장음표시 사용
331쪽
formari et evolvi suisque muneribus aptari debeat et profecti caput ante alia parteSjustam suam magnitudinem attingit. AUC- tu Vero reni XUS, partesque haud facile ana plius dilatandae, sanguinem alio divertunt: tum reliquum corpuS, Pro rata arte, PlUS quam antea crescit, et organa U9edam, prius admodum imperfecta, et quas inutilia, demum perficiuntur et VolVunt UT,
ad propria munera idonea facta. 432. Esserui quoque mutati sanguinis in infante cursus brevi post partum obser vantur scilicet, quum nullus per umbilicum transit, et ideo plus per iliacas arterias ad artus inferiores mittitur : hi enim, instet parvi et tenues, tunc crescunt subito, ita ut saepe ante annum, nonnUnquam ante se menses, infante non modo propriis
pedibus firmi insistere, sed haud male ambulare, possint. 433. A Pulsu medici judicare solent de statu circuitus sanguinix ille autem admodum varius est, tum quod ad ejus frequen- in tiam
332쪽
tiam attinet, tum quod ad vim et aequalitatem ictuum et intervallorum.
434. Communis pulsuum frequentia est, in homine adulto et sano circiter septuaginta in horae minuto. In foetu fortasse duplo et amplius velocior. In infante, Primis vitae mensibus, vix infra centum et viginti puero et adolescenti paulatim lentior fit in sene decrepito, aliquando ad quinquaginta et infra descendit. 433. Quin et multi, imprimis mobiliores, pulsu multo frequentiores dum alii, florente etiam aetate, lentos admodum, habent. Foemini quoque quam viri plerumque nonnihil frequentiores esse solent. 56. Frequentiores fiunt, cum in sano tum quoque in morbos corpore, propter multos stimulos eidem admotOS. Exercitatio imprimis, reditu sanguinis qui in v ni fuit expedito 43 I. 2.), pulsus mirum in modum incitat. Irritationes quoque Variae, quales
333쪽
quale genus nervosum assiciunt, animi aD sectus, vel cogitatio VehemenS, dolor, Calor, stimulantia medicamenta, Vinum aromata, et similia eundem effectum praestant.
Acrimoniam quoque ipsius sanguinis multi medici crediderunt pulsum frequentiorum reddere. 437. Horis matutinis, quum primo X- pergiscimur, pulsu rarus est, paulatim frequentior evasurus, propter multa quibus objicimur irritamenta post cibum, excarnibus imprimis, aut acrem, aut conditum, intenditur sub vesperem, levis quasi febricula accedit, cui requie et somnu remedio sunt. Haec in sano homine vix ob servanda, in aegroto, febricitante, ecdico prie sertim, fati manifeste se produnt. 38. Denique ipsa debilitas pulsum saepe frequentiorem reddere, vel saltem ad hunc effectum nonnihil conferre, videtur; nimirum, quia tum ventriculus cordi non bene depletus, citius iterum distenditur, et ad
334쪽
ad contractionem denuo incitatur. Quapropter medico nunquam licet de impetu sanguinis judicare a frequentia pulsuum. 439. Postremo, in omnibus febribus, utcunque inter se diversis, pulsus nimis frequente observantur, partim fortasse ob debilitatem, partim ob humorum acrimoniam, partim ob sanguinem a superficie corpori repulsum, et in magni vasis accumulatum, eademque stimulantem partim quoque ob aria irritationes morbosas quae in corpore tam male se habente et jam nimis irritabili fasto nunquam desunt partim demum per conamina quaedam Naturae 368. 72. ad corpu tanto malo liberandum quamvis sane multum hic subsit obscuri, vel prorsus ignoti nec facile quis dixerit quomodo autocrateia corporis hic agat; tantaque Pulsuum frequentia referenda sit, necne, eju conatibUS. 46o Pulsus raro nimis tardi observantur, nisi a minuta corpori mobilitate, Veluti
335쪽
MEDICINAE THEO RETICAE as Iluti in ultimo senio, vel a cerebro compresso, aut aliter male se habente Gravior vero cerebri compressio ingentem pulsuum frequentiam Scere solet, veluti in hydrocephasi, apop xia, cc. Interdum in hydrope pericardii, aliisque morbis vel hujus sacci vel cordis ipsius, pulsus mirabiliter
tardi fiunt. Aliquando in convalescentibus a febribus diuturnis, pulsi praeter solitum tardus observatur. Res sane haud magni momenti cujuM torpor aliquis vi
detur esse causa.-Medicamenta quae
dam sedantis generis, et imprimi narcotica nonnulla, veluti Digitalis, saepe visa sunt reddere pulsus multo taediore solito. 461. Pulsuum Vero frequentia nihil mutata, singuli possunt esse Vel pleni, magni, validi, fortes, duri vel parvi, debileS, molles. Pudia plenus, magnus, fortis fit, quum ventriculus fortiter et plene se de-Plet, magnamque Undam sanguinis arterii tradit, quae has probe distendat, et ad validam contractionem incitet. Hujusmo
336쪽
di pulsus contingit hominibus validis et fani S raro morbosus habendus. Quod si nimis fortis evadit, et pulpam digiti explorantis vehementer et acriter ferit, tum duru Vocatur. Duritie pulsus oritur a subita et vehemente ventriculi cordi et arteriarum contractione, quae amo Temotiores, veluti carpi, nimis subito et acriter distendat, et ad contractiones pariter subita et vehemente incitet. Denotat igitur pulsus durus nimiam cordi et arteriarum actionem. 462. Oritur Vero a varii causis Imprimis, a nimia arteriarum tensione, veluti animi plenitudine, qua hae ad motum Proniores fiunt, et ad vehementes motus suscipiendo aptiore 323. 26 27.); OritUr quoque a nimia lidarum partium densitate seu firmitate hinc in regionibu et temporibus frigidis frequentior, et hominibus robustis et validis, et laboribus assuetis, familiaris 92.93.); denique, a varii ir
337쪽
vosum, vel tantum cor et arterias, sicientibus. Postremo, multa febreS, et plerosque morbos qui inflammationem habent, commitatur sive a generali stimulo corpori admoto, sive ab irritatione partium quarundam, quae paulatim ad totum corpus Xtenditur. Talis conditio circuitus,
qualem pulsus hic indicat, tape inguinis detractione eget, et fere semper finguinis jacturam bene fert. 463. Pulsus parvus debilis, mollis, contraria fere causa agnoscit, Contrariamque
sanguinis circuitu et generis nervos conditionem indicat stimulantia saepe requirit, neque sanguinis detractionem plerumque postulat, neque facile tolerat. Aliquando vero pulsus istiusmodi observatur, quamvis gravis inflammatio urgeat, veluti ventriculi, aut intestinorum. In his et similibus exemplis ad naturam mali, plus quam ad statum pulsus, respicere Oportet. Α6 . Pulsus ' intermittens vocatur, i quando
338쪽
quando in solitum intervallum ictus non renovatur, et spatium intercedit, saepe duplo vel triplo Vel nonnunquam quadruplo, solito longius. 463. Huiusmodi pulsus quibusdam an malibus fere naturali et perpetuus est; nonnullis hominibus optima sanitate froentibus familiaris iisdemque, donec febricitant, pulsus interdum aequalis sit, neque prius solvitur morbus, quam pulsus intermittens rediverit. 466. Nonnullis porro hominibus, quibus, dum sani sunt, pulsus aequalis est, si vel levissimo morbo detinentur, intermittens pulsus accedit. Alii praesertim habibitus corporis mobilioris, veluti laserici aut pochondriaci, vel qui a ventriculo laborant, a levi malo ventriculi, vel ab aliquo animi affectu, vel interdum a minore ne que observata causa, pulsum intermittentem habent, quem ipsi scire solent, quamvis pulsus arteriarum non Xploraverint,
339쪽
sola anxietate quam profunde in pectore sentiunt, quoties pulsus deficit. 467. Denique, in quibusdam morbis pectoris, hydrope imprimis, et gravi pulmonis inflammatione, et magna spirandidissicultate, et varii vitiis cordis ipsius, ejusque valvarum, Ut majorum asorum; et in omnibus sane morbis, praesertim febribus, prope finem, quum, viribus aegri jam exhaustis, mors ipsam vitae arcem pulsat, intermissio pessus observatur Signum tunc pessimum, sepe lethi praenuncium. 468. Igitur videtur oriri, vel a vi nervosa in cor, aliaque organa quae circuitum Prom OVent, minus aequaliter influente quod parvi omnino momenti est vel a vi nervosa jam fracta et exhausta, et corde vix amplius ad contractionem Valente, ne
qui se deplente, donec plus solito disten
tum fuerit vel denique a vitiis ipsius cordis partiumque vicinarum, vel a Umori bus, aut aqua et similibus prementibus,
340쪽
et actionem ejus impedientibus; quod pessimum, et vix non lethale erit. 469. Alias porro pulsuum varietates haud paucas medici descripserunt, variosque morborum eventus ex iis praedici crediderunt quarum rerum fides sit penes auctores. Nondum enim repetiti observationibus satis comprobata sunt, in nostris saltem regionibus, ut tuto iis fidendum sit; neque profecto ratio earum hactenus reddita est, neque statu sanguinis circuitus, qui eas emcit, omnino cognitus est. 7o. Motus sanguinis potest esse vel nimis vehemens, vel nimis debilis, vel denique abnormiS. 7 I. Motu sanguinis nimis vehementis ratio facile redditur ex praedictis 436.46 a. . Pulsus frequens, caeteris paribus, rapidi rem ejus motum essicit nimirum, quo citius ventriculus cordi sese deplet, eo e locius sanguis in arterias projicitur ea