Animaduersionum iuris ciuilis, liber singularis. Gregorio Lopez Madera i.c. Mantuae carpentano autore. ..

111쪽

& Mincium sententia eis obstes. A d quod non

me inducit, quod hoc depositum sit mutuum re putandum, contra ipsius Vlpiani appellationem ;i distinctio tantum legis. rogasti. g. codem titulo , si cert. petat . iam in suae decisionis probationem , I urisconsillius adducere videtur,. dum est: N am & qui rem vendendam accepe, , , rit, Vt pretio Vteretur, periculo suo rem habebit. N amque. l. rogasti. verba illa, sine culpa tua, intelligere de leui, vel lata, diuinatio est 1, & contra

distinctionem Vlpiani, in l. si gratuitam. I. I. E. de praescript . vero. Vbi probatur , quod si is, qui accepit rem vendendam , rogauit, ipsi perit ;u is qui dedit, ipsi : si vero neuter, sed consenserunt; dolus, & culpa praestatur . . Si ergo latum de dolo, de culpa teneretur is, qui rogauit: si te non posset illa distinctio. Cum enim dolum. & culpam selum pGltet, qui accepit, in l. apud Labeonem. fin. F. de praescriptis vessi. quia dantis quoque causa missum fuit. S i ergo soluin

accipicntis versaretur com um t, teneretur etiam

de casu fortuito .fAd cum igitur., qui rem Vendidendam sibi accepit , periculum rei pertinet x .et . Quod periculum omnem casiam, etiam fortuitum, comprehcndit: ut patet ex titulo, de periculo , dc commodo rei vcnditae. Cum aut lex haec. si quis nec causam . quam interpretanatu 11 1 re-

112쪽

regulari debeat secundum distinctionem illarum, quia id , in suc opinionis confirmationem , ut di ximus, adducit Vlpianus : Distinctio vero illa nobis satis ex illis legibus patet; de cuius ea parte se rsit in nostra lege Iuruconsultus, cum sibi, & ad

suum commodum accepit is , cui pecunia tradita est. In quo membro, cum in d. l. r Nasti. dicat idem Vlpianus, quod si non fuit causa vcndendi, t& maxime, si sine usuris credidit, accipientem teneri, & ipsi rem perire fi nisi hic idem operaretur periculum , quid comminisceretur , Iutisconsuutus dantem, neque causam habere, neque propositum foenerandi Z ut id , quod incrementi in

sa, & per exagerationem addidit in d . l. rogasti. , , Vlpianus, ibi, maxime si sine usuis credidit. hic

locum habere doceat .uNeque vero, quod necessitatem proficiscendi habuerit, in hac lege, qui d 3 posuit, sua etiam causa depositu esse dicit. T N

que ex necellitate deponere, non selum non mianuit caedim in accipiente , auget: ut patet in l. I . I. V. depositi. Licet ergo fuerit neces.sitas haec , causa prius deponendi; nullum tamen erat commodum deponentis, qui sine usseris illiaco credere paratus era nisi quod alius , antequacmeret, nollebat se crediti nomine: esse obligatum . F uit ergo accipientis causa depositum 1, ut si emeret , piato esset ad manus pecunia, Vtco

113쪽

uerteretur in creditum. Vnde patet, periculum hic proprie accipiendum, secundum I oannis opinionem , de sitatum I urisconsultis dicendi m dum, qui ubi periculum ad aliquem pertinere dicunt, hoc intellinunt. Ad quod possem quod alius dixit uno spiritu sexcentas citare leges. Vnde aliter periculum in l. hac interpretari, crit c tra ipsam: crit etiam culpae interpretatio illa Azo- nis in d. t i rogasti .i VciDa autem duarum legum, ut intelligantur, improprie accipere , est quidem leges non intelligere. Cum ergo praecisuum fundamentum , cui innitebatur illa Accumj opinio , sit euersum; non erit opus alia argumenta , qu bus innititur B artolus, S alij , refellere ; cum sit id optime a I oanne Igneo factam , ne sit opus etiam, eius scripta transcribere. Q uod meae comsuetudinis non est , ut id consulto faciam : Un

rans aliquando ne facerem, Omnem operam ρο-

sui; si fecerim, alij iudicabunti; mihi enim conscientia est in mille testes. I llud tamen cum e 3 dem Ioan . Igneo non probarem, quod in n stra lege, depositum illud sit mutuum iudicatam ,

cum noluerit alter contrahentium crediti nomia

ne se esse obligatu . Neque etiam deponente a principio mutuam pecuniam dedaste, est cxistimanc dum , t illa enim dantis, de accipientis discordia nullum contractum redderet. argumen. l. si ego. codem

114쪽

4 eoaem titulo. si cert. pet. Fuit ergo depositum in hac l. si quis nec causam. cum illis tamen qualitatibus, quae eius naturam, quo ad periculum pristindum , mutant: exemplo rei ad uendendum

traditae.

D e intesiectu . L. repetitio. f. de com . dict. indebiti. Cap. XIII.

y ntesiectus. l. de haereditate. C. de petitione hori.

Atatis.

qui accipit nomine meri debitoris, a vero debitore accipit. Intiae Ius. l. si ens. s. I. de conda. indebiti. OLENT ij, qui singulare inter aliquos certamen pacare volunt , in se corum iram conuertere , siue etiam corundem fautoriam. uod ne mihi in haca conciliatione eueniat, non parum timeo ; cum ' inter arma , &armatos ad conciliandum pene nudus prodeam .

Scripserit enim cum Pomponius in l. u penς. g . I. st . de condiet indebit. Quamuis debitum sibi ouis recipiata, tamen si is, qui dat, non debitum dat, repetitio competit. Et Iurisconsultus Paul. in l. repetitio. F. eodem titulo, dicat, Repetitio

115쪽

93, nulla est: ab eo, qui suum recepit: tametsi ab alio, , quam a uero debitore Blutum est. B udeus in annotationibus ad L. fin. ff. de arillitio edicto. antinomiam, S veram repugnantiam inter haec Iurisconsultorum respo nsa , esic asserit. A t contra Zasius in distatutionibus , antinomiam id negat. Negat etiam Petrus Stellae in repetitione d. l. r petit . E t inter eos antinomia est ; &, quod dixi, singulare certamen. Zasus enim Accursium, Se antiquos sequutus, intelligit Iulium Paulum in eo, qui seluit nomine veri debitoris . At contra Stella in eo, qui recipit suum , cuius ipse dominus est, ad quod S habet rei vendicationem . Et uterque in alterum irruit , opinioneinque sitam argumentis defendit. Ego quidem Accursij , de ortam doctrinam veristimam puto , argum. l. in flamma. g. fin. F. eod. ubi I urisconsultus in

debitum destribit. Quae de dilendi potest i qu

ad i. de haereditate. C. de petit. haered. I bi enim haereditatis nomine seluit, qui erat haereditatis bonae fidei posscsser, ut ibi exprimitum, quod hoc operatur. At quoad d. l. repetitio. Vera esse non potest l, non enim ex eo dccidit Paul. quod de-Ditoris nomine Eluerit ; quod, si esset,expressitet. Tum etiam codem argumento. l. in summae. i. fia. quia tunc nomine veri debitoris seluendo,t verum non esset, quod I uriscons tus ait, a

116쪽

ys ANIMADVERII ONYMnon vero debitore accepisse, cum eius nomine

set lutum . Vnde verissime corruit intellectis Zasij. At neque Stellae interpretatio stare potest , ex plurimis, quae contra eum late tradit Z sius. E t quia , et idem ait, titulo de condictione

indebiti, lex illa non conueniret. Neque creditor etiam recipiens appellari poterat , neque elius res,ctu, aliquis verus debitor . Nam, utrait S neca libro quinto, de ianeflc. cap. 8. Verbum, , debere, non habet locum, quando alius non dat, , , quam qui accipit, sed unus atque idem. Cum

clemum utriusque sententia tuta non sit , de alter alterius, optimis argumentis , Opinionem reprobauerit , non erit mihi opus eadem argumenta

refelleret, scd tantum utramque legem exemplisiacare in condictione indebiti, quod Zasius in Stetitae intellectu desiderat, sicque apte litem coπρο- 3 nere id autem fiet exemplo . t Debentur , puta mihi decem a Titio ti seluit mihi S eius , non Tiath nomine, ut doctrinam A ccursij excludamus . Guamuis ego decem mihi debita recipiam , t men quia is, qui dat, non debitum dat , repetitio

competit; ut ua hac selutione, dantis , non acciapientis , persena consideretur , iuxta d l. si pcnς. s. i. At debetur mihi S tichus a Titio, eundem mihi siluit Seius: tunc repctitio nulla est, quia

meum recepi, quamuis a non vero debitore statutum,

117쪽

hitum; ut in hac solutione accipientis persona ims ciatur: Ratio autem differentiae illa erit , quia ex parte rei Blutae, si decem recipio a non vero debitore, illa ctiam,& mei respectit indebita sunt; quia actionem, quam habeo , cum sit obligationis corielativa, non potest respicere, nisi obligatum. Vnde si respicias seluentem , si recipiente, si Blutum , semper est indebitum at in secundo casu, ex parte rei selutae , mihi debitum est ;quia actio,quς mihi competit in Titium , est in tum respectu Stichi. Vnae semper obligatio persenam eius comitatur i, et si mihi solutum sit, si me recipientem cosideres, debitum est, & incum recipio. Si rem etiam debita, tantum illud o stat, quod a no vero debitore Blutum est ; quod

tamen Iurisconsultum non mouet, ut indebitum

ridicet, quod rei, & accipientis res istu debitum sit. Quia, si Stichus, ut indebitum, condicatur; non potest a vero debitore selui mihi alius S Gesius, sta idem soluendus est. Quid ergo, a me condicetur, quod milii est reddendum Z Vides e

go, ex aequo illas leSes s. undum carum verba, mentem , decisionem , interpretatas. interpretatis, neque repugnantiam , neque diu nationem ullam continet , proprie utramq; li:

gem accipit. Vt l. si poenae. g. i. intelligatur iam debito generis, scia speciei. t d a. repetitio.

118쪽

m debito indiuidui. ino intellectit, de omniuna

contraria, contentionesque vitabis. .

De mera lectura. L. Iulianus. U. de condictione indebiti. Cap. XIIII.

εω pluribus lectum fit lex si ra. , L ex ,-baset plures intesiectus , non potes δε-

cure alligari. Verus debitor , semper manet natura debitor. Verisita erro re rerum gemrum non mitiatur.

Post litem contenaram super debito , in ciuilis naturalis rem et obligatio. lAEPE admiror doctorum s ut vocant 1 varias lectitras : cum nihil in ipsis legia α -- - bus Videam , quod eos possit ad tot i tellemis afferendos inducere. t F it enim crebro clariss . lex, ex his obscura,& ρος aperte decidit , in discrimen vocata ; cum ipsis elidein doctoribus axioma sit , t legem, quae plures habet intellectus , nsi posse secure allegari. QSod si aliquando mirari licet, id est in l. Iulianus verum tibiatorem . ff. de condiet. indebit. cuius Bart. μι res lectitas adducit, & cum eo doctores, in re aperta

119쪽

aperta haliticinati. QPorum rationes, te com

menta, Vt non commemorem , est obseruanta,

Iulium Paulum agere de condictione eius , quod verus debitor soluit post litem contestatam, &ante sententiam. Quod enim agat de eo , quisbluit ante sententiam, I urisconuitius ipse oste dit, dum ait, manente adhuc iudicio. Eod Ba tot. & docto . non animaduertisse, plane mirum est ; cum nihil magis i s litem contrarium sit quam debitorem 1oluisse poli sententiam dicere , uod iam erat decisum in l. iudex. eodem titulo, ee cond. indebit. & huius legis structurae aduers ri, iam inta ex alio capite probabimus. Neque aliud studet versiculus ille , licet enim ab lutus sit, natura tamen debitor manet. Pertinet saneta rationem decidendi, ut iam app'rebit. Est a tem decisio, quod is, qui soluit in casti proposito,

repetere non potest . E rit autem casiis , Ut om- Νnes oppositiones doctorum vitare possis , quod tTitius verus debitor soluit decem S eio, quae cum Uteret S eius coram I udice, Titio negante, lis est contestata: adhuc autem manciate iudicio soluit apostea, poenitentia motus, vult repetere , ad hoc nempe allegans, litem stiper his tuisse contestatam,& pendentem; respondit tamen cum Iuli

no Paulus, quod repetere non potest . intem rvisum cum agnouerint aliqui, inter quoi de Cor

120쪽

stilliis in 3 . aduersariora parte, in d. l. I ulianus. non tamen effcaciter i s Iuli, Pauli verbis probarunt. Probant autem I urisconsulti decisionem praedictam , disiunctione pulcherrima, & optimo

cxemplo i, quae utraq; probatio, mentem eorum

iuxta calam non obscure declarat. Aiunt ergo, nihil facere litis contestationem ad hoc , ut Verus debitor solueris repetere possit ii quia nullus casus xuenire potest, ut selues repetere possit. Si enim expectemus sententiam, aut ab lutoria erit, aut 3 condemnatoria. t S ed verus debitor, licet a stlutus sit, natura tamen debitor manet. Vnde nec in lutus , nec condemnatus repetere potest. Condemnatus non, ut satis patet, quod Iurisconsilii non probarunt. At neque atablutus , opimma illa a Paulo allata ratione, quia natura semper debitor manet i, & sententia, nec quicquam natu-Α ram mutare potest . t Veritas enim , errore rerum gestarum, non vitiatur, ut fert docta Vlpi ni sententia in l. illicitas. 3 . veritas. F. de ossicio; praesid. Cum autem natura debitor remanserit,1his liquet repetere non posse , ex notissimo illo in hoc titulo principio; quod is, qui naturale d bitum seluit, non repetit. Vides ergo fortissimo argumento a I ureconsultis exclusis, repetentis 3 intentionem; l quia nempe, & post litem coni statam, de ciuilis,&naturesis obligatio subest; ut