Disputatio antiquariohistorica inauguralis de censorum apud Romanos auctoritate et existimatione, ex veterum rerumpublicarum conditione explicanda

111쪽

rmi, pudici lam, divina atque uniam promi cua, nihil pensi neque inoderati habere Q. Hac itaque educationis pravitate famam, ut parentum vitia propagarent . et stabilirent liberi ac , quandoquidem adulti illi nullo modo serre poterant, quod suis voluptatibus adversaretur, institiuum, e Ciceronis aetate res pro εcessit, ut Censorum arctissimis limitibus circumscriberetur potestas. Tum autem virtutum civilium, quibus suam Romani glorium debuerant, plane interierunt reliquiae. Pro pudore, pro ostinentia, pro virtute, audacia, largitio, avaritia unice vigebant Q. Et sic quidem morum in Republica Romana post bellum Punicum secundum ad Augusti tempora adumbravimus conditionem Ulterius argumentum ideo haud persequimur, quoniam Rempublicam proprie sic dictam et a nobis in hac disquisitione unice significatam sub Imperatoribus Romani non habuerunt. Quocirca cominii explicetur vis et efiicacitas, quam in res civiles morum lapsus habuit. Haec maxime in antiquis civitatibus corru tela ratio fuit et progressus, ut primum ad Q. los principes pertineret, mox lauus serpens, per plures civium ordines manaret, OmneSque sens inficeret atque enervatat. Et quandri' idem cs sin B. C. C. a. a Idem M. C. M

112쪽

isti smodi corrupti cives explere nitebantur ii M. dines, Qvbus non nisi ingenii ecinitae vi sati sieri poterat, earumque parandarum unice praedivitiis opportunitam habebant optimates, id est, diutius in luxuria versati atque opes nacti, fiebat, ut his saepius pauperiores indigerent, eorumque et voluntati et studiis obsequerentim I in autem optimates, plurimos a se cives emdere prorsus intelligentes, pro ea, qua ipsi erant. morum pravitate, superbum in alios exercere nitebamar dominatum, et sic ad vi archiam ebvitatis e ditionem componentes, aequalitatem , sirmissimum ejus fulcrum et praesidium, ton bant protius. Neque tantum aequalitam sic tollebatur ratio, sed patulae simul imminuebatur amor. Nam .

eum optimates eo superbiae et insolentiae processissent, ut, quo lautius viverent, liberiusque voluptates explerem, aliorum sibi et possessiones et jura vindicarent pauperiore vero eorum vis serentes dominatum, em tame prae in corruptela haud stangere valerent atque omlpti Omnes suas imae res cogitarent, opes augerem, in μmet invicem octo premerent vix quidquam vel voliminiis, vel temporis, vel orporis animique virium ad ' patriae causim rite agendo reli quebatur. Istiusmodi autem civitates, in quibus sirum quisque emoluinentum spectar, nec omnium commodum ad unam patriae auctoritatem restritur

113쪽

tur et dignitatem, hae igitur quam prope a uina absint, nemo non millime . stelligiti bi igitur morum pereersitas et aequalitati mulendae, et patriae amori minuendo, et civitati-hus debilitaeidis atque pessumdandis mice inscr-viebat. Et haec quidem ut universe de antiquis Reb publicis, sic omnium mi me de Romana valent civitate. . Postquam Graecis Asiaticisque victoriis ingensi apud Romanos divitiarum et magnificentiae ex. stiterat studium, magnamque aviti mores subierant commutationem, magnopere se nobiliores opibus eximierunt; et cum humiliores plerique, ad sumtuosas libidines explendas saepius iis mdigerent, dominari msim in eos ditiores cos perunt. Quod quo magis ipsis initio eobat, eo majorem insolentiam et superbiam concipi bant, ut, invitis etiam legibus, sibi pauperi rum jura et possessiones vindicarent. Cum porro omnes luxuriae essent dediti me tamen sumimbus faciendis plerorumque uiliceret trimonium, grande aes alienum contrahebant, si iamque in dies deteriorem reddebant conditionem. In tali autem et singulorum ad opule mim proclivitate, et ordinum dissociatione atque ina qualitate qui poterat patriae integer manere amor

Nam praeterquam quod corporis animique vires molli otio debilitatae sortitudini, constantiae, prudentiae impares sebant, id praecipuum omnes

114쪽

tabebant, ut eum Reipublicae detrimento vel ex iis, 'Ma m ipsorin culpa subibant --γgerent calamitatibus , vel suam quavis ratione sirinarem auctoritatem Quales'inim nudent albquot Bacchanalibus flessent initiati, nou tantum ad foedissimas omnis genem libidines haec rum reserebantur, sed sessi testo, diu signa, testimonia, indicia, venena, caedes ex ea ossicina exibant; et, cua derepente hic coetus vires caperet, quam ut privatorinni, cultatibus distrahendis se contineret, ipso ei publicae excidio frui nisere in animo habebat Q. Tum vero, quoniam mali universos in*cerat contagio pluribus sensim ad magnificentiam opis bus indigebant, myas aes allanum constabant et cunnem auctoritatis firmandae, pecuniaeque parandae sibi iustam putabant viam. Magistratus in Provinciis parentes vexabant et expilabant . judices e Senatorio ordine lecti divitiam largiti jnibus corrumpi se patiebamir ca . uti autem haud uno eodemque tempore situm perversitatis fastigium mores attigerunt ,

sed plurimis corruptelae illecebris lannem

115쪽

pravimem contraxerunt, sic etiam enim civi livi arctissime cum moribus continctus lapsus sensim et gradatim obtinuit adeo ut, quo insigni animorum fiebat perversitas , eo longius a, mi recederet civitas. Sic Uim post deletam Carthaginem et Corinthum, aliorum mirum in modum auctis divitiis, lubidinibus, g sandi dominandique studio, aliis summa paupertate pressis, nivei si in nullo hostium metiatmientilat a rapientibus, in duasomnia a res abstrahebantur , quaeque hactenus media

fuerat, dilacerabatur Re biblica i). Cujus qui,

dem mali, ut jam antea initia apparuerant, sic Gracchorum maxime aedite tota prodiit vis et amplitudo. Quod quo plenius percipiatur, rem paulo altius repetere est operae pretium. Vicinorum, quia bello devicerant Romani, parvo aere solebant pauperibus locare agros Db

tiores alitisi, licet jam ita in silebem vasarentur, vix ut accessioni locus superesse videretur, hac tamin avaritia et immanitate supe lium dominarum cumulabant, ut ingenti re viae vi ac fraude, sublatis egenis, hos sibi agros compararenti Neque vero ad eos colendos opes, at liberos tamen et Romanae civitatis participes, adhibebant; sed his una cum semiru liis coacu B. I.

116쪽

liis suas ipsis terras relinquere coactis, omnique publicae salutis posthabita cura, ga pinguius lucrum perciperent, vilissimis undecumque R inam tendensibus seratis eorum curim mand baiit ci). Tum igitur et ingens populi pars ad immam redigebatur inopiam, et tota re Balia iis cultoribus vacua peregrinis dirari liis obruebatur, et paucissimi quidam e divDiuiti mere velut αὐτοκράτορες in res uos omnes tyrannidem exercebant. Huic tristissimae plutus conditioni ut jam C. Laelius Scipionis amicus occurrere decreverat sc vere 2 oppositerunt Tiberius et fus Gracchus. Umbis iterque Tribunatu ingens plurimas in ejus gratiam tum imprimis rarias promulgavit Mes. Quibus quum et agros pauperibus restituum, et ab ingentibus facultatibus aliquid merito detractum, et suam auctoritatem imminutum iri divites intelligerent, simul imaverunt, ut ne ad effectum hae leges perduc renniti Et primum deni Tiberio, omni ςivi, Crassi, scaevolae, Appii Claudii auctori tate, Corneliae matris adhortatione, suaque --nis maxime virtute ad plebis cauta aget dum incitato, huic igitur tanto, tamque radictis 1 Plut in Tib. et C. Gracchis p. v. α Plin. l. L

117쪽

riam viro Marcum Octavium ejus in Tribuna-ru et collegam et familiarem et multis nominbbus studiosum, opposuerunt Q. Pariter, i, populo acceptissimi, per Livium Drusum et L. Opimium callide piidem, sed honeste parum

irritos reddiderunt conatus Dei Vero, cui plebem calamitatibus tamdiu jactatam, et omni sere morte tristiorem passam servitutem 3b, ast nunc si egregiis ducibus spiritiis sumere visim, nec criminandis Gracchis, nec ingent, bus beneficiis, nec Tribunorum intercessione, placare possent et a proposito avertere, ne tamen cum suo incommodo alteri civium parti, omninoque civitati subveniretur, Gracchos mersiciendos curaverunt ). Sic igitur, omni patriae mi ana et partium est implacabili in adversarios proruentes odio , eorum oppressione et caede suam unice auctoritatem superstruere studebant. Cum autem Romani hac aetate proci

signi monim corrupteli suam, non Reipublicae,

cogitarent dignitatem, mirum profecto haud est, si villa non foedissima, civitati quidem noxia, a suis cominodis inservientia singuli admitterentilisci ilut in sti . G. sqq. a adem i. i. p.rat. q. ca egresia Tiberii meta apud Pluti obvia oratio p. at Plut passim, impriivis

118쪽

tigilia, eoque sensim procederent, . ut auro ais

gentoque omnia postponentes, venalem urbe

incolerent, ininire perituraia , si emtorem inveniuret Oh In tam eorrupta minibusque dilacerata civi tate sponte ambitiosi et audaces homines par, tium se fautores profitentes, easque largitionibus sbi devincientes summam rerum ad se traduc

re, et tyrannidem exercere moliebantur. Sic ,

eum oppressae hactenus plebis Marius, optimatium vero Sulla emam propugnare haberem tur haud illi vel populi jura, vel nobiliorum au toritatem spectabant sed id agebant, ut factio quique stia adjuti et stipati summa rerum soli potirenturiinde, cum Gracchorum caede in civium sanguinem saevire didicissent Romani, atrocissima ac horrenda prorsus existebant bella civilia; quibus qui victores mutant, quoniam pro arbitrio omnia peragebant, absolutamque si bi asseu rebant potestatem, durissimam Romani patieban tu servimtem. Interea vero alium alio opprimente, civitatis. que vires in privarum commodum tollente prosesus, eo tandem res devenit, ut non , nisi unius ima

119쪽

et tranquillitatem insigne emolumennini sibi invio obtinuisse novimus Ast, quoniam ab illo inde tempore Rempublicam vere sic dictim Romani haud habuerunt, ulterius hocce non pedisequimur argumentinii. Ex iis autem, quae di putavimus, unicuique facile pateat, morum codiruptelam civitatem Romanam debilitasse et pessumdedisse. Quod cum suo jam aevo siturum praevideret Cato Major prudenter cives monebat, ut, si virtute et continentia magyi evasi sint, ne ad deterius vergerent; sin vero intense perantia et pravitate, meliora amplecterentur.

his enim eos jam sitis crevisse vitiis ci S. 6.

Cum tanta haberetur antiquitus reum ratis, factum est, ut summa esset eum Athe nis Areopagitarum, tum Romae Censorum auctoritas et existimatio. Moribus stetisse civitates antiquas, satis jam nobis probasse videmur ex ipsarum indole, tum ex principum virorum lagibus, tum, quod omnium gravissimum est, ex veterum gentium hi torta Quae cum universi esset antiquitatis r tio, mirum videri non potest, exstitisse apud

120쪽

Roenanos inagistratum peculaueni, ut mo

morum maxime curam summo haberetur hon re. Et vero sic accidit, ut similis esset Ath nis Areopagitarii ratio, quos veneratione se ne prosequebantur Athenienses. Quod, quo magis illustretur a mentum nostrinii, paucis hoc loco exponendum. Gravissimas causa dijudicabant Areopagitae, sed insigne item munus illibebant , ut moribus pro spicerenti ueris tutores et curatores dabant. Ca vetant, ut secundum suntltates alerenturet institue rentur, nec desidiae et socordiae indulgerent. Ne que uintum puerorum, sed omnium civium mores attendebam. Quotquot incondite viverent, rumve pravit tem patefacerent, pro deliciorum in vitate punielaint. In publicos se coetus , mi v. c. et solennia sacrificia conserebant, ut intempentiniam in conviviis celebrandis et libidinem impedirent. Quam vero in pueris, diligentius etiam in adultis coercebant socordiam. Eorum domos intrantes in singillcrum vivendi Maonem inquirebant. In ignavos et pigros animadvert hanti vide at quo quisque quaestu se suos pie aleret Arcebant brdidum et turpe lucrum , sinoe des, furtum Curabant omnino, ut ne civium mo

res corrumperentur Atque hanc motum es