Sphaera Ioannis de Sacrobusto. Addita sunt quaedam ad explanationem eorum quae in sphaera dicuntur facientia

발행: 1554년

분량: 63페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

21쪽

Qvo D TERRA sIT CENτRVM M V N D I. V o D durem terra sit in medio firmamenti sita , sic psolet. existentibus insuperficie terrae,stellae apparent eius de qualitatis, siue sint in medio coeli, siue iuxta ortum, siue iuxta occasum,s hoc ideo quia aequaliter terra distat ab eis. Si enim terra magis accederet adfirmamentum in una parte qua m in alia, sequeretur quod aliquis exta fiens in illa parte superstaei

terrae, qus magis accederet ad firmamentum , non uidearet coeli medietatem. s ed Meest contra Ptolemaeum, G D mranes philosiopias dicentes, ubio

cunque existat homo , siex signa

ei oriuntur, Cryx occidunt, er medietas coeli semper apparet ei, medietas ureo occultuatur. Illud item est signum, quod terra sit tanquam centrum ex punctus restectu firmamenti, quia si terra esset alicuiua quantitatis restectu firmamenti, non contingeret medietatem inli uidere. Item si intelligatur superficies planu siuper centrum terrae diuidens eum in duo equalia, ex per consequens ipsium frinaomentum. oculus existens in terrae centro uideret medietaorem eoeli, er idem existens in superficie terrae, videt eundem medietatem. Ex bis colligitur quod insiensibilis est quantitas terrae,quae est a 'uperficie ad centrum, er per consequens qualitas totius terrae insiensibilis est respectu Armamenti.Dicit etiamphraranus,quod minima stellarum fixarum usu notabilia.

22쪽

mser est,tota terra, sid ipsa stella res'ectu totius firmamentiestsicut punctus cir centrum,multo igitur fortius terra est multus reJectu Armamenti cum fit minor ea.

DE INMOBILITATE TERRAE. Quod duum terra in medio omnium teneatur immobiliter, tam sitsumme grauis, c persuaderi uidetur.Omne grave na. turaliter tendit ad centrum. centrum quidem mctus est in medio Armamenti,terra igitur cumst summe grauis, ad puncta

illum naturaliter tendit. Item quicquid a medio mouetur,versus circunstretium eo b d cendit,terra a medio mouetur,igitur ascendit,quod pro mmi bili relinquitur. DE QUANTITATE ABSOLVATA TERRAE. Totius dure orbis terrae ambitus authoritate Aurelij Theodosii Macrob Eratostenis philosophorum. a s rooo. studia continere diffinitur,unicuiqε quidem. sso. Partium zodiaci roo. stadia deputando. sumpto enim astrolabis, uel quadrann in stellatae noctis claritate, per utrunq; mcdielin foramen pol. pe tecto,tis,ur graduu multitudo in qua steterit medicum deinde procedat cois metra directe versius septentrione a meridie,donec in alterius noctis claritate uicto ut prius polo,steterit altius uro grviti medici u. Post hoc mensuretur itineris stotium,s inuen entur. Oo. stadia. Dernis datis unicuit. 36 gradum tot studiis,terreni orbis emb. tus inuenturerit. Ex bijs autem iuxta circuli,et d. d metri repulam,D ameter terrae' inueniri poterit,ainr ulae am serundum parti m is circuitu terrae, Cy remanentis tertia pars, hoc est, sol ε .st dia,etsemis,s liri id pars unias studij. erit terreni orbis dia mitri uestistiido. i . . . . . a

n iiij

23쪽

e A PIT VLVM s EcVNDVM DE cI eulis ex quibus hybera materialis componitur, et illa super . coelestis quae per ista representatur coponi intelligitur cI RcVLORUM DIVIIIo.

autem circulos

rum ex quibus lybaeraco ponitur, quidam sunt

maiores,quida minores

ut sensiui patet. Maior .n. circulus in sthae radicitur, qui descriptus

in supβcie si haerae sup

eius cetru diuidit sthaera in daρ aequalia. Μ, nor uero, a descriptus

in suocis haerae, eam

hodiuidit in duo aequalia, ed in portiones inaequales. Inter ciraculos uero mulares, rimo dicendum est de aequinoctiali. DE AEQUINOcΤIALI cI RcVLO. Est igitur aequinoctialis, circulus quidam diu: densi baerum in duo aequalia fecundum quamlibet sui partem, aequedistans ab utroqge polo. Et dicitur aequinoctialis, quoniam quando sol transit per illum quod est bis in anno, in principio arietis scilicet, et in principio librae est aequinoctium in uniuersa sera ra. Vnde etiam appellatur aequator diei, π noctis, quia adeo quat diem artificialem nocti. Et dicitur cingulus primi moistus. Vnde siciendum quod primus motus est motus primi mois

suis: hoc est nonae sthaerae , ue coeli ultimi, qui est ab ori enu

24쪽

per oecidentem rediens iterum in orientε,qui etiam dicitur motus rationalis, adsimilitudinem motus rationis qui est in microcosmo dest in homine , scilicet quado fit comeratio a creatore per creaturus in creatorem ibi sistendo. secundus motus est frmamenti s planetarsi cotrarius hui ab occidente per orιente, iterum rediens in occidente,qui motus dicitur irrationalis siue sensualis,dd similitudinem motus microcosei,qui est a corruptibilibus ad creatorem,iterum rediens ad corruptibilia.Dicitarergo cingulus primi motus, quia cingit siue diuidit primu mos bile, scilicet phaeram nonum,in duo equalia: equidistans a postis mundi. Vnde notandu s polus mulli,qui nobis semper appa rei dicitur polus septentrionalis, arcticus,vel borealis. Polus mundi septe trionalis dicitur a septe trione Mes,a minori ursa, qua dicitur a siepte et trio,

: quia septem

stellae, quae fiunt in urin a tardae mouentur admodum bovis, cum sint propinquae polo. Vel dictitur illae septestellae septentriones, qu si siepte totones,eo . quod ter ut partes circa polum . Adicticus Polus mundi quide dicitur ab int quod est ursa. Est enim iuxta minore Vrsam. Borealis uraro dicitur,quid est in illa parte a qssa uenit boreas, Polus vero

25쪽

Dicitur er meridionalis,quia ex parte meridiei. Dicit*r etiam australis, quia est in ista parte a qua uenit duBr. Ista igitur duo puncta in Armamento stabilia, dicuntur poli mundi, quia maere axem terminant, ' ad illos uoluitur mundus, quorum unus siemper nobis apparet, reliquus uero semper occultatur. Vnde Virgilius in primo Georgi. Ille uertex nobis semper sublimis,At illum. Sub pedibus sex atra uide maness pro undi. DE ZODIAco ci RcULO. Est alius circulus inlibera,qui intersiecat aequinoctiale et

intersecatur ab eodem in duas partes equales, Cy una eius mea distas declinat uerbusseptentrionem, alia versus aust um. Et

dicitur illa eirculus radiacus a laeu, quod est uitu, qu ia seeunodum motum planetarum sub illo, est omnis uita in rebus inferis vibus. Vel dicitur a laesta, quos est animal ,quia cu diuidatur in I 2. partes aequales,quaelibet pars appellatur signumn momen habet 1peciale d nomine alicuius animalis propter proprie eatem aliquam conuenientem tam is,quam animani. Vel proopter di bestionem mirarum fixarum in illis partibus admotidum butut di animalium. Iste uero circulus, latine dicitur segniferiquiastri Mna,vel quia diuiditur in ed.Ab Aristotele Maro in libro degeneratione,s corruptione,dicitur circulus obliquus, ubi dicit quoi siecundum decessum, er recessum fiesis in

circula obliquo fiunt generationes, s coνruptiones in rebus, instrioribus. Nomina autemsignorum, ordinatis, s numerus,in his patent uersibus. sunt Aries, Taura Gemini, cancer,Leo,Virgo. Libras Scorpius, Arcitenens, Caper, Amphora, Pister. modlibet autem segnum diuid tur in ro. gradus. Unde putet quod in toto et laco sinat.3σogradat. Secudam uAtem astros c

ii f

26쪽

mmos iterum quilibet gressis Jiuiditκr in. 6o.m id. Quod libet minutum in. 6o. becunda. Quodlibet secundum in.6 o.terotia ra sic deinceps usti ad decem. Et sicut diuidιtur zodiacus ab astronomo tuta quilibet circulus in si haera ,sue maior, sue minor in partes consimiles. cum omnis etiam circulus in si haera praeter etodiacum inatelligatur scut linea,vel circlinferentia, solus etodiacus intelliingitur,ut superficies,habens in latitudine sua duodecim gradus de cuiusimodi gradibus iam locuti sumus.Vnde patet quod quis dam mentiuntur in Astrologia, dicentes Agna esse quadrata, nis abutentes nomine idem appellent quadratum, Cr quadranopulum. signum enim bubet gradus. 3o.in longitudι e. t a. vero in latitudine. Polas Lillea autem di videns radiacum 1 circuitu, ita quod ex una parte bui relinis quat sex gradus, Crex alia parte alios sex,dicitur linea e liptica, quoivum quando sol, er Luna sunt linealiter sub illa. tintit eclipsis solis aut Lunae. Solis, iis sat noui .ntu, e Lumna interponatur rein

Polus iste inter aspectus rostras oe corpμssolare. Lμη ut in pleniluno,qu do sol Lunae opponitur diamctra tςr. Vnde eclipsis Lunae nihil aliud est u

27쪽

interpositio terre inter corpus solis π Lunae. Sol quide semper decurrit sub eclipticu,oes uero alij planete declinat,uel uersus septentrione,uel uersus austru,qua loq; aut sunt sub ecliptisca. Pars uero radiaci,que declinat ab aequinoctiali uersius sieptetrione dicitur si te trionaliquet borealis,uel arctica.Et illa sex signa quae fiunt a principio arietis usq; ad sine uirginis,dicuntur signa septetrionalia,uel borealis. Alia pars radiaci,quae declisitat ab equinoctiali uersus meridie,dicitur meridionalis ,uel australis uel untdrctica. Et siex signa quectunt a principio librae usq; in sinem pisicium,dicuntur meridionalia,uel australia. cum aut dicitur quod in ariete est sol,uel in alis signo: sciendu quod hec praepositio in sumitur Prosub: sicutidu quod nune accipimus fgnum. In alia aut ignisicatione dicitur Ignum p ramis quadrilatera,cuias basis est illa superficies qua appella. mussienu: uertex uero eius est in centro terre. Et sicundu hoe proprie loquedo posum s dicere planetas esse insignis. Tertio modo dicitur gnum ut intelliganturIex circuli transieretes perpolas zodiaci, CI per principia. x x.fignor . illi sex circuli diuidunt totam superfici sphaerae in. x x. partes,laturin mea dis, arctiones uero iuxta postos doliaci, quaelibet pars tassis dicitur signum,er nomen Fsbet speciale a nomine illius fisgni quod intercipitur intersiuas duas uneas. Et siecundum hunc acceptionem steZr, quaesiunt iuxra polos extra radi cum dicuntur ese insignis. Item intelligatur eorpus

quoddam catus basii sit si

28쪽

uero eius t super axe etodiaci Tuli igitur corpus in quarta significatione dicitur ignini,siecundam quum acceptionem tointus mundus diuiditur in. a. partes aequales, que dicuntur fognuae se quicquini est in modo, est in aliquo signo. DE DUOBUs co LVRI s. Sunt autem alii duo circuli maiores in sphaera qui dicuntur uri,quorum olficiam est distinguere olstitia equinoctia. Dicitur aut coturus u κέλον graece quod est inebrum quod est bossiluester, uia quemadmodum cauda bouissiluestris erecta quae est eius m fram facit semicirculum non per stoctu circussi. ita coturus simper apparet nobis imperficius, quonia fotu unu eius medietas apparet inua uero nobis secultatur. colurus igitur distnguens Folstitia transit per polos mundi, per polos etodiaci, maximus solis declinationes,hoe est p primos gradus cucri s capricorni.Vnde primus punctus cacri

tibi colurus iste intersicut zodiacu, dicitur punctus solsticq aestivalis quia quando sol est in eo,s olsticium aestiuale π non potest Sol magis accedere ad etenith capitis nostri. Est autem deareth punctus in firmameto directe suprapositus capitibus norastris. Arcus uero colari qui inatercipitur inter punctum olstiacij Uixalis, cr aequinoctialem, appellatur maxima Solis declia natio. Et est secundum Ptolao

maeum. 2 3 .gradu m . s1. minutorum. Secundum Alcmeonem vero. 2 3 .graduum. 33. mi

nutorum. Similiter primus

29쪽

ι punctus capricoriit ubi idem colarus ex alia parte intersecatetoliacum,dicitur punctus solstic hiernalis Cr arcus coluri inisterceptus inter punctum illum,s aequinoctialem, dicitur alia maxima selis declinatio, est ualis praeri. Alter quidem coψIurus transit per polos munii, a per prima puncta Arietis crLibrae. ubi uut duo aequinoctia,mide appellatur eoturus distinguens aequinoctia,isti autem tuo colκ ι intersecIt siest siuperpolos munii ad angulos rectos pherales signa quidem solstiti rum,oe aequinoctiorum patent his uersibus. Hae duo fios a faciunt,cancer, capricornus. Sed noctes equatit Aries s Libra diebus. DE IamRIDIANO, ET HORIZONTE.

sunt iterum duo alii circuli maiores in sphae's, sicilicet meridianus, et horizon. E 'autem meridianus circulus quidam transtiens per polos mundi,π per etenit, capitis nostri. Et dicio tur meridianus, id ubicunq; sit homo, in quocunq; tempore atini,quan io Sol motu firmamenti peruenit ad suum meridialium,er est illi meridies.consimili ratione d ertur circulus medi

diei. Et notandum quod ciuitates,quarum una magis accedit ad orientem quam alia babent diuersos meridianos. Arcus uero

orientem quam , aequinoctialis interceptus inter duos meridianos,dicitur longi. tudo ciuitatum. si autem duae ciuitates eundem babeunt meridia

num,tuue equaliter distant ab oriente, occidente. Horiton uero est cireulus diuidens inferius hemisphaeri u a superior unde appellatur horizon. i. terminator uictus Dicitur et horizon circulus hemilybaery,edde de cau a. Est aut duplex hortet 7,rectus, obliquus,sive declivis. Rectu horizon em, πsphaeram recta habet iii quoru etenitb est in aequinoctiali, quiardorum horion est circulus transens per polos mundi, duildEsd

30쪽

inquinoctialem ad angulos rectos berales. Vnge dicitur borieton rectus Glybaera recta. Obliquum horizontem ,sue declio. Mem, habent illι quibus polus mundi eleuatur su tru horizonte quotuam illorum horizon intersecat aequinscttalem ad angulos impares Gobliquos.Vnde dicitur horieon obliquus,er sphaera obliquajiue declivis. Tenith autem capitis nostrisemper est pode uno probatur, Cr de relia' quosumatur igitur quarta pars eoiuri distinguentis solsticia, quae est ab aequino mali usq; ad mlum munes. siuinatur iterum quarta pars eiusdem eo Iuri,que est a et th usq; ad borietote,cum xemtUt polus borizontis. Iste duae q artae eusint quartae eiusdem circuli inter se sunt aequale sed si ab aequalibus aequalia demuntur,uel idem comune,residua erunt aequalia. Dempto igitur communi arcus. oest inter etemth,Cr potu mundi,residua erut equalia. s eleuatis si mutisupra borizonte, distantia etenith ab aequinoctiali. DE 4VATVOR cIR ULIs Dicto de siex circulis maioribus, dicendum est de quattuor minoribus Notundum igitur s sol existens in primo puncto iapri,fue in punctosiopicis aestiualis, raptu firmamenti describit

Ius horieontis. Vnde ex bis

patet quod quanta est eleuario poli mundi supra bortiatem,tuta est distantia etentibab aequinoctiali,quodsic patet. cum in quolibet die naturali uterque colurus bis tungatur meridiano ,sue idem fit quod meridianus, quicquid MINORIBUS.

SEARCH

MENU NAVIGATION