장음표시 사용
101쪽
AD L. Ecet A. C. X. quam maxime proprie eadem per πλασμα usurpari eo sensu, quo in nostra L. et credi dictum est. Ab ipso Paulo ex eodem Oi aestionum opere exemplum petamus in I. r. S. I. et in c. est. Cum contra Testamentum inquit, ut nos ipsum judicatur, Testamenii factionem habuisse defunctus non Da-m v c effectu nimirtum inspecto, quatenus testamenti capita subvertuntur jure etenim testamenti factionem habuisse ex eo constat, quod testamentum substitit, donec expugnatum esset, adeoque ab initio non erat nullus in I. E. D. eod. pr. Inst. d. in . est. Sic saulus in . l. ii l. GR. . de Ulpianus in . I. g. eod. cffectum, quem per oppositam exceptionem habemus, mediant et, ideri fictione proponunt. Aliud mAαφικο in Cadem specie rettulimus supra ex l. p. S. S. V . de Al. mal. Videtur autem iis, quae diximus, adversarier, quod generaliter scriptum est , pasta inesse stipulationibus credi illa quippe loquutio
cum universalis sit, videtur etiam in universum accipienda, tanquam fundamentum aliquod , cui reliqua superstruuntur. Negari, ro nequit, quin ea expositio, quae dicit, vel ba illa de virtute exceptionis pacti conventiduntaxat esse intelligenda sit singularis i. e. ratione subjecti argumenti accinienda tanti m.
102쪽
Verum in iure novum non est, rationes generales aliquando non et OAB, sed ad et interpretandas esse, ne manifeste sint sali. . Ma
nifeste salsum est, omnia pacta, quod bd es
fectum, tantum valere, ut nihil reserat, Utrum contractibus in sint, nec iam ast verissimum,
rem ita se habere in pacto , quo de nos agimus,&ejusdem naturae reliquis. Hoc igitur pactum, quia stipulationi esse creditur, exitum si consideres, perinde est S c. Vel ita uuia pasta, hoc est, pacta hujusmodi hujus vis esse eius, stipulationi inesse videntur&c. Sic de qui pacta detrahentia , non item adficientia de quibus suo loco inesse volunt, dictum Pauli, quia pasta c. restringunt ad detrahentia duntaxat Atque ea occasione Donellus, ejus citae assecla, in Comment ad h. . propes nem, docet affatim, ne exemplo non es ,
generalia illa passim explicari limitarique pro
cuiusque materiae ratione subjecta. Ecquia porro in explicito commate mentioisit incontinent , si , quemadmodum Urgemus, subiecta conventio ad exceptionem tantum profutura sita ad eius namque adminiculum fuisset satis, etiamsi ex intervallo adpositam dicas. Quia fortean ita tulit m . et cfacii , in ira enarranda quam exactu fuerit Julius noster, satis Cautio probaverit. Accedit, Ouod im in narratione faeti adiae io
103쪽
AD L. LECTA, C. X. 8 nem', D, A, pervenisset,vocula conjungente incontinenti subjiciat Convenitque inter nos, non aliter ac si illa uno spiritu stipulationes fuisset sequuta Adeoque sensus erit: Quia pactum, quod incontinenti actum erat,
caetera narrative scilicet, ut Accursi Schola loquitur. Eodem modo in t iri s. s. ha F de . O. et incontinent , itidem pacto ad scriptum, otiari, rex faeto tantium proponi, Donellus animadvertit in Comment ad . s. n. g. quod verum esse circumstantia juris factique ibidem evincit satis. Supercst, ut de eo, quod Jurisconsultus ex praecedenti positione deducit, propius despiciamus. Qtii pactum ejusve exceptio eundem sortitur effectum, atque si stipulationi esset infusum, consequitur, perinde esse, ac si per singulos menses certam pecuniam si uratus, quoad tardius soluta esset, usuras ad ecisset. Ita legendum quoad licet Vulgata, Camque secutus Donellus malit quo, ut est in Cautione. Cuiacius Motoria utrobique quoad, uti notavimus C. I. sed haec nullo discrimine habentur. Etiam recte Pandectes Florentini lactio, adiecit et, subauditur enim Publius Maevius creditor Mant scriptus meus adjec ambigue Varia laetio apud RusTardum plene adiecissem, sed nullo, ut vide ui , sensu nisi dicas , Paulum calore disputationis
104쪽
88 Lina SINGULARIS adeo fervidae abreptum, personam creditoris adsumsisse, ut sententiae suae major esset intentio. Frigidus calor, jejuna evetrici sed page minutias.
De re ipsa videndum, quidem quo pacto verum sit, si conventionem nostram stipulationi inesse dicas, consequens esse, Ut perinde sit, ac si creditor quotmensibus certam pecuniam, trecenos puta denarios, stipulatus, quoad in mora esset debitor, usuras trium denarium, id est , conventae pensionis Centesimas adiecisset. Namque illud est valde mirum, Commentatores hei altum inclamare, suo quemque modo probare, pacta in stipulationis continenti facta, eidem inesse, neque tamen docere, qui inde conficiatur, quod Paulus colligit, non integrae sortis, sed conventae pensionis usura duntaxat committi . Quamvis autem nos eorum sententia, de pactis stipulationi insitis , non utamur, portet nihilominus probemus, quid istuc faciat ad quaesitum de obligatione usurarum, quandoquidem diximus, Paulum a viri ossicacia pacti argianaentari, ac si revera inesset.
Nimirum qui sciunt, quid sit pacta inesse
contractibus, etiam hoc sciunt, castatim vires suas ita exserere, ut, si convenerit de obligatione ex contractu minuenda, ea absquc ulla exceptionis ope deminuta sit, quo delativa Disser-
105쪽
AD L. LECTA, C. . to Dissertationis Cap. I. Atque hinc consequitur, ut, si pactum ins s. Convenit, inesset sti . pulatione, hoc est, si creditor non pactus, sed stipulatus fuisset, C. C. C. menstrua dari, ut, inquam, ipso jure sublata stipulatione, quae sortis caput universum Calendis proximis dependi volebat, debitor , nisi ad trecenta menstrua obligatus non sit, ter necessarium
consequens non teneatur, nisi ad illorum trecentorum usuras in menses singulos, quemadmodum in seqq. luculenter demonstrat Paulus. videntur haec liquida Sin vero exceptionem tantium tribuas pacto major erit Zναθε -m , longior circuitus nam ecce debitor obstrictus manet ad sortem integram , ejusque totius usuras menstruas ac eo nomine iure summo conveniri poterit iam statim a mora Creditor tamen, qui videt se exceptione pacti repulsum iri , exspeci at, donec nenses , omnium pensionum solutioni competentes, suerint elapsi, ratus, non modo nullum inde petitioni usurarum sortis universae praejudicium fieri, sed contra hoc tu i 3ιocet eam reddi faciliorem multo Propone cessit dic pensionum omnium , agit ad eas i. c. ad sortem integram , ejusque totius usuras creditore id retro in menses singulos. De sorte nihil contradicit debitor, neque enim haec controverti potest de usuris autem excipit, ni essemus pac,
106쪽
so LIBRIS INSULARI sti de serte menstruatim evidunda, sertoe
mutata ore ustirarum ratio. Replicat credi tor: aan a sorte ad usuras consentientiam licet con edam, attamen, alio modo mihi consultum est novisti utique pacta exceptioncm parere, inpraeterea nihil exceptionem vero non operari nisi oppositam , hab ipso oppositionis tempore. Qiiod si verum sit, constire videtur, praescriptionem pacti nostri, quam nunc demum opponis, retrorsum mutare non potuisse usuras, ex stipulatione debitas; consequenter eas καθολικα; cucurrisse ab interposita de illis cautione ad usque hunc, quo tu excipis, diem et in antecessum quippe agere, est effectus T ipso iure. Duplicat reus, eiusve patronus in i n. m. de Al. maLees' met excepi Actor quidem in potestate habet, quando utatur jure suo , non autem reus,
quando condematur. Igitur, quum iusta suis. set exceptio mea, si post moram primi mensis me illico convenisses cur non posteaquam
ommium pensionum dies cessita rectissime itaque alitus , resectis illis ambagibus , ei caciam propositae a stionis tanta in esse dicit, mox V st, ac si ipso ius, s esset, id est, ac si sotclitia stipulati Exsum
ma suprascriptu men ii Mocca, e pondes denarios trecenos ex mora, usuras eorum en
107쪽
itu nito primo mense, primae pen tonis curas curaere similiter post fecundum tertium tractum, usuras non solutae pecuniae pensionis
crescere nec ante fortis non solutae
usuras peti posse, quam ipsa sors peti
potuerat. NUnc species specitur. Hic enim rem
praesentem Jurisconsultus cernit pressius, derivans ex praecedentibus consectaria, usurarum supputationi pro numero mensium, quibus in solutione cellatum est, applicanda Igitur, quia post variat actiones , exceptiones intentatas oppositas, tandem aliquando constabit, ne hilum differre, utrum trecenta illa refundi simplici nudoque pacto, an verborum obligatione convenisset, atque ita eorum usurae fuissent adiectae, consequens est, quod ait Paulus, finito primo mense , prima pensionisi suras currere : hoc est , elapsis a mora C tendis primis, debitorem, usurarum nomine, soluturum esse denarios tres, pensionis primae seu trecentorum Centesimas Adversarii iam tum exigebant denarios XXXVII, se- saertios duos, iuxta stipulationis secundae te
108쪽
set in RI SINGULARI snorem, prout diximus in exhibendo Quaestionis statuta quo autem jure quave iniuria, videbimiis C. Ire se XIII. Si primo mense finito, primae tantum pensionis usurae currant, etiam verum est, quod addit Paulus , similiter post secundum sertium tra tum, usuras non olutae O pecum e pensionis crescere. Haloander, Antiquiorum secutus scripturam , illud pecuniae non adgnosscit, nec Hotomannus dubitat glossema esse, quia scit parum concinna videtur istaec gemini substantivi cumulatio, pecuniae pensionis. Sed hanc evitabis si, quemadmodum est in Codice, quem manuscriptum habeo, legeris, pecuniae, Et pensionis, sensu optimo, ut opensionis si vim pecuniae , quo vocabulo antea usus erat urisconsultus. Nihilominus secie apud Florentinos, cumulatis sine distinctione mυωνυ Q. , sunt etenim alibi obvia ejusmodi locutionum exempla: veluti Conjugi nuptiae in . . C. d. incest. nupt. Iter viarum, apud Lucretium Lib II. ac ita intellectum illud Innocenti III m p. I. . de pignor Pacyum legis commissoria, non erit opus, arcescamus a Pragmaticorum erroribus, sicut Faber Antonius Deca
XXI. Error suos. Quin de destinguere possis pensionem a pecunia , ut pcnsio ii nihil sit aliud, quam pecuniae prolatio , secundum
109쪽
AD L. LECTA, C. XI. et vocis etymon apud Varronem de L. L. Lib. IV circa semes receptum loquendi morem, vid. V S is D de statvlib. Nec est , quod et pecuniae dicas esse fidei suspectae , quod duobus uncinulis sit inclusium nam verum non est, quod vulgo dici solet, non reperiri ea in archetypo Florcntino, quae hujusmodi notis continentur. Qui legit, quae Taurellius Pandectis suis praefatus
est, animadvertet, quinis eum notarum ch raeteribus suis e sum , interque eos uno simplici videlicet parenthesin significante, non exstare quidem , quae ea concluduntur , in Pandectarum monumento, attamen sensui sustentando esse necessaria. Reliqua signa dive sum denotant. Horum autem nihil rei pecuniae apposuit Taurellius: ergo bene se habet.
Unde igitur in Editionibus, quae hodie vulgareis sunt, ei reperimus supradiciam notam vel etiam illam unde perversum de iis judicium' crediderim omnino ex clausula Lud Rusi ardi, quam post repraesentatam aut elli Praefationem in sua Editione subiecit in haec verba Accessit his(ne quid te lateat lector ut quod his notis inclusum reperies hoc in toto iuris corpore, illud ipsum nunc primum additum esse , ultra
quam in Pandectis Florentinis , aut aliis hactenui legebatur, recognoscas Turbat valde haec
110쪽
ss LIARI SINGULA Ris clausula, nam omnia, quae hisce notis
in ditionibus Russardi Charundae , Pacii, Gothosredi plerisque inclusa sunt, sine u
bio exstant in Libro Florentino , quemadmodum, si quis conserat, apparebit statim Itaque de facto non constate Russardi clausula. Sed hoc verum cst, omnia, quae notis illis comprehensa sunt, abesse ab Editione Haloandrina, ut praeter a pecunia, reliqua, quin Legibus sunt, etiam ex earum inscriptionibus patet eas quippe non habet sere Haloande Libro XXV. I. ad usque finem. Hinc statim Rusiardus , aliique , quos diximus, post urisconsulti nomen, Legibus praescrip tum, quod est in Noricis, Librum, ex quo
petita Lex est , hoc modo nant i l.
Quid si igitur dicamus, per Pandectas Iorentinas Russardum intellexisse Haloandrinas utpote quae pro Florentinis sunt habitae, prius quam anno M. D. LIII suas vulgarct aia, rellius quandoquidem in Praefatione sua jactet Haloander se ad Florentini Libri sidem sua rettulisse, idque verum sit, modo emi lic-rimus, quod Ant. Augustinus aliquotiens inculcat Haloandrum ex Bolognino, Bologninum ex Politiano, &hunc primum ad exemplar Florentinum exhibere eam, qua utimur, Editionem Noricam. Ita quidem, fateor, erit liqua rem detis in nomine, verum infic-