장음표시 사용
351쪽
De sanguinis i ius natura; et varictatibus,
06. 1 TUltum abest, ut sanguis ipse, IV cujus motus et distributio ad
vitam adeo necessaria sunt, humor sit simplex, semperque idem. Varia parteS, Variaeque, ut videtur, Utilitatis, continet; et ipse suis varietatibus et vitiis obnoxius est. 497. E venis missus, inque idoneum vas receptUS, suam naturam et compositionem aliquatenus manifeste prodit, dummodo qua sponte subit mutatione attente spec
98. Tenuem vaporem primo exhalat, fere
352쪽
fere aquosum, levissime olidum, sed parca admodum quantitate : quiete, frigore, admisi aere, brevi cogitur in massam profunde rubram, tremulam, mollissimam: paulo post ex ejus superficie, citius si secta fuerit masia, guttulae quaedam humori tenuis, subflavi pellucidi, exiliunt, quae plure prodeunte coeunt tandem, partemque crassiorem circundant, et a vasis parietibus separant. 99. Pars crassior, quae sola rubet, accuratius explorata, ulteriorem ostendit compositionem multum continet parti tenuioriS, quae Vocatur seriam probe elota, ruborem suum amittit, superstite tamen parte glutinosa, tenace, albida haec pars varia
habet nomina fibram sanguinis lympham coagulesbiism, gluten .
SOO. Continet praeterea crassamentum innumeras particula rubraS, Vulgo globu los dictas, quae colorem impertiunt uniVerso sanguini Hse, si ope toroscopi explo
353쪽
rantur, singulae pulcherrimam ostendunt fabricatat, quae tamen haud parum differt in diversis animalibu S. 3OI. In homine, et plerisque aliis animalibus, rotundae sunt, et planar, instar nummi EXterior a I S, quae sola rubet, mantica seu vesicula est, quae artem centralem globulum ut videtur solidum, Ontinet, multo se minorem. Soa Tenuis par sanguinis, quae vocatur serum, idoneo calore admoto coit quoque in massam albidam tenacem, lymphae Oagulabili, quae sponte coit, satis similem; unde tenuissimus iterum late , sero las dictus, ex phim potest. 5o3. Continet quoque sanguis, praeter aquam, multum salem Varii generis, qualis in urina reperitur. Quin et princeps qui sanguini inest sal peculiari naturae est, a communibus salibus, quo vel herbae vel
fossilia corpora habeant, haud parum di
354쪽
versus Pro parte sua alcatina, alcati volatile, pro acida, acidum Bosphori, habet. SO4. Totus sanguiS, qualis e vena fluit,
nedum coactuS, Calore coit multo in ore quam qui ad serum cogendum sussiciat; multo Vero majore quam vivo homini unquam contingit. SOS. Particulae rubrae, dum in sero, vel simili quovis humore, natant, qui salis aliquid in se solutum continet, propriam figuram aliquandiu bene conservant. Sed pura aqua dilutae, brevi tument, vesicula exterior distenditur in formam globi, et rumpitur tandem, et solvitur, et Particula centralis ex ea elabitur. Hic igitur videtur esse unus neque forsitan minimus usus seris aliumque quo continet, totam massam sanguinis diluere, et mobilem reddere, Particulasque rubra integras, et qua decet figura, ConserVare.
5z6. Origo, et finis, et usus particula
355쪽
rum rubrarum Pariter incerta atque obscura. Sunt qui opinantur, particula Centrales in glandulis conglobati vasorum resorbentium, et prima aetate in t mo formari, in sanguinem resorberi, ad Varia corporis organa deferri, et a splene parte exteriore rubra indui et persu Vasa resorbentia ad cor denium reduci.-Sed haec et hujus modi commenta parum firma Videntur.3o7. Non est dubitandum, quin particula tanta cura fabricatae, insigni in corpore usui in serviant, quamvis hic parum hac tenus cognitu sit . . Non defuerunt qui opinati sunt, Iatromathematici, nimirum,
eas ad calorem animalem gignendum quodammodo conferre; sed haud satis valida ratione. Vasa majora certe implent atque distendunt, neque minora intrant, ne Vefacile e corpore elabuntur Ad nutrimentum corpori quodammodo prodeste videntur, in valido et bene past animale quam plurimae, in famelico et Yhausto paucissimae repertae.
356쪽
SO8. Gluten quoque Vasa probe distendit et implet, et ne humor vitalis Euatimpedit humor enim prorsu tenuis, instar aquae, ad vitae munera non suffecisset, quippe quem vasa innumeris ostiis patula non potuissent continere. Ad nutrimentum imprimi conferre videtur gluten; quoniam et ipsum multum nutrit, et Omnia alimenta, per duplicem in corpore concoctionem, primo in ventriculo et intestinis, postea in pulmonibus, in gluten prius
vertuntur, quam ad alendum corpuS, et
partium solidarum jacturam reparandam, impendantur.5O9. Universae massi usus varii et maximi momenti sunt. Genus nervosum imprimis excitat, probe distributa ad calorem animalem gignendum, eundemqU Per totum corpus diffundendum haud parum conferre videtur; quin et sangui penus est, unde varii humores, varii munii apti,
357쪽
3 Io Sanguinis parte jam descriptae raro desunt raro alia in inguine reperiuntur. In quibusdam vero exemplis, aut nullum fuit gluten, aut tam Parum ejus, aut id ipsum adeo corruptum, ut sanguis venis missu non coiret, et particulae ru'hrae, instar arenae, fundum Vasi Peterent. Res pessimi ominis. SII. Serum aliquando album, instar lactis, observatur, quod ab adipe resumpto, neque iterum in gluten redacto oriri videtur. Saepe etiam praeter naturam flavum observatur serum, propter bilem in sanguinem redeuntem. 3Ia Saepe alia minus solita ratione cogitur sanguis, et crassamentum obducitur crusta alba, tenace, instar corii. HS2 crusta nihil est praeter purum gluten tardiu Ssolito coactum, quo fit ut particulae rubrae colorantes quodammodo subsidant.
Si 3. Nullum, ut diu creditum fuit, san-
358쪽
guinis lentorem, densitatein spissitatem,
tenacitatem, indicat, sed potius tenuitatem, saltem minorem ad coagulationem proclivitatem. Oritur plerumque a Vehementiore sanguinis intra corpuS agitatione, ea conquassatione hinc multas febres, et inflammationes fere omnes, et aliquando sanguinis profluvia, et febre qua eruptio sa- Per cutem comitatur, interdum corporis plenitudinem, aut dolorem, multasque irritationes, comitatur. Neque semper mor- hos habenda est talis crusta, quippe quae sanissimis aliquando contingat veluti foeminis, donec uterum gerunt, a Primi etiam mensibus; et viris quibusdam validis, laboriosis, laute viventibu ; et omnibus sane hominibus, frequentius tempore hiemale et verno, quo robur solidarum partium et acim vasorum quae sanguinem Vehunt, maxima est 47I.). Un et a levis
simis causis, dum fluit sanguis, vel postquam in pateIam receptu est, veluti ipsius
forma, induci aut impediri potest es ita ut saepe
359쪽
saepe in altera patera nulla, i altera ensilesima et tenacissima crusta observetu P. 3I4. Hinc ratio redditur cur tape, dum tali cruila observatur, sanguinem mittere conVeniat, ejusque acturam corpus bene ferre soleat patet quoque quantu COTUm error fuit, et periculi quam plenu S, qui auctores erant sanguinem iterum iterum que mittendi, donec nulla amplius crusta super eum appareret scilicet quam morbosiam sanguinis partem credebant.
tilissimum profecto medico signum est, quam vi multum absit, ut ad illud solum respicere debeat. sis. Idem gluten sanguini S, nonnunquam dum vivit homo, pius vero post mortem, imprimis si vitium aliquod organi, amplificatio, obstrudito, c. adfuerit,
in magnis vasi prope cor, aut in ipsiu cordis sacculis, coit in massam tenacem, quae
vocatur Polypus Similes massis quoque
360쪽
haud raro in utero formantur, et Molae O-
3I6. Quantitas universae massae, et sin-gUlarum partium sanguinis haud facile ad mensuram reducitur. Multum variare PO-test, salva adhuc sanitate : quod, si vel ni-11aium sanguinis vel nimis parum in corpore fuerit, vel aliena ejus partium proportio facta fuerit, vitium demum erit, non
leve, et saepe multorum et gravium morborum caUsa.
317. Nimia sanguinis copia colligitur
usu multi cibi validi, pinguis, e carni-bia praesertim, et potu validi, modo con- coetio bona sit), et vitae genere otioso et sedentario, et multo somno, praesertim in iis qui prius multum sese exercere solebant exinanitionibus quibusvis solitis cohibiti su consuetudine X inanitionUm, qUalescunque fuerint, nimirum quae vim vita lem minuant, et excretione languere faciant; Pro omnibus, Xhalatione per cutem