장음표시 사용
221쪽
196 Laurentii Vrsellij de Foroliuio J
tuta; quia tunc ea non diceretur atrox, veluti dicitur ea, quae insertur coram persona tutis dictionem habente , idem Puteus icta decisiona 29s. O Merius in sua collect.8 a 4 par. . iuxi incones. I o.
3I Amplia decimotorio, quod id quoq in socio procedit: quia potest pro iniuria alteri consecto in itinere illata contra inritiantem agere, ut ait Pur. iam ,
de i ysib. I et 31 Limita tamen primo ad quod fuit dictum de parente, marito, iratre,alioue cosanguineo illos agere quidem poste pruinteresse affcctionis 3 sed non pro eo pes
33 Limita secundo quod ista actio non potest per coniunctum intentari pro C mendatione honoris alterius coniuncti defuncti, si non sit haeres intariati, ut optime ait idem Surda. deci . 89. num. II. dc veluti late dixi in verbo vincusatio. 34 Extende huiusmodi limitationem,
adeo esse veram, quod ina Ino oh mort Chaec actio extinguitur ex delicto proue Di eos, nec ad saeredes transi, quod tamen intellife verum ante litem contestatam , locus autem post eam coa- tutatam: quia tunc ea ad Egredes transiret, ut diit inguit Suia ibliv.num. I .
33 Limita tertio, quod huiusmodi actio non dc beatur nisi dolus, dc animus inimriandi concurrat: quia animus,& intemtio distinguunt maleficia, nec lata culpa sussiceret, quae in criminalibus dolo non aequiparatur; quicquid sit in ciuilibus ι. quod mrua, I. rip ὸμι, O ibi Doctores,
docet ex quibus actibus bonus, uue -- lus aniαus dcprehendatur, dc veluti Gliam egomet dixi inita in verbo Animus ubi recurras. 36 Nota tamen , quod in dubio animus iniuriandi, non praesumaur,ut is Suta. d. dcc 39.nu. 17. Et ratio est; quia in dubio ea interpretatio semper est iacienda, ut delictum excludatur, ut ait Rota per Gu-νν. XHau sua dec. 3s I. m. 19.ι7 Contrarium licet teneat de . cf. Flor. I S. nu. 3. ubi ait, quod in dubio animus iniuriandi praesumitur, & d communi testatur, licet pro concordaninita istatum opinionuixi, tali modo ut diis
stinguendum , et sic quod prima proc dat Muando verba sint talia, quae ad malum, oc ad bonum referri possunt 3 quia tunc in dubio iudex debet semper sivum
arbitrium in mitiorem partem inclina. re, dc sic vel ba ad bonum referrL Secunda vero procederet,quando verba,& an, mus in se essent omnino mala, ita ut non nisi ad m iam necessario essent refere da; quia tunc in dubio pro malo animo α mala natura esset praesiumendum. vabene distinguendo ait Magonius in diam Aramne 26. uum. 16. Osequinti,Maia Lucenss. 38 Limita quarto , quod ista actionaria detur contra eum, qui verbum iniurio sium in iudicio protulerit cum aliqua causa, ut ait Surae in pracuato loco num. 26. Velutae conuerso procederet, quaad scilicet iniuria etiam extra iudicium esset illata,quae ullo modo sine causa non excusat, ut ait d. Magon. ιn aeder I9.RMa Flori ubi in subiugit, quod quaelisbet causa etiam iniusta sui ficit ad excludendum iniuriandi animum.
39 Limita quinto, quod huiusmodi mctio anno praescribatur, ut ait Rota is deci funiea,de aecusaι.O dec. 2. de inluria in nousi,quod tamen secus esset in actio ne imuriarum descenderi. ex I. Corneli , quae non tollitur anno, ut ait . 1sing. in sua obser. 84.cent. I. quem sequitur Camisi cnati in verbo Iniuria, vers. Imur avrum, quemadmodum dicitur quoquo
de iniuria picta, vel scripta, quae anno non tollitur, sed ea ad instar realiut post annum intentari potest, ut ais Ro inta in dicta decis x.de iniuriidem ait GyLub. a. obseruas. Obseruatione Io . quem sequitur dicta camera Imperiali, lustra allegato loco , in vers. Picta. Sed quod ilia prima actio iniuriarum dicatur mi maioria,& quod illa uti talis et iam ciuialiter loquendo annali praescriptione tol
Sed est bene verum, quod annus debet esse utilis, de propterea ignoranti, non cinxit , ut ait Rota , c, Doctores tia
222쪽
Concl. XL. in verbo Actio iniuriarurn is
Apra , O Gratian. dee.s 8. N. I. aut hertio modus, quo filis illata iniuria, ad 4o Contrarium licet teneant quidam,& tradita pet Peguen in I - u i 3.
indicta asina. nam. a. de inium. Sed ego ε vade iniuriam passus potest Iudice praedicera opiniones tali modo concor- petere, ut iniuriantem condemnet, ve datς nempe, ut prima pmcedat, quan- ad petendam sibi veniam, vel ad aesti-do iniuri a esset verbalis,& leuis,quae in- mationem iniuriae , auae tanti valet, iamiam Ialtem perpetuam non irroget. quanti ab iniuriato aestimatur, ut mox secunda vero, quando secus, ut colligitur dicetur ,ut ait Gratiam in sua deris exinis quae deducuntur a Itota in dicta ne I93. - Ocb. 2.- bt m auit. Animadirertendo qs Sed est bene verum,qubd praedicta in praeterea, quod iniuria,quando eonsistit cumbentia,&praeambula superhoe ante in nullis verbis, intest quandocumque prolationem sententiae praecedete de- reuocati s lacus verb, quando fuisset de- hent,ut ait Cami Imper. in verbo iniuria. M uenim ad opera lacti: quia tunc talis & qualia lint.& esse debeam huiusmodi,
Iunuria reuocari non po dicet de con- praeambula, docet να lib. a. obstuat. traria, de veriori et iamia primo casu te obseruatione io a. n. 8. ι
I hol f in deci i o. ca. 66 Item pro ementitione facienda illa- i . N DD atlagati a Grar in ἀώς. . n. I tae iniuriae, ait 'Miose. Marc. in sua pSed ego dictis opiniones hoc modo cin decis. 34. num. 6. par. a. quod iniurian- rasar tepe quo d primaprocedere Pos res debent recognoscere eorum erro. ' P te T verbalis calor rem, & se declarate, qubd per os suum irarundiae illatae ,&quando super ea lis mentiti fuere, dc riguer. in Iua dec. 13. non fuerit contestam . Item nisi iniuriata, resert unum ea sum da, q uodam qui di- esset atrox, veluti quia esset iacta in lu- xerat alteri, Φ erat unus iudaeus, illudcxclicio, vela periona minori contra marin postea in multis locis affirmauit, quirem, quod est albitrarium Iudica.iucunda quidem Bit ob id condemnatus, qubdvero opimo procederet, quando iniuria duceretur per loca solita Ciuitatis ad pila d liberno aniuio, sed impliciter ca- bllae reuocandum verba, quae dixerat, Icte iracundiae iliata tu illet, dcuonia a & ad die dum, ciae haueua mal det- loco oo qurm ea potIet dici atrox, ut to. Sc qubd per annum quoque mitte . ait I ut. -Jua decisione 29 . libr. I. Mo- tetur in exilium, dc in hoc videndus esthei. δε μυ i 6 . ν raterι allegatε ιὸ distris. infeta iacis r 3. ubid Icet an Iu Gratiano in iacta decisione 38. nam. I 6. dex iniuriatem condemnare debeat,postdc seqq. dc Ibi ia et, quando per re- quam mentitus fuerit, vel veBiam P Dcκ aiionem dicatur haec actio extin- tierit, aut tamam rellituerit, oc quando
condermarus huius di actione possie i Extende igitur primd, qubd dictaa infamiam euitate, docet Gol. in obseν-
iniuriarum actio per interuallum tem- uatione ror. per totam lib. a. oces Grat. potis remissa censeatur, viatιHuius in insua decis d. num. II. o I 2. dicat,
sua decimnes s.ciuod tamen secus esset, quod poenitentia in delires no prodest veluti si essemus in reuocaticine iniu- sed bene operatur, ut iniurians mitiustiarum, ob quam dicta actio extinctia puniri debeat eluti dicitur de pace,que a censetur ι quando tamen iis Lerit non tollit,sed minuit delictum veluti di
x Extende secundo, quod ciuilis in ita ad euitandas vexationes,& ne obiurgia, su criminalem extinguit . ut ait Thes. & Iudicia multiplicentur iniuriam panmssa dec. 18. eum ibi allegat. sus cogendus venit omnes contumelias
43 Modo sequitur regula, quommodo simul in uno iudicio coniungere, &sic iniuriae sint puniendae, leo prius tria omnes actiones, tam ciuiles, quam sum consideranda, α primo qualitas criminales comunctim Gducere , li- muriarum, secundo qualitas iniuriati; eri tamen possit actor, aut singulas
223쪽
iρ8 Laurentii Vrsellij de Foroliuio
ngulariter aestimare , vel omnes unica aestimatione comprehendere, ut ait Cyn. de Salis 11. alleg.a Grai. in sua dee. I. I.
q8 Et reassumendo id, quod fuit dictum
de xstimatione iniuriatum facienda, M. clata tunc procedere, quando ea per testes ruit probata: quia tunc valeret sententia etiam si Iudicis taxatio non pra cederet , ut ait Eora per Cresc. in deos. mmca de iniuri49 Extende primo, quod inattio Iudex possit pro eius arbitrio iniuriam taxare.
absque quod pars iuret, di ite sequitur,
quod sententia Iudicis a quo annullanda non veniat ob non prestitum Iuta. mentum a parie iniuriata, super aestimatione iniuriae, ut ait Mi g. inerat. I. cbseruat 84. quem sequitur Cam. I . in verbo Iniuria veis iniuriarum. Io Poena autem iniuris illars ea erit,qua-do in tui latus agit contra inauriantem asistrens medio iuramento se maluisse certam quantitatem pecuniae perdere . quam nutusmodi iuriam te passum fuisse Quinimmo coperit haec actio etia ad omnia damna, dc interesse, dc qualia sint, docet Sord. in dec. 89.n.7. dc IO. dc Roιadec.I.de iniuriin no. immo nec ea vem in rc missione iniurionisi expresse id flagrit in pace dictum k vel nisi esset remissio ituuriae adeo ampla , ut etiam damna, dc interesse apta esset comprehendere , veluti dixi superius, sub
s I Subextende, quod etiam iniuriatus ipse possi piceria auctoritate ini riam vindicare, sed quomodo id ei facere liceat, tradit Gram in sua decis 13. edi deris. 23. O nt. Faleri in decis. 8.
d. iniuris a Sed declara tamen,quod ille, qui fuit
ab uno verbis injuriatus, non potest armis illam iniuriam vindicare,ut ait Soerisn decis l69. quod tamen secus veniret dicendum in eo iniuriato,qui vellet venis dicare iniuriam tibi illatam, dicendo illi aliam similem, dc aequalem, dc sic vendicando iniuriam vel balem non armis, sed veibis ipsis su ilibus, animo tame defendendi iniuriam, dc non offendendi inimicum, & tunc licet in totum non excusetur mitius, tamen Venit puniendus , ut ait Lοις. - μῶ aec sone 38. numero Z. sequemi. 3 Declara eodem modo procedere, is ia,uiurifrant e, quando ante litem contesta tam planiteret: quia tunc veluti ille post na mitiori esset puniendus;ita quoq.D posset iniuriatus ita acriter iniuriam sibi ab eo illatam vindicare . idem Capis. micta dec. s 8. num. 3. Faberi in Iua dec. s. ia iniuri Praeterea erit notandum, quod huiusmodi actio non potest intentari a Procu. ratore nisi mandatum speciale habeat,
s Rui lus in huiusmodi actione iniuriata est necessaria sipuificatio ad hoc,ut pars certificari positi, dc testes distincte de
cusat in nouis. ubi docet quomodo libal lus, & articuli sint concipiendi in hac a Ctione ciuiliter intentata. 3 6 Sed quando ista actio iniuriarum ciuiliter intentatur, tune non est necessa. ria tanta specificati quanta in articulis obiectivis,uti magis odiosis, dc de multis casibus in quibus poti stimum specificatio requiratur, vide Rota in deos. I. Gliheli. oblatio in deest. de sequeat.
post. de facit quoque decim secunda
eodem ιio. in. antiq. ubi habetur, quod ad hoc, ut commissio iniuriarum, cen statur criminaliter concessa, opus est m
tionem fieri expresse in signat uta de iniuriis: oc facta praedicta specification ,
tunc reus potest reconuenire actorem coram eodem Auditore super iniuriis imPetrato,ut ait quoq. Rota in decis. 3. G
7 Secus vero, quando contingeret iniuriam alicui clerico inserti quia tunc locus erit praeuentioni ut ait Guiae papa in dec. 362. licet multi dicant,quoa clericus e lectionem soli habeat.18 Sed huiusmodi occasione iniuriarum, quae inuicem inter homines saepe oriri solent,nolo praetermittere loqui de illis ituurijs,sive percussionibus, quae inter lai, eos, dc Clericos aliquando licet perpe ra) euenire contingiit ob quas solet saepe praeuentio in iudici js altercari Icum talia delicta dicam ut esse mixti fori, ut est text. ιο ιμ qu s in boe,C. de Episcopis, decurim c. cumsu generati defra comper.
224쪽
Conch XLI. in verbo Actio negot. gest. γ' st
qiae sint crimina mere Ecclesiastica , αque meie secutaria . Ac quae rurat , vide idus est etiam Caball.ιυμ νυώ.cra
39 Licet in hoc concludant Doctores omnes , quod eo ipso, quod de praeuentione coastat stitim processus praeuenientis tacit silere iurisdictionem iudicis praeuenit , adeo ut amplius in ea caucia se ingerere non possit . ιextus est in cap. proloquisti de fors comperem. Is qui1 ροι ea. f. de iudici O ibi Barbos uiam. 6. H
ubi loquitur de homicidio , cum iactile
G saetis. d. deseris rei defensione I .c. 8.π. . exseqq-εo Extende praeuentionem in huiusmodi delicio mixti tari, adeo esse considerabilem. dc prim legi atam, ut propterea Citatio vel balis, siue facta domi, sussiciat pro acquirenda praeuentione, ut latissime per infinitos Doctores dixi in verbo Archiepiscopus, ubi recurrere poteris: quia ibi hanc materiam ad saturitatem discussam inuenies .
ARGvMENTUM.ACTIO NEGOTIORvM GESTORUM quando , & contra quos
CONCLvSIO XLI. x A CT Io negotiorum gestorum nota, quod dieitupla perinua,
A. non autem in rem uext.est in cnego ιm, et ibi Alex. et alis, C. denegυ.ges . unde ex hoc insertur,quod
quando quis pro alio soluit ;& sie pro eo negotium utile gerit potest huiusmodi actione sibi eontulere, veluti fuit de. cisum in Romana donamatis de Cremi
aum coram Reuerendissimo Coerino De-eano me scribente, dc obtinente. 3 Declara tamen, quod huius odi actio non datur. quando utilitas cessaret, stullta ea , quae ait Ban. m ι. mandam, π.1.1 de negot. gest. 5c ita Lit de citam a iussa Ur jura coram Manaeaneis.
3 Declara secundo, quod actio praedi'ctra se compatitur cum actione manda ti, ut ait Roxa vis lura, ra ιn dicta Romana collecta coram Coccino.
4 Declara tento, quod negotiorum gestor acquirit actionemei, pro quo mit, secuta in illius latifuatione, velutitat decitan in Romana centri Iuua 8.
Iunii I 6I . coram Piν ouano, qua es de cim ιγα num. a. apud Cincium in tract.
decensibus, ynde videmus, quod nota rius stipulans, dc acceptans nomine alicuius absentis,ius illi acquirit, tanquam negotiorum gi stor, ut tale dictum it Romana iritu lanis Nauarra coram Robusterio , qua est vad Taιbiam de Gog.
3 Subdeclara, quod iste negotiorum gestor tenetur ne dum de si ,sed etiam sui substituti culpa, ut ait Franc. Marc. dec.
6 Sed ad sciendum, quando negotiorum gestor, teneatur de neglectis. ocquando non, opus est tali pacto distinguere, nempe
7 Aut quis inc pit alicuius negotia ge rere, oc postea Musici & tune de illo te
tio accessit, uti omaia gesturus: dc tunc de omnibus tenetur. υι es tex in LPom, pomus in negostis,infin eumseq. g. δε--νι. gen. Aut non accessit, ut omnia ge iturus, sed ut quaedam gesturus,& tunta Aut alaus gestutus Kisset omnia nisi ipse accessisset, Sc tunc de omnibus tenetur, ι. ε pupilli, S. videamtis,s . eadem . Aut alius non erat gesturus, & tunc non L netur, nisi de his ad quae gerenda accessit, i. tutari, C. de negor. sest ei I. tres sute ei, j. 2. A de adminis ι. ιMori u
225쪽
a oo Laurentij Vrsellij de Forolivio
9 Animaduertendo tit,qubd illa regula, quae ait, bd qui Cepit adimplere tene tur,procedit in eo,qui necessariis officili
ahq, suscepisivi est in tutore,& curatore qui valde disserui a negotioru gestore, Pro quo facit altera regula, quoa scissicet actus volutarii no plus ligat,qua volutas sitiret Baν.ind.Ltuι.C.de neggesi dicat,
quod debet intelligi de ea volutate,qua quis habuit ab initio. ado ad gerendunegotia accessit, Et siemedio illius distinctionis,qua superius dixi procedi debet. Io Extende, quod ista ast ici negotiorumi ge storum detur soluenti debitum, pro a. ho, etiam eo inuito: quia negotium utile pro eo gessit, veluti fuit decisum in Bo
bris I 6 3. coram ordinati Lancello so
II becus autem, quando negotiorum gestor sine mandato, vel officii necessitate alterius defensionem assumpsit, sed suciscubuit: quia tune ipse non debet posse consequi expensas, quas secit, ut ait M noch. cons. Iψ . nu. I. O nu. 37. O 38. 11 Extende secundo, quod hac actione Negotiorum gestorum tenetur ille , qui pecuniam alteri debitam, vel creditum
alienum verum, vel putatiuum exegerit, lacuta tamen ratiabili me ill Ius, cuius nomine suit tactae X actio. ιeκι. est ιn ι.εFecumam C. de negoι. gest. υbi Bolae de Salicet. in Lpvιlli A. uem quaer/tiar, et ιbi Bart. m siquis negotia deos. Πι. veluti eodem modo dicitur de eo negoticuugestore, qui sciente, & patiente domino illius negotia administrat: quia tunc talis. ex contractu iacto, ei praeiudicare potest, ut dicitur de tutors, qui publice, εχ palam administrat pro pupillo,oc qui protest reputetur: quia tunc scita pro eo illuobligant,si illius praesertim uosori celeritas huiusmodi obligationem expostularet, ac ex eo illius utilitas resultaret, ut ait Grat. tib. 2.dis p cap.3 6 Olcr ιuum ucap. 38 s. num. I. e seq.I3 5ed nota tu tamen quod negotiorum estot siue simplex factor non Iecetur li. ros rationum conficere, ut ait Ancbariis conss. 3 3 odub nu. I Q. So c. eos. IS9.n.
r Sed si contingat, quod negotioru gestor alicuius priuati diues fiat, tuc nina, quod no praesumtur ditatus de eo, quod in administratione habuit, ut ait Bala. iaJuo co0 M. Imrip. ista e abutis infin.
rs veluti di ei de administratore rei alimnae, qui non praesumitur acquisiuisse de
niS eius, cuius administrator fuit: nisi in contrarium urgeant Praesumptiones,
gulamer lib. I. & eo magis, quando ille ellet vir industriosus & aliquid haberet de proprio: quia tunc ex propno acqui sivisse praesuinitur, ut ait Surae in a deo.
I6 Vulmo nota, quod ista actio ad faucirem gestoris negotiorum haereditatis a
iacentas adito est priuilegiata, ut propic rea omnibus credit Oribus sit praeserendus pro sua mercede, ut fuit decisum iaBellucana discussionis a 4. Maiis III c ram Carae Lancellotto ,eniore, ac de hoc multa dixi in verbo Advocatus conri. 6 o.
De actione personali ex testamento , quae datur pro Iegitima. CONCLUSIO XLII.
i Tr AEC actio competit pro legi' tima. unde cum haec male ria legitimae sit valde pulchra , dc utilis, & ego penitus ignorem,si de ea sim in verbo Legitima, iuxta praeordinatam methodum alisphabeticam tractaturus,cum vita hominis sit breuis Ars vero togandcirco istius actionis occasione nolui pNtermittere quasdam regulas de legitima constituero Ee prima erit super eo, quid sit legitima, α quibus perIdnis ista actio competat, Die m quanto tempore duret: Secuda erit, an leg. tima ascendentium, & descendentium pari pauli ambulet: Tertia, quibus
226쪽
Concl. XLII in verbo Actio person. ex test. zor
P rsonis ea debeatur, de quanta esse de-brat . inarta ex quidi rebus,ea sit detrabenda; Quinta quado ex rebus fide ommisso abiectis detrahi debeat. Sexta superqlibastebas fili compatatio te giturae. Septima P legitima tanqua speciali nota digna sub generali dii positione non comprehendatae, sed de ea sit murio ipecialis nece: Dria. Octaua, quoa 6
ca tanqua de iure narae debita nullo onere nec ulla conditione sit gravanda. No. , dc ultima erit super eo, ne si qa te tempus sit attengendum pro ea consequeuda. unde redeudo ad ii tegulam erit in primis nota ada n, quod legitima est portio eius, quod quis esset habiturus a , intestato, quicquid dicant illi doctores vario modo de illius diffinitione loquentes,cum ista sit ceteris dissinitionibus venior,ut ex Iutibus mox allegandis clare probabitur. a Successive pro vera traditione istius primae regulae erit scieadum, quod illa actio omnibus com etit, quibas te gitima debetur, ut ait Rota dec.6 Q. N. S. γ
3 Extende, quod pro ea quoque detur petitio haereditatis, nec nou iussi. cium familiae herciscundet . ut ait Gra
4 Contrarium licet videatur tenuille Rotam in L Romana Iegitimὸ I3.LMaij
I6I6. coram RP.D. Vbaldo ubi ait co trariam opinionem non esse tutamia, idemq. te et Preegri destiari ara. 36. iavltimis verbis, qui omnes tenent peti- 8tionem haereditatis non dari pro regi,
s Concorda tu tii, quod prima opinio procedat,quando filius est instillitus in
legitimauecunda vero procedit quando in ea non esset institutus. Nam in primo casti petitio hae ted Italis daretur,ia secundo autem a ciue ex teitamen ro ageretur, iuxta ea quae ait Salicet. λι. si quis C. de inus ustamen. Cuccus de tigιιima in ris. legitima, est quota bonorum crast . de success. in s. legiι-a q. vl-
26 .παm- .lib. 3. Rotatbι cisam maldo qua spenes Merim. G. 3O.n-8.Cum Rursus concorda, i, prima Opinio tuae procederet,qn in hereditate inuenitentur corpora haereditaria: secunda vero quando solum in ea iura, oc actiones ex
tarem: quia tunc filius poterit Ucie co. tra redem, ut sibi iura i& actiones contra detinentes bona cedat, ad hoc, ut
Postea pro consecutione legitim , siue illius supplementi sibi competen. procedere possiet, de sic haeres illo casu ta acta praedicta cessione liberatur, sed si ille torsan Iura cedere non valere L ,ex co: quia illa iam remiserit, tunc ad interesse Ieneretur , ut ait m. consiti o9. n. 7- 8. O Graιιan. istam Iib. p. a.
Extende idem quoque procedorta, quando ageretur pro illius supplemeto, pro quo, cum ma detur hypotheca, nec propterea illud actione personali ex testamento peti potest ; sed solum condi- time ex lege.vade hinc infertur, quod exceptio supplementi non impedit imis. sionem in laluiano, cum illud sit incertu, ac de manu haeredis sit capienduuncer- tu aut isto casu illud dicitur, tam ratione laci, quam quotς fundi; quia nescitur quota pals fandi debeatur, ecpropterea ob incertitudinem nulla filio poteli aequiri possito, nisi ad Qt tauorem clau .sela constituti ad sit, ac altera capiendi
possessione bonoru propria authoritate,& Iudicis auctomas concurrat, ut ait
Gratianus lib. I. Δμept. c. I98. Num. 18.
3. Iulii I6ci 5. coram C ν . Lancellaιso, qua es penes Statii. dicta decis. 6o. n. s. Et ratio differeti , quare oro legitima detur actio personalis ex testamento, dc pro supplemento illa conditionis ex lege,ea eit: quia legitima debetur tacitὸ ex testamcnto Teitatoris ἱ Supplemcatum vero debetur ex iola legis dispositione, & inuito Testatore, di de manu hqredis capi dinet. dc propturea pro eqfilio retentio non datur, neque bypoth
227쪽
Laurentii Vi seliij de Forolivio
ea veluti utrumque danir pro legitima , ut ait RGa mox alleganda co am Cardo Lanc ellorιo. Vnde condictio ex lege dieitur remedium extraordinarium Actio vero personalis ex testamento ordinarium t ait idem Grarian.dicto cap. I98. num. I s.& I6. dc Rota dicta dea fio. Ienes Statil. num. I. in Romana Sat. tiranι lu- 3. Iutir 16o6. eoram Card. IanGritto, qua es penes Me, linum delegitama deo. II. num. 6. cum seqq. dc in I ase Diana Dei commi sq. Iumι I6I8. coram Reuerendi mo Coccino Necano, qua est penes eundem Mo linum decis. 7. num '.s Quς enim actio durat 'acio triginta
annotum , Ut ait Rota reiecta opinione Tara. in Romana tegitimae I . Ianua ii
Io Contrarium licet teneat Marsor. variarum resol. lib. 2. eap.67. Ac ibi alios allegat tenentes Statutum Vrbis loquens de prescriptione se,cdecim annorum, filios excludere a pretensione Iegitimς. II. Concordari tamen possunt liuiusmodi opiniones tali pacto nempe, quod prima procedat respectu illius Iuris legiti. mam petendi, siue illius supplementum; secunda vero quoad ius quaeretandi testamentum patris, siue fratris, quando turpis petibna ab altero fratre esset instituta, quod enim ius non nisi intra tepus quinquenij exerceri potest;adas eo elapso illud amissum censetur, ut ait Rota per Gregorium XV.1 1 sua deer . 89. u. & ibi testatur hanc esse veriorem opinio. nem reiecta illa Bamotoli,ut superius dixi,& veluti ait idem Greg. lndecf. 338. in fine. e γ Rota in dicta Romana Iσι-
I 2 Et ratio quare supplementum locoquetreis non succedat ea est: quia illa via
νε relς contendit testamentum annullare Ialt era vero iupplementi pro sustitienda voluntate instruit, ut ait Rota per Gregorium XV. deos. 489. num. S. σε.
veriorem, & fauorabiliorem, extende
Primo . quod neque etiam dicta priscim
ptio 7 .annorum currat contra euinqu
i ona possideret, super quibus legiti
detractio 'ςtendatur pro eo tepore,quo in eorum possessione permansit, ut ait cinnocb.ιons to I9. num. 4. ω I.Gω-rian. tib. I. ses ta ιon. cap. 6 a. num. 3. cumsqq. dc ira quoque fuit dictum a Rosa in Romana HaeredIIatis de Valle I 6 Februarii Iso I. coram Card. Messivo.i Extende secundo,parimodo procedere In eo, qui in pupillari etate vivereta: quia tune prescriptio dormit, dum illa ς-tas durat,cum non valenti agere pri eti-ptio non currat; s ecus autem in minore,
contra quem dicta Π scriptio currit, sed est bene velit, quod ei beneficio restitutionis in integrum saccurri potest,ut Die dictum a Rota per Gregarium in dicta deris 489. η m. 33. O. q. Is Extende tertio,pridicta nedum habere locum respectu filii, verum etiam res-phctu dicti filii hςredis reprobato consi- clio Anglii, de aliorum, qui tenent huiusmodi actionem hqredi niti non nisi intra tempus quinqueani competere, ut ait Rotapis Gνgonum In dicta decis 689.
16 Contrarium illi extensioni licet te
1 Ratio autem illius primς opinionis ea est: quia disserentia inter fi ilium, de eiushqredem confunditur, ex eo, quia ius defuncti in periona hqredis no mutatur ἐsed unum, di idem est; cum ii rediras sit uniuersialis succestio in omne ius defun
I 8 Extende quarto, quod dicta pWsa,
ptio 3 o. ann. detur etia pro consecutione legitimet, siue illius supplementi, non obstante Statuto ribis cap. II 8. lib. I. de praescriptione I 6. annisum loquente: quia illud in ea sibi loeum non vendicat, ut - ait Gratianus lib. s. discept. cap. 8 7.nu
3 . subdens illud solum habere locur in causa mutui, depositi, aut alterius contractus cuiuscunque generis. QI9 Declara tamen, quod pKdicta pissa, Ptio non currat, nisi data scientia illius, qui huiusmodi actionem experiri debet, alias secus per regulam illam, quod imoranti priscriptio non currad. Quinimmo
228쪽
Concl. XLI Un verbo Actio person . ex test. Σoa
eempus in hoc debet esse utile, ut ait Menoeb.
I o Contrarium, et .s dicta priscriptio 3 o. annarum currat et data ignorantia, ait Hunis cν.
tima spacio 3 annoru prς scribitur irrevocabiliter,ab . spe restitutionis in integrum a die mortis patris, ex ea rotae: quia ad pete da legi. tima datur actiones petitionis liae reditatis,c si dictionis cx lege,&ius de nullitate testamenti dicendi, quae cu sint personales, igitur dicto tepore pstributur, ut ait Menocb. a ι o s. ψ M. O
a i Rursiis ex tede,st state dicto statuto,p st verbi gratia ultra topus et o annorii, quis debitum amplius petere n5 valeat, illud no coprehendit legitima,& sic filius ultra illud tepus ea pe
21 Et r6 ea est: quia legitima no c6prehenditur1.b statuto generaliter loque te,υι au Rota ibi Jupra, sed de ea mentio specialis est habenda, ut melius ex mente Rotae inserius dicemus. a a C sitrariu in videtur tenere Marescor. var.res
14 Et ro istius sec fidae opinionis ea est 'quia praescriptio statutaria a o. annoru dicitur luccedere in locum praescriptionis iuris comunis,quae Cit 3 .annoru,&Ppterea cum statu tua erat 'rapcriptione illa 2 o annor videtur et interii
peria ipsa prςlcriptione trigenaria, Ied a prima opinione n6 est in recede du, ut ait Rot. ιιγι IV. a 3 Et tenedo hac sec si da opinione, declara ea primo, no procedere, qu statutaria priscriptio fuisset semel interrupta r litis coteitatione cuhς rede: quia tali casu ea interruptio actione Ppetuat, adeo,utpostea sit necessaria noua pscriptio a die interruptionis, nsi aut statutaria, ut prima, sed uoua sua ius coe, i erit 3 o. ann quia ea scines interrupta, amplius.ad illa non est re. curredii, cu tuc statutu cesset sed ad altera de iure c6muni i Glagi eda venit, iuxta tradita p
I 6O9.ror. ναSacνato,& late fuit discus, si de hac materia in Re o pecuniaria ira. I un. I 24. . . Me uno, in qua plures casu S ponuntur, in quibus per prescriptionis interuptione reuer latur ad statutaria, siue ad ea iuris c sim unis,&in tenninis Statuti Vrbis,ait bDυγοι.var. res . OI. n. 3. dc eqqlι. 2. card .ser 2b dec. 926.8 . . O Ge. 9 Io. n. 3. de in Maeeraten. Saluiani. EI.
26 Secus aut qn ea esset interrupta per simplice citatione, ab ' comes latione litis. quia tueactio non perpetuaretur, sed nouae statutariae praescriptioni esset locus, ut dicunt Batae. Ale, Castri of Socm. oc 3n cui alleg. d α. Mareseoti var. WhLe. 67. n 8. cum seqq. dc Rot. 1b0π' Vnde hic obiter sed oportune erit animaduertedu,stpluribus modis praescriptio no interrum pitur, et v, via iudicii assumatur, & primo, q iactor iudicium inchoauitu ed in eo succubuit, ut suit dictum a Rut per Burat. dec. 172. n. Io.& uec. 3o n. . ibι in adsit. Quamuis tamesecus sit,quado setia esset nulla, di iniusta, siueqn ab ea fuit appellatum, de causa appellationis fuerit prosecuta, υι au Rota per taria de
ctorum ea est 'ula lis tunc praesumitur calumniosa, ut suit dictum in Eugubma beneficiis. Petrι is. Iunii I 9ψ coram Card. Pam bil m. secus tamen si ex actu nullo fuerit in possessis re mala fides inducta, r. n. ex coniecturis probari potest, ut dicunt DD. allet. ab addenιe a.
Secud , nsi intempli pscriptio, q1i lis ex aduersac si testata fuit puia exceptionis Balo depraser. 3-8.6st prwQq ε princiri.&praesertim ubino agereturῖ via copensationis, vel redhibitoria, quae ad eunde fine tendunt cu actione,
Tertio praescriptio non interumpiturqn iudiciuin tentatur sur mero possessorio sumarijssimo retine dae pollessionis iiii, quod sidc praestri'tionem no interrupit, nisi aliqua vis turbatiua possessionis, aut fructuu inseratur, iuxt. tria. Per Bari in I. p., buitis autem mIerdi Iι in fine ver ego iseudputo inrum f. υιι poseid. de czmuni
Quarto n5 interrupitur praescriptio p psentatio. ne comissionis, nisi de citatione costet ad di-ccdu cotra ea, alias ea de actis no esse, sed ex- era mundia extare diceretur, Cassia det. 7. . 9.de appel. de Rota in Placentinas si usionis xa.
229쪽
Laurentii Vrsellii de Forolivio
ibi num. 17' ua. vlt. de praescript. Quemadmodum etiam diceretur de procuratore pro Domino comparente coram Iudice nor suo,& iurisdictionem non habente, ut ait Abbas ib sup a num i 4. BOuius dicta glas 21. num. 6. Bas. in praestato Deo Otarac constia 4. num. I 6. glas in verbo interrupta pinmedium vers. item luir contestatis in ea placuit s. ρνascriptionem I 6. qua H. a. dc Capicina
Animaduertendo tamen,qubd si interrumpatur praescriptio contra unum ex correis iuuat et, quoad omnes,itaui tempus omnino excludatur lassiciens ad praescribendum, tam ante, quam post, ut ait Roυρον Tυνaιι deos. s. ω aee. Os . num. 4. Quamuis superius dicat, quod etiam aduersus praescriptionem quadrigenariam, per quam creditum iuratum praescribitur, datur restitutio in integrum, ex capitae ignorantiae: dummodo tamen ea sit P. habilis, Ac ex omni parte excusabilis, licet tamen ad eam impediendam, etiam coniecturria remotis lassiciant,visuit pulchre deductuma Eota in Flarentina iurispatronatus I . Gualix s76.ctis Rom. deuotaιlanis senim n ι . Iun. eiusdem anni coram Robullario. Licet tamen secus esset in Doctore, siue in eo, qui pluries fuit monitus, aut siprs supta scientia adesset,
27 Declara prae terea, 9 neq. debitori pscriptio proderit,qfi ille in mala fide impeditiua suerit costitutus,p creditoris interpellatione . secus alit,si ea interpellatio no sequatumquia tuc intraret ea regula st in torriquςrendo no obstat aliquem scire esse debitorem; sed ad hoc , ut impediatur ad prisscribendum interpellatio ci
mala fides inducatur a principio. Sed u in vim Statuti Vrbis pscriptio ab eo inducta locu no habeasiqn debitor est in mala fide&ch Ppterea in hoc mala fides sit P cruditore insoro exteriori blbada,nedu oste dedo dcbitorem suisse 'a principio siue obligationis bene colictu, sed et docendo eu sciviste tua obligationε perdurasse, neq. suilla in effectu aliquonio extincta,suit et dictu in una Rom. peconia i o Mn. I 624. r. rlino. Aliis veluti post lapsu
teporis in vim Stat uti Vrbis solutio iecit a p- sumit; ita quoq.bona fides venit psumcda. Etro eli. quia Statutu no tollit directe,&immediat c actione creditori copetente, sed stante illius negligeti ci 2 16.ann.inducit satisfactionis Piuptione, quia ea mediate madat instru menta quocuq.&scripturas ta publicas,si priuatao nulla fide mereri,nulluq. actionis exercitium, neq.iuris, aut executionis effecta Arri
18 Et sic isti no obstat illa regula, et, sine petitione debeatur legitima: quia illud solu Pcedit, quoad enectu illius transmissionis; At secus, quoaci effectu impediendς praescriptionis, de ideo mala fides no currit, nisi d. legitimae po
Veluti eode modo dicitur de legato, quod hqrespicribit, nisi illud a legatario peratur: quia tuc haeres credere s ot, ut legatarius legatu cos egnolit, de Spterea hoc mo legitima picribitur,
3o Nihilominus ea in eo differre videmus:quieti fructus pcepti ex haereditate pleno iure ς sitnin legitima descendentiu no imputatur: At 1
cus in ea ascendentiu; iuxta magis comunem opinione,de qua testatur Uor per ra.Se Μ.m sua de r. i 3 dis.n. 3. ac D sedψar i d. det. II n.
et o .intelligi dicta decilioneSeraphespc edere in descendentibus pruni, & no ulterioris gra
31 Couariu licet fuerit ultimo Ioco decisu c 5
31 Ratio aut illius primς opinionis ea erat. quia legitima ascendentibus aebita n6 vinculo inaturali,sed iure positivo illis debita reperit, ut
3 3 Declara tii secus esse in ea filiis debita,qneq. in fructibus,neq.in usi fructu,& pecunia tangc is iure naturali debita illi acccptare cogunt, sed ea ex corporibus hqreditariis, de in subita
3η Fallit in primo,qn filius c5sensisset ea in aliare acceptare, utputa in usustuctu, pecunia, &s milibus; nam hoc modo eam acceptando, filius videtur illi oneri imputationis taliter conseAsisse, utpostea in ea amplius Uariare
230쪽
Concl. XLl in verbo Actio person . ex test . a os
n. possit, Papa Gναγν.dicta detis i8 6. num. q.et Card.Seraph.deris. t 36 . & ita quoque fuit relblutum in diffla citi iratis si ici supplementi legitimae II. Martii
I 6I6. coram R. P.M. Manetaneri, di ita quoque tenet Isi in authen. noui sima, C de mss. test. num. 4s. et Bosa penes
3 3 Fallit secundo, si ut ita acceptationem in parte a filio in alia re, quam in substantia pro sua legitima factam, mens quo
9 . coram Cardinali Pamphum, Nasci dec. 1η 8. 31.13. ubi ait hanc opinionem esse magis communem,& Veriorem. 36 Et tunc mens testatoris concurreto dicitur,quando mandat bona couseruari, ut ait Rota decis 7s3. par a. nouis. siue quando testator mandasset Iegitimam
solui in pecunia, & deinde filius pro illius sapplemento ageret, Menoch. dicto caso Io 3. num. 3o. RFa in I. in quaν
37 Vnde ex hoc infertur,quhd filius acceptans legitimam in pecuniis, siue ir , fiuct:bus. aut in aliis bonis mobilibus, si illa pro legitima non seruiant, tunc noterat cogi ad accipiendum supplemen
3S Declara tamen id non esse verum, quando ille, qui praetendit legitimam esset minor; quia tunc ei succiIrrereturpet viam restitutioni, in integrum, ad hoc, ut ea libi in corporibus selueretur,ultra quod neque etiam dicta acceptatio in pretinia abistute filio praeiudicaret: quia hoc stante non per hoc pinterit cogi filius eam recipere in aliis rebus, quam in substantia: licet secus
to , Ddd. de restitui. in integrum quo. q.
3st Fallit tertio, si aliqua iusta causa nisgeat: suia tunc legitima alio modo qua
in substantia soluenda veniret, ut ait Riminald.sen. eonfit. 332.num. 26.dc ali allegati a Nota in dicta Talueoregaeu. ς
o Fallit quarto, veluti si essemus in v I. . fructu ad certum tempus, veIuti qui mi decim annorum constituto: quia tune illius imputatio in legitimam erit rationabilis, ut ait Rota per Cardiniam Seraphinam in dicta de sisne r363. nume
i Et ad valorem dicti usiasfructus considerandum,tempus obitus testatoris erit attendendum, ut ait idem carae Seraph. d. dec. I 363 nu. 16.
et Seeus vero si filius esset simpliciter
institutus in usumfructu tantum : quia tunc ei legitima pleno iure in proprietate deberetur , alias testamentum esset nullum, nisi tamen filius esset contentus eam in usufiuctu capere, ut firmat idem Card. Serat b. dicta derisione I 36s. num. et . Os i. dccis Iq8.er Gregor. XV.
3 Contrarium tamen si constaret de dissensu, & contradictione filaν, ut ait RotatbιJupra. & Grauau. M. F. disceptas. c. 983. num.8. Oseqq.oc prius lib. q. e.688num. a. Oseqq. 44 Fallit quinto quando extaret statutu, quod mandaret legitimam alio modo, quam in substantia esse soluendam, ut ait idem Gnatiandib. .discepι.c. 8 3. ππ.42.& q.
43 Fallit sexib, quando pecunia esset haereditaria ,& sic in ea solum haereditas consisteret: quia tunc ea dicitur Τ statoris sublia: ia, ut m istis terminis concurrente praesertim testatoris voluntate, ait Rota deris. 7 r. parte prima diversor.
vel si ille mandasset bona illius in familia conseruari, idem ait Honderius estn-μ. 7. num. 13. libro secundo, dc Peregrides ei commisi. art. 36 u.7 Iameus non