장음표시 사용
121쪽
tio DE TONSURA CLERiCORUM.tuit a Salvatore Christo , tum temporis, cum missus ille esset, non Versante amplius in terris Sed & reliqui omnes, qui tonsurae ritum & characterem Petro adscribunt, vel
recentiores sunt, vel fidei sublestae, & parum sibi eonstan
XVI. Uti vero Romani, & cum illis facientes Ecclesiae occidentales, a Petro tonsurge suae modum se accepisse gloriabantur: ita e diverso suum, qui & ipse diversus plane erat, Apostolo Paulo adscribebant Orientales. Uterque tam superstitiose observabatur ab utrisque gentibus, ut ordinari non posset in Ecclesiis Occidentalibus, qui in Orientalibus tonsuram accepisset, nisi post aliquod temporis spacium, quo & crescere iterum coma, & tonderi deinceps Romanorum more posset. Exemplum refert Beda hb. ψ. hist. c. I. Theodori Tharso Ciliciae nati, Ecclesiis Britannicis seculo septimo destinati Archiepiscopi. qui, inquit, subdiaconos ordinatus, quatuor expectavit mcnses , donec isti coma cresceret, quo m coronam tonderi posset. Habuerat enim tonsuram . more Orientanum sancti Pauli Apostoli. Si verum est , ab Apostolis ipsis tondendi moduin institutum fuisse mirari merito licet, cur diversum eum esse voluerint illi ad eundem sinem & effectum, praeessertim cum in tali actione fundamentum totius hierarchiae, si diis is placet, posuerint. Sed desino tandem in Origines maxime obscuras inquirere prolixius, aut etiam causas ejus rei moventes examinare. Videri poterunt Iacobus Usserius Archiepiscopus Arnaachanus in Britan. Eresis antiqv. pag. sar. seq. Joh. Bapt. Casai. devet. Christo. riti cap. M. Sixt.
XVII. Ex jure canonico noViore promptissima characteris istius ratio movens mihi videtur esse ista, ut per certam aliquam notam data quasi tessera constare posset de
122쪽
DE TOMsυRA CLERICORUM. de illia qui cives & inembra essent regentia Rei p. Ecclesiasticae. uia enim avulsa est a Pontificibus Romanis Res publica Ea a Republica civili, ita, ut nihil omnino juris
hinc in illam competat amplius, uti quidem enormem istam exceptionem tuentur hactenus, factum hinc est, ut tonsura ista, quae humilitatis & modestiae indicium esse olim debuit, degeneraverit in signum eminentiae & tale quidem, quod longe praestare faciat minimum diaconum Regibus ac principibus, uti nugatur Card. Baronius ad ann. v. num. 3r. Quia igitur hac ratione Respublica est in Republica, status in statu, civitas in civitate, character iste per tonsuram impressus alterius Rei p. cives discernere coepit, quos antea potestati civili subjectos esse debere & Apostolus docet Rom. XIII, r. & ad eum Iohannes Chrysostomus. Atque ista characteris talis impressio tam necessaria habita fuit aliquando, ut anathema diceretur illi, qui ex Cle ricis comam relaXaverit. c. siquis .X. de vis. cs hones. cor. Unde & judex secularis, si ut Laicus quis captus fuerit, &is inveniatur tonsuratus, retinere eum in carcere nequit,
sed ablegare debet ad judicem Ecclesiasticum. Acac. An
XVIII. Hanc clericorum tonsuram Graeci παπα-λHροιν vocarunt, uti patet ex commentario Theodori Balsamonis ad can. ar. concisti sexti m Trusto : Minores enim clerici Graecis πιιπeia dicti, uti notat Theodorus Balia-mon ad Photii nomocan. hb. I. cap. 7 . ex novella Isaaci Com-neni, & hinc minorem clericorum beneficia atque reditus, papatus, vocati. Franc. BOsquet ad Inmc- III. s. D. I b. Latini coronam, dicunt, quod multis testimoniis confirmat Carolus du Fresne in Gosear. Jacob Sirmundus ad Apoguar. Siaon. G. L epist. 3. Iacob Gothosredus ad c si Cod. Theod. de Episc. Nec tamen asserere velim, coronae Voca
123쪽
DE Tores URA CLERICORUM. hulum, ut maxime de Eccesiasticis personis sermo semis per istiusmodi tonsuram denotare, sed videtur dignitatem sacerdotalem aliquando exprimere vehe. Sic enim explicari multo commodius poterit, si quando adjuratio per coronam facta fuerit. Augustinus epis. I r. ad Praculianum Episopum: Honorant nos vesrie honorant vos nostri e per coronam nostram nos ad rant vesri, per coronam mestram vos ad ram nostri. Hinc adeo Lorinus Jesulta de hoc titulo, corona vestra, disserens, dum obseruat, eum Episcopis, non nudis sacerdotibus datum fuisse, post diuturnam ventilationem his Verbis concludit: Sed cum DEpiseopis , qui sacerdotum nomine aliquando intelliguntur, videatur tribui dicta coronae nomenclatura, fortasse per coronansis estigitur augustus in capitis amictus, quem dicunt mitram , proprius visoporum. Vid. Andr. RiVetus Cath. Onhod. tr. a.
XIX. Coronam hanc & tonsuram primitias vocat clericatus Petrus Abbas Cellensis Bb 7. epist. IC Prae caeteris hoc unum ad praesens postulat, ut de manu ve a primitia
as clericatus , i. e. coronam Accipiat. Dicunt enim eam esse
januam sequentium ordinum, quos fingunt, adeo, ut siquis ea neglecta ad alios se promoveri curaverit, aut passus fuerit, furtive & quasi per saltum promotus dicatur, non per ostium sed posticum in Ovile ingressus. Anton. Ben-geus & Franc. Pinsson. de benefic. ad vocab. idoneo f. r. n. s. Per primam enim tonsuram, qui tonsuratur, in album Clericorum adscribitur & fit capax beneficii Ecclesiastici, Lex literis es X. de transact. XX. Inde vero multa semper disputatio fuit, utrum inter ordines referri debeat prima tonsura, an minust disesentientibus inter se Theologis & Canon istis. Eaque ipsa controversia etiam in Concilio Tridentino materiam di-
124쪽
sputationis praebvst, uti refert Petrus Suavis in his. Cone. Triae lib. a. Certe si verum est, quod proterve sibi concedi cupiunt utrisque partis Doctores, Pontificem Romanum infallibilem esis, nec errare posse, res decisa jam videtur ab Innocentio III. in c. cum contingas u. X. de aetat. s quac praesic. ubi dicit: per primam tonsuram juxta formam Ecclesiae datam a sagibus Clericans ordo confertur. Nihilomi- nus tamen acriter adhuc ea de re contenditur in Ecclesia Latina, uti videre licet apud Nicolaum Rodrigura Ferm sin ad. iit. de temp. ordis. q.I. ad rit. de o. cae qua . ordim e. 6. Nic. Garciam de benefic. para. 7. cap. f. ROderie. SuareZ quaest. de majoricat. n. I . Augustin Barbos de jure E eoc lib. I. c. st n. in . sese Antonin. Dian. stare. ro re. I . res M. I . Didae. Covarruv. de te m. c. p. n. ψ. Qui conciliare dissentientes istas sententias cupiunt, distisecti nem faeiunt, utrum considerentur o dines, prout sunt distinctiones descriptionis ministeriorum Eeclasiasticorum vel prout sunt sacramenti aut characteris participes. Characterem autem dicunt esse potentiam quandam 'pernaturalem, quam Deus animae imprimit mediante Saelimen.
to. Petr. de Ledeisa in NeoE morat. de Sacramens. in gen re cap. s. Secundum priorem considerationem primam tonsuram referunt inter ordines, non vero secundLm po . steriorem. Petr. Gregor. de benesic. e. Iri n. L Κά ταυτ αι
XXI. illud vero inter requisita coronae elericalis fere primum & praecipuum est, ut a proprio conseratur Episcopo. c. H. de temp. ordis. in M. Referunt enim eam inter illa, quae sunt jurisdictionis, quae non nisi in subditos exerceri potest. Posse tamen etiam ab alieno Episcopo eam conferri , si tonsurandus secum ferat literas systatica, sive commendatitias a proprio Episcopo scriptas tenent Αn
125쪽
tonius Bengeus &Franc. Pinsonius d. l. h.p. Quod si tales literae non fuerint exhibitae, parum abest, quin omnino nullam dicant tonsuram, eo quod taliter tonsus non habeat 'ordinis executionem. joh. Aloys Riccius decis rς S. Nic. in Rod riguer Feimosin ad tis. de temp. orae q. II. n. 3. Carol. Anton. Thesaur. de pom. eccos pari. a. c. ἔα Card. Seraphia deris. 7ψr. Imo vero etiam presbyteris licuisse conferre primam tonsuram, colligi potest ex eo, quod eisdem jus fuit ordinandi psalmistam sive cantorem, c. almista disi M. An ton. Dudin. Alte terra ad c. cum conr/ngat II. I. de aetat. squac orae nisi quis cum Francisco Duareno lib. I. de Her. E cses minis'. c. r . dubitare velit, utrum psalmistae specialem ordinem fecerint in veteri Ecclesia. Nec est tamen, cur presbyteris potestatem istam adimere tentemus, cum c. quoniam dist. v. abbatibus ea tribuatur, non qua talibus,' sed qua presbyteri fuerint, ut adeo ad presbyteri ossicium id spectet. Sed enim esse abbates quosdam, quibus, etsi presbyteri non sint, ex privilegio Pontificis competat jus dandi primam tonsuram, docet diploma. quo Simoni Abbati Clim iacensi & ejus successoribus a Papa urbano Ristiusmodi potestas concessa fuit, relatum ab Andrea Quei
celano ad biblioth. Gunιae. pag. raa. Quia autem non ali ter Clericum fieri putant Canonistae, nisi tonsuram is ab Episcopo, aut hujus vices gerente acceperit, quaererem
ego, qui statuere velint de Chloto ualdo, Chlodomeris Regis filio, qui sibi manu propria capillos incidit, an putent,
eum hac ratione factum clericum id utique assirmat Gregorius Turonensis lib. I. his. c. IJ. ubi refert porro, presbyterum eum ab hoc mundo migrasse. Utrum autem Episcopo liceat sacra tonsura quempiam in libero solo Epi-copique legibus soluto insignire ἰ ambigui juris quaestionem esse censuerunt aliquando judicia Gallica, referente
126쪽
ista, utrum id liceat in dioecesi aliena de qua consuli potest Fermosin d. q. II XXII. Dum circa tonsores tam restricti & dissicile, sunt Canon istae, haud paulo liberaliores existunt in admittendis illis, qui tonderi debeant. Etsi enim in Concilio
Moguntino c. u. decretum sit, cavendum esse ut nustus tondeatur sine legirimis Hale F spomanea votantate, vel cum ficentia domini sui; Legitimam tamen aetatem illi' iam Iaxe interpretantur, ut etiam infantibus tonsuram conferri pon. se statuant, imo nec Vereantur asserere, etiam pueros in eunti vagientes ad sacerdotium vel Episcopatum ordinari posse. Paul. Piasecius in prax. Episc. para. t. cap. 1. n. n. ut eo magis excusari possit Benedictus M. Pontifex Roma nus, quem ferme decennem a Romanis in Episcopum eIectum fuisse scribit Glaber Rodulsus Ob. q. h s. cap. F. Cons.
Claud. Espencaeus db. 4. e. a. XXIII. Olim vero prima tonsura non videtur collata aliis, nisi simul cum beneficio, aut, ut rectius dicam, cum ossicio Ecclesiastico, & sic eo ipso momento, quo Oia ficium collatum fuit, adeoque ceremoniam tantum fuisse probabile est. Fr. Roye kb. a. insiis. can. tu. I. Fermosin ad c.3. de aesar. N quac orae qa. n. δ. Et tum requirebatur justa& legitima aetas, ut muneri isti, quod illis committebatur pares & lassicientes esse possent. Invaluit autem deinceps, ut parentes Ecclesiae suos offerrent liberos adhuc infantes. & tum placuit, etiam minores ordines, illis committi posse, dummod6 egressi essent infantiam, quae septennio concluditur, nec aliud deinceps requisitum ab eis fuit, nisi ut legere & scribere non nelciant, h. e. ut characte res tantum formare sciant, etsi perfecte scribere nequeant. uti explicat Aug. Barbosi jur. Ocns seb. I. c. II. n. v.
127쪽
r16 DE TONsu RA CLERICORUM. o. & quidem in lingua tantum vernacula ThOm. Sanchetico L moria. L r. c. s. dio. 41. n. lo.k Sed & absurdum deinceps visum fuit, beneficium alicui conferri, nisi antea prima tonsura insignitus fuerit. Sic ergo irroboravit in veteravitque consuetudo, ut tonsura daretur vacuo ab omni munere aut beneficio, ita ut ea per se subsitstei et, nec comitem hamberet ordinem alium. Anton. Bengeus & Franc. Pinison. d. f. n. . . habilem tamen redderet, ad ordines deinceps recipiendos XXIV. Afris igitur ad primam tonsuram a Can nistis requisita est annorum septem completorum, Nic. Garcia de benefic. pari. g. e. . n. O. Thom. Sanchez consse morat. lib. I. c.3. dub.33. n. v. seq. quia scit. ante eam aetatem sperari haud queat usus rationis. At vero, qui ita sentiunt, parum considerant, usum illum rationis oppido esse imperfectum, & pleniorem intellectum requiri ad statum Clericalem sustinendum. Utique enim, qui ex Lai corum conditione se ad Clericorum collegium conferre cupit, intelligere secumque deliberare debet, quid agat, ne coeco impetu in tale vitae genus ruat, cujuS deinceps pce nitere queat. Sed de impuberibus in genere Optime censuit Constantinus Imp. in L r. C. de fas mon. eos ignorare, quae vident, quos idcirco judicio carere dixit Archid. ad Gex eo n. a. X. de esis. Injuria ergo tum clericali Ordini infertur, si in eorum numerum & matriculam recipiantur pueri parum intelligentes, tum ipsis etiam pueris nescientibus adhuc, quid rerum geratur, & quibus se implicent compedibus. XXV. De ratione & modo tonsurae conserendae nolo repetere ea, quae supra ex Concilii Toletani IV. e. o. recensui. Ex quo discimus eam tonsurae speciem in usu tum fuisse, ut capite detonso superius, inferius circuli corona
128쪽
rona Iantum relinqueretur. Brevis autem ille orbis in vertice, quo cleri pars magna hodie utitur, insolens olim atque inusitatus in Ecclesia & damnatus propterea, ut haereticorum character, in dicto concilio fuit. Nec negare possunt Ecclesiasticae tonsurae patroni, immutatum esse an liquum illum ritum, ita ut hodie non amplius totum superius caput detondeatur, sed contra veteris juris institutioin nem in vertice modicus tantum circulus auferatur. Nec radebatur coma olim, sed attondebatur tantum forficibus, non novagula. Vid. Paulus Lumannus uro . mor. bb. s. react. p. cap. u. Iacob Simond. ad Apost. Sidon. Bb. ψ. epist. a . Franc. Florens ad e. ψ. X. de vis. es hones. Ger. Ceremonias circa primam tonsuram hodie usitatas ex Pontificali recenset Thomas SancheZ conss. moria lib. Z. c. r. dub. c. n. 7. his verbis: Episeopus cum forficibus incidit ordinando ex remitates capiasorum in quasvre locis sic in fronte. occipitio'ad utramque aurem, deinde in medio capitis tres crines capidorum sive cincinnos,inis bacile deponit, quoliris, cum tondetur direme: Dominus pars haereditatis mea cae castris mei: Tu es, qui res iura haereditatem meam mihi M. ConL Pontificale Romanum Hibr. de Herico faciendo. ....
XXVI. In orientali Ecclesia fuerunt aliquando, qui in collatione tonsurae tum monachalis, tum clericalis, 'ad malas confugerent artes, iisque multa eum superstitione uterentur, dum ex nimio quodam imaginum cultu eas
quasi testes adhiberent hujus suae tonsurae, & nescio quid ex illis divinum sibi promitterent. In supplemento quod . Conciliis Gallicis a Iac. Sirmondo editis superaddidit Petrus Dela lande fol. Iossi continetur epistola imperatorum orientis ad Ludovicum Pium Imperatorem occidentis, in qua haec de tonsura referuntur usu improbo recepta: Sim Berjin tonsura puerorum, eum capillas praeciderem, eosdem
129쪽
capisios decidere βper imagines sinebant. Atii vero religio iam habitum monasticum sumere viaentes , religiosiores personu postponebant, qui prius comam capitis eorum suscipere solebant ad bilis imaginibus, quasi in sinum earum decidere cap ίAs U- Arum sinebant. Utrobique nempe imagines id agere volebant, quod vel clericis vel monachis competebat, ut capil-Ios decidentes auferrent.
XXVII. Caeterum non aliam debet habere intentionem, qui tonderi cupit, nisi ut ex pietate in DEUM, &sancta devotione , atque animo Ecclesiae inserviendi, Clericatum accipiat, & ex hoc in clericorum numerum inseratur. Nec enim jure canonico vel Lector vel Cantor fieri in Ecclesia potest, nisi qui saeram istam tonsuram acceperit. Sic enim decretum in Concilio Trullano can. U. ut nulli ex omnibus eorum liceat, qui sunt in Coricorum oriunem relati id enim ut corruptelam in verbis antecedentibus al- Iegaverant istius Concilii patres, etiam non tonsos sacros
cantores & divini templi Lectores constitui) populo in suggestu iuvinas scripturas recisare, nisi is facerdotati tonsura use sueuerit,mbenedictionem a suo pastore canonice sis erit. Ubi
ita commentatur Theodorus Balsamon : Nota autem , quod musae acceperum aisqui Ionsura characterem a manu anisitis, eos pro clericis habra canon. -divi enim nonnudos dicentes , non esse Leritorem, nec dici Gerieuru, qui in Gerum templi non relatus est , sed solam habet Ionsuram. Et ideo ei licere in Laicalem habrium transemutari , quod mihi quidem non videtur. &e. Consequens hine est ut iisdem etiam privilegiis a tempore acceptae tonsurae fruantur, quibus gaudentClerici reliqui omnes. Quanquam id restringendum nonnulli putent ad eos primae tonsurae clericos, qui probam iahonestam vivendi rationem sectamur, saltem vestes es tonsuram non dimittentes. Didacus COvarruvias practicari quaest. c. n. s. XXVs II.
130쪽
XXVIII. Qui autem, dum tonderi se facit, aliud in ' tendit, quam ut ministerio Ecclesiastico dignum & habilem se reddat, eum ipsimet tonsores, quos Ecclesia Pontificia habet, graviter reprehendunt. Hoc enim est, quod Clericis istiusmodi inculcat Ivo Carnotensis sermone a. --mo adhoc debes fieri clericus, ut semiat votastati, suderi curiositati, inhiet ambitioni: nec Miud quaerat, nisi ut Deum hereditate, possideat, quem Megit, cae a quo ebctus est quando in. - coricum assumptus es. - - unde qui per coricatus o cium aE, ud quaerit, quam DEUM, nec a DEO electus es nec DEUM elegit, qui in sorte se a cremoram creatori aut praeposuis, ausaquiparavit. - - Ad hoc enim ca'sios in modum corona in summitate capitis raditis, ut fae regnum Pirituale, quo caeteris ρυ- mineris, rasi figura sodalis, s iari morariis issecebras se quo re redeuntes, sic amputetis de corde .sicut crines freque ter resurgenses abraditis de capite. Residuos amem capialas eo oriune praecidere debetis, ur aures, oculos fae a Fos sensus capitis tiberos reddani , s curam exteriorum non in super is desideras carnis, sed necessariis ramum mercendam agnoscant.
XRX. Quocirca, si quis alium finem tonsurae sibi
, propositum habeat, praeter eum, quem in verbis modo adductis descripsit Ivo, multum aberrabit a scopo , nec suis am obtinebit semper intentionem. De tonsura mona eliali quidem accipiendum videtur, quod in Concilio Cabilonensi II. c. 7. factum fuit decretum, sed quod ad eleia ricalem etiam certo easu applicari poterit. Consuula sacer se conventus, m Episcopi Ime abbates, qui non. in fructum animarum, sed in amaritiam X turpe Dorum inhianus , quos bes homines 1llictos circumveniendo totonderunt . cae res eorum tali per asione non solum acceperunt, sed potius δειDiluerunt, poenitentia canonica si e regulari, m puta turpis I rei