustus,annorum triginta,Vt cumque biliosus, licet magna ex parte sanguineus. Ad hunc vocatus fui secundo die eius morbi. cum autem hic siti intensissima cruciaretur,& os amarum
esset, lingua valde sicca aspera & aliquantulum subnigra & capitis dolor intensus adesset ac vigil per
maneret. latium quod tunc reseruatum erat, Valde tinctum erat, sed crudum. Cum aluus illi non responderet, ac clysterem admittere nollet, medica mentum leniens ac minorans propinavi in hunc
modum. t es Diaprunis lenitivi seu simplicis j j
208쪽
diacatholici 5 ij. aquae lactucae v l. bor . ana j j.
0. vii. ex multiplici infus. ros . ana . misce, fiat haustus. Quo probe aluus soluta est, prius fecibus duris mox etiam biliosis excrementis depositis. Die autem sequenti, cum venas amplas haberet, ac consuetus esset sanguinem mittere quotannis inVere,&nunc in Vere essemus , interna brachij dextri vena pertusa sanguinem ad uncias octo fluere secimus, δίbene ferebat, qui etiam utcumq. bilissus erat. quam de hunc sympum statim a venae sectione ebibit. N quae hordei j iiij. Φ. acetos. citri Viol. ana Lmis . Deinde ut post meridieni ac sub noctem cum valde aestuaret; & adhuc vigil permaneret, ut ex hoc se quenti tulebo sita inde sumeret mandaui. v sy. viol. de end. acetosi simplicis ana j j. Φ. pap Js . aquari viol. lactucae acetois end. ana quad. j. aromati ecus
cum Buis specier. trionsando& sat tui . cum albo oui clarificatum. interim ex aqua hordei bibebat quantum volebat. Cibus illi erat hordeatum dii rum. Quarto die multa biliosa & liquida deiiciebat,& cum urina iam crastior facta esset, dc coctionis signa apparebant,licet ingens calor circa hypochon drium dextrum hepatis caliditatem arguens, ad refrenandam caliditatem hoc epithemate usi sumus
trionsand. 5 ramentorum eboris Θ j Sat epithema. quocum usus esset, Videbatur melius habere. Postmeridiem hora quarta pomeridiana, dc quando 1ibebat, ex hoc iulabo sumebat ad maiorem refrigeratiOpem. M aqua lactucae bor . ana lib. I. OxiZach.
simplicis sy. de limonibus ana 3j .s misee. ad resti gerationem & putredinem febris, egregie faciebat. . o Quinto
209쪽
Quinto die calor febrilis nondum sedabatur, imbsubinde delirabat, & vigil permanebat: ideo' cum praecipua pars curationis consistat in somni series esin extinguenda bile; hunc syr ut ebiberet iussi. ' hr. pap.j j si aquae lactucae J iiij. misce. capiebat sub n,
ctem. Etiam tepora hoc linimento inunximus.N vn guenti popul . f. ol. mandragorae pap. ana5h. Ophgr. q. misce,fiat linimentum. & incepit melius dor mire. Die sexto ad alterationem &roborationem, ut
ex hac mixtura uteretur mandaui conser. forum nympheae rob. de ribes rob. cerasorum confersaeviol. buglossi ana δέ species trions and . 5β. cum sy. desucco acetosis de succo bugiosis arta j f. fiat mi
xtura. Sed oborta tussicula etiam hoc eclegma praescriptum est. ν sy. viol. ij. diadrag frig. in tab. Jj. uniantur simul & cum baculo liquiritiae sumat ad litabitum. Sub noctem multo vehementior calor febritalis eum affigere coepit, dolor capitis auctus est, &rursis delirium adfuit,vigil permansit,& totam noctem, quae septimum diem praecedebat, aegre tulit, urina tamen subsidente, & syposthasim bonam habente, unde crisim laudabilem in septima futuram speraui. quare & cibum ante hoc tempus minu bam, tandem praecordium dextrum sine dolore intendebatur,ipitimsque dissicilis erat, caput pulsabat atque affectum distendebatur, & dolore exardescebat, faciesque tota oculi praecipue tum nareS ac ma-be plus aequo rubebant, visus quoque hebes factus ςst, ut obiectis splendoribus quasi eluderetur, co
lumque dolere aeger affirmabat, auresque tinnientes obsurdescere coeperunt, ut me ratiocinantem paulo
sonora voce vix intelligeret: oculi quoque illachry- mare repente visi sunt & rubescere, venas quoque i
210쪽
LIBER SECUNDUS. 2 fitemporibus agitatas pulsare percepimus, hares Velitisti prurientes scalpebat, ω lor totam faciem occupabat atque tempora. Cum autem haec diligenter animaduertissem, pulsum q. altum & vehementem dc undosum perciperem,cum astantes timerent,saΠ-guinis profluuium e naribus praedixi, atq. eo aegrlim deo adiuuante conualiturum. Coniecturam: mCam iuuabant anni tempus vernum, febris ardens, sed in
homine rustico, forti, crassiore, licet biliose, interim& sanguineo, cum & bili portio sanguinis calidi ad
mixta esset. quae euacuatio ardentibus febrihus maxime utilis, ut superius ex Hippocrate ostensiim est:
& frequens esse solet his, qui iub prae ldiis febres
calidas & acutas inflammationesque maxime lec, noris & lienis experiuntur. Ita septimo die decreto rio coctioriis signis in urina praecedentibus, satis copiose e naribus sanguis fluxit, astantibus, cum n stram audissent praedictionem, valde admirantibus;& ita a febre liberatus est, ac nocte subsequenti optime dormiuit, 3 maximam alleuiationem sensit. Tunc victum liberaliorem prius c5cessi, nempe panaram cereuisariam. Antea in quarto etiam pruna tum poma cocta admiseram.Verum cum adhue parum tussiret etiam pro calore,qui adhuc ex cause r licto vires deiecerat, ut ex his tabulis. sumeret imperaui. ' ,specier. tri Onsanii. O ij . specier diat. mg. 9 j φ. distat. in aqua furfurae adiecto 2actu albiss q. f. fiat confectio in tabul. secundum artem. quibus &hic linctus addebatur. N J.vi Ol.pap.ana jj. gummi tragacach. albiss macerati in aqua furfuri vel ungulae caballinae Θ h. g. misce pro eclegmate. Pectus