장음표시 사용
751쪽
Dices: si eausa creativa mundi effet causa Decellar i a , eo ipso quod ipsa esset aeterna. m undus esset aeternus; ergo cum sit causa libera, Mundus potest esse aeternus. Probatut antee. quia per hoc ipsum quod sit emita necessaria non antecedit nisi natura suuin em Oum ; ergo inter existentiam ipsius & exis entiam effectus non intercedit ullum tempus nec reale nec imaginarium , nec possibi-
se. Hoe modo dicit Augusinus explicando Mysterium Trinitatis quod si sol esset e ternus, esset & lux aeterna ; & alia huiusmodi.
Quae patent ex terminis intelligenti naturam. causς necessario operantis . Probatur iani consequentia: quia quod necessatio est ex suppositione causae necessariae , ex suppositione causet liberq potest esse; ergo si supposita sternitate cavst necessariae infertur quod sit temus effectus supposita sternitate cause libere, insertur posse esse sternum effectuis Confirmatur: quia unicum discrimen inter causam necessariam & causam liberam est quod illa necessario,haec ex suo placito ope. xatur. Non enim differt causa necessaria alibera per hoc quod illa quidcin non
dat tempore o autem tempore antecedae effectum: nam voluntas humana in illo eodem instanti in quo est completa ad aniorem libete exercendum, potest illum exercere, si velit, vel non exercere, vel loco illius exercere odium ; prout est complete libera vel sola libertate eontradictionis, vel etiam libertate contrarietatis.
In hoc argumento sunt aliqua consideranda. Primum est quod si causa creativa munda usaci causa necessaria , esset longe aliter necossa
752쪽
necessaria,quam sint necessariae caust seeunis dae, quae tamen dicuntur simpliciter necessa-xiae. Da enim Deum esse causam necessaria:
implicabit Metaphysice ipsius effectum non
existere; adeoque ratio causς necessaris in Deo ponit metaphysicam necessitatem essendi in effemi. Non ita aeeidit in alijscalisis,quq die untur necessarie: non enim implicae metaphysice solem exi stere sine sua luce, ignem sine suo calore. Ratio est quia eaus' se
cundae cum tota sua necessitate agendi, stib- ordinantur causae superiori ita omnia moderanti, ut nihil oriatur aut occidat nisi ipsa volente. Deus autem nequit ulli superiori causet subordinari, unde in ipso neeeisitas agendi esset necessitas simpliciter & absolute metaphysica; adeoque tam implicaret non esse Mundum,quam implicat non esse Deir.
Ex hoc eodem sequitur quod hypo hesis
faciens Deum causam necessariam tollit rationem contingentis in Mundo, aut qualibet creatura cuius ponatur Deus esse causa ne cessaria. Eo ipso autem autem quod ponitur Deus causa necessaria , ponitur determinatu
'd hoc: cum non se ab ulla alia superiori causa determinabilis. Ponit igitur in D Qimpotentiam essendi sine illa ereatura: unde quemadmodum non est liberalitatis sed naturet , quod sol producat lucem , consequenter non seli, sed Deo debet agere gratias lux quod existat: sic nos esset liberali. tatis sed nature Dei quod exi steret Mundus. adeoque nulli deberet gratias agore quεd existat. Ex his alijsque capitibus constat quantalo philosophati suerint,qui Deum carisam
necessariam putaueriint; non animaduer
753쪽
De sternitate mundi. 72rtentes quod per hoc ipsum quod sit causa -- cessaria non est Deus .Hinc super illa verba :
De ventre matris meae Deus meus es tu,aiue
ita loqui Filium Dei ex quo factus est fili ut Virginis, quia videlicet per hoc quod sit Filius Virginis & homo , factus est quatenus
talis, minor Patre: unde potest dicere Patri Deus meus es tu, quod nequit dicere secundum quod Filius Dei est, quandoquidem vitalis non habet nec Deum nee Dominum. Quamuis enim etiam ut Filius procedat a Patre, non procedit a Patre ut Domino, quia Pater non est Dominus ipsum generandi vel non generandi; cum tam necessario detur generatio fit ij, quam necessario datur Deus: unde hoc maxime cauent qui Mysterium explicant Trinitatis, ne inter personas produeentes εc productas aliqua videatur iniqualitas esse. Ad argumentum in forma transmisso ari-
tecedenti: nega consequentiam . Transmi
titur antecedens: quia ilIe ipse effectus en . set&non esset effectus, & hoe habetur eaeonceptu formali effectus necessarii aeterni. Ratio necessarii aeterni tollit rationem esse I , qv ndoquidem tollit rationem ς tingentis: unde recte hic dicere posses quod frequenter non recte dieitur et esser, tr non esset . Esset aeternus & necessarius quando- quidem esIetaeausa necessaria aeternar non esset effectus:quia ut probatu ess supra, non esset quid eontingens , & eadem repugnan tia impliearet ipsum non esse, qua repu rnat non esse Deum . Distincto autem an tecedenti, neta consequentiam. Ex eo enim astetitius causae necessarie es
754쪽
'22 Di 't.υD. Quaest. est. set & non esset, non intortur quod effectus eauiae liberae esse posset . Vbi aduerte diseerimen inter id quod princedite Deo p ei se, & id quod procedit ex Deo ut effectus. Primum non ve iseat est σ nmuis sit aeque aetζrnum ac principium a quo procedit ; secundam , in hypothesi in qua Eue est et aeternum & necessarium ac suum principium verificaret est in non ui ob rationem adduciam : quia vinelicet per eandem hypothesim per quam supponitur effectus, iuppom ur quid c D in Q , . per Koc quod supponatur necessarius, sinita
neoo consequentiam . iupponere Deunx eausam necessariam est supponςre inunera i quod ad rationem causae necessax in Deo sequatur necetuaria aeternitas in mundo . est quod ad unam ubiuin nimi li GL merae : ex hoc autem quod ad chimeram ι Gratur chimera male intertur quod ad no elim eram possit sequi chimera , quod tamen accidezi si ex aet*rnitate case liberae sinueretur Posse esse aeternum cste Haec responsio pluribus rati iaς ix
erimen inter causam necessariam ver m, &
inter causam necessariam chimericam si Oc
iberam et negiant. Ipsis ratis perquam est chimetiea, est ratio sternae; &fert eternitatem effectus, haec eadem ratio in causa quam rion chimeriusti, non ponit postentiam ad aeternitatem effectu Ο
755쪽
De aeternitate mundi. ascreativa Mundi est aeter na , siue est ab ara terno potest duplieiter intelligi . Primo
ita it praedicta causa sit sibi stra aeternitas:& in hoc sensu est vera, hae autem aeternitate qua 3psa aeterna est, tam implicat qtrie- qua aliud ab ipsa esse aeternu,qua aliud ab ipsa esse ipsam , & consequenter nequit vllo modo intelligi libera ad effectiim aeternum hae aeternitate . Seeundo: itaut ipsi causae per se ipsam aeternae eonfluat aeternitasqusdam - sient v. g. Homini centenario gonsuunt centum anni ab eodein dillincti t& in hoc sensu eausa creativa Mundi non est ab iterno , nisi syncategorematice 'quod nihil aliud est nisi in tempore retro accepti bili, di possibili esse eum eternitate diuinar esse semper ulterius & v lteri us procede dum : & in hoc sensu potuit Mundus esse ab e terno . Hoe secundum genus e tertina tis multi imagiliantur in Deo, dii D dacent Deum esse ab e terno 's & si ii ab aeterno sumant categorematice Las γ dicunt. Si uu-.tem hoc genere sternitatis esset ab . ς remo ,
non solum esset possibilis , sed daretur de
facto creatura aeterna . Cum autem alio dumtaxat genere aeternitatis aeternus sit, e rem
implicet aliud ab ipso e se eadem aeternitate Sternum : nee ipse intelligi pbtest libur ad quiequam fietendum hae qternitate Steraeum . causa necessaria sterna, si fugatur terna sternitate qui sit ipsa,nee ipsa necessisario hae qternitata quicquam faciet e ter- num . Si autem sternitate distincta, iam 'in ipsa hvpothesi ponitur quid iternum erfactum . Deus autem nee est , nce esse pol
756쪽
V, adesernitatem notegorematicu --
non dans illi aexcinitatem distinctam ab ea ua Pater ipse aeternus est , inuta ratione causae dicit rem a se distinorum c
757쪽
De aternet tale mundi. T1 temitatem a se distinctant cuius eausa est ,
di hoe diciti orna aliter in hypothes caul,
nccessar rar i ternae. Ad primam res 'onfionein replicabis: r lio cstectus necessarii non tollit rationem Contingentis, ergo etiamsi a causa necessa ria aeterna procederet estectus adhue ille eia sectus csset contingens . Antecedens probatur : quia per hoc quod a Sol e ne sario procedat lux , ab igne ea lor , di sic de ea
teras non tollitur eontingentia a luce, a calore , aut a caeteris, ergo ratio contingenti stat eum ratione cflectus necessarii. Resp. distinguendo antecedens: ratio ri cessarii secundum quid, non tollit rationem
contingentia et concedo anteecdens : 'necessa
r ij simpliciter: nego antecedens & eonso quentiam . Ad probationem eodriri modo diit ingue eonsequens'. Effectus necessarii causae contingenter axi stentis duplicem h bent contingentiam. Prima contingentia nia colat ingentia eausae , puta lux quae est a leuit a causa . neeessam , non tameti rucausa necessario ex inente z 5c consequenter
lux ipsa non existit neeesiario simpliciter sed solum ex suppositione solis . quae sup
politis est contingens . Seeunda contingentia est in sub ordinatione ipsiusmet eause necessariae alteri eaus, superior dc liberae ,.
lente non operatur , & quia causa illa ει--γ'rior libere omnino conquirit ves suspendix concursum eum extas ereatis , ideo li- ro om nimo, libertate causae superioris, est vel uou est effectus ex ae creatae .use avicu osset coat ences
758쪽
DiDMI.ula. Neutram ex istis eontingenta is habetet effectus necessarius cauta simplieiterti ab-
solute neeessariae. Eo enim ipso quod caulaseeessario simplfe iter est,caret poma .Ex eo duod nulli subordinetur,caret secunda con- , tingentia effectus . ,miis autem & necessistio est & nulli rubordinatur ut superiora, adeoque effectus Dei nequit habere eoionis etentiam in cot ingenti existentia suae eausae r Deus nulli causae superiori subordinatur , & eonsequenter essectus Dei nequit habere contingentiam in libertate dominante eauisse a quo procedit . Haec omnia clara sunt
Expediuntur caetera de aeternitate mundi .
Ictum est supra quod si mundus esset
ab aeterno daretur infinitum catego'- uiaticum. Contra hoe sic arguitur. Perlioe quod Mundus futurus sit in ternum nonae cultur infinitum eatinorematicum , ergo ver hoc quod Mundus ni istet ab aeterno non sequeretur infinitum ea teporematicum. Pro Qb tur antecedens' quia ae tacto admittitur :ere tura duratura in aeternum , nee tam euadmittitur infinitum eategorematicum. Uro
batur iam consequentia primo : quia dur lio per aeterniratem futura saluatnr per iolam infinitatem synea tegorematicam; ergo ei in duratio per et ternitarent praeterita Ἀμ- uari potest per solam infinitatem synealeg rematicam. Secundo. Ideo aeternitas a par tu post non tuisti iasiaitatem categoremata
759쪽
eam quia qualibet collectione aecepta die, riam futurorum accipitur quid finitum , &plura alia finita in infinitum remanent accipienda : sed idem accideret in aeternitate a parte ante, dieram praeteritorum , ergo non magis una quam altera poneret infinitatem
Res p. discrimen inter aeternitatem a par- . te ante & steria itatem a parte post, iam alibi suisse indicatum. Nulla est collectio dierum quae sit tota eo lectio dierum fluentium in aeternitate a parte post ἰ adeoq. dies suturi per totam aetςrnitatem non sunt ae- . ceptibiles per modum unius collectionis . Hinc non est assignabilis ulla dies intra in
tam aeternitatem suturam in qua verum sit r. fluxerunt dies non tot quin pturei: est enim. de essentia deternitatis futurae ut post omnes. qua Germi: suturiis sit alius , adcoquese m- per alius di alius sit in potentia . De die- . bus aurem in pernitatis praeteri te non idem ζdices: cum enim omnes actu fuerint, sunt, acceptibiles per modum unius collem sta. nee est necesse ut praeter qos qu fuerint,sii t.
blii di alii in potentia : & eonsequenter de is qui fuerunt potes dieere: isti sunt omne q*i fuerunt in aeternitate. autem sutura non potcs aecipere de quibus die ibit Anamineι qui erunt , Ex his p tet ad argumen, tum. Concedo anteeederis: nego eonseque tiam . Ad probationem nega maiorem Ratio cur petemitas sutura ponat infinitum so- .ium syncategorematicum, praeterita autem cateliorematicum rest; quia sutura numq-Π tota elabetur, praeterita autem iam tota o
760쪽
DUput.vit. quae t .vh. possent aecipi plures & plures collectiones snitae in infinitum: sed insuper posset accipi per m6dum unius, couectio dierum , in sua reperiretur praedicta infinitas . Vbi adsierte hanc propositionem cirea aeternitatem . suturam esse neeessario veram : Irster o
erit: non antem fore veram hanc circa aeternitatem praeteritam di prs ter cinnes dies qu
fuerunt, necefario alisuis alitis suis . En etiam verum i raetoriomnes dies ante possibiler,necessario aliquis alius est possibilis
vis est d,ebus suturis. & diebus ante po s)bilibus , non aurem distin f turis , dc diebus
yraeteritis . In probarionoe superius ad Achiersario posita est etiam falsa minor, quod videlicet in arernitate p raeterita quaeunque collectio accipimur accipitur quid finitum; tum quia Iotest accipi per modum unius co Ili ctionis tota ipsa aeternitas tum quia etiam partes Proportionales puta dimidia , rertia, quar Aa, di alat huissmodi multitud)nis infini sunt etiam infinitar . Da enim rertiam i uniti non e sic infinitam & dabis multitudinem infinitam constantem tribus multitudinibus sit iras 1 adeoque infinitum per abi sionem fuit, absumptibile . Hoe idem non
anuenies in aeternata te futura, cuius nulla
pars est dimidia , nulla tertia , malia quareta'. Quamcunque enim dierum multitud nam auignes intra aeternitatemut suram, nuta quam verum erit ' Fo et tot alias squaleo multitudinem elalsa erit metri r.ernitas. Ra