Antiquitatum Romanarum epitome ad usum Seminari Neapolitani auctore Salvatore Aula 1

발행: 1843년

분량: 383페이지

출처: archive.org

분류: 로마

151쪽

De Maeis ratibus Romanis. I

praetorem peregrinum institutos retulli, mutueu dis ste maendisque viis praeiecti erant.

V. DECEΜvIRI LlJIBVS sige., ut . antiquitus loquebantur , saei Li Tiuus ) IVDICANDIS certis quihusdam in causis, praesertim libertatem Spectantibus , iudicabant. Cic. pro Caeci u. J3. et pro Dum. 29. ) Praeterea 4n iudiciis centumviralibus Primarias agebant palles : quandoquidem eorum

Crat . centumViros . cum praetor denuntiasset cogere i tum porro de Cati Sarum Summa COHnOscere, testes audiendo tabulas inspiciendo , reliquaque id genus praestando. , quae tu iudiciis publicis Iudex . quaestionis exsequebdlur. Eos autem revera magis iratus . contra ac nou nullis Visum , fuisse , eumque honorem luter alios ceuseri suevisse , satis indicare Videtur Vetus inscriptio apud Sigoni uin I. de Iudi c. 5. in hanc formam concinnata: ScAEVA. QvAESTOR.

S. VIII.

De Dictatore , Et De Magistro Equitum.

Enumeratis huc usquς magistratibus urbanis ordinariis , ad eos , qui creari extra ordinem so- Iebant , accedamus. 'I. Ιoter hos principem omnino locum DICTATOR habuit: qui . ita vocatus ea magis, duam alia de causa , videtur , quod supremo iure dictaret ediceretque , quae sibi e republica Viderentur. Idem et Praetor maximus , et Magia seer ρυuli dictus est. Ex quo nOVeris , qua Mapte Cicero VH. Fam. 23. ut caesari. diuta -

152쪽

oris adventum significaret, dicto illo e pietorum scholis desumpto su usus : Sed heus tu, maniam

de fabula: MAGISTER ADEST eittas, quam

Creandi autem dictatoris causa tu primis suiteravis aliqua temporum dissicultas , ab acriorius bellis , civiumque 'discordiis enata. Praeter id autem rerum genus alia suere non Pauca, obruae etiam ille renuntiaretur, ut scilicet comitia aberet, senatum legeret , ludos saceret , quaestionem exerceret , ferias constitueret , clavum in templo Capitolino figeret : quae omnia apuci Livium leguntur. De hac autem postrema re m Nere proderit, cum ea antiquitus consuetudo suisset , ut quotannis ad notandum annorum numerum clavus qui propterea auctore Festo annalis cognominatus ) in sacra aede figeretur : cumque praeterea ferretur , eo aliquando per dictatorem

fixo vel pestilentiam levatam esse , vel alienatas smentes compotes sui factas i hinc ortum , ut Co secutis etiam aetatibus nonnunquam , t hi eius

modi mala incidissent, dictator sigendi clavi gra- stia diceretur. Liv. VII. 3. et VIII. IB.

Ipsum vero non Populus in comitiis, sed p entiari plane iure consul creabat ; atque ea quidem ratione , qua apud Livium IX. 38. Con- 'ul . . . nocte Silentis , ut mos est, L. PapADm dictatorem dixit. Iam quanta esset huius mag stratus potestas , ervidere ex his licet, quod universa ad pacem ellumque spectantia suo ipse arbitrio administraret : quod supremum de civium capite bonisque ius penes eum esset; quod nemini ab eo Iiceret provocare; quod denique renuntiato eo aeteri magistratus omnes, Praeter tribunos ple-

153쪽

De MagisIratibus Romanis. Isthis , munere desisterent, ut universam unus rem publicam moderaretur. Itaque non immerito dictaturam regio vix dissimilem imperio declarat Dionysius p. 336. Hinc autem ad eam digne eo honestandam tum reliqua regia ornamenta, tum Praecipue , singulari prorsus exemplo , ViGINTLuvATvoR 55 LICTOREs cum FAscIBus et SECURI-Bus quoa totum constat ex eodem historiogra-

pbo p. 6ao. ) adhiberi placuit.

Fuere tamen quidam fines , quibus tam imgens imperii amplitudo ita demum conclusa suit, Ut ne quando in magnum aliquod reipublicae

exitium evaderet. Quare statutum est , ut dictator non ultra semestre spatium magistratum Obtineret , neve unquam cum imperio extra Italiam

Proficisceretur. His porro adde , factum postea per legem latam anno CCCIV , ut esset ab ilis Provocatio 3 quippe cum sancitnm ea suerit, naessuis ullum magistratum sine Propocatione crea

Illud heie vero praetereundum non est, fuisse anno DXXXVI creatum a popuIo , quem nun quam alias invenies, PRODicTATOREM , nulla xentia , quam nomiae , a Dictatore diversum , iis

55 Per eiusmodi lictorum fasciumque consularium ρο- minationem indicatum procul dubio illud volueruiat , 9-tri usque consulis potestalem in unum dictatorem suis collatam. De quo sane ita statuitne apud Tullium III. de Legg. 3. PN . . . . IDEM IURIS ,

DUO CONSULES, TENETO-

In locum igitur Livianae Epitomes LXXXIX , ubi legitur: Sulla dictator factus, quod nerio quιdem uri quam fece/rit, cum fuscibus XXIV processit; illud , quod nemo quidem unquam fecerat , aliena imperitaqua manu fuisse iniectum non iniuria suspicatur Lipsius I. Elest. II.

154쪽

nempe de causis , quas assert Livἱus XXII. 8.quia constit aberat , a quo uno dici Dictator

posse videbatUr, nec Per occvatam armis Pu-nteis Italiam facile erat aut nuntium , aut tue-

II. MAGisTRVM EuvITvΜ dictator ipse dicebat. Itaque a consueto more alienum luit, illum vela senatu , Vel a populo dari : quod tamen aliquando factum indicat Livius VII. 12. cum iu-quit : Dictatorem dici C. Susellium.placuit :eonsul ad id accitus C. Plautius dixit. Magister equitiam discatori additiis M. Palerius. Si mile legas apud Eundem VII. 28. Praecipuam is quidem in equites, unde et appellationem duxit, potestatem habebat. Λt dictatoris eodem serme pacto admi uister erat, quo regum oti in suerant tribuni celerum. Ρompon. I. I. D. tit. . a. l. a. Quare totus in eo ille esse debuit , ut huius voluntatibus omnem operam navando obsecundaret , nihilque unquam ab

iis alienius aggrederetur. Vid. Liv. VIII. 32.

Eum sEx IacTORIBVS fuisse iustructum , aux GL PRAETEXTA insignitum constat a Dione P. I97. Cum praetexta autem SeLLAM cvRvLEM quae duo insignia in magistratibus nunquam disiuncta occurrunt.) permissam ei etiam suisse credendum efit.

De Interrege , Eι De Praefecto flabis. Alierum heio damus extraordinariorum magistratuum insigne par; quorum tamen nil allericum altero commune suit.

155쪽

De Magistratibus Romanis. 1 53

I. INTERREx statim a morte Romuli in medium prodiit. Etenim per id tempus , non subito in novum deligendum regem consentientibus animis , ducenti patres , quos Romulus relique rat , cum se se in decurias distribuissent, primum uni earum per sortem ductae rerum ad mi. Distrationem commiserunt , eo tamen Pacto , ut

unus modo e decem illis viris dictus Interreae per quinos dies regia potestate , regiisque insignibus ornatus imperitaret : quibus de inum elapsis , alteri imperium traderetur ; quod eodem deinceps ordine per omnes iret. Tum postquam Prior illa decuria eo iuncta est munere , altera Matim successit ; ac mox huic alia ; transmisso et inde ad alias dominatu. Atque haeo sane aegiminis forma qualem paullo aliter a Livio describit Dionysius p. I Is. annum integrum

enuit, doneo rex alter Numa creatus est.

Ea igi vir olun Interregis, atque,tuteIregni coo- lilio fuit. Post regum vero aetates renuntiandi Interregis uovae causa exstitit. Fimirum cum nulli in re- Publica essent neu consules , nec dictator , qui Comitiis praeesse possent , tunc ille ad haec ipsutiabenda a patricas prodebatur. Qui s quoniam

in oris erat, ut non.Subito primus interrex comitia haberet, teste Asconio in Cic. pro Mil. 5. ubi qo inque dies gube aculo adsedisset . litterum ad idΡm munus in latituudem temporis deligebat: textude is , cum oporteret, alium . idque tandiu conti uouit sexie fiebat , dum consules crearentur. Huius plaue generis est, quod asseit Livius VII. aa. 1ies ad rere, regnυm redit. Inimiam iude Patribuo Plebem Interreges cum iac- cmissent , ad tinuec iam Interregem seditioni-

156쪽

II. Iam porro PRAEFECTVs URBIs ille quondam dicebatur , qui a regibus , ac postea a consulibus ad bella proficiscentibus eligebatur , qui pro se interim urbi praeesset: prout tradidit Tacitus Annal. VI.Ρostquam autem institutus iis republica fuit

maetor urbanus, cui id etiam datum est, ut consularem vicem absentibus cousulibus langeretur ;Iunc vero Praefectus Vrbis Latinarum tantummodo seriarum causa creabatur. Cum enim ad has celebrandas universi magistratus Romani conveniret , uti Dionysius p. 554. memoriae prodidit , ut urbi luterea temporis aliquis moderator adesset, Praesecius, quo de agitur , ibi agonsulibus relinquebatur. Qui per quatuor illos dies consulum partes agendo senatum quidem , auctore Gellio XVI. 8. ob subitam rem aliquam habere poterat , comitia vero non item , quippe cum seriatis diebus agi cum populo nequiret. .

3. De Decempiris, Et De Tribunis Miltiam

Consulari Potescate. V

I. Cum non certae adhuc , totique rei moderandae pares perscriptae apud Romanos leges essent , sed omnia serme , ut olim 'regum , ita dein consulum gererentur arbitrio'; id tandem magistratu plebeio indignante, placuit senatuis si fides habenda Livii ac Dionisii testimoniis ) peii a Graecis urbibus , praesertim Athenis , leges atque instituta, quae inde ad Romanae civitatis uouin s0mpQuerentur. Tum

157쪽

De Magistratibus Romanis. ISSp0stquam per legatos ad id missos allatae sunt, ad eas condendas creati A. V. CCCI suere Da CBMViR qui universis aliis magistratibus sublatis soli ita republica summo cum imperio, ac sine provocatione essent. Liv. III. 33. et Dionys.

Iam hi , simul ac magistratum occeperunt, ea inter se ratione uti refert Halicarnasseus ibi d. )Partiti sunt munia , ut singuli statutis vicibus ad certos dies consulare imperium atque insignia obtinerent ' unoque imperante ceteri ad populi invidiam declinandam habitu vix a privatis dissimiles essent, uno tantum ex Patavini relatu ibid. ) Aoeenso contenti : universi autem a Primo mane cognoscendis pro tribunali causis vacarent. Cum vero promulgandas leges ad quas maxime renuntiati fuerant ) e patriis moribus . t peregrino iure conflatas diu diligenterque ex- Pendissent , postremo in X. tabuli1 conscriptas, et publice propositas , cum ingenti Omnium con-aensu pertulerunt. niv. III. 34. et Dionys.

Quoniam vero decem illis legum tabulis, quot Primo exstiterant , aliquid. adhuc ad absolutam iuris rationem deesse videhatur , anno insequenti creati sunt iterum perficiendae rei causa Decem viri. Qui novis additΙs degibus , XII. tabularum numerum expleverunt. Liv. III. 37. Dionys.

II. Alia porro de causa invecti in rempu- blicam fuere TaievNI MILITUM CONSvLARI POTESTATE ; quod scilicet contendere aliquando tribuni plebis coeperunt, ut, quod nunquammtea lacti latum 1uerat , iam alter consul e Plebe fieret. Vt igitur eorum tumultibus obviam

rotur, Deque t mea summus ille uouor, io

158쪽

156 Cavve V. unos adhuc patricios collatus , imperticetur ple-ht y senatus consulto a plebeiis comprobato sta. tutum est , ut pro consulibus Tribuni militum eonsulari potestate tres e patriciis , totidem.

que de plebe creareo lur : dein vero annuo e acto spatio convenire iterum inter senatum plebemque deberet , uirum eosdem rursuS, an Coninsules administrandae reipublicae admoveri mat-

. Ita anno CCCIX, ad consulare munus obeu dum venantiali primum sunt Tribuni militum , tres tamen numero , omnesque Patricii , iam es uno Satis contenta plebe , quod sui ratio habita videretur. Quin etiam his ipsis , quod vitio creati dicerentur , moxi abdicantibus , ad Cousulum Creatiouem reditum statim est. LiV. . IV. 6. et P. Dionys. p. 73 S. et seq. Conseculis indeii annis novas indentidem turbas conciente plebe iterum ac saepius Tribuni id getius e comitiis prodierunt, misit 'patriciis plebeiisque , ac vario numero , MD tres , uiodo quatuor , modo sex : donec tandem anno CCCL XXV ΙΙΙ. concedentibus putribus ,

Sicuti magistratuum ordinariorum , iste etiam eoru in , qui extra ordinem fierent , alii matures , alii minores erant. Itaque cum de extraordinariis maioribus dictum isatis git , restat ut de minori

bus pauca videamuS. -

Diuiti se by Cooste

159쪽

De Magis ratibus Romanis. 157

Premebatur , ad accurandam rem frumentaria mereari solebat. Ita apud Livium IV. I a. Cove re a fame mala . . . Postremo Per utere 'Plebeιi , haud adpersante senatu , ut L. MinutisSFrue cires anno e crearetur. QVAESTOR PARRICIDII , vel RERvM CAPITALIUM

ad quaerendum de aliquo crimine legebatur. Aein magistratibus extraordinariis minoribus ille quidem numeratus est , licet plerumque id mu-Dub consulibus , alterive eorum a ut o licui e praetoribus , aut etiam dictatori maudari soleret. Quare Livius IV. 5 i. sic refert : Senalusconstillumhcsum euel, ut de quaestione Postumianae cae-

αιε tribuni Arimo quoque lem ore ad Plebem fem Πι , Plebsque Praeficeret quaestioni, quem Mellet. A Alebe consensu ργiali consulibuS negoti-

ium mandatur.

Quibus vero de causis, quibu4ve reipubl-e

aetatibus ad huius magistratus creationem Vetitum

aut saepe, aut aliquando sit, declaratum reperies cap. VII. de Iudiciis Part. a. c III. Quadi QVEvIRi MENSARII , ad levandos aere alieno cives creati, occurrunt apud Livium VII. 21. ita narrantem: Nisi consules fenebrem quoque rem , quae distinere una nimos Midebatur , leMare Oggressi, solutionem alieni aeris in publigam curam perterunt, Qiamquepiris creatis , quos Mensarios ab divensatione ρecuniae amellarunt. IV. . Fuere . isti m BVYM IRI NAVALES , quos memorat Livius IX. 3o. Praeterea 1M ,rΜviRI RE

eodem historico XXV. j. producuntur. Verum de his nihil peculiare habemus quod apponamus , eum nihil de eorum potestage sit , quod nou bipso' uoluine sinum palescat.

160쪽

NEQvE vεRo de universis omnino magistratibus urbanis cuiuscunque ii demum generis suerint , quidquam reliqui est , quod ad hactenus dicta addeudum esse putemus. Itaque proVinciales m do , quod unum superest , extrema hac parte sista tur necesse eSt.

De Proconsulibus, Et Propraetoribus. EI. Quibus provincia aliqua extra ordinem dabatur , ii in primis PRocotisvLes, vel PROPRAETOREs dicti. Heic autem primum omnium advertas oportet , huius generis Prooincias , quae PROCONSULIBus , aut PROPRAETORiBus decernebantur . non serme fuisse regiones extra Italiam Romanis armis subactas quae maxime propria luit eius nominis notio ) , sed quaelibet munera , ad bellum plerumque spectantia , illis imposita. Quo Sane se su , generatim quaevis ossicia denotante , frequentissimus Latinis est eiusdem vocabuli au. 56).

56 Certe quidem Livius , ut reliquos omittamus , quotiescunque cquod petcrebro usu venit de muniorum partitione inter novos consules praetoresque tacta sermonem habet , hanc stabili quadam ratione vocem usurpat. Pro sexcentis aliis valeat is unus locus, qui est XXX VII. 36. Consulatum inde ineunt C. Claudius Nero, et Μ Lisius uerum. Qui , quia iam Mesignati PROVINCIAS sortui erant , yraetores sortiri iusserunt. C. No stilio urbana iurisdictio epenu ; addita et Peregrina, ut ιγι in Propincias exire possent. A. Ποιιitio Sardinia,

SEARCH

MENU NAVIGATION