Commentarius in quatuor libros Hippocratis de victu in morbis acutis / Paulo Juliario ... interprete

111쪽

in phlegmone adpus commutatur, ingenera tori modisclioni signsmi nobis appellastonem intelligendibusTe

ruralius autem est,quum natura musisualidiorfuerit,eius ut ea permutauerit,rsrerum qi sint in drpore inan amato putrefiunt, naturali calore ad alteranonem ipsi nuhil conferente, connectionesimota sunt hoc igitur interadum aquosi etiam liquoribus qui per urinam excernum

ivr euenit, proptereas otium inconcoctum,nonoequi dirimui,qua si corpus ex urinis renoestis nutriri nequit e

dem genera i conceritioni gnificatu etiam mimur, quum uianoneis rauredine, liquores ex hiss tres uel in oculi generatos,aut moro ites,aut cocuctos esse dicinius baudicrus bilem uel crudo uti in cococta uelaococta esse enumiamus, cruda quidem estu dignumsalsa, acris in praui odoris es concocta autem igneum colorem, Si pro fert 'Mim:.r pravi odoris es, in cominam, go bilem ad uentriculam confluere cogi ait 'prauam

miratio em qusium xevire tum ex Iet tore attrahi iurissi ero quidem, rete e re suo me crutiant nullo opum uentriculum confriandis,alier autem in Ego te creprppe rumigcre ex redi. ad ualida cibaria Fermutatio: nefaciunt:deinceps uero istir quos impiom rura ob prauum uinctum euenienti primo uigilias quae loegat 'ejiai cibaria snon oportunia insequuntur,quaeram bo immedicorum uiritu atras , uerum morbi cruditatem

112쪽

remediivatur:tristinas praeterea eam re alco ethbahidelicet,cet iam inediami uali sim titam repentinua quo uentrici ius graivatur auatus autem tristis,msflos vaeddi itfrmos:eo quoq; amaritudine in eflati ait,uiis Alite smile quivium ei quod dictum es ueluti. m nons nulli elencolice trifiamtur ad emidem modum altim gna trappenumero corripiuntur, perinde ut ipsa bili in Mentriculo congemi,uel quum inquit,amaritudine eos in estiri,indicat etiam amaritudinem in ore Us ob huiusmodi bilem ortam,delira uero di in maximis iris et ob amaram bilem in stomaco uel cerebro coaceruatet: oriri posis snt,resplendentia autem arte mlos mentitutum propter hentriculi exhalationem,tum proptersanguinis mulamdinem quae ad caput delata',=ed horum, primum quidem et non oportuna ui ctus oblatrones interdum euentischndum autem uel asanguinis enaribtis luxum iudi tilem, uel delirium euemurum,haud secus aures sono replentur.em propter uapores qui a uentriculo elevantur, aut prosrterstatuosum spiritum in rapite genitum scorporis uero extremitates, quae pedes, manus I sunt frigpre prumpie cris non ignoramus, quum uentriculi os malesueti a sectum,quando uero iungam inediam a mortuantibus liquoribus uehementer mordicatur , neIob in oportunam cibi mulatudinem grauatur, quae ambo in disto uictu pata itur,in quo primis diebus medici Eros exsiccatena frumentare cibaris uniuer'im permum tionem ficiunt,in quo sempore eos renuior uictus,aetone, oportebat et eadem suos ratione,quum hoc pacto in ut ita reguntur, neque

mina cocoquitur,in eccm do quidem, Us uel ptisans remotis uel mul peiuri, meriti oblatice, um ins

113쪽

limes urgatus est in bilem et 'uer o,obsubitam uero ad c baria mutationem, uentris io grauito, et cum equitali ', culture laborate, queatmodum animi dejectiones florea tuae appessa inmani se iubis offledui, colensum sitis iis, culmis in more uentriculi:nam quod magis ac primo non opomnis inediis oblatiombuigi assuitur hoc est propterea ergo pure etiam tenuia salse, es paueti puris, s mioribus coloramderi ait, udore quo p circa reruueramum, et anxietatem es an 'litus dissiciam rem:na morbus inoen metas permanet,d uirum si ex ae sum tum inediam iugam, tum cibi oblatronem haud opori imam:At lumenumerata, cruditate,' quo I. sequuntur uelut etiam ceruicis udores,e ob inediam dis,lum uirtuae, et cibo Non oporavno gravata,haud sectis a exieta 13mploma ambobus comune si tum propter iungam inediam uentri uis lam liquoribus replente tum propter no oportunum ti re, gravantem eanhelit stamen deicultatum in qua spiritus

peditur ob cibum potius non oportunt, euenit, si ob deffictum, nam angustisconuulsienisq; reditium e=t, in inspiratio Firitum ossendi,ac uelut man, latio: ad superiora expirationem 'cit, huiusmodi 'iritu oppossim in secundo extoe de morbis uagantibu i uolumine, Dins tuscauit,ad hunc modumscribens duplicem ad interna reuocatione ueluti inspirantibus: Catertim ob in opori m libum, non ob esse tu,huiusmodi the itus dissi uim rem ieri, mani, sum, Aetia quia Hippocrates at , frignetem uel agrium ualdespiritum, in uictu male renis euenire, nam frequens, magnu) ompressos io transuerso a cibo in nemriculo Dritimo, g nonsuperato, vem litore te praeparato, furti ejicit, tunc. nies si is

114쪽

quamuis ibera se,ea qua prius dilambat dilamioe,dita ut presens pitur ritus quantum a priori dejicit,tanture irationi eressitatem Dicere dibet, is, hunc desse itum,uel maiorem respirationem,uelfrequentiorem ammad cere cogit,uel uirunis de uniuersis anhelitus difficultatibus in eo clumine, quod de anhelitus dissiculianis iusseri : mus abunde illum est, in quo tum harum tum aliarum anhelitus dissutiliatu mi sui cum prepet demos iratio bus litteris prodidimus, at hoc in loco haec sitiint:ali praeterea a prauo uictus ercilia grauitate parisiicipare, caeterum displiciter scriptum inhemtur,m nonnullis scripturis sngulari numerosi percilium grauitate paristicipabat in altera, itersupercilia grauitate parti taxare,declaratur aut ex contextu ipse quodamodo auelli, m eueri eueniis heuiter utrum; ambos asmost, ut uiui, tenduntur,uel alteri, tantu, aterdum altero dissoluto:deris inceps praua animi desiectioe ait,adsi tomata firmonem, trenJo, uesti etiam uestium projectiones uni, quum infirmi Aurunturainterdum quos manus uniuerset

centremunt exareibata mali illare uerum instrius labrucem um,in uentriculi ore uehementem mordicat em

esse indire proinde huiusmodih icma acrium etiam humerum,cmiius,inditium est.

blaec si in initiis apparuerint,deliriu uehemens

ecnuntiant,magnaq; ex parte morte obeutavmptemata quae enarrauit, situ crbi inino turnerini,hehemens indicare delirium at morbi uero initium hoc in lora intelligendum. ictum id tu i in quo net moni in

115쪽

SECUN Dus , ditia nundum adsunt diritam. n.est in his qui de iudiciis edidimus principi, nome plura signi Ficare, fignificatum squod hoc in loco utum est,principis esse in huiusmodi

diuisionestet in qua talia morborum temper diuidendo ad hunc modum dicimus,ea ex initio, incremento ratigorem decremento componi:symptomatibus ergo nuper enarratis,quando prope uigorem apparent,iudicium fuisturum iudicantibus,tostantibus uidelicet in morbis, quum in initiosunt, iudicium non indicant, in primipio enim

nihil iudietiri potvstsed deliri, inditia fiunt scriptum de his si icienti est iis commentarbs de aedit, editis, ura et uersum ergo de his firmonem,ex illis perdisce, ef emm

Iovior, ad prsentem Iocum perluceat, quidem umuersa percurrit rum ut in caeteris ad eundem modum in his summatim dicerest, erit suum natura excrenonem aget greditur, ali digna perturbatio in corporest, ob quam hujusmodi simplomata apparent, cum matu, bc imis concustionis indit,s,ps absq; uaturae ad infestantium humorum excretionem praeparatione, similis perturbatio feret, maxime discriminosium inditium essit Caererum de iudi, talibus simplomatibus iam in taeteris cpinendiri, dictum ei I, qualis nutura ipsorum, necnon quo paeto ab his quae post apparentia appellanture iungantur in quibus et am uncoctiom inditati,nt,niam ante hunc librum re de prscvmtionibus et de humoribus uolumina, necnon aphos

rismos exposuimus , sed eadem de eisdem semper dicere, lepis esto qui ermonis prolixitatem diligunt.

Q ui uero liberantur aut abscessu, aut sangui nise naribus fluxu,aut crassura pus cxpucn

116쪽

Quia eos mortem obire non simpluirer dixit, sed magi ex parre addidit, propterea quo pasto eorum rennulli feruentur dicere misequebatur, hetita hoc in loco peris currit,atsi, ob sanguime naribus luxu,ueta ., aessum, uel ob puris qjam dignum cum victi, expuitionem, quosdam intrum liberari,unas ex quibus dixit, indicasuit, aegros ii huiusmosi si tomatibus ob plemtudi,

Ne 3 enim in his medicos expertos indeo ut ad imbecillitate dignoscedam in morbis oportet siue ob vasorum inanitione siue ob mborem morbig acuitatem euenerit,mcnora quot assectus , ac speties uniuersas, natui,

radiabitusiue noster singulis pari holus modis dignoscantur salute si ignorantur

pernitiem inseram. Quia de aegri robore, imbecillimae sermonem habuit, sunt autem haec ex uictus inrennombus, non pessimae ob hanc aism,hoc in loco rusus de ipsi utinasi inciri ' nare sermonem aggreditur quibus modi fit, medi cos diu

discere oportare direns, quia nonnulli imbeeillimae suaserum inamaondus euenium, nam proprie primos Ceneavia hoc Sigm bat propterea inedia vasorum inamnosaepenumero di ita est, ueluti generis nomine pro Beneumues homines consuete utuntur; non ita uero a

labore ues proprie di Io qui cum doloribus idem esi, Itit quispia diceret malo assest quo acutis in morbis aegrimi assiciuntur nonnullas quos ob aliam Pandam iri in

117쪽

Done immeenimueros uel uentriculi, uel intestin rum mordicat e intelligit, hoc simplomasub doloribus omprehendi sideratur, si uigiliam,aut oris uentriculi Uectu proprie interpretari non uideretur, 'cultis,nomen d solui constitim ob macuationem,uel ex singuimis Axibui,uel uomitibus, uel est tot bus,ue Adoribus, nec, non ob longiorem inediam quam rememat, dolorem. ilia a iure tionem irequentem, uentrem purgandi grata, di ad haec quum interdum uentriculi os patitur, adeo se animi dejectiores eueniant id quod ob cibi multitudinemgrauanti aut aliquam qualitatem ei nistam t. p. Isq; laberet,necnon una tu ipso fimitate relerrime dissoluit:uniuersa igitur ti facti stans nocumenta a mamilesiis musis oriuntur,alter immanFf sunt,ut quum abs majM Ita euecuatisne,uel uigilia,uels me.uel etiam oris sto: maci consensu, aegra adhujusmodi corpori Oectum per

Remu' quem in Irsc tutoniam uoluvias ipsae ad hunc modum litteris prodidit, cares acutae octili coenonui, tempora cura in qua sequamur, eadem emm creporis con utut Aeetam, uigiliam Ex multam excretronem, et 'memsit:at pryter haec quum tenui humores in nrpore sunt, uel fibris caliditas acris, nam ad hunc modum altera ab caulte per halitum digeruntur,norim is quoq; b intempera equum unum principium affectum est, si culti su=beri is silurimum quidem per essentiam patiens aberat eliqua duo etiam per consensum, didicisti num I aliam esse Miner

mificultanteir, et ius principit m rebrum ei a iam in araeberi, cujus initium cor,ac tertiam in uenis ex iocinore orat partii ergo limus, gustunes fuerit, intemperies interis

dum propriam aculiarem, Mut cum ita lina reliquae

118쪽

dui cubates assere fuerunt,quando et patit: r,celirris me pere ut, einceps cerebrum tarde iecur, ueluti enim hic partes intemperi asserit propriam uniuscuiusq; faculta tem maxime laedunt,ad eundem modum non reprope unumque io principium post , quum intemperie ualdeliborant et liatum initia ad eius consensum perducunt: nonnuas uero quamuis prope coromis non sint, ob gene/ralem tamen comunicet nitam uel quandam affectus proprietatem p tes facultatum initia obtinentes stant uem triculi os quan Zo uitalem Sicultatem ad onsensum perduiscit animi esse itione efficit, quum uero eam qu proprii animalis appellatur eliria,uel conuulsiones,matrix auteinterdum anhelitus de titum, interdum neruorum distentationes caterum quum unusquisq assectus rempletus ess, simplex, nitio est si paulatim inceperint,au itis fe/rini,hau pauet medicos latent suum uero ob magnituis dinem mori nequeunt, tunc eos non dignoscendum,haud scus acidiois, sed quu incipiunt funis,hoc enim pulibera

rimum 'fieri hoc non potest, sitiem prorsus quum

supentur Hippocrate ita p, ut mea tert=ententia uniuersa haec hoc in contextu declarare uidetur, in quo ait, necnon auo assectus,speties; uniuersas, natura,habitus noster,snpulis parit,hoc quos in loco temperamentum naturam dia habitum uero ipsius rerporis constitutiomm, iam qui rariores tura sunt faci perhalitum digeruntur, necnoin animi esse itum incidi,t. At qui densiores sunt,in mero bis ungo tempore permanent, ad eundem etiam modum partes, nonnulli quasdamfrigidiores habent, quasdam nitidiere , aliquas sicciores,e iqisa humidiores,uniuersu autem proprius te Peramento morbus.

119쪽

Maius quidem peccatum est,si cuipiam labore,

morbid acumine imbecillis redactus, si, qui potu aut sorbitionem ampliore aut cibum exhibuerit,ob vasorum inanitionem imbecillem esseexistimando, turpe auic de ob vasorum inanitionem imbecillem nodiagnoscere uictum jamouere, sane nec hoc peccatu periculo uacat, astero auic lugeminus, longe uero magis altero deiidcndum, nam si alter medicus, uel idiota quod ingrediens,ac cognoscens quae euenerunt,tum ciabum, tum potum exhiberet,quae alter prohibuit, auxiliu attulisse apertissime uideretur, huiusmodi autem instituta ab hominibus maximam calumniam conseqUuntur uide, turenim ipsis superueniens medicus uel idiota,talem ueluti a morte liberasi . Ob dolores aegris penumero, si pulsu redduntur,animos Unciunt,ate nullo motu moveri possum, eaesdem morbi etiam acumine euemunt, nonnulli uero Ubeasata

cultate ne laborant si ob uasorum inunitionem quoquora it euenerit sue ergo excretione sequi mani russiue rhalitam digestione,illi prerinus enutriendi sunt,opposito modo qui ob dolorem, Er morbi acumen, euacuatione potius inter undum, quam repletione: isq: qui nutrie mentum exhibet taximum malum ejicit, s libes qui ob astrum inanitionem imbecilles evaserui, uictu Irsmeret, Is deret quidemsed ne eodem patio manifest aut uehe mssteriturpe tamen magis est,c euacuationem imbecillis

120쪽

t ira E Rumare, tum, dolore, stera cotextus manifestissim

Inditia quinue quibus eorum singula dignosce

dum de bis conscribentur. Hoc etiam in loco perinde ac pa um superius, alium de

morbisacaris uolamen scripturum pollicet r.

ictis tamen quae ad uentriculum pertinent haec quod similia sunt:etenim si uniuersum cor, pus praeter cosuetum multum quieuerit,cosestim ualidius non euadit, sta quum lusior tempore quieuerit, repente labores aggredi oportuerit, pessimum quippiam manifeste faciet,haud secus etiam uniuersa quae ad corporis constitutionem eueniunx:etenim si pedes tale quippiam secerint, aliam articula

laborare non cosueta, si repente ac laborem peruenerint,nem aliter oculi,dentes caetere ppartes paterentur, nam etiam cubile, si prae, ter consuetudinem uel molle, uel durum suerit laborem parit sub aere quom praeter consuetum cubatio corpus induret. Rursus ad propos itum reuersus est, quum sermoni quem digrediendo de facultatis imbecillitate habuit inem impo fuerit,ait :,his quae de uentriculo in fusioribus dies unisus hoc in loco Acrnis similia quodamodo esse:na caput in quo rvemim mutatione Eri minum nocumentum inferre comprobat, in idem tendit citerum quod hoc in Iore scribit hciusmodi en quemadmodum uentriculsi sum ungior it*Fortis eratione prorsus desilierit,