장음표시 사용
91쪽
2 DE VACUO loquitur ac dubiam Gdem subj ligantia oopstulantibus E primentis Pecquetianis, nostramque lintentiam apprime firmantibus, quaevicimus gravia in alto suspendi, quin& adigi sursum, ob attranentem --ris violenter distenti naturalem ren, sum, ad contractiorem sui statum n turali seu inuta inclinatione vergentis , concurrenta Virtute comm nis Naturae , unionem in toto univem se servantis,omniaque corpora cohaesione mutua inter sese nectentis;) n quaquam Vero, quantumvis in aere sit plus quam in laneo cumulo an stus intricatarum particularum hoc
ipse premi Terraqueum Orbem, vel innato eidem ad rarefactionem Elat re hunc ipsem contundi r Pecqueti nunc machinas, quibus ATTRACTIONEΜ oppugnare conaturi examinandas aggressior. I. NequMuam Pipondii necessitate in machinas Hydraulica quam
intriai; se ob Aisis praeter naturum
92쪽
dc ΑΥΤ RACTIONE. 7 dilatati adflatum natu ratem renisum
ac contractionem atrici Aquam , sursumque elevari attractorio conatucuminque Vacuum dari nequeat, in susses detineri, ac substantiae suae cohaesi
ne , parte superiore educta, consi inquenter attolli : nec remminato in itae machinis Aquae ascensu si quison dium coargui.
Hic primum quidem Anti m nus, quod dari Attractionem feste probare videtur, observandum occurrit. Ob consimilem enim An. tractionis senetionem Cordi a nonnullis Vitalis Aniliae titulus Aeque to reserente, suit collatus: quo & nosus1 Exerc. de ChyU. Cini motu 3. q.'s 7. R era namq; sicut ex git Aquam exurgens Embolus, & d cidens retundit; ita Cor diastoles hiatu nempe facta Cordis per sementati-Vum adeoq; expansivum Sanguinis in Ventriculis ejusdem motii dilatatione, ) Sanguine aliosve humores attra
hendo exserbet,que in pressiva syst D les
93쪽
Ies cogit secessere, ut cit. Ac. a nobis expolitum.
r. Sed difficultatem hic injicit Pecquetus: nempe, licet vulgatissima sit Aniliarum quas appe
Iant ,) in mechanicis mentio, ut e rundem nemo munus isnoret, inimque frequentem in exhauriendis lia quoribus , ubi nomen audiverit ; non fuisse .lamen hactenus asserit considenter , qui Verum in tantae utilitatis instrumento humidae mobilitatis i citabulum , genuinamve causim agnoVerit.' 3. R icit enim Inventorum, & quotquot deinceps in Hydraulicis vertati sunt unanimem opinionem , trahi Aquam, exugique ascensu Emb si, quidamsurgit Aquas excitet,' ut sursem ferantur citra deciduae ruris fugium , vacui acceleret metu ut loquendi mos obtinet;) quam- Vis certe vacui nequaquam sit ullus, . quod simplicitor & absblute
esse non potest , scii quod implicat
94쪽
& ATTRACTIONE. 7si contradictionem in sua notione,unde Aquam attrahi ait 'le in altum assums quia vacuum dariis rerum n i tura non potest, Natura hommuni omnium corporum servante uni . nem; dicere malumus. q. Ratiocinia autem is haec se UIItiva Pecquens vulgatae sententiae, Upponit. Comprimitur, inquit, cir . cumquaque Terraqueus Orbis, Ae-i iriS non tantum Pondere, sed & E - . teris eidem innati robustissimo comi nixu ; Ergo ubi Aeriarum patitum aggestus in subjectas Aquas aget ae-i qualiter,etiam aequum erit earundemi superficies, aequalis altitudinis libramento aemulas consistere t Quod s1. Aeris fuerit tuaequalis nisus, inaequa . les quoque necessum est Aquarum superficies evadere: sic ut altius Aqua protuberet, ubi levior Aeris pressura; tam diuque superficiem elevet,donec
. assurgens Aquae moleS, Una cUm eo
quem sustinet Aerq , alteri tandem A eri,qui sit pressurae gravioris,aequi ponderet. D 2 3.Hinc
95쪽
Ds VACO Os. Hinc jam Proposito rem applicans paulo post: Antequam antliae, inquit, jam quidem in aqua stantis tubo injiciatur Embolus, interi
rem non minus quis exteriorem Aquam Elasticum aeris comprimit Pondus; quo fit, ut & utrinque, hoc est , intra pariter ac extra tutam Aquae silperncies eadem consistat alutitudine : Ast ubi coaptatus est. Em- holus tubo , sitrsumque extollitur, etiam simul extollit, quem perpendi cularem sustinet, aeris columnam; hinc gravamen intra tubum penitus
ausertur, ac tum Aqua, quam acrius perpetua incumbentis exterius aeris
urget pressura, in facilis tubi trudiatur refugium , ascensura certe tam diu , donec ad duos circiter sipra triginta devenerit pedes , illicque circumsusb Aeri tandem aequipond ret. Neque enim sacomatis ratio, inquit, siquidem Experienssae credimus ,) scatentium sinet undarum sirperficiem intra tubum,aut antliam,
96쪽
& AΥΥRACTTONE. 77 quantumvis Embolus sublevetur , au. tius sublimari. quam septem & viginti pollicum cylindro Antliam, aut tutam , Occum pabit : nimirum is Hydrargyri cyli .dridulus cum Aquea duorum supra triginta pedum circiter mole aequi
ponderabit. Supra duos & triginta pedes, inquit, nihil Aquae, rupra septem & viginti pollices nihil Hydrargyri attollitur, quantolibet Embolus erantiantis robore sursum versus retrahatur : Ergo nec vacui meistus , qui etiam in excelsis Naturae suc curreret, ad sequendum Aquas mC-bilitat ; nec aeris connixus, qui tantil-la aequiponderantis virtute exhauritur , infinito Terraqueum Orbem opprimit Elatere. .
t 7. In hac quidem Ratiocinatione supponit Pecquelm, ceu probatum,
6. Etiam in Hydrargyro, inquit, idipsum mirabere : Hydrargyrum quippe interius, ab ejus quod in v sculo restagnat superficie, non altiori
97쪽
quod nos falsum esse domonstraviamus in praecedentibus, scilicet Aerem cui nos quoque suam quidem gravitatem non denegamus,) compri' mere Terraqueum Orbem Pondere f&Elatere. Deinde, necessum seret iuxta hanc Ratiocinationem, Aquam in Aniliae tubo elevatam ad altitudinem circiter 32. pedum, Vel Hydrar gyrum ad altitudinem 27. polscum, aequiponderare universae Aeris moli, indefinitae altitudinis, perpendiculariter ipsi puteo, in quem tubus i missus est, quin & longὸ lateque di- istantibus Aquis, namque per terrae venas ad puteum confluit Aqua,) i
cumbenti, idque promiscue sub qu cunque tubi amphtudine, rut adeo Becrassior & tenuior Aquae vel Hydram xi cylindrus aequiponderet eidem Aeris moli, quin & siab quacunque putei habitudine, latus nempe is sit vel angustus, coopertus vel patulus , adeo que prementi Aeri vel magis vel minus expositus , similiter sub qua
98쪽
, & ATTRACTIONE. 79cunque amplitudine vasis Hydra
EVrum eXternum continentis, eadem
erit aequipondis ratio : quod lanet
perquam absurdum est. 8. Frustra autem dicit Perivetus, assurgentem in tubm Aquae molem, una cum eo quem sustinet Aere, alteri Aeri aequiponderare : frustra , ime quam , Aerem qui sustineatur ab Aqua per tubum assurgente, in Ponderis augmentum, pro constituendo arquipondio, addit contentae in t bo Aquae, cum sane Aer supra tu-bum eminens nequaquam sustinea-tur ab Aqua per tubum assurgente,
sed sustineatur ab Embolo vi sursum adducto,ad cujus elevationem, adeoque Aeris supereminentis repulsi nem, ipsa Aqua per tubum adscendese cogitur. Re stius corrigit seipsum deinde, inquiens, Aeris connia Xum , quo scilicet Terraqueus Orbis
opprimatur,' juxta ipsius hypoth sin, tantita aequiponderantis nempe Aquae vel Hyarargyrtin tubo et
99쪽
8o DE VACUO Vata,) virtute exhaurimi: quod ipsum sane j ure merito rationi absurdum ubi
Et sane nequaquam Pondere& Elatere Aeriscomprimentis sursum adigi Aquam atque in tubum attolli, tali experimento constabit: Immiti tur in Aquam tubus plumbeus vel vitreus , cujuscunque longitudinis& amplitudinis indiametro, superne Hermetice , nempe plumbo Vel vi tro exactissime obturatus, orificia inseriori patulo , quod si tanta vi comprimitur Terraqueus Orbis ab
incumbente Aere, utique cum Aeris intra tubum stapra Aquam existentis Pondus atque Elater nequaquam
aequipolleat Ponderi & Elateri Aeris ambientis ossissimi, nec A er per pendiculariter imminens tubo seperitis obturato , Pondere & Elatere. Aeri contento succurrat, adigetur Aqua vi compressionis ab externo ,
Aere factae sursum in tubum, ipseque contentus in tubo Aer vi ejusdem
100쪽
& ATTRACTIONE. 8i compressionis ceu in catapulta pne matica contingit o condensabitur in sese, atque in spatium angustius ad tubi sutrema sursum compingetur 'QMd eum certissimum non ita ev nire, apparet non comprimi Terr queum Orbem ab incumbente illi Aerea mole;
I o. Agnoscimus equidem ac profitemur,aquam aliaque corpora liquida compressione sursum adigi posse; at compressione praeternaturali hoc ev nil Nempe,situla cylindracea, quod Experimentum a Pecqueto proponsetur ,) dimidia ad minus compleatur Aqua , eidemque cooperculi discus, cuius meditullium hiscente perpendiculariter tubo vitreo sit pervium,ita adaptetur, ut ambienti situlae existat undiquaq; contiguum, quo in orbem exuberaturi alias liquoris eruptionem remoretur;utique si imposito disciam pondere oppresseris, liquor qui su tus cst compressione illastrium in t bum ditullio coaptatum adige- D tur