Commentarius in quatuor libros Hippocratis de victu in morbis acutis / Paulo Juliario ... interprete

51쪽

F sembnem habu se:quem ob membrans coitas subcin

gemis inflammonem ieri demonstratum est si igitur,th gente in flamatiora ptisanam quispiam e=hibuerat aboratem maximi edet, Ceterum eius uigoris inditium est, tum doloris continuitus tum quoniam fomenta ipsum no lautant,aliud praeterea indutum intextu additum est,nomodo uehementis morbi se irratis, ueri etiam maligni: putum uidelicet uisnosum sus iciente redactum, expuitio, nem prohibere, assectis si particulis in instatum, ais apti tum:'am euiscetitum plus qui iam prVefert, quum de propositionem addendo huis modi dictio uehementem Miscastrirem indicet: tali quos additione ad huc modum nil cosum ab eo quod concoquitur ejungere possumusi etenim moderate uiscosum euadit,non tumen deuiscera inr,hoc est non extrem atqssumme hoc patitur Verum enim utro ne quaedam subaudiantur ob id addere non prs term fit. nequauculti, qtiod idem utis indigeste gnis cat, nam quod acui ctam es in concocte,prauum existit suum ergo eger in hec consitit tus fuerit,' quis, priusqnut uenoesectione, aut uentrissclutiore dolorem soluerit,rtis nam exhibuerit hominem ad interitum perducet naquum inde morbo laterali sermone, dolorem fomentis noleuari retulit,confestim duo reliqua dolaris remedia se erunt,uetae se illio, di purgatio:il ius. pharmaci usus quod ex opto usqujam a ui mandragor praeparatur, dolorosum morbi lateralis agi tum, non curat, sed se iiii enecat, hoc ita in lac uenae sectionem purgationem si impliciter commemorauit, at insequemibus de utriusq; usu determinabit.

52쪽

Ob has tam prophasias,idest causas, de huius,

modi alias loge magis qui tota ptisana uiuitur,in septima,citiuscipereunt,nonnulli quidem,etiam dementes,alii uero a recta spirandi difficultate,roncho suffocati.

Hippocratem missas prophasia multotiens appellare cosueuisse,in aliorum quo uoluminum expositionibus de, monstrauimus uerum quas nam alias causas aditiis ab LIo celerem mortem inferre ait, orationi addendum, nam hac in parte ptisans oblatio m priussi dolor pluatur, commemorauit sputi uisossimum infrequenti re 'iractio ob quam etiam si ocuntur edere quos ait, hi uinudi mulsam et o mel assumpserint, ante ueluti suppo: sit ei achatio at,cetera enim nes idiotis occulta sunt haud ab re ergo nonnullos dementes morte obire posse enuntiauit,uino uinosius non oportune oblatis.

Antiqui uero haud perperam hos sideratos esse

arbitrabantur,ob id maxime nec minussa quum pereunt,latus liuidus inuenitur iceloidest similis plagae.

I uiusmodi opinio antiquis orta In tum ob interitus ceta Ierirerem, tum quia nonussis livorin latur eueniebat, ubi uidelicet in flamatrem radixfuerat,nam quum ob dolore sanguis ad locum illi peruemat,quam percutim disper,sus est,in morte refrigeramunmersit,icelo hoc es adfiareit dinem affectuu qui ex plaga ad hunc modusunt. Huius rei causa est quia anteidolor saluatur pereunt, cleriter, naespirationes fiunt.

53쪽

PRIMUS Hoc pacto eos respirare deinceps ipse declarauit,ad huc

modum scribens.

'multo enim frequenticue spiritu,quemadmodum iam dictum est, sputum indigeste deui

lcatum,redditum fieri prohibet. io nequa cocte ab eo insuperioribus dictu efI in loco indige i appellauit, nosq; eius uocis permumois ne in ea parte rediet costestimonio comprobis. Sputum etenim intus detentum spiritum stredi prohibet, celeriter; egredi cogit.

In huiusmodi assectibus uniuersus spiritus haud quano ingredi prohibetur amsi hoc teret, cinfectim perire ho. pinemne obret, quemadmodumsubiosi ed qui infert, res iraetonii necessimu ingredi prohibetur, quos ut aliquo temporis interuallo uiuam sed procedent tepore quum iube augem ne imbpereunt.

Atia hoc pacto uicissim alter alteri ad malum

santi mortis,idest auxiliti praestat:etenim sputum quum retinetur, frequentem spiritum reddit, at spiritus quum frequens fuerit, sputum uiscosum efficit, atq; elabi prohibet.

Hippe ratem ceteros p antiquos timorim pro auxiliaris penumero uti conlevisse,insuperiorabiti diximus nec non hoc in loco 'remori , uicissit ad malum e lit, pro Migere, auxiliariqcli quo autem pacto magis, is Mentili, psemet perpulchre de arauit, a nobis dicen ret

sutum minam angustiam in pulmonis meatibus in Dio

54쪽

CI A E Rritus transitu irit:ais obham angustiam minus in prarant, quanto autem minus misi irant tanto magis res iratiotus cessitatem insatiabilem reddunt, propterea ad secundam inspirationem a prima uelotius accedunt,quod frequentem piritum appellare sueuerunt.

do Non modo autem ptisana haud oportune uteribus,tioeceUenire colueuerunt,sed log ma.

ni si aliud quicpiam, tisana deterius in L

larint uel propinauerant. De hoc paulo priussermonem habuimus in ea parte ubi ii ob has itaq; musas, aliasq; huiusmodi verum eo in io, re uinum mulsam et Oxime commemorauimus sed in hac parte, tiam de ceteri intelligendum qu medicorum non

pauci ad hunc modum asse tis exhibent,longes magis uino mulsa ais, mellite edunt. Magna tag ex parte tum his qui totastilanatum his qui eius cremore utuntur iuvamenta similia sunt,uerum neutro ipsorum sed solo potu .utentibus diuerso quod modo auxiliandum. His qui pisana eius. cremore utuntur, milia iuvamenta fieri ait,sul autem potu utentibus, nonnutu etiam diuerso modo auxilium prsfiandum est est qualis nam fiat digitarentia sequentibu edocet.

Prorsus aut ad hunc modia agendu si qui nu. per cibum asumpsit,&uenter nundum suis hiu,sebre corripi incipiat, siue cum dolores,

55쪽

rum partes descendisse uideatur. Enimuero ipse quos quum in partes sermonem suu diuulserit, conuenienti ordine ad sequentia,haud quasi se usu fuisse, gnouilvis ob id imum reassumendo ad congruisum initium perit' t,hoc autem ipsi accidit,qui discordissu stumsiluere renatus curatiuaru ratonii solutione meminit, e quum haec ammaduertisset illa dimittere diuerso modo ab imitosermone percurere,oporrebat, ad hunc.n.mod etiamihi pulchre euenire uisumfuit diuers modo qsuperius de hisscribere ivus scripta dimittedo,quo itaq; paclio unam propostum fit soluere necnon

sermonem ordinare oporrebat,apertae uia expone,:salias bi interpraetari desideratibus, declarabo:ergo uelutis ab initio sermonem audires,mihi meie adhibe Cur no ignobiles medici Mnnunq in curatione inter se discentivi, quia quod in aliquibus experientia improbarunt,in omnibus acommodare coensueuerunt,ad eundem igitur modum inaculorum morborum ut it discordei fuerunt, nonnulli fio, Ioptisans cremore usq; adiudicium egros seruando, qui, Ampiis nam ipsam exhibendo,aliqui neutrum is prum: uniues aliqua ex parte ueritatem dicentes, ex parte decepta:amto . n. morbor nonullisol ptisana indiget, quidam cremore:aliqui neutro istrum usq; ad iudiciur Ceterum uisermo dilucidior euadat in uno acutorum emplo crmonem faciam,morbi itas lateralis curatio proporaatur, sibris incipiat,nundums egri uenter subierit piarum o autem prius cibum ingesserit orbitionem illi haud

suasi ex theus, donec cibui magnam inres incrum rhi

56쪽

quispiam hoc pacto sermotu initium dederit, fit deinceps uniuersa proprio ordine dixeric doctrinae obscuritatem

euadet.

αuod si dolorem habuerit,solo Sotu oxymulitis utendum:hyeme quiderna alido estate ueros rigido,si autem sitis admodu infesta, lacrit: mulsae aqua .

Quum eger astu molestatur,multum ualde oxymel prorissus prohibens,propterea deinceps tum mulsam tum aquammmemorauu:nam quantum ad assectu aut uox mellite potius utendum esset,iserum i quum ipsius es uti, di, gna quantitntem Osumpserit eger a si adhuc molestatur, mulsam exhibendum: 'si Sitis nundum remoueatur, aqua

propinandum,aquam n. quantum ad eius rationem attunet damnat Hippocraus,qua autem de causa potum hunι

damnet,in sequentibus adisces in ea uoluminis parte qua de aquae acultatae sermonem habebit, sed nunc quae hoc in sermone proposuit considerandum:nam x melliat hem calido effatifrigido utendum iubet hoc ad aquae frigid potionem nos mani ducet quae acuto morbo a ectis opposite conuenit:quam prorsus p termisisse uidetur,atq; is hoc ipsum quispiam acusareisermo etenim doctrinae dignus uerat,nec retra propositum nararetur, quam igitur de frigida agus potione mentem habuit ex praesini sermone deprehendi potes iii 'an iis frigi, dum, mel itentibus interdum exhibet, etiam aquam

dubit man festum est:quasi ' c de frigid aquae potione non prorsus protulit,eiu tamen deitrinam petita

57쪽

tatur, qui fibram fieri' arbitratur quum raturalis calor Umtur,necnon oppositorum opposim esse remedia, que uero ignis nudui, crus,' ais ob id febrisaqua fibris naturae maxime opposta erit,infrigida humectas; curru proindes oportune detur,'bres ab ea protinus ectingui uidentur,uerum enimuero quamin his remetarus que de arte curat ua edidimus de hocst dictum es mihil, ominus hoc quos in loco capita dicentur: uum eoer fibricitat uires ualid sunt Urigida aquam exhibueris. non modo non edes uerum etiam maximum Ceres uua mentum:huiusmodi aptem frigidae aquae potionis tanta quaamissiquantamfrigida aqua,respiratione traheta eger bibere polio me aut exiguu damnis noula oblatione non plus dimidio,exhibitionis ergo intentio in hoc eadem non estinam quum uniuersm donec Re repleatur Irigidam aquam exhibemus, extinguendae fibris oratia eam damus, 'sic pacto propinetur curulionis ausi fieox me autem eflatis tempore frigidum exhibemus.ne ctis augeatur, At quiviam etiam oppositonis ratione n

yrre poterituropterea etiam ante morbus renoessu

iuro melfrigidum exhibendum ait, a friaida aqua adficietatem Us in huiusmodi assectu es iis emtore

apb imone=brierint, flati humores: ex his laborauerint,sido mellite corrioei qum incidendi uim obtineat, quod cincidi a s CD abc amiumentis corpora VPonitur,

ill dolor aderit Ia periculum quicpia

comperueritin multa aes crassa sorbi

58쪽

cio offerenda est:Verum si uires aegri lassicant,post septimus uel nonus dies plerierit

Quamplire Eros, Hippocratem dixerunt, nam etiam, ,hac dictione utetantur brac sermonem prestermisisse mi A uident ii quemadmodum quisam eum interficere alubhunsoli nouisse uidentur:*si ambo,utrisq; sentet, men im . hibuisieni, quae . eo recte ista sunt ad memo piam reuocassent,naturam a natura plurimum se iungi, serrasse ei oppo ita imponere erubuissent,langes magii illorum quae: edocuit emimssent:qui regione a regio

ne tempus ann ab anni tempore aetatem ab aetare mores astoribus uilitum denis priusq morbo et riperetur,ab Moulusa morum ut tu admodum diserre democtrauit, fimitur eos qui in his uniuersis opposito modo si habent, inuicem comparaueris maximas in uictu disserentias unis enies quas fieregione ordinaueris, Si iam multas admoedum in medio consistere exquisite Videralis:quanta ereos de earum disserentia in his omentar,saus de arte cuntiu eddidimus perfecte dictum est:eorum tamen capita hoc quot in loco dicentur u ponatur iuspiam qbioerpori, habrii sicco, densa superficiesu, uenas latas uitalem; ultatem ualidam habeat, haud multa comede, restit assuetus in hieme non admodus rigido,regione huei mo morbo corripi priusim orbo diceretur otio dedinis ac insatiabilirer in uari,s admodum edulis educ sfit crim his aute os uentris quod ei stomacu nonulli oppe

io simili aegrotet, uppotiatur autem cum his homine

59쪽

ant iis aduersa esset ualetudine in cogimtionibus incetiombui continuis a situdinem i. se cosequutum, exi, Sua quos praeter censuetum et medisse, olerosa re abs snutrimetore Ventrissisibecisse natura habeat bis adhuc

modumst habentibus,ambo eodemorbo corripi supponatur si uis morbo laterali in exul ab Hippocrate proposio, nunquid unus idem uiritus ambobus nonuenire determinandum tibi uidetur,an illiu quisecundo loco diritus es in prima statim die enutriedu primum uero us p adse ptimam,si afferitum non praeteriresperabis solis potibus

regendum:enimuero quum ambo longa experientia comis

probauerim hoc patit optimum uirit umfre aio,psi opis

posito modo eceris,primum ab initio enutriendo, secunduo eptimum cypruando,onte quartum, utrunq: intersiacies:hunc quidem cito suffocans huius uero uirtutem uenis idem etsi uero etatem quo I ambobus oppositam addere uolueris primum quadraginta annorum esse supponedo: puerum autemsecundum utres longe sequurius mortem consequetur: Ceterum uniuersa hoc in loco deta ad unam intent onem restruntur, quam unico uerbo Hippocrates declarauit, quum dixitFrbitionem post heptimam exhiben/dam cie, si uires aegris iciant,uerbi .n.unum effoc ex his uniuersis quae nuper dixi inuenitur nam si cum ora mellite, e mulse, Er aqua, enutritus,usq; ad septimam=uffcere poterit, cum his uniuersis quae dixi liberabitur, nec non adsicundam ualetudinem perducitur, 'si aliqua a serunt quaedam non aderunt,praesentium uim cum absint ibi ibi cumparando, intelliges quot diebus aeger clim inrumii jectus icere poterichaec in nostris remenrerbi dec g. rato D t, quaesi nosti,hoc in Ioadeo ad memoriam ciso

60쪽

LI ME Rrae nolli,si Hippocratis sententiae ueritatem inter

ligere desideras,asea prius mede,uniuersa.n.m nostris sol nimbus diximus, ius uertissimam doctrinam i in sequed mmutroferi non potes ut homo unis una murus methodum elusis paristularia uniuersa edoceat,quocirratrae I ab Hippocrate uniuersa particularia te auditurum existini is sed potius eos accus qui quum ab ipso eZota Hoperare deberent,ob gloriae cupiditatem,olia est; minituunt,nos uero qui ueritatem multi serimus tum in ceseris; η-rs Hippocrate laudamus,tum quia propriam uniuscuius' rei mentionem edocuit,ut qui prorsus ad ipsam respexeris determinatam inueniendi auxilia uiam csse quem au secus quam piam cibum exhibenssi intentorum in uniuers tu anis tum Eris decuimus,quae uitae:

Es acultatis custodi es quam manifeste hoc in ore indiem it, quum dixit Si uires aeris mant i hamadis nitem Eros esse siberes permittimus,at alia uniuersa agimussus ad uitam conferre uidentur:hac eadem ad cibum Polum*agro reuertimur,morbus.n.quantum ad eius affi sum attinet iste auxilia indicat,venae sestionem, sterem emplastra purgatio umo mellitem mulsam re crarerorum unum quo ei a uirtutis custodia tum nutrime

tam indicat, igitur cibus egrorum gestum nunq estissset,ais in uirtutem respiciendo,aegros haud aliter jsa:

nos enutriemus:quoniam autem , penumero nocet ne iure

docuimus,ob hanc ius a morbi affectum,conSideram; strens ia intersim cibum indicet, sed qui prohibet, qua igitur 'o pro ibes,uirtus I iubet,tunc cibum osserimus, arentibus Patenus cibus nunc morbi asse itui, utilitarem