장음표시 사용
521쪽
tur si , istam distensionem, unde durities ac contractio Oriuntur, patiantur, nec undique rumpantur Θ Nonne magis rationi consentaneum, tumorem solum sanguini extra vasa est uso, duritiem autem et contractionem spasmo munculorum, perpetuo tribuere λ Nonne tumor frequens sine duritie aut contractione, durities frequens sine tumore, et contractio post morbum sanatum morata, hanc sententiam confirmant m)8 Sanguis extra vasa est usus ac coagulat US,
ab alio ad alium locum, in tela cellulari transit n); quapropter durus vel firmus esse nequit. Poti part ipse tradit, se musculos nigro sanguine corrupto invenisse refertos so). Nec sanguis in corde post mortem, nec in extremo scorinbuti stadio detractus, coagulatus, quo minus putres CerCpossit inter vitam, probat. Rubras sanguinis particulas esse in putredinem maxime proclives, supra notatum fg ), et eas aliquamdiu in isto statu, ante quam coagulum putrescat, manere, veri haud videtur absimile. Sed, omissis.
conjecturis, aeque ac disiectionibus Pota partii, qui cava cordis plena cruoris coagulando inepti invenit sq): Nonne certiores facti sumus, salaguinem scorbuticis de tramim adeo fuisse corruptum, uti non coiret 8 In scorbuticis ait Van Sruieten, insula illa dicta sero innatans nigrum - colorem habet, inaequalis apparet, grumosa, et levi vis adhibita solvitur in fuscum quasi liqua men, &c. fr).'Rouppe, qui sanguinis putredinem scor buti causam non
admittit, quin sanguis putrescat in eo tamen non negat.
Contingit quidem. inquit ille, ut in ultimo scor buti statu, humores in putridum abeant liqua meta s).' In ε quibus' si corbuticis nempe) ait IIo Tman, loco sangui-
nis crassi, valde tenue, coccinei coloris, et acris saporis serum, nulla crastiore nigra substantia in fundo vasis re-
licta P esluxisse, non sine admiratione conspeximus si .'Vander Mye, in historia scorbuti, qui inter Bredam obsidendam grassabatur, narrat, sanguinem venis detrae tum lividum conspectum, esse foetidum, ac crassum, sed non
coire su). Dr Percival ex Rebus Philosophicis Societatis Regiae excerpsit historiam puellae generosae, quam scor-
p) Vide hujus dissertat, P. 8. q) Vide p. supra.
522쪽
butus invaserat, cujusque sanguis detractus saniem, solutatam omnino reserebat sx . Quae chirurgi An soniani de
sanguine scorbuticorum notarunt, ea quoque sententiae Lindii prorsus adversantur. Sanguinis corruptionem gradatim crescentem, in omni stadio depinxerunt. Initio morbi, sanguis, diversis coloribus linearum lucidarum ac fuscarum, diit inguebatur; morbo progrediente, tenui S a Cnigerrimus; post aliquantum in vase quietis, crassescebat, Cum Colore fusco, caenoso, et superficie viridi, partibus sanguinis inter se minime separatis; morbo ad tertium si a distat pervento, niger, attramenti instar, effluxit; et quanquam in vase plures horas agitabatur, pars ejus si brata speciem lanae vel crinis in fluido caenoso suctitantis solam praebebat. Cadavere dissecto, sanguis asseo solvebatur, uti ramus quisquam major sectus, ex venis qua rurn erat, totum flua dum nigrum flavum exhauriret. Quicquid extra vasta es undebatur, si mile erat; et haemorrhagiae finem
versus mali frequentes, ex ore, naribus, Ventriculo, intestinis, vel alia parte, si uidum, quod ad formam ac speciem, sinite, emiserunt s7 .HuXham notat, aegros vibicibus lividis affectos in haemorrhagias periculosas, imo lethales, interdum incidere; sanguinem ex vulnere vel levissimo immodice effundi; sanguinem iis inepte, ad haemorrhagiam cohibendam, detractum, semper samem conspici, quae non in serum ac cratias amentum more 1 olito dividebatur, sed masia unius formae, semi- coagulata, colore livido, vel fusco, manebat; eumque, quamvis diu floridum, cito semper putrescere sz . Assirmat, se saepius inter febres malignas, sudorem sanguinolentem axillarum indusium aegri quodammodo tingentem; et haemorrhagias narium; non sanguinem, qua leni sani effundere solent, sed tenuem ichorem sanguineum, effundentes, conspexisse sa). Huxham quoque narrat exemplum febris cum pete chiis, dolore, languore, et oppressione praecordiorum summa. Sanguis aliquoties detractus in serum ac crassamentum nequidem semel dividebatur, sed quasi semi- coagulatus in parte superiore colorem lividum monstrabat; levissimus
tactus massam, saniel cum fuligine imae parti adjecta,
523쪽
quam sanguini similiorem, facillime disrumpebat b). Quoddam haud multum absimile Gooch quoque narrat sc). Strach de haemorrhagiis nasi, quae sponte in morbo cum pete chiis, quem vocat, interdum oriuntur, verba faciens, ait: Pertenuis iste sanguis est, neque facile quem-ε admodum sanorum in placentam coit sci);' iterumque similiter pertenuis fere, veluti aqua, iste sanguis est, ne- que facile, ubi frigescit, coit se)' Similis causa haemorrhagiarum e naso, utero, renibus, &c. febribus in malignis, a Wepsero indicatur ); necnon ab Host manno se);
rursusque in exemplo cach extae h). Chaliners haemorrha gias ex ore et naribus cadaverosas ac putridas, in febre
biliosa putrida, memoravit si . Nec non sanguinem in febrepete chiali sui dum ac solutum, et malignis in febribus detractum, vel putridum, Halanoliri ipse vidit ). Sanguinem his in morbis missum minime coire et Wepserus de
Dr Mahit tricli, in historia febris si avae malignae Indiae Occidentalis, ita loquitur: Vena in principio incisa, san- guis floridus, rutilus plerumque exit; atqui refrigerio aeris expolitus, habitu laxiore apparet, quam in sanitate
ε consueverat; crassamentum autem cruoris, post tertium
diem detracti, nigricans, vix cohaeren S, citoque putres- scens deprehenditur; et, lapsis aliquot horis, parum, Vel ne uix, a sero secessisse videtur i,n).' Idem auctor alibi ait: In morbo, de quo agimus, fervor febrilis, atque mo- tus intestinus adauctis, humores in liqua men putridum ς solvunt n).' Dr Lining eodem de morbo disserens notat, sanguinem adeo putridum evasisse, ut, praeter sanguinis evomitiones, e renibus quoque, naribus, ore, auribus, Oculisque, immo ex cute etiam ipsa, nullo apparente vulnere, sanguis eiu uxerit so). Porro Lind ipse, morbo accuratissime considerato, assirmavit, sanguinem dissolutum, larga S haemorrhagias, nigram vomitionem, aliaque signa, febrem si avem distinguentia, febri communi Indiae Occidentalis,
524쪽
dentalis casu addita, morbum essicere sp . Cutis flavescit, se judice, non febribus modo in intermittentibus communibus, sed et saepe in aliis febribus, quod alias, ut in febribus contagi Osis, naturam Carum malignam, alias, ut in febribus quibusdam Indiae Occidentalis, generalem sanguinis dissolutionem indicat q). Hujusmodi di sibi utionem
locum habere, satis patet ; nam Lind ibidem monet, aegros febre flava laborantes, post ingratum cutis, praecipue Crurum, pruritum, tibialibus detractis, rivulos sanguinis per tenuis effudisse, et colore favo lethali accedente, intra 48 horas animas e filavisse fr): imo nonnullos in Pori Maho Prope insulam Rattuan, aere, in portu quem naves occu-Pabant, ob montes altos circumjacentes, impedito et impuro, post paucos dies violentissima vomitione, capitis dolore, et delirio esse correptos, et brevi, sanguinem solutum
per singula supersiciei spiracula erupisse s .
Hisce putredinis signis, ante obitum semet ostendentibus, quin viscera cadaverum cito putrescerent, et intra sex etiam horas in modum intolerandum foeterent si , nemo dubitabit. Denique per febres qui' sanguis nempe detrahitur,' ait Fernelius, saepe animadvertitur, non solum foetidus et grave olens, sed et putridus; adeo ut nec sibi cohae- rere nec concrescere queat, omnibus scilicet ejus fibris putredine consumptis ti).' Morton quoque rem similem sibi ipsi observatam narrat: Denique, notatu dignissimum ε est,' inquit ille, quod mihi nuperrime videre contigit, sanguis foeminae cujusdam, febre maligna quasi erysipe-μ latos a laborantis, per phlebotomiam detractus adeo foe-
tebat, ut ex ejus tetro odore tam chirurgus quam adstan-
fes in animi plane deliquium inciderunt x).'Pestis inter morbos quam maxime malignos ac putridos semper suit habita, periculumque summum venae sectionis in extremo morbi stadio sat explicat, cur tam paucae de sanguinis ejus statu observationes extiterint. Summa audi oritas, Syden hami nempe ipsius, ad probandum, sanguinem in pelle adeo non putrescere, uti pleuriticum referat, fuit allata. Milman asserit, istum medicum venerandum aegrae pelle certissime laboranti sanguinem
ier detraxisie, cujuique ad conditionem depingendam, et haec,
u) Fernelii uni v. med. P. 24 I. xj MOrtou. apparat . curat. morb. univers. P. II, I 6.
525쪽
haec, a Syden hamo, verba citat: Necnon fanguinem ip- sius in acetabulis refrigeratum, ei qui a pleuriticis δεε trahitur non obsimilem fuisse γ) ' bydentiam certe vir
ProbuS ac Verax, non minus quam medicus habilis, sagax, et accuratus jure habendus. Morbum tamen quem, Mil-
manno teste, pestem esse credidit, ipse pro pleuritide et habuit et tradiavit. Insolitum hujusce febris ingenium. inquit candidus iste ac illustris auctor, per aliquot post
dies, animum meum varie exagitabat; ac tandem in me-ε moriam revocans, summum ardorem, etiam post re ite-
ratam venae sectionem in praedicta aegra perseverasse; ruborem genarum adfuisse ; cruoris aliquot guttulas paulo ante mortem e naribus fluxi fle; necnon sanguinem
situs in acetabtilis refrigeratum, ei qui a pleuriticis de-ε trahitur, non absimilem fui Oe, quin et tussim aliquam, et fi obscuros quosdam in partibus vitalibus dolores emicuisse; porro, et eam anni tempestatem incubuisse, quae sinem ε veris, ac initium aestatis complectitur, quae, febribus continuis producendis, minus esset idonea, sillae enim hoc tempore sua sponte quasi dissiliunt, et in intermit-ε tentium classem se reponunt, vel in pleuritides, atque id genus alias inflammationes, praecipites ruunt) denique M pleuritides eo ipso tempore admodum populares fuisse: His, inquam, omnibus rite perpensis, in eam deveni sen-ε tentiam, ut febrim hanc, etsi pathognomicis pleuritidis, aut etiam peripneumoniae signis destitutam, tamen symptomatis rationem habui sie judicarem, inflammatio nis cujusdam respectu circa partes spirituales delites ceu ε tis, etiamsi nullus aderat lateris dolor, nulla insignis spi-
randi difficultas. Ut rem contraham, eo tandem deve- ni, ut eadem omnino mihi methodo procedendum fui sie in praedicto casu arbitrarer, qua in pleuriti de saepius cum succestu singulari usus fueram. Quae sententia deinceps feliciter atque ex voto cessit. Vocatu S enim non multo poli ad hominem, consimili prorsus modo M aegrotantem, rei te ratis venae sectionibus, quales ad pleu- ritidem supra laudantur, curationem commisi et absol-
Alterum exemplum pestis ex Syden hamo citatum nec magis vere nec caute repraesentatur a ; aeger enim, uti byderabam notat, signorum pestis erat expers; Cum nul- tum ades e tumoris signum interrogatus responderet.
526쪽
attamen, cum doloribus capitis vertiginosiis, cum Vomitu.
enormi, atque aliis denique id genus symptomatibus, ei ε depugnandum erat sb).' Post sanguinem ter missum, mox Ante mortem, maculys purpureas apparuisse sertur cj; sed hoc signum, quod alios morbos casu saepe comitatur, pestem distinguere nequit. Nec Sydentiam, cura aeque ac ingenii acumine insignitus, post maculas purpureas, Vel Petechias, quas ipse sanguini dissoluto tribuebat siq), sanguinem mittere auderet. Haecce Syden hami opinio de origine pete chiarum, ab omnibus fere auctoribus confirmata, specie sanguinis a quibusdam descripti abunde probatur. In morbis putridis,' ait Schwenche, dissolutio ε cruoris quoque advertitur, praesertim pestis specie, in quibus non coagulatur sanguis, s scilicet e vena emissus sed gangraenosus et putridus reperitur; quod etiam, in ε eo sanguine observatur, qui post protractam inediam pu-ς tridus et athalinus factus est se . 'Si ex bellu is exemplum desumere liceat, cervum vehementissime a venatoribus agitatum, cum foetido sanguine vulnus stillaret, perire f ,' notarem: Huc quoque, quae de peste canit poeta, referIem,
Aut etiam multus capitis Cum saepe dolore,
Conruptus sanguis plenis ex naribus ibat s g).'Denique, auctorum observationibus plene examinatis, argumentisque contra sanguinis putredinem perpensis, ejus gradum quendam, inter vitam, locum habere, non credere non possum. Finem jam facturus, quae almae huic Academiae, multa quidem et magna, debeo, agnoscam, oportet. Omnia ei felicia atque prospera discessurus voveo, semperque VO-
Prae omnibus vero aliis, viris istis egregiis, Culleno nempe et Gregorio, summa certe gratia habenda, quorum quidem fama meo nil auxilio eget ; quantas enim, et quam meritas, sibi, medicos apud omnes, conciliarint laudes, nemo ignorat: Neque minus eos docendo faciles, quam si Syden. Oper. med. p. 74. o Ibid. p. 7I. d) Ibid. P. 7ῖ.
527쪽
hoc, qualecunque opus, incumbenti, et praecepta eorum et monita admodum profuerunt. Hanc quoque occasionem lubenter arripio, animum
meum gratum et devinctum, in amicum dignissimum, olim praeceptorem peritissimum, Timotheum Healey, Great Ber hamsead, in comitatu Hertfordiae, chirurgum, publice testandi ; qui, rudem me omnino ac inscium, medicinae principiis adeo imbuit, ut quae postea ab aliis acce- Perim, ad accepta tantum confirmanda ac illustranda, va
Neque amicus meus Andreas Fyse, publicum hoc meae in eum caritatis, trium nempe annorum consuetudine suavissima, quae nobis eadem sub domo degentibus contingebat, conciliatae confirmataeque, testimonium dedignaturus sit. Unus hicce vir est, modestia et verecundia omnibus dilectus et jucundus ; egregiis animi dotibus carus et aestimandus: Hunc, rem anatomicam sedulo dilucideque docentem, frequens nunc nostra miratur juventus; hunc laudibus prosequuntur; hunc adeunt, consulunt, colunt; hujus denique in re botanica, aeque ac anatomica, jam nomen clarescens, labores in posterum magis sunt magisque illustraturi.
G ubii H. D. institutionum pathologiae, edit. 3tia, 8vo, Leidae
528쪽
sue a Libri hac Dissertatione citati. Cooeli's Be medicat and chirurgical observations, at an appendix to a former publication, 8vo, Lond. printed sor G. Robinson, and for R. Beatnisse in Norwich. Halleri Albert) elementor. physiologiae C. H. tOm. ii. qto,
Lausanne, I 76O. - disputationum ad morborum histo iam et cura. tionem, tom. vi. qto, Lausanne, I 758.
Hendii s Jacob.) tentamen physiologicum inaugurale de secretione glandulari, 8vo, Edin. I 77 .Hoismanni Frid.) operum omnium tom. i. et iii. fol. Genevae 17 8. Home's s Fran.) medicat facts and experiments, 8vo, Lond. I7S9. Lind's James) essay on diseases incidental to Europeans in holclimates, 3d edit. 8vo, Lond. I 777.
Mahittricli s Jacob) dissertatio inauguralis de febre Indiae Occi
Sanctorii Sanct.) ars de statica medicina, Iamo, Lugduni Ba
529쪽
QUAM, ANNUENTE SUMMI NUMINE, Ex Auctoritate Reverendi admodum Viri,
D. GULI EI MI ROBERTA ON, S. S. T. P.
Academiae Edilaburgenae Praefecti; NEC NON Amplissimi SENATUS ACADEMICI Consensis, Et Nobilissimae FACULTATIS MEDICAE Decreto;
IUMMIsQUE IN MEDICiNA HONORIBUS AC PRIvILEGIIs RITE ET LEGITIME CONSEQUENDIS;
Societ. Reg. Med. Edin. Praeses Annuus, et Soc. Ext.
Ad diem 13. Septembris, hora locoque solitis.
Comiti de Antrim, Agri Antri mensis Praefecto, Honoratisimi ordinis Balnei Equiti, &c. dcc. 8cc.
IACOBUS Μ DONNEL L. TIBI ias incognitus, plurimis et maximis in nostram familiam 8en sciis cognito, honorato, spectato,ipectandoque, has udiorum in re medica et philosoplica primitias suo jure dedicandas putavi: Sed non maximae tuae virtutes, ad quas rite laudandas, mavori in dini opus erat, furat celebrandae. TanIummodo ad grati animi oscium iungendum, et ut, ad illas virtutes sue publice, sue privatim et in arcano, quibus nulla per fecula gens Anii imons in signior fuit, exercendas, diu vivas valeasque, precandum oriandumque, tam debilus tibi honor quum ingenitus mihi pudor impulerunt.
Datum EDINBURGI, Prid. Id. Septemb.
530쪽
TZITA humana certis suibus continetur, quae primum Uenien- tibus annispaulatim augetur,sequentibus paulatim imminuitur, et tandem omnino extinguitur. Cumque adpetitus nostre Uomptati, quam pariunt, haec, υiribus nosris respondeant; indest, quod, procedente senectute, Dita minus sit optabilis, raroquo mors matura fortunam de erandam tollat. Quae res longe aliter in ii Ue habet, quos funera immatura ab ulerunt. Iis irtam in Ditus es, quam aliis lugendus: soletque genus humanum eorum obitum deplorare, qui superstites, de suis, de patria, et toto genere humano, bene merere potuissent. Quod, s rite reputetur, quantae curae, subitaneam a qualibet causa mortem prahibere, debeat esse, sendit. Nihilominus de hac re, quod mirum videri potes, vix quidquam, apud antiquos memoria dignum, Me ad contemplati nem, set e ad usum spectans, reperitur. Ous indagationis laus ad recentiores referbata est, apud quos, quisummis rebus praeerant' humanitatem Iangliensem ad rem aggrediendam praemiis excitarunt. Nil ad mortem repentinam ex submer-hione et cauo caeteris prohibendam, ante mille uni septingentesimum sexagesinum septimum Christi annum factum est: quo
tempore Bata Di focietatem ad submersos aqua ferυandos primi institueriant. Vtiorum deinde exemplum pleraeque praccia suarum Europae civitatum secutae sunt. Ex harum societatum monumentis, pluritusque, quae in si-ttita sunt, experimentis, multae res verae, multae ope mali nes, his paucis annis pror enerunt. Quin et tantus eorum, qui hanc rem tractavere, numerus est, tam magna nomina, ut
facile quisquam, prima facie, eam prorsus absolutam perfectamque jtidicaret. Quod tamen longe aliter esse, ii is, qui in hocstidio maxime versati sunt, ante omnes persuasum habent. Cum argumentum cum tot tamque pulchris corporis animati contemplationibus peran feratur, seri non potes, quin indagatio bus novas in animo notiones suscitet, jucunditati que et admirationis fons perennis eDadat. filio eυ irintiora et peripicua magis snt, quae de hac re differenda putaυimus,snximus quendam pauca temporis minuta a)ua demersum, sublatas inde pro tempore actiones, adductum-