장음표시 사용
61쪽
62 DE VACUObum contenti Elater etiam debilitatus per rarefactionem spontaneam , juxta doctrinam 'eque i) nunc tan-tillo calore validior redditus, tam Vasti Aeris ambientis Elateri aequaliter intento, vel reddito sortiori per valia diorem calorem , praevaleat nihil minus , ut non potius Hydrargyrum intra tubam ascendat Sed dehisce plenius inferius dicetur: 1 6. Ex dictis manifestum est, nequaquam ob aeris expansivam viri
tem Hydrargyrum deprimi e sirili ampulla, sed suo pondere descend
re; ipstimque aerem in ampullam non minima sui parte ex Hydrargyro ipse ac per Hydrargyrum emel re; conitentiimqtie ibidem, 'i ponderis Hydrargyri deorsum nitentis distendi
undiquaque ultra naturalem partium suarum, habitudinem, simulque re therem affluere, omniaque spatia i ter aeris particulas ab hoc ipse implexi, ut plane sit nomen in ne ue renisti vero aeris ad contracti
62쪽
& ATTRACTIONE. quenem tendentis, atque aetheris assi Xum per 'aeris renisum ob hujuste' particulas tum aetheri implicitas, tum sibi mutuo implexas, tum aliis co poribus vicinis innexas, sub moder mine Naturae communis cuncta am,
sectantis, ) sic modificato juxta Hydrargyri gravitatem, ut hujusce
nisus deorsum , atque aeris renisus a statu expansionis ad statum natura lem , in aequilibrio existant Hydram gyrum suspendi in tubo ampullae, ac cohiberi a lapsu ulteriore. 27. Sed de Vesicula intra ampuclam contenta adhuc dubium restat, qua vi distendatur φ Existimat Pe 'Vetus per innatum aeris intus residui Elaterem distendi, sicque Vacuum inter particulas Aeris in Vesicula oboriri : A t nec Elaterem, Aeri compet seu motum expansivum , ultra
dari , paulo ante ostensum. Nos potius censemus obviolentam Aeris in ampulla contenti distractionem, dia
63쪽
strahi quicquid in illo Aere contin
tur, quantuncumque.potest; atque interim particulis Aeris intra vesic
iam restauis ad violentam siti distensionem adactis, ob Hydrargyri gravitatem nitentis deorsum, simul
que interea ipse aethere amente, ac*atiola quaevis inter aeris particulaSundiquaque replente, vesiculam distendi;velut e contra violenta diste sione aeris quodammodo remittente, hoc est, acte vicissim ad sui contra-sionem vergente, flaccescere illico vesicula incipit, ut superius ex O servatis 'equeti ostendimus. 29. Sed quaeres sertasse, cur Aere interno, sive intra ampullam sive i tra vesiculam contento, ad c tr etionem vergente per nisum natur tem , emigret denuo AEther, subdi latatione, Aeris interni anthingre sus ' Sive cur non potius intus Iha neat AEther, seu a qua causa is velὶ trahatur, vel expellatur 'ue Q. R esp. Velut AE ther ob intemni
64쪽
Di Aeris rarefactionem, vi quodammodo attractus, seu assivere coactus est; ita Aer externus, quem AEther ad interiora conversus deseruit ante, compactior utcunque , licet inse sibiliter , evasit: ut ergo internus Αer nititur denuo ad statum suum naturalem , motu sui continetivo; ita externus Aer motu expansim ad pristinum statum naturalem connia
etitur; qui equidem expansios aeris externi nisus ad suspensionem H drargyri in 'se tubo, re parte s cit;) cogitiirque hac ratione AEther
reverti ara exteriora , ipsique Aeri externo quem vi coactus deseruo. rat ante ) ad expansionem Vergenti
vicissim affundi, simul atque AEth ri datur libertas , nimirum Gris in
65쪽
U DE VActio lEXPERIMENTUM ILCM Aeris partes inferiores, seu Ucumbentibus aliis subjectas,gradatim compactiores ese, per diversum H drargyri, pro diversa mon
tis altitudine . in tubo δε-ssensum , probari existim
celsissimi montis prope Clar montium in Avernis,) ius sum tubo quatuor pedes longo Hydrargyrum ad vigesimum septimum circiter pollicem supra restagnantis in subjeao vase Hydrargyri stipem alficiem delapsum esse: in altiore montis regione, centum & quinquagi ta circiter 'sex pedarum altitudine r dices superante, remanentem intra tubum
66쪽
x ATTRACTIONE. 47tubumHydrargyri cylindrum qui
que duntaxat & viginti pollicum o tinuisse longitudinem : in supremo denique vertice jugi, quingentas ad
minimum sexpedas iupra radices aliat , eundem Hydrargyri cylindrum viginti quatuor circiter pollicum ad ptum esse altitudinem e ut adeo ab imis radicibus ad siphemum montis culmen, altitudo Hydrargyri intra tubum remanentis, trium circiter Llieum spatio imminuta sit. 2. Cujus rei rationem reddit Pe 'vetus, quod supremus, qui mon- 'tis jugo circumfluit Aer, minus ab incumbente Aere quam medius i fimusque prematur; adeoque levior existens, breviorem quoque Hydrargyri.cylindrum ad aequilibrium sestinere gebuerit; At quo densior est Aer, ut loquitur in fine Expertia
menti tertii, eo quaquaVersium asens, majori robustiorique Terraqueam superficiem impetat Elatere.
67쪽
8 DE VACuo perὲ inferiores Aeris partes 1 superi
cibus incumbentibus praemuntur , ut etiam compactiores ac ponderositores reddantur, nos stupidi mortiles, in infima Aeris regione universiam 1 pereminentis Aeris molem Vertinias nostris sustinentes, Aeris tamen incumbentis pondus non perci' mus , ipsique deorsum ad Terram deprimamur.
4. Et sane , si non Pondere tan tum suo , sed & Elatere seu expan- silva virtute, premit subjecta corpora Aer, ut continest mines uisque premet, libi plus --
tentiam admixtum ubi obtinet Aer, adeoque ubi minus substantia sua propria constipatus est: sic vero mianus premet in infimi sui regione, seu prope Terraqueum orbem , quam in regionibus altioribus;contrὶ quam
. Magis rationi contentaneum. vid
68쪽
& ATTRACTIONE. Α9,idetur, Aerem quo plus aqueae est riusve crassioris materiae admixtum sibi habet, eo minus particulas suas posse explicare, ac seipsum expand Te , adeoque miniis aethereae substantiae affluxum ibidem admittere atque
transmittere; sicque ibidem Hydra gyrum in tubo altius suspendi: Cum ergo aer iri infima sui regione pluriamis vaporibus & exhalationibus sit obsitus, liberiori aetheris in amputi Iam assiuxui magis obsistit; in altiori
regione, ubi magis immunis ab heterogenea materia, facilius rarescit, faciliusque aetheream substantiam transinittit, sicque aethere admis. so uberiore H rargyrum in tubo suspensium longius descendit. 6. Atque hinc ratio apparet, cur non ubivis locorinn id genus Experimenta Hydra ri lapsu inter se
con ant,agnoscenterissueto:quod nimirum nequaquam ubivis locorum sit eadem Aeris serenitas vel impuritas, non eadem ejusdem vel raria
69쪽
so DE VACUOtas vel densitas, non idem calor aut frigus unde sane ne quidem uno Cordemque in loco, iuversis et poriabus, eadem ratio Experimenti ejusmodi deprehendetur. Ut praeter rationem diversa locorum a centro Μundi distantia, sicque major mianorve incumbentis Aeris moles, o a Pecqveto pro causa diversitatis alleg
7. Utvue , si vel calida manus duntaxat ampullς superne applicetur, Hydrargyrum illico longius desce det; si glacies vel nix econtra admoveatur , vicissim adscendet: quod scialicet calore rarestat Aer in ampulla contentus, sicque aether attrahatur, promoVeaturque menses Hydram
gyri in tubo pendentis; at frigore viacissim Aer densetur, sicque rutheris' substantia denuo emigrare cogatur, ipsimque Hydrargyrum adstendat. 8. Frustra autem quis Aeris contenti in ampulla Elaterem hic denuo oggerat, qui frigore languestat, calo
70쪽
d ATTRACTIONE. Ere intendatur e Ponamus enim ambientem Aerem ex aequo incalescere
cum interiore ; illius iisque, tanta mole Hydrargyro exteriori incunlabentis expansivus Uater, calore edi traneo firmatus atque intensior res
ditus, ex hypothesii 'cruen) prae valebit Elateri tantillae Aeris portiunculae in ampulla contentae,facietque Hydrargyrum in tubo adscend Te: At contrarium evenire certissiamo ad eversionem Elateris Helv triani argumento ac ratione, ex Tne mometris apparet: quia nempe Aercopiosiore igne pei sus, gravitati corporis deorsiun nitentis sacilius concedit, promptiusque sinit se stantiam aetheris in ampullam subire, 9. Ex quibus omnibus patet, n quaquam Aeris exterioris, Hydra gyrum in vase subjecto prementis, cum Hydrargyro interiore in tubo pendente, aequipondium quoddam esse concipiendum ; sed aequivalentiam potius, inter renissim Aeris C tum