장음표시 사용
321쪽
ravit is . IV. Ut constet, irrationabile fuerit iudieium
episcopi, necne, iudex adpellationis novum examen im stituere tenetur, non solum quoad scientiam , sed ceteras etiam dotes, de quibus loquitur Tridentinum M; quemadmodum ex Decretis S. Congregationis late πω hat Fagnanus o. Tum facta inquisitione, & comparatione meritorum , & dotium ipsorum concurrentium, facile patebit, uter prae ceteris magis idoneus sit O
a) Consita quum illud an. t a. ubi nova quaedam decreota addidit, statuitque, ut iudex commoneat episcopum collat rem de adpellatione ad se facta, episcopus vero eum de caussis instruat, quibus impulsus unum prae alio elegerit, aut si judiis
cis fides sibi suspecta sit, electionis caussas ad Congr. Concilii
donei judicati fueriut aetate, moribus, doctrina, ruisentia , oe M iis rebus ad vacantem Ecclesiam gubernandam opportunis. J udiscium itaqus idoneitatis semper circa haec omnia versari debet, ut Tom. II. m. 'sa. etiam innuimus. Si enim de doctrina tam tum Examinatores reserrent, nullum esse Concursum respondit s. Congr. apud Fagnanum in Cap. eam te ΙV. Extr. de aetat. ν gual. num. II. Licet tamen, ut num. IN. idem ipse advertit , non requiritur, ad υaliditatem Concursus, ut de sutilis qualitaribtis Examinatores specialiter, oe nominatim Herant; sed satis es, ut simplicito renunsient aliquem idoneum , via non idoneum ; ahrobatum , vel reprobatum .
se Irid. num. 3 i. oe seqq. Immo examen de doctrina a te omnia habendum erit, eo quod probatio facilior, & prointior haberi potest; tum vero quoad cetera requisita. Fagnanus Gid. num. tr. & consonat Gregorius X. in Cap. si forte Xl. do M.A. in UI. Duo tamen monere libet. I. scientia, & probitas in eo, qui ad curam animarum adsumitur, omnino simul requiraris tur. Si enim prior deest , tamquam inhabilis; si posterior, ut indignus quis repelletur. Canones, & Pontifices, unam uni -- Prae ponunt, modo postponunt, ut utramque simul necessariam commendent. Sed utra alteri praeserenda est Inquirit. id Fam N Iun. cit. Cap. eam te n. p. o. seqq. ac late probat, docti rem sanctiori anteponendum , quod ille melius, ac sicilius inservire possit Ecclesiae, eamque administrare . Atqui equidem adderem . si nostri praesertim haec ratio temporis attendatur, in quo
322쪽
κ his κV. At post factum saltem sustinendane est electio digni , praetermisso digniore ' Ita sane est ex Iure communi, in foro saltem externo a). Quippe, etsi Can
nes animarum regimen diguioribus semper commendandum
quo Philosophia Religionem, & Imperium evertere undecumisque conatur. Quo fit, ut non in urbibus solum, sed in vicanis ipsis oppidis, ac pagis, ubi comptuli quidam homines
exterorum more, exteram quoque crepant sapientiam γ, gravistimi, doctissimique constituendi sint pastores, qui potentes sint, ut inquit Paulus ad Tit. I. p. , σόσrtari in Adbina
sana, . eos, qui contradicunt, arguere, h. e. veritatem evi
dentibus argumentis demonstrare. II. Magis idoneus non abs ιute, sed comparare judicandus est, ad hanc nempe, aut illammaeantem Ecclesiam. Quare indigena, utpote ut plurimum a ceptior. prae alienigena; in locis non haereticis Canon ista prae Theologo ; in Parochia populosa, aut parum coniuncta , iunior Iaboris patiens, qnam senior ; in loco rixarum pleno , gravior,& praepotentior, quam adolescentior, maxime etiam eruditus; in populo pauperiore, ditior, & liberalior, quam nobilis teianax , aut non adeo residentiae amicus p in parvo rusticorum vico . illustrior magis caritate, ut apte instruar, quam doctrina ornatior, qui cum plausu etiam doceat; ac demum consangulis Deus magis, si cum proprio Praelato Mnanimiter secum negotia Ecclesiae tractet, quam qui sibi plurimum confidit, ab illo alienus, ut ad rem putat S. Th. a. 2. LXIII. arr. II. ad 1. Id itaque inquirant potissimum e copi, quodnam prae cipuum Ecclesiae incommodum sit, animoque secum reputent, eum illi, utpote digniorem, magisque idoneum , esse praeficiendum, qui adcommodata ad ipsam praeeminet praerogativa, seu qui, ut ait ibid. in ram. Thomas, potest magis Gmferre ad Antim commune. Nec vero latupulum sibi iidem iniietant, quod
excellentiorem aliquem , aut majora merentem tum praetermiserint. Alius, excellentiorque huic dabitur deinde locus , qui tamen conveniet. Maior enim idoneitas non simplicitεν, sed apte ad ministerium Ecclesiae, metienda est. Quo pacto meis iorem judicamus famulum, non qui per se nobilioribus ornaturdotibus, sed quem in hoc, aut illo nostrarum rerum statu, a Ptiorem praestare nobis simulatum cognoscimus. a) Nimirum in soro interno excusari non posset a pece
to contra iustitiam distributivam, qui omita digniore minus
323쪽
dum volunt, post provisionem tamen pati videntur, quod non indignus adsumtus sit ca . Rationem habes a S. Thoma M: quantum ad hoc, quod electio impugna
sti non possit in foro iudiciali, suscis eligere bonum,
nec oportet eligere meliorem, quia βις omnis electio posset habere calumniam. Secus autem dicendum post Tridem tinum, quo sancitur, ut magis idoneo, non alteri
collatio Ecclesiae flat e . Unde facile deducitur. coli tionem minus digno factam, ipso jure esse nullam. VI. Electio dignioris prae digno obtinebitne etiam , quum non de curatis, sed simplicibus tantum heneficiis agitur Z Ita certe adfirmare satius est, tum ex natura, &origine ipsa beneficiorum , quum nonnisi ministrantibus Clericis portio cuique sua daretur, & magis laborantibus duplicem stipendii honorem impendi iusserit Apostolus ivi : tum ex ratione iustitiae distributivae, quae iustissimam requirit dispensationem , & cui inaequalitas potissimum adversatur; tum demum ne in vitium a ceptionis personarum hoc modo incurratur, quod tantopere non solum in sacris litteris, sed a Canonibus editam reprobatur. Quare Innoc. III. ad Archiepiscopum
Mediolanensem o : non adfectu earnati sed discreto im die is debuisti Ecelinasticum osset in beneseium in persona magis idonea dispensare σὶ. g. VII.
D Dari posse idoneis , posthabitis dignioribus, beneficia
non eurata propugnant aliqui ex Can. xxx. Later. IU. qui resertur in Cap. graie XXIX. Ex tr. de praeb. ω dign. ubi In- me. III. vires idoneos ad Mele sica beneficia promovendos esse adfirmat; & ex Tridentino Sest.. VII. in Decret. G. R
D . cap. ubi inferiora beneficia BGlesiastica, praesertim ea q
324쪽
j. VII. Duo , aut piara benescia incompatibilia ,
ex Tridentino habere non licet.
A prioribus usque Ecclesiae saeculis Canones vetuerunt, ut Clericus duabus Ecclesiis adscriberetur . Quod ex duplici potissimum caussa prosectum videtur, sive quod negotiationis genus esset b , atque ita ob armpliorem Ecclesiastici census participationem ambitio m gis foveretur ; sive quod pluribus simul Ecclesiis debia
tam pνovisionem impendere minime liceret e . Non desunt sane exempla , ex quibus cum uno presbytero qua doque dispensatum fuisse adparet, ut diversis scilicet P roeciis inserviret M. Sed vel raro id , vel nonnisi maxima urgente necessitate contigisse dicendum est. V rum saec. XII. abusus pluralitaris benesciorum , in Gabii is praesertim , adeo palam excrescere coeperat, ut nonnulli non duas, vel tres, sed plures Ecclesias retin
rent Cui malo Alexander III. f), & Innocentius III. ab occurrere studuerunt. Quoniam vero idem
rem animarum habentia, personis dignis, hasilibus e serri constituit. Sed non vident hisce in laeis sermonem esse de Adoneis , & dignis , non comparate ad magis idonms, aut magis dignos , sed ad indignos, & qui nec moribus nec litteris ornati promoveantur. Sane ex rit. Tridentini verbis inferiora beneficia Melesiasti &e. illud dumtaxat erui potest, gravius scilicet peccari, quum indignis beneficia curara, quam
quum simplicia conserantur. a) Chalcedon. Cau. Io. θ' I p. Synodus Aurellianensis V. n. I4. an. 349. & Toletana XVI. Can. S. an. 692.
b) Can. Curicus I. Caus. XXI. Quaes. I. e) Alex. III. in Cap. quia U. Extr. de mata. ' dignit. d) Syn. Emeritensis in Lusitania Can. I 8. an. 456. H Alex. III. in eis. Cap. quia V.Fὶ Cone. Later. Ill. Cap. tr. quod refertur in Cap. quia III. Extr. de Cler. non rem. g Cone. Later. Iv. Cap. ap. quod resertur in Cap. demulia XXVIII. Extr. de reis. ω dign.
325쪽
Innocentius huiusmodi clausulam adposuit a : eirca δε-hlimes tamen , litteratas personas, maioribus sunt benesciis bonorandae , ratio pistulaverit, per Sedem . m lolicam poterit dispensari ; & usus insuper commendarum , dc unionem personalium, maxime invaluit I hinc latissima omnibus patuit via , sive per Mpostolicam dispensationem p ralitatem beneficiorum impetrandi, sive eas palliato quodam nomine tegendi. Postremo Tridentinum b) severe prohibuit, ne duae Ecclesia ae Cathedrales, aut curatae , sub cujusque tituli ac qualitatis adpellatione , vel colore, cuiquam simul conferrentur. Φemadmodum igitur superius e amuimus, ex iure Tridentini plura beneficia eo asibilia ,
seu quae nullam adnexam habent curam animarum, uni etiam concedi poterunt : nequaquam vero incompa, sibilia, seu eurata. Quaedam hic tamen animadvertes.
I. Beneficia duo difformia sub eodem tecto, praeserti essi sint exiguorum redituum, ab uno simul haberi posisunt, si vel Ecclesiae consuetudo, vel expressa adsit dipiscopi dispensatio , et licet, quoniam potest periculo sum esse , an caussa subsit ea, quam Canones requirunt, ideo tutius esse adire Sanctissmum putat Fagnanus M. II. Decretum Tridentini nihil spectat pensiones Ecclς-sasticas, quae iis . qui curatum habent beneficium , d ri etiam possunt ζ sed adficit tamen beneficia jurispatronatus , si iis regimen inest animarum .
326쪽
VIII. Liset quandoque per episcopum unionem seri Eeetesiarum . Alia notantur.
ALIBI praeterea diximus a , posse episcopum cum consensu Capituli Ecclesiam alteri Ecclesiae unire . in modo hujusmodi unio , quibusve ex caussis fieri aliquando possit, nunc examinandum . Sane neque de unione personali, aut ad vitam , quae , utpote pallium quoddam pluralitatis beneficiorum , a Tridentino su iata est ta): neque de ea , quam Romani Pontifices de Cathedralibus quandoque instituunt; sed de illa hic lo- qitimur, quae episcopo certis de caussis, certaque sollemnitate saetenda conceditur. Caussae sunt vel necessia fas , si Ecclesiae invicem separatae congruam pastori sustentationem non praebeant: aut si plebs hostili incursu.
pestilentia , aliove casu, nimium ut diminuta : vel u-rilitas , si locorum vicinitas, par pus incolarum nummrus , aut desectus idonei ministri, eo quod omnes resi. dentiam in graviore caelo fortasse refugiunt, unionem requirant. Sollemnitatis consistit , quod eoram loci Or-Einario ii omnes , quorum interest, vocandi, audiendique sunt, puta , Abbates , Rectores, patroni Ecclesiastici, aut laici, ceterive beneficiorum possessores cst ;necnon Capituli etiam consensus obtinendus Q : qui tamen a S. Congregatione suppleri etiam solet. Piura autem attendatis , quaeso. I. Uniri non possunt Eeci siae Paroreiales monaseriis quibuscumque , aut Ogbbatiis, seu
a m. II. pag. 836. b Sus VII. in meret. de Reform. cap. 4. e) Trid. VII. in Decret. de Reyorm. cap. 6. Adver tit autem Van. Ei penins bras Eccles Pan. U. rit. XXIX. cap. III. num. y. ω i5. quod patronorum laicorum consensus omni no habendus si, Rectores vero, & Parochiani dumtaxat audiendi.
327쪽
seu Dignitatibus . sis Praebendis Melesiae Calbedralis. mel Calegiatae, Isse aliis benesciis simplicibus , aut Hospitalibus, Militio. a . II. Item nec diversarum Dic
cestωn heneficia, etiamsi ratione augendi cultum dio num, aut numerum henesciatorum , aut alia quacum me
de eaussa , unio isthaec feret M. III. Nec & beneficia libera Ecclesiis iuris patronatus . nimirum ne eiusdem natura eum iis , quibuscum uniuntur , escianxur , atque sub jurepatronatus consituantur o . IV. Nec M-neficia exemta, Sedique Apostolicae reservata Q. V. Irrita erit unio, si beneficia vel mensae Capitulari, vel Episcopali, sui etiam Capituli accedente consensti , episcopus adplicaret e , ut turpis scilicet lucri suspicio removeatur. VI. Quaeri denique solet, an uniendi potestas insit adhuc Vicario Generali, aut, Sede vacante, etiam Capitulo. Dicendum speciali mandato opus esse
in Vicario ; Capitulum autem, utpote heredem jurisdictionis Episcopalis, pollere ea auctoritate; dummodo preeam juri Episcopali nibu detrabatur , ut inquit Van- Espenius, Rebum sententiam sequutus ID. S. IX. Nulla episcopis collationis potestas in beneficia reservata , aut commendata.
PROHi BETUR tandem episcopus beneficia. sive aifecta, nempe S. Sedi reservara ; sive commendata me se alteri conserre. I. Hadrianus IV. qui Pontificatum iniit an. HI . , primus dicitur ab episcopis, & Capitulis, per verba mandamus , praecipimus ut Cle-
328쪽
Clerieis, bene de Ecclesia meritis, litteratis, aut pauperibus , praebendas, & beneficia largirentur . Eamdem viam sequentes Pontifices institerunt, & tempore praesertim Innocentii III. & Honorii III. triplicis generis
enatae sunt litterae, monitoriae , praeceptoriae, exequutoria-ιes, quibus vacantis, aut proxime vacaturi beneficii collatio urgebatur. Ex Manuatis hujusmodi, & Expecta-i is paullatim manarunt Reservationes , eo quod qui poterat mandare collatoribus concessionem beneficiorum is etiam non vetaretur beneficia ipsa vacatura sibi reservare, praesertim quod inter temporum harbariem digniores Ecclesiis praefici oporteret; & quod ad Romanam Sedem, ut rete caput omnium Ecclesiarum, dispositio quoque omnium beneficiorum, quae opinio saec. IIII. invaluerat , pertineret. Querelas ea de re, Scdeclamationes episcoporum historia memorat. Sed nihilo tamen secius, tempore potissimum schismatis Av .nionensis, ius Expectativarum , dc Resemationum latius patuit. Tum in Constantiensi, &Basileensi contra hunc abusum reclamatum est, sed haud idcirco eae sublatae . Tandem in Tridentino abolitae Expectati- a ; nihil vero de Reservationibus, quae in Corpore Iuris , Extra- magantibus, & Regulis Cancellariae continentur, immutatum. Quocirca hodie secundum varias Regnorum consuetudines, & Concordata, varie etiam vigent. II. Non Ecclesiae tantum Episcopales, sed & Parochiales, ipsaque monasteria, antiquitus in commendam dabantur ib). Haec autem nihil aliud erat, nisi administratio quaedam temporaria, donec vacanti Ecclesiae proprius pastor intitutaretur , sed perpetuo titulo praeficer tur. Sub Gothis, Langobardis, ac Saracenis, qui Italiam ferro belloque vastabant, saepe praesules. suis sedi-hus eiecti, vacantes alias Ecclesias in commendam per Romanos Pontifices acceperunt, ut inde vitae aliquod
329쪽
subsidium caperent 0r . Quapropter connnodatari; , ge subsidiarii nuncupati b . Unde abusus inde paullatim
. increvit, ut Ecclesiae, earumque praedia prauinis exe cituum, ad vitae tempus, commenriren r, qui inde statum equorum, militum ve numerum alarent, annuaque
dona Principibus offerrent c). Obstiterunt tum . quam tum ratio temporis tulit M , Pontifices, Synodique o. Sed alius deinde rationis praetextus ἔπο commendis emersit σ), resormatio scilicet monasteriorum. Quare Cardinalibus ipsis commendata ea suere, nec t men monastica disciplina restituta: cuiusmodi infelicem rei eventum deploravit Clemens V. revocavitque mnem retro sectam commendarum concessionem O . Constitutio Clementis haud effectum sortita est suum. Immo usus commendarum, fervente saec. XIV. schi Lmate inter Pontifices, qui de 'Pontificatu decertabant, a Thomass. Vet. or Nov. Getes discipi. Part. II. G. III.
cap. X. num. 3. 9 seq. b Tom. II. mg. 67. . . . eὶ Iuvasiones huiusmodi inde derivat Thomast ibid. ea ΣII. num. I. quod adversus Saracenos, Saxones, aliosque pulos, non posset Ecclesia, & Imperium alias propugnari. Ulcus UI. primum saec. contractum, per sequentes aetates sub Carolo Martello, Carolomanno, Pipino, aliisque recruduit. Ceterum in Anglia prius, . quam in Gallia origo obtinuit inseiatinitim commendarum. Thomassi ibid. num. I a. er seqq. M Immo, etiamsi episcopis, aut Abbatibus commendae da. rentur, onus tamen iisdem incumbebat, militem ad Reglas exercitus ducendi, mittendive . Unde illa Abbates Comites epi. rapi militares.
est Thomass. ibid. cap. XII. G XIV. occupatis iterum, infideles Orientis regionibus, rus fuit, ut episcopi Latini, qui, ut dictum Tom. II. pag. . illuc abierant, atque inde elemi discesserant,
sustentationem vitae aliunde acciperent. Commendata Propterea iis monasteria, & vacantes Ecclesiae suerunt. Sed haec nec im-Probanda, nec diuturna commendias tuendi caussa extitit.
330쪽
magis increbuit sc . Tandem edixit Tridentinum, ut
monasteriis e mendatis, quae Conventus habent, regulares personae. 6Wdem ordinis expresse professae, praeficerentur , &, quod ad monasteria, Capita Ordinum attinet , si qui non regulares ea obtinerent, nis sis eis de refutari, Iuccessore prmifum , Infra sex merises religi nem illorum ordinum propriam solemniter prostrat, aut .is redere tenerentur b . Hodie commendae regulares saecularibus quandoque Clericis conceduntur, & quidem ad bibita cautione Leonis x. in o. h. e. separata congrua portione pro mensa Conventua Ii, ad divini cultus, Pauperum, & monachorum conservationem Q. Quia si desint monachi, libera etiam commendatariis datur proventuum administratio, seque ae essent beneficiarii o . a V n-Espenius Iuris Aeles Part. I. tit. XXXI. eap.
VII. num. 27. seq. b3 DF. XXV. de Regulari cam 2 t.' e Constit. resornutionis Curiae , Quae mmeata stit S dig. IX. Coneilii Later. Isis Vide Van-Eipentum uiae nkm. I. . Commendatarius, etiam regulam ordinis, cuius es monasterium, non professus, quoniam eum titulo dis fatiυο habet eommend- , ac seri Praeiati loco est, ad residentiam o strictus, iurisdiqione quoque in monachos gaudebit, nisi speis ciale obstet privilegium aliquod ordini concessum , euiusmodi est, quod ab Innoc. X. Constit. pastoralis an. I 6, .' pro Cisteriseiensibus memorat Fagn. in Cap. edoceri Ex tr. de rescript. In Gallia nnila gaudent iurisdictione eommendatarii, nisi sint Carisdinales. . Quoad essectum saltem, h le commende a quἰ paratae benenetis videntur; tum quod ad vitam dantur, & non in commendae , sed in eommendatarii utilitatem; tum quod pen-
sones iis adiici possum ; tum demum quod commendatarii dia missorias ad ordines facere, ad beneficia praesentare, aut haee