장음표시 사용
81쪽
IVRIS CIVILD. , . animaduerterunt Franciscus Duaren. Ua. 2 . dia sput. annivers. c. 8. & Iacobus Rebard. iii d. c.
i. A t in explicandis subiectis sy ciebus, ipsi, ut alij omnesὶ non parum labuntur. t Erit igitur
diuidenda conuentio , in obligatoriam , dc non obligato iam. Obligatoria contientio est, aut i gitima, aut I urisgentium; quibus cognitis, cognoscetur etiam, quae sit non obligatoria, iuxta coi
siletum I urisconsultis , atque optimum docendi modum, de quo in l. i . cum ii lib. V. de nis, qui sui, vel alieni iuris simi. Obligatorias autem conuentiones satis I urisconsulti ex irarunt, in l. legitima. & in d. l. Iutisgentium. U. de palis. t Est ergo legitima conuentio semper obligat riat, illa nempe, quae lege aliqua iuuatur , ut Pa
lus docet. t Legitimum enim est illud , quod ad ius ciuile pertinet. Vnde illud, quod iuris cia uilis est, legitimum appellat A rist. lib . s. Ethic.
siue de morib. c. 1 o. & I s . ubi sic recte vertit Lambinus, Et cum huiusmodi conuentio nulla sit, non obligatoria, ab ea conuentione , licet minus
principali, ut quae iuris ciuilis sit, exordiuntur I risconsiliti ficum contra saepius, quae sunt I urisgentium, t sicut natura, ita & ordine praecedere staleant. A d quam legem referendae sunt omnes
illae conuentiones, quae a iure ciuili nomen , vim, & naturam acceperunt. Referenda etiam 1 ip latiss
82쪽
o, quae etsi Iurisgetium esse aliquibus placeat, inter quos id praecipue probat Bernard . Vualterus. lio. I. Miscellan. C. Ii . qua tamen ratione
I urisgentium est, actionem non parit, sed tantum exceptionem; ut docet optime Rebard. lib. q. Variorum. c. I. pagina a principio capitis . .
O t Vnde obligatori a non est, nisi inquantum legitima. Quare non est admittendum id , quodissimilius Ferretus in d. l. legitima. se consideras. se iactat: loqui nempe legem eam de conuenti ne , quae Opponitur I urigentium . N amque lex illa accipienda est, de ea etiam conuentione, quae licet sit in generalitate I urisgentiu , ciuiliter quo ad obligationem illi opponitur id est, quae non ni-τ si a lege approbata oblisaret. t Ex qua obliga
tione totam illam diuisionem I uristonsillios in liri, docet aperte Vlpianus in d. l. I urisgentium. in principio: ut non sit necessarium cognitas non esse de Iurcgentium conuentiones, ad hoc, Vt ad I. legitima . reserantur. Vbi cnim conuentioncs sunt in hac generalitate , Iurisgentium crunt. Sed sufficit quidem, si haec conuentio legitima , id est cum hac selemnitate , 5 nomine: cum liacactione , de obligatione de iuregentium non sit. 8 t At Iurisgentium conuentiones, ut ad hanc diuisionis partem accedamus, quaedam obligat ita sunt, & actionem Priunt , qtvedam non Oblia
83쪽
ligatoriae, & exceptionem tantum producunt, ex dicta lege. I uris entium. S i autem ex ea gener liter uis cognoscere, quae actionem pariant ; acci
di pienda erit lex illa a fine principij. t O mnes
citam illae conuentiones , quae contractiim effciut:
id est ultro citroque obligant, quod G raeci S ynaulagma vocanti: quod aperte docet ex Labeone, Vlpianus in l. Labeo. si. de verb. signi f. Vt non recipienda sit interpretatio illa, quoa S ynallagma in d . l. Iuri entium . negotium ciuile signitacet. Hς inquam omnes obligatoriae sitiat,&acti nem pariunt, siue in aliud nomen contractus tria scat; hue sit contractus innominatus. Dum enim contractus sit, hoc , vel illo nomine , semperactio conceditur , ut in d. l. I utilentium. con-roceptis plane verbis probatur. t Alic aute couentiones, quae non vltro citrΘq; obligationem continctiant, Omnes ad unam obligatoriae non erant,& ad actionem parandam inefficaces, nisi tamenii legitimae essent. t Vnde si rem ipsam exacte,& lcges consideremus, videbimus conuentionem, quod ut diximus in generis nomen cli, dii iidi in contractus, & pacta. C Ontractus, conuentio est, quae vitio citroq; Obligat. Pactum , quod unum tantu exriciscentibus altringit. C ontractus conuentio , semper est de iuregentium, semperit, o ligatoria, ut diximus. Pacti aute, aut emegitima,& .
84쪽
tunc obligatoria ; aut de iure gentium , & tunc nuda licet etiam & inter pacta non legitima differentia sit, si recte horum naturam perpendaS. QAod non admodum curavit Iurisconsiliti ; ssent enim ex his quaedam , quae non modo non ciuialem , sed ne naturalem quidem obligationem habent : ut in sequenti animaduersione est tracti dum liquod est pacham non iustum. Vnde aut erit
Hebam legitimum , id est a lege approbatum; &tunc in obligatorium ; aut non legitimu, id est, nudum , quod actionem non habeat , sed tantum exceptionem, hocq; si est iustum. N amq; si non est iustum, neque obligationem naturalem continet , neque exinde exceptionem parit. E st i men cauendum a C uiacio in d. l. i . ff. de ρο- s . Cum quo, si omne paelium nudum appel- . 11 les , t S legitimum etiam nudum dicas , excutabis antinomiam inter mille leges, quae ex pacto nudo actionem non concedunt, ninitque magis fugiunt, quam ex pacto nudo actionem dare; .& d. l. legitima. ff. de pactis. quς aliquadoacti nem ex dicto oriri ait : Cum nempe legitimum est ,& lege aliqua iuuatur. Tum etia Cui ij alio quin donssimi viri sententiae omnino refragatur A lexandri I mperat. responsum in l. legem quam. , , C. de pactis. ubi inquit, ex pactis actionem non ,, nasci ; se subdit, Tunc enim hoc iure utimur, cu
85쪽
rvRIs CIVILIS. nudum est. nam aliter, quid pacti nuditatem co- minisceretur maze omnia , si recte animaduertas, cognosces superquam filisse doctorum dispu- titionem de vestimentis pactoruin . Tum quod non recte dicimus, pactum vestitiim , quia pa-t 3 inim nudum appellamus. t Tum etiam , quia
iure ciuili, unica tantum ratione dictum non nudum etaiebatur; cum nempe a lege auxilium a '
cipiebat, & ab ea erat approbatum , factumq; legitimum. Quam unicam rationem docet Paul. Iuriscon . in d. l. legitima. quod tame nobis iam erit latius repetendum.
29 e pactis an ex pacto nudo detur
actio iure canonico , vel etiam t regni. Cap. IX. a Pactum Eudum pene non cognitum doctoribus. a Pacti nudi di nitio Ar 'Baint . eadem per Saldum.
86쪽
V P actum iustum quid s m iterum nMn. a o. δ c onuentio generalius quid obligatione . ts P actum , is conuentio saepe idem sum. Io Factum lino oppositum, inescax de iure gentium squod a Bart. nitur . O eius exemplum nume
as Obligationum substantia, consistit in animo obligandi. I I rictu vere , o exse nudum inusio iure obligar αυλ1. Q ctio obligationis ea comrelativa. Is I ntellictus. l. a. titulo Is . lib. s . comprolat.
I S tipulatis ab stipulo, id ea firmo , dicta. 18 yntelli I. principi, Inctis. de verbor . obligation Is Verborum obligatio nuda iure ciuisi , nisi si lutitae
ar Ius Regium emnibus pactis ex obluatoriis actionem tribuit , Etiamsi stipulatio non fit interposita. --ua. Si idem serit ius binonicum. Num . a I. a s P Etam de iure I gio iam pactum nudum: nisi quod est de iure gentium nudum , ω non silea rarium.
N TIA inter nostros doctores co tentio est A n detur actio ex pacto nudo. Et inter omnes pene couenit, deurre ciuili adtione non dari: de iure canonico acti nem concedi. Quod etiam de iure Regio co stu
87쪽
stitutum cst. Licci Acmilius Ferretus, & alij id de
iure canonico negent, & a ciuili non discordare affirment; de iure tamen Regio nullus, quem Viademn, hucusque negauit. Ego tamen hanc dis ferentiam inter iura non concederem; licet aliter
pactium nudum , de iure R egio , ac C anonico , quam de iure ciuili accipiendum, mihi nulla dubitatio sit .maod, ut pateat, erit a cognitione pa-i cti nudi incipiendum parum enim cognitum fuisse doctoribus, is serum disceptatio attestatur. N os tamen, ut id fit amus, prius diffinitionem pacti nudi examinabimus. C uius duas ab antia
quis traditas diffinitiones reperies alteram a B aristolo, qui fere semper veritatem cognouit. Baitol. inquam, in l. I urisgentium. 3. igitur nuda. nu. x. & quinimo. nume. i . ff. de pactis. quem
x ubiquc uuntur doctores ut sit illud patium
nudum, quod stat in puris terminis conuentionis. Licet tamen eum omnes pene sequuti sint, net, ipse se, neque illi illum explicant acsi ex intellecti eorum non tota penderet disputatio. E st igitur pactum nudum , cluod stat in puris terminis Conventionis : cum nempe neque habet in se negotium aliquod, ut aperte diffinit Vlpianus, in l. iolent. V. de praescrip . verb. aut nulla subcst in sa, ut idem Iurisconsul. in d. l. I urassentium. 3. sed cum nulla'. st . de pactis. docet. H uius crit
88쪽
A N IMADVERsΙΟN vhi exemptu in omnibus Conuentionibus, quae minutrinque in idem consensum habeant, non tan3 men continent obligationem, et neq; aliud,quam. factum quoddam, respiciunt. Vt merito dixerit Itilius Paul. in l. si unus. 3. Paetiis ne peteret. Κ, , de paelis. in pactis talami vetiari. Quς Bartoli de finitio verissima est, de pacti nudi naturam egregie explicat. At neque reucieta est altera, quani 4 ex antiquis relatam probat Bald. in d. I. igitur nuda. Pachim scilicet nudum esse , quod nullo legis auxilio iuuatur: inessicaciam pacti , quoad obligationem,ostendens. Vt autem Vtramqi pro 1 bes distinitionem fit est animaduertendum, suam, nudum dupliciter considerari. Aut nudum de i re ciuili: aut ut nudum de se,& de iure gentium I llud a Baldo recte dissitatur ; hoc a Bartolo.
6 t Est enim pactium quoddam, quod etsi do
se , & de sita natura obligationem contineat , sique vere obligatorium ; quia tamen a legqaliqua non iuuatur , nudum de iure ciuili reputandum est 1, licet, ob naturalem obligationem, inicis sit ad excipiendum. Nam, ut supra in c. 4. pr uidimus, non in totum ius ciuile a nat irati, vel gentium recedit. Vnde exceptionem o
ligationi naturali concedit l, & , quod idem est, indebiti condictionem impedit. S i enim norma hidicu recte expendas, & indebiti repetitionis e clusio
89쪽
clusio, exceptio est. t Et hoc pactum est, qu04,
iustiam Papinianus appcllax in l. Stichum. f. Iam, turalis. F. de selutionibus. Ut cauendum sit bi Alciato in l. lege obuenire. ff. de verbo. ficat. & lib. 4. paradox. c. 7. qui pactum i stum stipulatione vestitum , ac roboratum interpretatur. Cum nihil namis praedicto. I. contradicat : ubi Papinianus agit de obligatione natur ii per eandem dissetuenda , non per ciuilem : de , , ideo ait, vinculum aequitatis, quo solo obligatio. , , sustinebatur, c uentionis aequitate ditatui. Cum etenim , ut supra diximus in c. 8. esses Iurisco' stillis, pactum obligatorium , de non obligat irium. Pactum obligatorium erat legitimum , a a lege approbatum. O mne aliud non obligatorium ciuiliter, aliquando tamen curn obligatiori
8 ne naturali: quod iustu appellari diximus. i Cunitamen conuentio sit generalius quid obligatione, ut docet Vlpianus , in l. i. g. r. ff. de pactis.
dum est, nullum esse contractum, nullamque Ob'. ligationem, quae non habeat in se conuentionem. E t cum sit conuentio, quae non pariς obligatio nem ; cum enim nulla subest causa, praeter coi uentionem, nulla constituitur obligatio, ut idern
Iurisconsaltus inquit in d. l. Iurisgcntium. f. sed cum nulla. in quibus ana rictis, seu conuentionibus obligatione no consacrabant dPctum n
90쪽
το ANIMAD vpksIONVM dum, seu conuen tione nudam appellantes. N que licet sit, ut sirpra docuimus, conuentio Senus e non tamen exinde tanta disserentia comitatuenda est inter pactum , & conuentionem , vis voluit Rebardus, lib. L. Variorum. C . I. t COI
uentio enim nuda,& pachim nudum tape idem, , sene, ut in l. Alent. I bi, E quidem couentio ista, , non in nuda , ut quis dicat ex pacto actionem ,, non oriri. ff. de prescript . verb. Licet aliqua-do nuda conuentio, nudam voluntatem , scu consensiim significet, ut in l. cum emptor. V. de rescind. vendit . iuncta. l. emptio , dc venditio. io s. eodem . Attamen est aliud palmam, quod iusto opponitum, de quo etsi a Iuruconsultis n5 fuerit fac ta mentio, cognitum fuisse eis, iusti appellatio suadet: iustum enim ad differentiam non iusti appellari debere, plus quam manifestum est . Quod est pactu a Bariolo definitum: quod nempe stat in puris terminis conuentionis , nihilque aliud in se habet, quam pactum, conuentionei P-que esse ; non obligationem , non causam , aut
quid simile; ad quod reducenda sunt pacta contra bonos mores, impossibilia, i c. Et hoc conuenit cum pacto quovis, quod in utroque cst, in idem placitum , & consensis, iuxta Raeti distinutionem, de qua in l. 1 . in principio. U. de pactis. D iffert aute , quod illud, id est iustuin, naturalia