Casparis Ziegleri Sidēroxylon ecclesiasticum : sive, episcopus miles in veteri Ecclesia invisus : akroama potissimum ex jure canonico : accedit eiusdem dissertatio De tonsura clericorum

21쪽

g. ro. Quod si ad hoc seculum primum referendi essent

canones, qui dicuntur, Apostolorum, uti quidem referri in Ecclesia Romana communiter solent, jam tum eo tempore scriptum inveniemus canonem, quo Clericis militare interdicitur. Sic epim legitur can. LXXXIII. Episcopus vel presbyter,

vel Diaconus exercitui vacans s utraque obsinere vosens Romanum scic magistratum Sacerdotalem administrationem, deponatur e Evae sunt enim Caesaris, Caesari , , quae sunt Dei, Deo. Versio haec legitur apud Franciscum Longum a Coriolano infumis. Concia. estque haud paulo pressior & ad bellicas res adstrictior. In graeco est quod alii rectius in

genere vertunt, Operam dans militiae. enim non m litiam tantum armatam aut militum praefecturam significat,

sed civilem etiam militiam, h. e. magistratum vel dignitatem, άοχην, άμν. Militare enim etiam dicuntur, qui munus aliquod, ossiciumve in palatio aut comitatu principis gerunt &aliqua dignitate aut administratione funguntur. Christoph. Iusteli. ad Coae Can. Eccses African. can. ILg. 2I. Sumas Vero licet vocabulum in Iatiore hoc significatu, dubitari tamen nequit, etiam bellicam & armatam militiam, & hanc quidem principaliter, sub eo contineri. Imo vero, qui prohibetur magistratum vel dignitatem civilem ambire aut suscipere, ideo quod Deo vacare nequeat, inulto magis prohibitus censetur affectare & ambire ossicium in militia armata, quia in hac minus Deo vacare poterit,cum dolus, asperitas, in justitia propria fere sint negocia praeliorum, utiloquitur Tertullianus. Et si compatibiles non sunt magistratus civilis, &sacerdotalis administratio, minus adhuc compatibilia erunt paludamentum & Episcopale μανri , quia scit, ab sacerdotio plus recedit militia armata, quam civilis. Utriusque

retentio sub depositionis poena prohibetur. Et quia dignius munus sacerdotale, &ei pro lubitu renunciari non potes, O mnis ei militia sive togata sive sagata cedere debet, cum qui se-

22쪽

CAPUT addixit. omittere eam

Deum injuria nequeat. 311. Ne tamen quid dissimulemus, canonesilui postolici vulgo dicti, autoritate destituuntur & chronologia..Nec enim satis constat, quo tempore & a quo consarcinati fuerint, quod plenius demonstravi indiffert. de orig. cs morem. jur. Com. num. L Fq. Quia Vero negari nequit, plerosque eos antiquissimos esse,& veteris Ecclesiae instituta compendioisse exponere, malo hic ad communem errorem, quod nisuum hinc nobis inpraesentiarum exoriatur damnum, connivere, Meanonem allegatum ad seculi primi tempora attexere, quam

sollicite inquirere& dubitare tandem, cui aetati & tempori vindicari & tribui ille debeat. g. 23. Ex quibus omnibus hoc conficitur, nullum seculo primo extare exemplum, Petrum Apostolum si excipias, sed quem a Domino reprehensum mox mutasse sententiam dixi0 λ quo doceri possit, arma Clericis convenire & ab Episcopis liscite tractari. Agnovit id ex parte Sinus Senensis bibhoth. sania. I. L annot. M ubi post Hugonem Carensem, cujus racta explicat, de intellectu dicti supra ex Ge. XXII,3ε. citati sellieitus est, & Christum concessisse, ait Apostolis justum gladii usum, non in propria quidem ipsorum persona, nee pro eo tempore, sed in persona totius Ecclesiae & pro suturo tempore, quia e

ordio nascentis Ecclesiae armorum usus minime conVenire i.

Sic igitur ex sententia Carensis & Senensis Ecclesia, postquam hplantata est, opus habuit gladio, quo non indiguit, cum planis tuetur, &tum demum licuit Clericis gladio accinctis in praelium ire. At vero utrumque falsum esse, ex genuina verborum Christi explicatione, quam supra proposuimus, patescit. ik Mexere re posse putabimus Episcopos actum talem, quem exemeere .cohibiti fuerunt Apostoli, Episcoporum antesignani An Apostolis aliquid praeceptum dicemus, sed cui parere ipsi non tenerentur, verum post eos demum, qui successuri sint

23쪽

C Apuae II. Magis necessaria esse arma & defensionem sollicite magis parandam esse tum, cum res extruitur, quam postquam extructa est, patet ex Nehem. IV. Imo vero Ecclesiam majora incrementa accepisse tum, cum nullus pro ea esset armorum usus, cumque omnia omnium gentium arma in eam conversa essent,

quam postquam ipsa sua exserere coepit arma, ex historia Ecclesiastica notum est. Nihil ergo est, quod diversitatem facit Senensis inter Ecclesiam Apostolorum & deinceps successuram.

In historia feculi fecundi nihil inveniri, quod

excusare possit armatam Episcoporum militiam.

GRavissimae hoc seculo, & iteratae, atque continuatae fuerunt persecutiones, ex quibus tanta Christianismum suscipientibas ferenda & metuenda erant mala, ut mirandum sit, inventos fuisse, qui malorum istorum causas non abhorruerint,& Ecclesiam tantorum malorum officinam sponte adierint. Honoribus: arcebantur diu Christiani, accesserunt mulctae &honorum publicationes, & exilia: sed leuia haec: damnabantur ad metalla: iis assiciebantur tormentis, quibus crudeliora nulla reperiri poterant: supplicia vero ad mortem tam frequenistia erant, ut testentur illorum temporum scriptores, nulla fanae, nulla pestilentia, nullo bello plus hominum uno tempore absumptum. Nec vulgaria erant mortium genera, sed vi-vicomburia , cruces atque id genus poenae, quae sine maximo horrore legi aut cogitari non possunt. Hug. Grol. de verit. re g. Christ. IV. a.

s. a. Suppliciis tamen his nihil omnino obstantibus latissime

24쪽

CAPUT II. 13 tissime per universum orbem propagata est hoc seculo Chria stiana religio. Sic enim ait Justinus Martyr, qui post Apo- stolica tempora fere primus; fuit eorum, quorum se ieta ad

nos pervenerunt, in Hac cum: Iphon. Ne unum quidem genus es morialium, e barbarorum, sive Graecorum, seu etiam asiorum quocunque volant nomine , ne eorum quidem , qui pro domibruplauseris utuntur, ac in tentoriis agunt pastoritiam, inter quos nomen crucifixi Jesu supplicationes s gratiarum actiones paret fabricinori rerum omnium non flam. Similia habet Irenaeus d. r. ea 3. Tertullianus adv. Dd. & alii. Inter conversos autem plurimos fuisse natalibus conspicuos verosimile est, ut m xime illi vel dignitatibus arcerentar, vel eas respuerem. Partet id ex verbis Minutii Felicis in Octavio: Noe de uis a flatim plebe consistimuι , si honores vesros cae purpuras recusamus&c.& Tertulliani in Apoclog. cap. ι. Obsessam vostferantur cilitatem , in agris, in ca sis, in insevias Christianos, omnem sexum, atatem, conditionem, F dignitatem transgredi ad loe nomen qua detrimento maerent dec. Nec tamen quisquam tum fuit, quidefensionem sibi ex armis paraverit, tantum abest, ut clericos id ausos fuisse dicamus. s. 3 Quin & in castris integrae ex Christianis scriptae tum fuerunt legiones , qualis fuit illa, quae sub Marci Aurelii dii-ctu, cum exercitus immensam pateretur sitim, & hostis immineret, fusis ad Deum precibus, & fulmen hostibus exitio. lam, & sibi imbrem exoravit, quae legio κεραυιολ- seu futi minatrix deinde dicta est. Euseb. I b. s. his: Eccles eap. s. Nec tamen inter Christianos milites quisquam suit, qui, cum propter religionem ala supplicium vocaretur, non libenti animo

AE . mortem oppeteret, aut ne id fieret, commilitones ad arma vo- ,

caret. Sed & pro exercitibus Imperatorum etiam infidelibus ' orare olebant Christiani, ne principum suom expeditioni- . bus favere existimarentur, etsi scirent, post finem bel- o impositum cruentissimas sibi imminere persecutiones.' - . o E C φ . . s C.

25쪽

g. 4. Quod si jam Episcopos, qui hCc seculo vixerunt, eorumque mores attendere velimus , & quidem in Ecclesia Romana Alexandrum, Sixtum, Telesphorum, Higinum, Pium I., Anicetum, Soserem, Eleutherium, Victorem I. in Ec- clesia Hierosolymitana , Iustum, Zacheum, Tobiam, Beniaminem, Johannem, Matthiam, Philippum &c: in Antiochena Ignatium, Heronem, Cornelium, Erotem &c: in Alexandrina Cerdonem, Primum, justum, Eumenem, Marcum &c. alios in aliis Ecclesiis,& Clericos tum temporis omnes, totam eorum vitam ad pietatem , probitatem , simplicitatem, patientiam & charitatem compositam fuisse observabimus. Plu- imi eorum, & in Romana quidem Ecclesia plerique martyrio coronati fuerunt, quos in armis praesidium aliquod, aut spem defensionis habuisse, nemo sanus afferet.

In eculo tertio quis fuerit Ecclesiae status, TertnkUni verbis exponituro mulque ostenditur, creditum eo tempore fuisse , Clericis armoruw Ut

plane nou coni mire.

tissimis suppliciis, & illorum tam eri numerus quotidie magis excrescebat, ut ipsi mirarentur Gentiles, superari se ab illis, qui religionem profiterentur Christianam. Poterat hic coetus formidabilis illis existere, pra sertim postquam suspicio invaluerat , Christianorum coitiones, quae noctu aut summo mane ante Solis exortum frequenter instituebantur sacramentis quibusdam contesserari in perniciem publicam neque id ignorabant Christiani, quoties Oculos ad multitudinem re-

26쪽

tulissent, posse se adversus perses victores existere, si quidem manu verum id religioni suae adversum irioribus resistere, perpetuo profite persecutores suos hon dissicultor conserta pugnandum esse

esse, neque licere sibi nye- ,

9. 2. Hrgumentum hoc eleganter amplificat Tertullia- nus, qui circa initium hujus seculi tertii floruit, in apos . cap. 37. auid tamen, inquit, de tam conspiratis unquam denotatis, de iam animaris ad mortem usque pro injuria repensior quando . via una nox pauculis facusis cingiter uisionis posset operari, fl-- . sim malo dispungi penes nos hceret. Sed absit, ut aut igni humano vindicetur divina ficta, aut do eat pati, in quo probasse. Si

i enim hostes exertos, non ιantum v nices occustos agere velgemur, deesset nobis vis numerorum s copiarum ' Plures nimirum Mauri Marcomanni, ipsique Parthi, vel quantaecunque unius tamen soci s suorum finium gentes, quam totius orbi, Hesterni sumus, es vestra omnia implevimus, ιν es, infucas, casen, municipia, conciliabuci , camis usa , tribus , decurtu, palatium, si natum, forum. Sola vobis resinquimus templain Cui besio non idonei Meton prompti fuissemus, etiam impares copiis, qui tam stamur truc damur ,si non ud sam dis sinam magis occidi lueret, quam occidere ' Potuimus F inermes nec re stes ,ssed tantummodo discor es uesin divortia inuidia adversus vos dimi vim Si enim rosa vis hominum in alluem Orbis remoti sinum abrupi mus amobis, rasii dissit utique dominationem vesram tot qualiumcunque

amissio civium , imo, si desitutione punisse . Proeul dubio expavissetis ad sollaudunem se am, a sentium rerum,s 1 su- .

poman que udam quasi mortua urbis quae spetis , quibus in ea rues . rassidis. Plures hoses quam cives vobis rema g ent. nunc enim. H res hoses habetis prae multitudine Christianorum pene omni um emium, pene omnes cives Christianos habendo &c. Haec Ter-' - tulliaturi inter latinos patres, Vincentii Lerinensis judicio 'i . Omnisi in facile princeps.' An vero nunc putabimus, vigentibus his Christia-

- norum

27쪽

norum moribus potuisse vel debuisse Clericos ad capienda arisma animum sibi sumeret Utique non decet saepe Clericos, quod Laicis ornamento est. At quod Laici ipsi aversantur, quod sibi minus decorum esse agnoscunt, numquid Clericis id indulgendum fueritὶ Iusta Tertulliani aevo belli gerendi videri poterat causa, defensio religionis, cruentissimarum persecuti

num & vis quotidie illatae propulsatio ; sed adduci tamen Christiani non poterant, ut arma caperent, & vim vi repellerent,

ita sine dubio ab Episcopis& Clericis edocti & ex verbo divino informati. Quod igitur Christiani promiscue omnes studiose

vitarunt, id multo magis Ecclesiae ministros vitasse putandum est, cum in tali materia a majori ad minus argumentari secure . 4. Idem hoc argumentum eodem hoc seculo tertio specialius tractavit Origenes ab ingenio laboribus infracto &indomabili Adamantinus &-dictus, ad finem operis adversus Celsum. Huic enim hortanti, ut Christiani sub Imperatore stipendia mererent, & militiam re ita postulante ne detrectarent, respondet Origenes: Nos suo tempore auxilium Imperarari ferimus, sed divina non humana freti Armatura, pro Re sebus es magistratibus ab Apostolo moniti I. Dim II. obsecrantes Et quo cujusque pietas insignior, eo majorem opem fert quam vustantes in procinctu mi tes, vel quotquot ex fosibin possum, oec dentes sic etiam restondemus infidelibus nos ad militiam pro Re

caedesque hominum urgentibus. En vestrorum quoque numinum Sacerdotes'Neocori delubrorum custodes dexteras servant puras a Gnovime sacrorram causa, ut incruentis impostulisque caede manibus bictimas diis solennes sterant, neque delectus saleis e fa- crisicorum ordine, ut bellis ingruentibus multare hi cogantis . Euod Mi e si jure facitis, quanto magis aliis miluantibus nostra homι' nes vi Dei Sacerdotes, manus quidem puras servant, re reo otiosius quam best orando decertant pro Principe es misi e lega timbellum gerente, ut hostata cuncta.bonis adversantia des 'niuri

28쪽

Precibus itaque daemonas omnes besiorum excitatores, Duis es'

foederum turbatoGs dum i Wigamm, Regibus plus conferimus, quam qui arma gestant: δε nos prae aliis pugnamus pro Caesare etiamsi cum eo non militemus, in propriis tamen privatisque pietatis castris ejus ob gratiam votis velut ausiciis rem gerimin. Euod si nos velit in per pro patria pugnare, es militaribus fungi praefecturis, sciat, nos hoc quoque scisis facere, non in hominum quidem confectu, ad captandam goriam, sed e mentis nostrae re-eondito pro patria preces , haud secus quam sacerdotes s υbia fundimus. s. s. Haec de sui temporis Christi fidelibus Origenes, o mnibus quidem, sed Ecclesiarum maxime praefectis, quo in1 primis facit, quod gentiles exemptos bellicis muneribus faciaant suos sacerdotes. Et de ministris Ecclesiae Christianae statim subdit Origenes Celso urgenti ad Rem p. gerendam, Etsic, precusis inquam , non ferro CPricis principi cuique suo mi uandum. Etsi vero de Origenis autoritate multum disputetur interTheologos criticos, nec uniformiter de illo sentiant omnes, plurimis eum non adeo benevole excipientibus, aliis e contrario defendentibus, qua de re videri possunt Iacob. Merlinus in apo . Theod. Bera in praefat. ad Nov. Tes. Gerhard. Ioh. Vossus in histor. Pelag. passi , inprimis p.U. l .s o. Petrus Halloixius indefens. Orig. Gisberti VOet. να. r. dis. pag. 4 . id tamen plerumque fit, ubi de fide negocium est. Circa disciplinam &mores, quid suo seculo observatum fuerit in Ecclesia, non arbitror cujusquam erroris convinci eum posse. Neque hoc vult Ο- rigenes, militare Christianis plane non licere, sed hoc vult. plus facere Christianos precibus suis, quam qui arma gestant. De Clerieis autem sine dubio ejus fuit sententia, arma eis plane non

convenire. - . .

6. Neque dubitare de hoc poterit quisquam, qui perpendere velit, quam sollicita tum temporis fuerit Ecdlesia, ne sacerdotes a cura sacra abstrahantur,& negociis munere suo alienis implicentur. Extat inter Epistolas Cypriani, qui eodem hoc se-

29쪽

culo claruit,una ad Clerum & plebem Furnitanorum,in qua graviter commotum se esse dicit, cum cUnovisset, quod Geminius Victor Geminium Faustinum presbyterum contra Ecclesiae statuta testamento tutorem nominaverit, jubetque, ne pro dormitione ejus fiat oblatio, neve deprecatio aliqua nomine ejus in Ecclesia frequentetur.Epistola ista legitur inCollectioneConcit.Regia som. I. pag. II. Nec alia ejus rei redditur ratio, quam quod Clerici non nisi altari & sacrificiis deservire& precibus atque orationibus vacare, non autem rebus secularibus occupari debeant. Quod si ex tutelis, quae pietatis opera Videri poterant, tanta praesumpta fuit in Clericali munere desidia& corruptela, non minor sane praesumi potuit ex militia armata, in qua haud paulo major a sacerdotio apparet diversitas & inconvenientia. g. 7. Caeterum, quod de Sacerdotum & aedituorum apud gentiles habita immunitate & privilegio exemptionis retulit Ore rigenes, ex Romuli lege est, qua scit. edixit, ut sacerdotes a mi- Iitaribus officiis caeterisque muneribus & praestationibus publicis immunes& liberi essent, referente Dionysio Halicarnass. Lib. a. cujus praecipua ratio est, ne in diuersa distrahantur Sacrificuli. Sic

enim etiam Plutarchus in quaest.Rom.num. ut .disquirit,cur flaminibu Dialibus permissum non sit, ut magistratum suscipiant aut ambiant ' Aut, inquit, quod cum ceriae is ordine desinitae essent Sacerdotum actioneI, Regum vero ordine carentes es infiniim fieri noti

poterat, ut qui Rex simu acerdosque esset, diu genero in eundem temporis articulum incidentibus negotio, utrumque procurares: sednecesse erat futurum, ut utroque urgente alterum omitteret, is que interdum deos rite non coleret, interdum civibuου esset damno. Aut quod in magistratus humanos intuentes, quum non minin necessitate

eos quam pore te admini ari observarent, populique principem quod de medico Hippocrates pronuntaavis muisa horrenda ad e-ctu videre, musta tangere, fae ex alienis miseriis pro fructu furi capere moles ira, impium rati sunt, istum diis acrificare,s ausicem osse divini custus, qui damnationum cae capitalibus, leuoque finitis

30쪽

supplicius civium non raro etiam cognatorum s domesicorum, usBru ο us venit interfuisset. Patet hinc, gentiles agnovisse, decentissimum esse, imo necessarium trerum sacrarum ministria civilium rerum regimine & armorum bellicorum usu alieni mane ut,

C Ap UT IV. Sechis quarto quid obtinuerit, dis-

s. I.

ΗΑctenus nullum in Ecclesiastica historia apparuit vestitium, ex quo Episcopos & Clericos vel ipsosmet arma tractas. se, vel ad arma aliorum confugisse probabiliter colligi potuerit. In posterum vero aliqua occurrent exempla,sed Ecclesiae Orthoiadoxae parum adhuc probata, quando vel invitis arma induta tu runt, in contemptum scit. atque ignominiam, vel ab illis, qui ex Ecclesia egressi, hostes illius acerbissimi facti fuerunt. Fuit qui dem haec seculi felicitas, quod per Constantinum & sequentes Imperatores professio Christianorum non tuta tantum, sed &honorata facta fuerit, mundo veluti intruso in Ecclesiam, sed gliscentibus primum haeresibus & erumpentibus, deinde inter ipsas personas Ecclesiasticas acerrimis concertationibus talia commissa & perpetrata fuerunt facinora, quae ipsam totam Ecclesiam apud gentiles pudendum in modum prostituerunt. s. r. Primum & praecipuum malum ex Ariana haeresi natum erat, sed quod per Constantini imperatoris prudentiam, quantum fieri poterat, reprimebatur. Post ejus obitum filius Constantius non modo haeresis illius se profitebatur fautorem , sed eius etiam dilatandae studio cuncta miscebat & turbabat. Erat tum inter Orthodoxos in Alexandrina Ecclesia maxime celebris Α- , D 2 thanain